zicht op zien van uw kind

ZICHT OP
ZIEN VAN UW
KIND
IN
FOR
MATIE
Colofon
Titel
Zicht op zien van uw kind
Auteurs
WAT ZIET EEN BABY?
WAAROM OOGONDERZOEK?
HEEFT MIJN KIND EEN BRIL
NODIG?
????????????
Tekstredactie
?????
Een publicatie van
Nederlands Centrum Jeugdgezondheid (NCJ)
www.ncj.nl
Publicatiecode NCJ127C
© NCJ ­ Nederlands Centrum Jeugdgezondheid, Utrecht, februari 2015
Goede ogen zijn belangrijk voor uw kind,om de wereld te ontdekken,
om zich te ontwikkelen. Mocht u vragen hebben over het gezichtsvermogen van uw kind, dan kunt u daarmee altijd terecht op het
consultatiebureau of bij de huisarts. Hoe eerder we een oogafwijking
signaleren en zo nodig behandelen, hoe kleiner de kans op problemen
in de toekomst.
Het oog
ter te maken. Via de ogen wordt de
goed volgen. Is dit niet het geval,
afgebeeld in het groeigids. Zo kunt
De aanleg van het oog vindt plaats
informatie naar de hersenen ge­
dan kan het zijn dat uw kind scheel
u nagaan of uw kind de plaatjes
in de eerste drie weken van de
stuurd. In de hersenen vindt ver­
kijkt of een oog heeft dat achter­
kent.
zwangerschap. Bij de geboorte zijn
werking van de informatie plaats.
blijft in de ontwikkeling van het
alle elementen van het oog aan­
zien (een lui oog). De jeugdarts
Rond de leeftijd van 4 jaar zal uw
wezig, maar het zien moet nog ont­
voert het onderzoek uit. Deze arts
kind opnieuw een oogonderzoek
is gespecialiseerd in het signaleren
krijgen. Deze keer met behulp van
van afwijkingen op jonge leeftijd.
een kaart met ringen. Uw kind mag
wikkeld worden.
Wat ziet een baby ?
Een pasgeboren baby ziet tot
ongeveer 20 cm scherp. Het volgen
met de ogen verloopt eerst nog
schokkerig en wordt pas soepel
vanaf ongeveer acht weken. Na
Het oog
werkt
als een soort
fotocamera
of aanwijzen (boven, onder, links of
scherpte onderzocht. De jeugdarts
rechts). Ook dit kunt u thuis oefe­
of de jeugverpleegkundige bekijkt
nen met de voorbeelden uit het
of elk oog goed ziet. Dit gebeurt
groeigids.
met behulp van een plaatjeskaart.
acht weken kan een baby een voor­
Uw kind krijgt een brilletje op waar­
Vanaf ongeveer 5 jaar, worden de
werp op ongeveer 75 cm scherp
door maar met één oog kan wor­
ogen nog een keer gecontroleerd
den gekeken. Vervolgens mag uw
op afwijkingen. Dit gebeurt ook
kind het aangewezen plaatje be­
door jeugdgezondheidszorg,
meestal op school.
zien. Vanaf drie maanden ziet een
kind al een voorwerp scherp op
Oogonderzoek
anderhalve meter. De meeste kin­
Bij het eerste bezoek aan het con­
noemen of aanwijzen op een voor­
deren beginnen dan ook naar hun
sultatiebureau, wanneer uw kind 4
beeldkaartje. U kunt thuis al oefe­
handjes te kijken. In het eerste le­
à 6 weken oud is, bekijken we de
nen, omdat enkele plaatjes staan
vensjaar groeit het oog heel snel.
ogen op afwijkingen. Hierbij is het
Dit is van invloed op hoe goed uw
van belang te weten of u zelf al
kind leert kijken.
oogcontact hebt met uw kind. We
kijken naar de uiterlijke kenmerken
Hoe werkt het oog ?
van de oogjes. Hoe zien de pupillen
Het oog werkt als een soort foto­
eruit? Reageren ze op licht? Ook
camera. Een goed werkend oog
kijken we in het oog om te beoor­
beeldt elk voorwerp scherp af op
delen of het helemaal helder is.
het netvlies. De lens zorgt ervoor,
4
de opening van de ring aangeven
Vanaf 3 jaar wordt de gezichts­
door zich boller of platter te ma­
De eerste drie jaar vindt het oog­
ken, dat we op alle afstanden
onderzoek geregeld plaats, uiter­
scherp zien. De lens zorgt ervoor
aard aangepast aan de ontwikke­
dat we op alle afstanden kunnen
ling van uw kind. We kijken met een
scherp zien door zich boller of plat­
lichtje of de ogen recht staan en
Zicht op zien van uw kind
De jeugdarts of jeugdverpleegkundige bekijkt of elk
oog goed zit
5
Waar kunt u zelf op letten?
