Advent is klaarstaan: Sta klaar voor de komst van je Heer Preek over Matteüs 24:36 - 25:13 Lelystad, 2e adventszondag 6 december 2009 R.J.Vreugdenhil Advent is klaarstaan: Vorige week lazen we hier het begin van Matteüs 24. Sta klaar voor de komst van je Heer Jezus leert zijn volgelingen kijken. Kijk, het einde is - Je weet niet wanneer hij komt. - Het kan best lang duren. dichtbij. - Maar je weet wel dat hij komt Hij noemt dingen die voor de leerlingen een teken zijn: - Sta dus steeds klaar. daaraan kun je zien dat de dag van de terugkomst van - Want opeens is er die scheiding Christus dichtbij is. In die preek heb ik gezegd: alle voortekens die Jezus hier noemt, zijn al geweest en zijn voor een groot deel nu ook zichtbaar; het kan dus zomaar morgen gebeuren. Ja maar (zeg je dan misschien) er moeten toch eerst nog veel meer en veel ergere dingen gebeuren. Er komt toch nog een soort eindtijd voor de grote dag er is? Luister dan goed naar wat de Heer verder gezegd heeft. STA KLAAR VOOR DE KOMST VAN JE HEER; je weet niet wanneer hij komt. In vers 34 lazen we vorige week: ik verzeker jullie: deze generatie zal zeker nog niet verdwenen zijn wanneer al die dingen gebeuren. Al die dingen. Dat is de verwoesting van de tempel. Het begin van de grote verdrukking. De verstrooiing van het Joodse volk. Al die dingen, die zijn samen het blijvende teken dat de Messias komt. (De leerlingen dachten dat de tempel het blijvende teken zou zij, maar die wordt afgebroken.) Al die dingen, dat zijn de voortekens van de komst van de Messias. Daar hangt Jezus een datum aan: die voortekens zullen beginnen voordat deze generatie helemaal verdwenen is. Binnen 40 of 50 jaar. Maar dat andere, die dag en dat moment, daar weet niemand de datum van. De datum waarop aan de hemel het teken zichtbaar wordt van de komst van de Mensenzoon (vs.30). De dag dat hij zijn engelen uitzendt om de uitverkorenen bij elkaar te brengen om hem te ontmoeten. (vs.31) De hoofdrolspelers zelf weten niet eens de datum. Niemand weet wanneer die dag en dat moment zullen aanbreken, ook de hemelse engelen en de Zoon niet, alleen de Vader weet het. (vs.36) En nadat Jezus dit gezegd heeft, heeft hij het in de rest van zijn toespraak nergens meer over 'kijk om je heen, dan weet je wanneer het zo ver is'. Als het gaat om een datum, zegt hij niet meer: kijk, maar zegt hij alleen nog maar: sta klaar, want je weet het niet. gebruik als leespreek graag melden per mail 1 Dát de dag dichtbij is, dat kun je zien aan de voortekens. Al vanaf de verwoesting van de tempel, in het jaar 70, zijn die tekens te zien. Je weet dát hij komt! Maar wanneer? Dat kun je niet zien. Daar geeft Jezus geen tekens voor. Ooit hoorde ik iemand zeggen: de dingen die Jezus hier noemt, zijn als het tikken van een klok. Je hoort dat de tijd verder gaat. Maar je ziet niet de wijzers. Je weet niet hoe laat het is. Je weet niet wanneer hij komt. En het kan best lang duren. Het duurt nu al bijna 2000 jaar. Hoe lang moeten christenen nog klaar staan voor de komst van hun Heer? Het duurt nu al zo lang. Je zou toch haast gaan twijfelen of het nog wel gebeurt. En zeker als je dan in de bijbel leest 'ik kom spoedig' of 'het duurt niet lang meer totdat..' O ja? Toch kun je hier in Matteüs 24 en 25 al iets horen over dat het best lang kan duren. In elke gelijkenis van Jezus zit het er in. 24:48, slecht is de dienaar die denkt 'mijn heer blijft voorlopig nog weg'. Anders vertaald: Het duurt lang voordat hij terugkomt. 25:5, de bruidegom liet op zich wachten. Ongewoon lang: het was al middernacht. Dat is niet normaal voor een bruidegom. 