MON02 PAG 18-19 02-04-2007 15:38 Pagina 2 DARM RADIOLOGIE Beeld: Annick Devos Darminklemming vet onder buikwand dikke darm dikke darm dunne darm lymfeklier lymfeklier lymfeklier dikke darm Lichaamsdeel? Darmen Van wie? Jongetje van 9 maanden Aandoening? Grote foto: dunne darm in dikke darm Kleine foto: hetzelfde, ander perspectief W at zegt de radioloog ervan? Dr. Annick Devos: “Dit is een echo van een aandoening die bij kinderen meestal op een leeftijd van drie maanden tot vijf jaar voorkomt: invaginatie, wat darminklemming betekent. Ze ondervinden er veel pijn van.” Wat zien we? Twee darmen, de dunne darm en de dikke darm, die per ongeluk in elkaar verstrikt zijn geraakt. Daardoor raakt de darm afgesloten en komt de bloedtoevoer in het nauw “Invaginatie is seizoensgebonden. Vooral in de herfst en winter raken kinderen verkouden, waardoor de lymfeklieren in de buikholte opzwellen. Door de toenemende druk daarvan kan een stuk van de ene darm in een darm die verderop ligt schuiven. Bij kinderen is het bijna altijd de dunne darm die in de dikke darm schuift, net als een telescoop. Kinderen krijgen dan golven van aanvallen van heftige buikpijn, die soms gepaard gaan met braken en bloed in de ontlasting. Dat bloed komt eruit “Als een kind kon kiezen, koos het een echo” 18 apr/mei 2007 MONITOR omdat een stuk darm afgeklemd zit.” “We stellen de diagnose met behulp van echografie. Echografie is een ideale manier van beeldvorming. Het is een ongevaarlijke techniek, er komt geen röntgenstraling bij kijken. Verder hoeft het kind niet in een groot apparaat geplaatst te worden, zoals bij MRI, en zijn echo’s relatief goedkoop en snel uitvoerbaar. Als een kind kon kiezen, koos het een echo.” “Op de grote foto zien we boven een witte band. Dat is het vet net onder de buikwand. Eronder is de dunne darm zichtbaar, met ernaast drie lymfeklieren. Dit alles ligt binnen een ring die de dikke darm is. Zo’n echobeeld is voor veel mensen onduidelijk. Ik ben ook als onderwijscoördinator actief en de coassistenten zeggen na drie dagen vaak: ‘Ik herken nog steeds niks.’ Ouders hoor ik allerlei vergelijkingen maken: maanlandschap, aquarium, houtskooltekening.” “Het bijzondere aan darminklemming is dat je als radioloog niet alleen medische beelden maakt, maar de patiënt ook behandelt. Je hebt contact met kinderen en ouders. De kinderen hebben veel pijn en huilen vaak, de ouders zijn ongerust en zitten met allerlei vragen. Het geeft me een goed gevoel om ze op hun gemak te stellen, de vragen te beantwoorden en hun kind weer beter te maken.” op hun plaats duwen. Hiervoor gebruiken we een vloeistof die we via een canule in het rectum en vervolgens de rest van de darm brengen. Door de druk van de vloeistofkolom wordt de darm terug op zijn plaats geduwd. De behandeling gebeurt onverdoofd, het kind helpt door te persen.” “Bijna alle darminklemmingen kunnen op die manier behandeld worden. Helemaal zonder risico is de ingreep niet. Je kunt met te veel druk een darmscheur veroorzaken. Maar het lukt vrijwel altijd en er hoeft bijna nooit een chirurg aan te pas te komen.” “Als de darm weer goed zit, verdwijnt de pijn direct. Je ziet het kind meteen ontspannen op de behandeltafel. Vaak valt het van alle spanningen en uitputting gelijk in slaap.” ■ ingeklemde darm darm zichtbaar door contrastvloeistof “De behandeling bestaat eruit dat we de in elkaar verstrikte darmen terug HET RADIOLOGISCHE OOG BLIJKT NIET ONFEILBAAR De pianist maakt carrière dankzij z’n vingers, de voetballer dankzij z’n benen en de radioloog dankzij z’n ogen. Wat is ‘het radiologische oog’ eigenlijk? Ervaren radiologen zien meer. Ze kunnen een medisch beeld in gedachte kantelen en keren, zien verschillen tussen twee ‘identieke’ vlekken (de ene onschuldig, de andere levensgevaarlijk) en zijn in staat om tientallen beelden achter elkaar te beoordelen. Dr. Annick Devos: “Ja, ik besef dat mijn ogen mijn broodwinning zijn. Maar ik wil niet te veel nadruk op het belang ervan leggen. Iedereen heeft immers z’n ogen nodig om te kunnen werken.” De basisopleiding en specialisatie die zij heeft gevolgd, vergden veertien jaar studie. “Ik kom uit Gent. In België duurt de studie Geneeskunde zeven jaar. Daarna specialiseer je je vijf jaar in de radiologie en nog eens twee jaar in de kinderradiologie. Maar al die tijd werk je wel en zie je volop patiënten.” Dr. Devos ziet op een dag waarop ze echografie doet wel twintig kinderen. Geregeld vragen vakgenoten haar advies. Omgekeerd wint zij ook raad in bij collega’s. Het radiologisch oog blijkt dus niet onfeilbaar: “Ik leer nog elke dag.” Dat specialisten elkaar consulteren, is normaal: “Waarom zou je elkaar niet om advies vragen? Dat is beter dan twijfels of fouten in je onderzoeksverslag noteren.”