Taak 4A Urineweginfecties

Taak 3A
Urineweginfecties
Een urineweginfectie of
blaasontsteking is de verzamelnaam
voor alle infecties die betrekking
hebben op de urinewegen: nier,
nierkelk, urineleider, blaas en
urinebuis (urethritis).
Urethritis (plasbuisontsteking)
Beschrijving
De binnenkant van de urinebuis is bekleed met een slijmvlieslaagje. Wanneer dit
laagje ontstoken raakt, spreek je van een urinebuisontsteking of
plasbuisontsteking (urethritis).
Urethritis
Verschijnselen
pijn of een branderig gevoel, vooral bij het plassen.
Bij de man druipt soms gele pus of helder slijm uit de
plasbuis ('druiper‘)
Oorzaken
bacteriën, zoals de chlamydia- of de gonorroe-bacterië.
(SOA)
Urinecatheter
Urethritis
Complicaties
 Ontstekingen kunnen plasbuis vernauwing geven
Advies
 Vrij veilig. Stel het kopen van condooms niet uit.
Urethritis
Onderzoeken
 Urine (eerste straals urine)
 Kweek van de plasbuis
Behandeling
 Antibiotica
 bij chlamydia: meestal krijg je azitromycine
 Bij gonorroe: je krijgt eenmalig antibiotica met een
injectie. Meestal ceftriaxon (500 mg).
Cystitis (blaasontsteking)
Beschrijving
 Het slijmvlies van de blaas is ontstoken.
 Een blaasontsteking is niet besmettelijk
Verschijnselen
 Het plassen doet pijn of geeft een branderig gevoel.
 U voelt vaker aandrang om te plassen, maar per keer plast u
minder.
 De aandrang op zich kan al pijn doen.
 U kunt ook pijn hebben in uw onderbuik of rug.
 De plas kan troebel zijn of er kan bloed in zitten.
 De plas kan sterk ruiken of slecht ruiken.
 Bij een gewone blaasontsteking heeft u geen koorts, hooguit wat
verhoging.
Belangrijkste wijzigingen UWI (2015)
De indeling van urineweginfecties is gewijzigd, waarbij
de termen ongecompliceerde en gecompliceerde
urineweginfecties zijn verlaten.
Bron:
https://www.nhg.org/standaarden/volledig/nhgstandaard-urineweginfecties
www.thuisarts.nl
Waarom wijziging indeling UWI
 Bij de herziening van de standaard is gekozen om de
indeling in gecompliceerde en ongecompliceerde
urineweginfecties te verlaten, omdat het begrip
gecompliceerd zowel kan verwijzen naar het beloop
als naar het verhoogde risico op een gecompliceerd
beloop. De nieuwe indeling staat vermeld in het
kader. Kinderen jonger dan 12 jaar worden
beschouwd als een aparte risicogroep,1) omdat de
etiologie en behandeling verschillen van die bij
andere risicogroepen.
Indeling urineweginfecties
 cystitis bij gezonde, niet-zwangere vrouwen (vanaf 12
jaar).
 cystitis bij patiënten vanaf 12 jaar met een verhoogd
risico op een gecompliceerd beloop. Deze
‘risicogroepen’ zijn:






mannen;
zwangeren;
patiënten met diabetes mellitus of verminderde weerstand;
patiënten met afwijkingen aan de nieren of urinewegen;
patiënten met neurologische blaasstoornissen;
patiënten met een verblijfskatheter.
Indeling urineweginfecties (2)
 urineweginfectie bij patiënten vanaf 12 jaar met
tekenen van weefselinvasie, met onderscheid tussen:


vrouwen;
mannen.
 urineweginfectie bij kinderen jonger dan 12 jaar, met
onderscheid tussen patiënten:


zonder tekenen van weefselinvasie;
met tekenen van weefselinvasie.
Cystitis
Oorzaken
 bacteriën meestal E.coli bacterie (ontlasting) Bacteriën
komen via de plasbuis in de blaas.
Onderzoeken
 Urine: Stickje of kweek (dipslide)
Adviezen
 Drink veel (anderhalf tot twee liter per dag).
 Stel het plassen niet onnodig uit, maar ga als u aandrang
voelt naar het toilet.
 Plas de blaas helemaal leeg.
Cystitis
Behandeling
 Soms antibiotica
Wanneer contact opnemen met de huisarts?
 Neem contact op met uw huisarts als u bij een
blaasontsteking:
 koorts krijgt,
 ziek wordt,
 of als de klachten na de antibioticumkuur niet zijn
verdwenen.
Behandeling Cystitis
 antibiotica (klachten sneller voorbij +
complicaties voorkomen)
 medicijn dat snel door nieren wordt
uitgescheiden, werkt dus snel op blaas
 advies ter voorkoming:
veel drinken
 plassen niet uitstellen
 tijd nemen om alles uit te plassen
 plassen na het vrijen

