Oogafwijkingen bij kinderen Scheelzien Deze voorlichtingsfolder is

Oogafwijkingen bij kinderen
Scheelzien
Deze voorlichtingsfolder is bedoeld als ondersteuning van het consult door de jeugdarts. De jeugdarts
geeft de folder mee aan cliënten met de betreffende ziekte of aandoening. De informatie dient niet als
vervanging van een consult door de jeugdarts. Bedenk bij het lezen dat de gezondheidssituatie van uw
kind anders kan zijn dan in de teksten wordt beschreven.
Wat is scheelzien?
Wanneer een kind ergens naar kijkt, draaien beide ogen meestal tegelijk naar dat voorwerp toe. Zodra
de ogen niet beide dezelfde kant op kijken, noemen we dat scheelzien (strabisme). Scheelzien wordt
ook wel loensen genoemd.
Wat zijn de verschijnselen?
Veel ouders merken niet dat hun kind scheelziet. Het is vaak moeilijk te herkennen. .
• Soms kijkt een kind het ene moment scheel en het andere niet. Sommige kinderen kijken alleen
scheel als ze moe zijn.
• Scheel kijken kan alle kanten op. Het schele oog kan naar buiten kijken, naar binnen (richting
neus), naar boven, naar onderen of daar tussenin.
• Een kind dat scheel is, knijpt soms een oog dicht of houdt een hand voor het oog om beter te zien.
Dat doet het om niet dubbel te zien.
• Wanneer een kind scheel kijkt, ziet het dubbel. Dat dubbelzien is lastig. De hersenen van uw kind
herstellen dit probleem door één oog ‘uit te schakelen’. Uw kind kijkt dan nog maar met één oog
en ziet dan niet meer dubbel. Het ‘uitgeschakelde’ oog noemen we een lui oog.
Waardoor komt het?
Scheelzien heeft verschillende oorzaken.
• Soms komt scheelzien voor in de familie.
• Een oog zit met zes verschillende oogspiertjes vast in de oogkas. Als een of meer van die
oogspiertjes te lang zijn of juist te kort, dan kan het oog scheeftrekken en scheel kijken.
• Een kind kan ook scheel gaan kijken doordat het onscherp ziet. Het lukt dan niet om de ogen goed
te richten.
Advies
De ogen van uw kind worden in de eerste levensjaren een aantal keer gecontroleerd. Dit gebeurt
tijdens de bezoeken aan het consultatiebureau. Het is belangrijk ervoor te zorgen dat u naar deze
controles gaat. Meld het op het consultatiebureau:
• als u zelf iets aan de ogen van uw kind heeft opgemerkt
• als u denkt dat uw kind slecht ziet of scheel kijkt
• als een of meer mensen in uw familie een lui oog hebben
• als een of meerdere van uw familieleden scheel kijken
• als een of meerdere van uw familieleden een extra sterke bril dragen
Het is goed dat scheel kijken op tijd wordt ontdekt. Het kan voorkómen dat uw kind een ‘lui oog’
krijgt. Het is ook een extra reden om te testen of uw kind scherp ziet en het zonodig een bril te geven.
Behandeling
Met een kind dat scheel ziet, gaat u naar de oogarts. Deze kan al bij heel jonge kinderen meten of ze
een brilletje nodig hebben of niet. Zodra uw kind weer scherp ziet, kan het de ogen weer richten en
gaat de scheelheid weg. Als de scheelheid op tijd is gecorrigeerd, schakelen de hersenen het schele
oog niet uit en wordt het oog niet ‘lui’.
Wordt de scheelheid wat later ontdekt, dan is het oog misschien al lui geworden. Dan is het belangrijk
om het goede oog bij uw kind voor enige tijd af te plakken zodat het luie oog weer leert om normaal te
zien. Hoe jonger er mee wordt begonnen, hoe groter de kans op herstel. Soms is de combinatie van
afplakken en een bril noodzakelijk.
Hoe gaat het verder?
Als een bril of afplakken nodig is, dan is het belangrijk dat vol te houden. Naarmate een kind ouder
wordt, wordt de kans op volledig herstel van een lui oog namelijk steeds kleiner. Een lui oog is tegen
de tijd dat uw kind 8 jaar is niet meer te herstellen. Wees dus zorgvuldig en spreek goed af wat er moet
gebeuren.
Soms moet het scheelzien met een operatie worden verholpen. De oogspiertjes worden dan ingekort of
verplaatst zodat het oog weer recht kan kijken. Vaak is er nog een tweede oogoperatie nodig voor de
‘fijne afstelling’. Soms moet het kind aan twee ogen worden geopereerd.
Heeft u nog vragen?
Als u na het lezen van deze voorlichtingsfolder nog vragen heeft, dan kunt u contact opnemen met de
jeugdarts die uw kind heeft onderzocht.
Juli 2010