Brief - Afdeling Krimpenerwaard

Secretariaat
LTO Noord Afdeling Krimpenerwaard
Jan Wouda
Bilwijkerweg 91
2821- SE Stolwijk
Tel. 0182-341888
Mail. [email protected]
Website www.krimpenerwaard.ltonoord.nl
Verslag ledenavond A.J.K. Krimpenerwaard, DWLK, stichting Weidehof
Krimpenerwaard en LTO Noord Krimpenerwaard.
1. Opening door Ton Von Noordegraaf, vz LTO.
Een hartelijk welkom aan alle leden en belangstellenden, een bijzonder welkom aan de inleiders, de heren Borgdorff
(burgemeester van de gemeente Binnenmaas) en Verhorst (agrarisch ondernemer en bestuurder van LTO afdeling
Hoeksche Waard en provinciaal voorzitter).
In de zomer van 2009 is een evaluatie gemaakt voor de kansen en mogelijkheden die er nog in de Krimpenerwaard
zijn. De EHS is een aanslag op het gebied. De Krimpenerwaard is ons een onderdeel van het Groene Hart en heeft
daarmee tevens het predicaat Nationaal Landschap, dit heeft zijn voor en tegen. In de Krimpenerwaard is ¾ optimaal
agrarisch ingekleurd. Het houdt echter haar natuurlijke handicaps. Dit maakt de bedrijfsvoering moeilijker en daardoor
moeten er meer kosten worden gemaakt.
De 4 organiserende organisaties willen een vitaal en economisch buitengebied. We hopen deze avond geïnspireerd te
worden door de inleiders om vervolgens de kansen voor de Krimpenerwaard optimaal te benutten.
2. Aankondiging spreker door Wim Boer, vz DWLK.
We hopen dat de heer Borgdorff, bestuurder, ons vanavond iets meegeeft van zijn ervaringen in de Hoeksche Waard,
ook een Nationaal Landschap.
De heer Borgdorff, geboren en getogen in het Westland. Burgemeester van Liesveld (1993-1999), Bodegraven (19992007) en Binnenmaas (vanaf 2007). Binnenmaas heeft 30.000inwoners en is de grootste gemeente in de Hoeksche
Waard. Er zijn totaal 5 gemeenten en tellen totaal 85.000inwoners. Er wordt veel samengewerkt.
Nederland telt 20 Nationale Parken en Landschappen in de Nota Ruimte. Hierin staat de visie van het Rijk
opgeschreven als tegendruk tegen de verstedelijking (die anders makkelijk kan toeslaan).
Het Groene Hart is een Nationaal Landschap, de Krimpenerwaard is een deelgebied van het Groene Hart. Ook de
Hoeksche Waard is een Nationaal Landschap maar ook een eiland. Dit merk je aan de sfeer en de cultuur in het gebied.
Het is een open agrarisch gebied, in hoofdzaak akkerbouw en in mindere mate melkveehouderij. Buitendijks zijn
natuurgebieden.
In 2005 heeft het Groene Hart de titel van Nationaal Landschap gekregen.
In 2007 hebben de bewoners en belangenorganisaties in de Hoeksche Waard gestreden om de titel Nationaal
Landschap.
In 2010 gaat de Krimpenerwaard onderzoeken welke mogelijkheden het Nationaal Landschap aan de ondernemers en
de burgers kan bieden.
Kenmerken van de Hoeksche Waard: open landschap, polderpatroon en zorgen over de zoetwaterproblematiek.
Kenmerken van de Krimpenerwaard: open landschap, geen optimale verkaveling en bodemdaling.
Een vitale landbouw is noodzakelijk om de openheid van het landschap te kunnen garanderen voor de toekomst. Om
dit te kunnen bewerkstelligen is samenwerking tussen belangenorganisaties van groot belang.
Structuurvisie Hoeksche Waard is door overheden (provincie) opgesteld, belangrijk vertrekpunt voor de inrichting. De
gemeenten in de Hoeksche Waard hebben een eigen visie opgesteld om te discussiëren met de provincie. Belangrijk in
die visie zijn de onderwerpen: wonen en werken, agrarische sector en natuur en landschap.
De discussie wordt gevoerd a.d.h.v. de structuurvisie, doelstellingen rijk en provincie en de doelstellingen van de
samenwerkende organisaties in de Hoeksche Waard.
De opbouw van de uitvoeringsprogramma’s:
* sectorale programma’s;
* integrale gebiedsontwikkeling;
* monitoring en kwaliteitsborging.