25:19, na lange tijd keerde de heer van die dienaren terug. In elk verhaal wordt het genoemd: het duurde lang voordat hij kwam. Er zijn bijbeluitleggers die zeggen: Jezus verwachtte zijn wederkomst ook veel eerder, maar blijkbaar heeft hij zich vergist. Nee, Jezus liet al merken: het kan best lang duren. Zo lang dat je denkt: gebeurt het nog wel? Maar denk nu niet: het heeft nu al zo lang geduurd, het zal nog wel een tijd duren. Ga er niet vanuit dat het pas ergens na jouw dood zal zijn. Sta er voor klaar dat het vandaag of morgen zo ver is. Het kan best lang duren, maar je weet niet wanneer hij komt. Je weet wel dat hij komt. U en jij weet dat. Je kunt het weten. Zelfs als je er nog nooit over gehoord had, omdat je vandaag voor het eerst in een kerk bent. Dan bij deze: op een dag komt Jezus Christus terug op aarde als Rechter, maar ook om hier een nieuwe wereld te laten beginnen. Je weet dat hij komt. Er zijn ook mensen die het niet weten. Jezus herinnert hier aan de mensen voor de zondvloed, in de dagen van Noach. God had tegen Noach gezegd: Bouw een ark en ga er in. Want ik stuur een watervloed die iedereen zal doden. gebruik als leespreek graag melden per mail 2 De mensen in de tijd van Noach wisten niet dat dat ging gebeuren. Dat was ook merkbaar in hoe ze leefden. Ze waren alleen maar bezig met eten en drinken, met trouwen en uithuwelijken, met op vakantie gaan en nieuwe vakantieplannen maken, met kopen en geld verdienen om nog meer te kopen. Ze gingen op in de dingen van dit leven. Tot voor onverwacht de grote vloed kwam. Ze wisten het niet, tot het opeens zover was. Zo mag het bij de leerlingen van Jezus niet zijn. Zo kán het bij hen niet zijn, als ze nu goed luisteren. Zij weten het wèl. Ze weten niet wanneer. (Jezus herhaalt het nog eens in vers 42) Maar ze weten wel dát hij komt. De rest van wat Jezus zegt, zegt hij dus ook tegen mensen die weten dat hij komt. In vers 40 en 41 kun je nog denken: dat gaat over christenen en niet-christenen. Een gelovige en een niet-gelovige zijn aan het werk en de één wordt door de engelen meegenomen, de ander wordt achtergelaten. Dat kan de scheiding zijn tussen kerkmensen en niet-kerkmensen. Maar vanaf vers 45 gaat het steeds over mensen die samen christen zijn. Een dienaar die de heer heeft aangesteld over zijn huispersoneel. Iemand zelfs met een verantwoordelijke functie in de gemeente, zoals de leerlingen. En tien meisjes die samen de bruidsstoet vormen. Alle tien uitgenodigd. Mensen die weten dat hij komt. En toch, op het moment dat hij komt, is er die scheiding. Omdat ze wel wisten dat hij zou komen, maar het werkte niet door in hoe ze leefden. Die slechte dienaar zit dus keurig in de kerk. Die vijf dwaze meisjes zijn gemeenteleden. Het gaat hier om ons. Wij belijden elke zondag: 'Christus is opgevaren naar de hemel. Vandaar zal hij terugkomen om te oordelen de levenden en de doden'. Maar wat doet die belijdenis met ons? Wat doet dat met u, met jou? Je weet dat hij komt. Maar sta je klaar voor hem? Dat is de oproep die de Heer steeds terug laat komen. 24:44: daarom moeten ook jullie klaarstaan. 25:13, wees dus waakzaam, want jullie weten niet op welke dag en op welk tijdstip hij komt. Maar je weet wel dat hij komt. Sta dus steeds klaar. Wat is dat. Waakzaam zijn, klaar staan - hoe doe je dat? Er is vaak gezocht in het verhaal van de tien meisjes: wat was het verschil? Ze waren alle tien in slaap gevallen. Maar vijf meisjes hadden reserve-olie bij zich. Er is van alles geschreven over wat die olie zou kunnen betekenen. gebruik als leespreek graag melden per mail 3 Maar het is de vraag of Jezus daar in dít verhaal wel duidelijkheid over geeft. Hij zegt hier niet wat 'klaar staan voor hem' betekent. Hij heeft al wel gezegd hoe het níet moet. Je moet niet leven zoals de mensen in de tijd van Noach. Alleen maar bezig met eten en drinken, trouwen en uithuwelijken. Leven voor jezelf. Vooral heel veel willen genieten. Je moet ook niet leven zoals die slechte dienaar, die zijn mededienaren begint te slaan en het met dronkaards op een slempen zet. Om je heen slaan, egoïstisch alles voor jezelf willen hebben, zuipen en dronken worden. Het is een houding van leven voor jezelf. Paulus schrijft daar ook over, in 2 Timoteüs 3. Luister en kijk wat je herkent, vooral bij jezelf: Weet dat de laatste dagen zwaar zullen zijn. De mensen zullen egoïstisch zijn, geldzuchtig, zelfingenomen en arrogant. Ze zullen God lasteren, geen