U bent extra alert:
•
na infectieziekten tijdens de
zwangerschap zoals rode
hond, geslachtsziekten of
als er in de familie aandoe­
ningen of aangeboren afwij­
•
gelmatig.
vaak scheef.
3. Uw kind bekijkt speelgoed
kingen met een verminderd
en boekjes altijd van heel
gezichtsvermogen zijn;
dichtbij.
als er in de familie sprake
is van blindheid aan één of
beide ogen, hoge bijziend­
heid op jonge leeftijd, ern­
stige (over)verziendheid, luie
ogen en afwijkend kleurzien.
Wanneer trekt u aan de
bel tijdens de
zuigelingenperiode?
•
1. Uw kind valt of struikelt re­
2. Uw kind houdt het hoofd
toxoplasmose;
•
Wat kunnen de signalen
zijn voor oogafwijkingen
tijdens de peutertijd?
4. Uw kind is angstig en rea­
geert opvallend onzeker.
5. Uw kind is heel onhandig
bij bijvoorbeeld fietsen.
6. Uw kind speelt liever niet
NAAR DE ORTHOPTIST EN/OF
DE OOGARTS
Aandoeningen
maar met één oog naar een voor­
Wanneer we vermoeden dat er iets
werp. Het andere oog doet niet
is met de ogen van uw kind, krijgt
mee en kan lui worden. Een lui oog
u een verwijzing naar de huisarts.
blijft achter bij het leren zien. Zon­
Deze verwijst weer door naar een
der hulp van buitenaf kan een lui
orthoptist of oogarts (oogheel­
oog niet genezen.
kundig team). Een orthoptist is
gespecialiseerd in het onderzoeken
De kans op succes bij het behande­
en behandelen van afwijkingen in
len van een lui oog, is het grootst
de oogstand en de samenwerking
als we hier­ mee beginnen ruim
vande ogen en van luie ogen. De
voordat een kind zes jaar oud is.
orthoptist of oogarts bekijkt of
Daarna neemt de kans op succes
inderdaad sprake is van een oog­
af. Uit onderzoek is gebleken dat
afwijking.
een volwassene met een lui oog,
een verhoogde kans heeft op pro­
buiten.
7. Uw kind zoekt uit zichzelf
steeds het licht op.
Uw kind maakt geen of wei­
De ogen van uw kind worden ge­
druppeld met pupilverwijdende
oogdruppels zodat de specialist de
Een kind met een afwijking aan de
binnenkant van het oog minitieus
breking van het oog, heeft meestal
kan bekijken.
een bril of contactlenzen nodig
om alles scherp te zien. Ook een
nig oogcontact met u en met
de omgeving.
•
De ogen van uw kind zien er
niet helder uit.
•
Uw kind kijkt u niet recht
aan, maar scheel (loensen).
•
Uw kind kijkt of grijpt nauwe­
lijks naar voorwerpen.
6
Zicht op zien van uw kind
blemen aan het goede oog.
Het kan zijn dat uw kind een bril
brekingsafwijking kan een lui oog
krijgt of dat gedurende enige tijd
veroorzaken.
een oog afgeplakt moet worden
om een lui oog te voorkomen of te
Lenstroebelingen (staar) en hoge
verhelpen.
oogdruk zijn ernstige aandoenin­
gen die onbehandeld tot blindheid
Gemiddeld vier procent van alle
kunnen leiden. Deze aandoeningen
baby’s in Nederland, heeft een
komen gelukkig heel weinig voor
oogafwijking. Scheelzien komt vaak
en zijn bij tijdig onderkennen vaak
voor. Een kind dat scheel ziet, kijkt
goed te behandelen.
7