Belangrijk voor de Hoeksche Waard zijn:
* de groen blauwe structuur;
* cultuurhistorische archeologie en landschap;
* recreatie en toerisme (belangrijk is de combinatie van aanbod, niet 1 attractie (samenwerking tussen instanties);
* marketing en promotie.
Om het geheel te financieren is ook een regiofonds opgericht. Hierin wordt door gemeenten (€/inwoner) en
projectontwikkelaars (€/rood voor groen en verstedelijking) geld gestort. Door zelf iets te doen toon je gedragenheid,
initiatief en kracht en komen er middelen beschikbaar. Overheid stelt randvoorwaarden, vraagt medewerking en ook
financiële bijdragen.
Het gaat ook om de beleving: het cultureel erfgoed is belangrijk, het is een integraal onderdeel van het landschap.
Heg belangrijkste is draagvlak in de streek, consensus waar wil je heen! De discussie leverde een goede interactie met
de lokale gemeenschap (ondernemers en burgers). Het Nationaal Landschap is een perfect imago naar buiten. Hiermee
is de HoekscheWaard bevroren voor verstedelijking. De provincie heeft alles in het werk gesteld om haar plannen door
te drukken terwijl de bevolking tegen was. Het Rijk heeft de provincie teruggefloten. Het resultaat van een goede
samenwerking. Een discussie die is gevoerd op basis van argumenten door het opstellen van een breed gedragen visie.
3. Aankondiging spreker door Wim Boer, vz DWLK.
De heer Verhorst, akkerbouwer, veehouder en bestuurder, zal ons deelgenoot maken van zijn ervaringen over de zaken
die gespeeld hebben en nog spelen in de Hoeksche Waard.
Verhorst is geboren en getogen op de boerderij waar nu een gemengd bedrijf wordt uitgeoefend: 40ha eigen grond,
350.000kg melkquotum, 20ha akkerbouw en 40 fokschapen.
Hij was eerst erg huiverig voor de ontwikkelingen voor de Hoeksche Waard. Het stempel rood voor groen leverde
(m.n. bestuurlijk) een lastige tijd op. De Hoeksche Waard meet 20.000ha, in hoofdzaak akkerbouw en grove tuinbouw,
afgewisseld met veehouderij en fruitteelt en 60ha glas. De grond is een goede lichte zeeklei 25-35% afslibbaar en
kalkrijk. Er is een verschuiving in de teelten. Het areaal graan daalt en gras neemt toe door de komst van
melkveehouders van buiten de Hoeksche Waard.
De titel Nationaal Landschap heeft geleid tot een positieve uitwerking voor de Hoeksche Waard:
* behoefte aan planologische rust (weerstand tegen verstedelijking van het platteland);
* behoud van cultuur historische waarde (open polderlandschap omzoomt met dijken en doorsneden met kreken).
Belangrijk is meedenken en erbij blijven want het stempel gaat erop. De landbouw is economisch drager van het open
polderlandschap. Het is van groot belang om belangen veilig te stellen en doelen binnen te halen. Hiervoor is
draagvlak nodig van overheid (gemeenten) en maatschappelijke organisaties. Wees alert op een overreactie van
beleidsmakers en bewakers dat zij geen misbruik maken van de term Nationaal Landschap. Daarnaast is er vaak de
spagaat dat er meer ambitie is dan geld.
De bedreigingen van buiten het gebied heeft voor meer binding in het gebied gezorgd, mensen vinden elkaar sneller en
zijn gaan samenwerken.
Projecten waar de landbouw in de Hoeksche Waard aan (mee)werkt:
* biodiversiteit (akkerranden beheer, groen/blauwe dooradering, functionele agrobiodiversiteit (de natuur haar gang
laten gaan);
* precisielandbouw m.b.v. GPS;
* delta natuurbeheer (groep agrarische ondernemers nemen onderhoudswerk aan van de provincie;
* singel golf (over de akkerranden);
* duurzaamheid (vergisting).
De ervaringen in de Hoeksche Waard is dat de grondgebonden land- en tuinbouw zich prima kan handhaven in een
Nationaal Landschap. In hoeverre een bedrijf zich verder kan ontwikkelen is nog geen ervaring mee.
Een andere ervaring leert dat er zonder inspanning, dienst of product geen geld beschikbaar komt. Over de besteding
van de middelen wordt door Brussel een oogje in het zeil gehouden.