ontzag tonen voor hun ouders, ondankbaar zijn en niets heilig achten. Ze zullen harteloos zijn, onverzoenlijk, lasterziek, onbeheerst en wreed. Ze zullen het goede haten en onbetrouwbaar, roekeloos en verblind zijn. Het genot zullen ze meer liefhebben dan God, ze zullen de schijn van vroomheid ophouden, maar de kracht ervan miskennen. Ook hier gaat het om kerkmensen, die de schijn van vroomheid ophouden door keurig in de kerk te komen. Maar ondertussen... Wees eerlijk voor uzelf en tegenover God: wat herkent u hiervan bij uzelf? Dit is de houding van niet klaar staan voor de komst van de Heer. Wat staat er tegenover? Ik blijf nog even in 2 Timoteüs 3. Vers 10: Jij daarentegen bent mij trouw gevolgd in mijn leer, mijn levenswijze, streven, geloof, geduld, liefde, volharding 4:1,2, Ik roep je dringend op, ten overstaan van God en van Christus Jezus, die zal oordelen over de levenden en de doden, ik bezweer je bij zijn komst en heerschappij: Verkondig de boodschap, blijf aandringen, of het nu uitkomt of niet, wijs terecht, straf en vermaan met alle geduld dat het onderricht vereist. Trouw zijn! Trouw op de plek die de Heer je heeft gegeven. Trouw in wat hij je te doen geeft. gebruik als leespreek graag melden per mail 4 Dat is precies ook wat de Heer zelf zei, in 24:45 over die ene dienaar: wie is de betrouwbare (of: trouwe) en verstandige dienaar die de heer heeft aangesteld over zijn huispersoneel om hun op tijd te eten te geven? Gelukkig de dienaar die daarmee bezig is wanneer zijn heer komt. Trouw bezig zijn met wat de Heer je opgedragen heeft. Dat is klaar staan. Dat is waakzaam zijn. Niet dat je de hele dag of elke dag een paar keer er aan denkt dat Jezus terug kan komen. Maar trouw doen wat de Heer je te doen geeft. Voor hem. In de naam van Christus vraag ik je dat vanmorgen: is je hart er op gericht om klaar te staan voor je Heer? Is dat door alles heen het belangrijkste in jouw leven? Sta altijd klaar, want je weet niet wanneer hij komt. En als hij komt, is er opeens die scheiding. Waarschijnlijk is dat vooral wat Jezus bedoelt met dat verhaal over die tien meisjes. Niet de vraag 'wat is klaar staan voor hem'. Maar de waarschuwing: straks is er opeens die scheiding. En dan in één keer definitief. Het bijzondere van dit verhaal zit namelijk vooral aan het eind. Dat de deur dicht blijft, als ze later aankloppen (nota bene met nieuwe olie - ze hebben echt hun best gedaan midden in de nacht). Die harde afwijzing: ik ken jullie werkelijk niet. Daarmee waarschuwt de Heer: er komt een moment dat er een scheiding komt. Dwars door de kerk heen. Dwars tussen alle mensen die uitgenodigd zijn voor de bruiloft. Dan valt er niet meer even iets te regelen. Dan is er geen tijd meer om je zaken op orde te brengen. Dan is er geen mogelijkheid meer voor bekering. Hoe je ook je best zo willen doen. Is dit niet heel hard? Is dit niet liefdeloos van de bruidegom? Die meisjes konden toch ook niet weten dat hij zo ontzettend lang weg zou blijven. Hij komt pas midden in de nacht. Is het gek dat ze dan niet genoeg olie hebben? En ze dan zo hard buitensluiten?! Hij had niet even van tevoren kunnen waarschuwen dat het zo zou gaan, dan hadden ze allemaal wel reserve-olie meegenomen. Ik geloof dat precies op dit punt de gelijkenis niet meer opgaat. Door dit verhaal te vertellen waarschuwt Jézus zijn leerlingen. Deze bruidegom waarschuwt zijn vrienden wel van tevoren: het kan lang duren, dus zorg dat je alles hebt om klaar te staan. De Heer is juist heel liefdevol door dit harde verhaal te vertellen. Hij wil je nu laten schrikken met dit verhaal. gebruik als leespreek graag melden per mail 5 Om te maken dat je straks niet schrikt als de scheiding er opeens is. Sta dus altijd klaar voor je Heer. Dan ga je straks mee in zijn feest! AMEN Liturgie: welkom belijdenis van afhankelijkheid zegengroet Psalm 98:1,2,3,4 Gez. 77:1,2,3 gebed lezing en verkondiging Matteus 24:36-25:13 LvK 63 lezing wet LvK 126 gebed collecte LvK 262 zegen gebruik als leespreek graag melden per mail 6