No-nonsense coeliakie Frits Koning Nonsense: De glutenhype! • 1% heeft coeliakie • Tot 30 % claimt geen gluten te eten – Maakt je dik – Ziek, zwak en misselijk – Is niet goed voor je – Als je erbij wilt horen moet je glutenvrij zijn – Van horen zeggen – Onzin wordt voor zoete koek aangenomen Wonderbaarlijk gezonde voeding Spelt Spelt is gewoon tarwe Als je geen gluten kan verdragen maar wel spelt eet Dan zit het tussen je oren Daar is geen speld tussen te krijgen Gluten is de boosdoener • Gluten is eiwit • 1% van de bevolking heeft coeliakie – Waarom heeft 99% geen coeliakie? • Zit o.a. in de genen • Alle coeliakiepatienten zijn HLA-DQ2 of –DQ8 • Wat is de functie van HLA???? Gluten specifieke T cel respons in de dunne darm HLA Cel Gluten specifieke T cel respons in de dunne darm Eiwitfragment HLA Cel Gluten specifieke T cel respons in de dunne darm Eiwitfragment HLA Cel Bacterie of virus Gluten specifieke T cel respons in de dunne darm Eiwitfragment HLA Cel Bacterie of virus Gluten specifieke T cel respons in de dunne darm Witte bloedcel Eiwitfragment HLA Cel Bacterie of virus Gluten specifieke T cel respons in de dunne darm Witte bloedcel valt geïnfecteerde cel aan: ontsteking Witte bloedcel Eiwitfragment HLA Cel Bacterie of virus Coeliakie Witte bloedcel Glutenfragment HLA Cel Gluten eiwitten Gluten specifieke T cel respons in de dunne darm Witte bloedcel valt gluten aan: ontsteking Witte bloedcel Glutenfragment HLA Cel Gluten eiwitten Tarwe, gerst, rogge en haver • Fragmenten van gluten eiwitten • Eiwitten zijn opgebouwd uit aminozuren • Er zijn 20 aminozuren, elk met een unieke code = letter Tarwe Gerst Rogge PFPQPEQPF PFPQPEQPF PFPQPEQPF 100% IDENTIEK 100% IDENTIEK Haver PYPEQEEPF 55% IDENTIEK Rijst Mais PFFQSPPVF PCQMPMMMP 44% IDENTIEK 11% IDENTIEK GoedGezond “Er zijn glutenvrije voedingssoorten die wel proteinen bevatten die op gluten lijken zoals koffie, kaas en chocola.” “Je lichaam verwart ze met gluten en reageert alsof je een bord volkorenpasta eet. Dit heet kruisreactiviteit.” Boekweit, mais, zuivel, eieren, hennep, soja, teff, aardappel, rijst, sesam, sorghum, gist Baarlijke onzin - GoedGeschift Waarom ben ik patient???? • 1% van de bevolking heeft coeliakie – Waarom heeft 99% geen coeliakie? • Alle coeliakiepatienten zijn HLA-DQ2 of –DQ8 • Frits Koning is HLA-DQ2 en -DQ8!! • 30% van de bevolking is HLA-DQ2 en/of -DQ8 Gluten specifieke T cel respons in de dunne darm Witte bloedcel = T cel T cel receptor Glutenfragment HLA-DQ2/8 Cel Gluten eiwitten Elke T cel heeft een unieke T cel receptor Gluten specifieke T cel respons in de dunne darm Past! Gluten specifieke T cel respons in de dunne darm Past niet! Iedereen kan heeeeel veel verschillende T cel receptoren maken Minimaal een biljard, maximaal een triljoen biljard triljoen 1.000.000.000.000.000 (1 met 15 nullen) 1.000.000.000.000.000.000 (1 met 18 nullen) 1 biljard T cellen weegt ongeveer 1000 kilo! Wat voor T cel receptor vinden we dan bij coeliakie? T cellen van patiënten Structuur van complex tussen T cel receptor en HLA-DQ8-gliadin Immunity 2012 TCR-DQ8-gliadin interface Past perfect!! Dit is dus een heel vervelende T cel receptor! Dezelfde T cel in alle patiënten • Geen ziekte zonder deze T cel?? • Is het mogelijk – om deze T cel te verwijderen? – of te veranderen? Onder 20 ppm is glutenvrij • Ppm is parts per million • 1 kilo = 1000 gram = 1.000.000 milligram • 20 ppm is 20 milligram per kilo Waarom niet 0 ppm?????????????????? • Omdat we dat niet kunnen bepalen!! • En als we het wel konden?? Dan werd u gek. Conclusies • • • • Coeliakie is een foutje van het afweersysteem We weten wat slecht is aan gluten We begrijpen de associatie met HLA-DQ2/8 Alle patiënten “zien” gluten op dezelfde manier • We begrijpen nog niet steeds niet helemaal waarom de één wel en de ander geen coeliakie krijgt • Daardoor kunnen we coeliakie niet voorspellen • Therapie??????? Dank voor uw aandacht!