-2-
Advies: blijf betrokken bij de gebiedsprocessen (ergeren moet soms maar blijf betrokken anders ga je de boot missen.
Landbouw in de Krimpenerwaard: niet individueel maar gezamenlijk initiatieven ontwikkelen, investeer in producten
die de beleving van het gebied versterken. Denk aan: duurzaamheid, particulier en/of agrarisch natuurbeheer, recreatie
en toerisme (moet je wel willen) en onderscheid in producten.
Kort samengevat: zonder een toekomstgerichte landbouwsector is er geen toekomst voor een plattelandsgebied.
Afsluitend: waar is de melkveehouderij goed in: de veehouderij weet laagwaardig plantmateriaal als gras om te zetten
in een hoogwaardig dierlijk product als melk en vlees!
Dit moet goed voor het voetlicht gebracht worden bij de burgers en de politiek.
4. Pauze.
5. Discussie o.l.v. Marinus de Vries, vz stichting Weidehof Krimpenerwaard.
* Hoe ga je de samenwerking managen? Door bijv. het instellen van een gebiedscommissie. In de Hoeksche Waard is
dit vanuit de overheid (gemeenten) opgepakt. Er is samenwerking gezocht met waterschap, maatschappelijke
organisaties en provincie. Het is van groot belang dat er vertrouwen is in elkaar. Dit is de basis voor het behalen van
successen.
* Nationaal Landschap, is dat eeuwigdurend? Deze garantie wordt niet gegeven. Het geeft voor de korte termijn
planologische zekerheid. Provincie maakt per definitie geen plannen voor de eeuwigheid. Door deze titel wordt een
positieve invulling gegeven aan de groene ruimte, verstedelijking past daar niet in. Het is een zegen geweest voor de
Hoeksche Waard. Voor de Krimpenerwaard kan dit ook een mooi instrument zijn om de bebouwing vanuit Rotterdam
tegen te gaan.
* Verschil tussen Hoeksche Waard en de Krimpenerwaard: de Hoeksche Waard is landbouwkundig op orde, in de
Krimpenerwaard is op dat gebied ook nog veel te doen. Natuur aanleggen en bijhouden kost veel geld, op dit vlak zal
de overheid moeten bewegen. Zorg voor draagvlak in het gebied, dit verhoogt de slagingskans. Dit is te realiseren door
het maken van een structuurvisie voor de Krimpenerwaard. Deze visie is het kader voor het projectmatig verder
werken en het verkrijgen van de financiële middelen.
* Belangrijk is ook de samenwerking tussen gemeenten. Er moet rust zijn op bestuurlijk vlak, dat is de basis om verder
te werken aan de toekomst van de Krimpenerwaard.
* Wat jezelf wilt moet je uitstralen, niet alleen emotie maar vooral ook gestoeld op argumenten en breed gedragen.
* Claims voor de natuur kunnen dodelijk zijn voor een onderneming. Dit heeft in de Hoeksche Waard ook veel zweet
gekost. Daarnaast zijn er ook ondernemers die op basis van vrijwilligheid hebben meegewerkt.
* Veenweidepact: hiervoor is, volgens de provincie, een breed draagvlak, echter is er veel onenigheid tussen
gemeenten. Geef in de gesprekken niet alleen aan wat je niet wilt maar vooral ook wat je wel wilt. Zorg voor een
duidelijke visie met een groot draagvlak. De provincie heeft weinig besef van landbouw, alleen van landschap.
Daarom is het belangrijk dat er een toekomstvisie komt voor de landbouw, dan ben je voorbereid op het moment dat er
weer nieuwe claims op het gebied worden gelegd.
6. Sluiting door Leonard Broere, vz AJK Krimpenerwaard.
De inleiders worden bedankt voor hun duidelijke uiteenzettingen en beantwoording van de vragen. Ervaringen van
deze gezamenlijke avond zijn positief, het is belangrijk om bestuurlijk over grenzen heen te kijken. Er moet actie
ondernomen worden om verder samen te werken aan een toekomstvisie voor landbouw in de Krimpenerwaard.
Huishoudelijke mededelingen:
* 8 maart jaarvergadering DWLK.
* 25 maart jaarvergadering LTO
* in maart wordt door de AJK een avond georganiseerd over gewasbescherming samen met De Samenwerking. De
mogelijkheid voor verlenging van de spuitlicentie op deze avond wordt onderzocht.
Iedereen bedankt en wel thuis.
-3-