belangrijkste wijzigingen in het
medicamenteuze beleid zijn:




bij gezonde niet-zwangere vrouwen ; geen antibiotica met eventueel een
‘uitgesteld recept’;
urineweginfecties onder de 12 jaar worden bij jongens en meisjes op dezelfde
wijze behandeld;
norfloxacine wordt niet meer aanbevolen;
bij niet-zwangere vrouwen en bij mannen met een urineweginfectie met
tekenen van weefselinvasie is ciprofloxacine het middel van eerste keus als
initiële behandeling voordat de uitslag van de urinekweek bekend is
Antibiotica (2015)
 Bij antibiotische behandeling van een cystitis bij gezonde niet-zwangere
vrouwen is een vijfdaagse kuur nitrofurantoïne eerste keus; een éénmalige
gift fosfomycine is tweede keus.
Pyelonefritis (nierbekkenontsteking)
Beschrijving
 De wand van het nierbekken ontstoken is. Dit kan in
één of beide nieren voorkomen.
Pyelonefritis (nierbekkenontsteking)
Verschijnselen







Hoge piekende koorts
pijn in de rug
Braken
pijn bij plassen
koude rillingen
verwardheid.
Soms is pijn aantoonbaar bij kloppen in de flank (slagpijn)
tijdens het LO.
Pyelonefritis
Oorzaak
 Bacteriën (E-Coli)
Grotere kans bij
 kinderen
 zwangerschap
 diabetes mellitus
 nierstenen
Pyelonefritis
Groter kans om nierbekken ontsteking te krijgen
 afwijkende aanleg van de urinewegen (bij stuwing of
bij terugstroom van urine naar de nier)
Pyelonefritis
Onderzoeken:
 Urineonderzoek
Leefregels:
 rust te houden tot de koorts is verdwenen.
 drink veel.
 stel het plassen niet uit
Behandeling
 antibiotica
Pyelonefritis
Wanneer contact opnemen met de huisarts
 Als de klachten na twee dagen antibiotica nog niet




zijn verminderd;
als u zieker wordt (koorts, koude rillingen,
verwardheid of sufheid);
als u meer pijn krijgt;
als u weer koorts krijgt;
als u weer ziek wordt.
Opdracht 1
Diagnostiek (lab)
 stickje (teststrook) – nitriet

negatief, verder onderzoek
 dipslide (urinekweek)
 sediment (onder microscoop)
Glomerulonefritis (nierfilterontsteking)
Een is een onsteking van de nierfilters (glomeruli). De
glomeruli liggen in de nierschors en filteren het bloed
op afvalstoffen. Bij een beschadiging van de vaatwand
en het membraan wordt het bloed minder goed
gezuiverd en laten de glomeruli ook stoffen via de
urine verdwijnen die wel in het lichaam moeten
blijven. Bijvoorbeeld eiwitten en bloedcellen.
Glomerulonefritis (nierfilterontsteking)
Glomerulonefritis
Oorzaak
 ontsteking
 aantasting nierschors
 diabetes,
 hypertensie
 Auto-immuumziekte
 http://www.nvn.nl/nierziekten-en-
behandeling/nierziekten/nefrotisch-syndroom
Glomerulonefritis
Symptomen
 Hematurie
 Eiwit in de urine
 Vermoeidheid + jeuk (afvalstoffen)
 Oedeem
 In bloed creatinine en ureum verhoogd (normaal wordt dit
uitgescheiden in de urine)
 Beleid: bloeddruk mag niet te hoog worden; eiwitarm dieet;
Afhankelijk van nierfunctieDialyse of niertransplantatie
Opdracht 3 A.
Eiwitten, bacteriën & glucose
Opdracht 3 B.
Zuurgraad Urine
 Zure urine
 pH < 5: Diarree/DM
 Ochtend licht zuur /neutraal
 pH 5-7

> 7: UWI
 Na een maaltijd; basich
 pH +/- 8
Opdracht 3 C
Bloedvolume nieren
Per minuut stroomt er 1 liter bloed door je nieren, als
je bedenkt dat je 4-5 liter bloed hebt betekent dat dat
elke 5 minuten al je bloed door de nieren gaat.
12 x per uur x 24 uur = 288 x 5 =1440 liter
60 liter per uur x 24 uur = 1440 liter
Opdracht 3 D.
Geconcentreerde Urine
 Doorgaans is de kleur van urine in de ochtend
donkerder van kleur omdat de nieren dan weinig
water uitscheiden.
 Geconcentreerde urine is donkergeel, bruinig van
kleur, ruikt sterker en is soms troebel. Sommige
infecties, nieraandoeningen en
stofwisselingsstoornissen kunnen ook gepaard gaan
met sterker geconcentreerde urine.
Opdracht 3 E.
Oorzaken blaasontsteking
  urethra kort, makkelijke toegang
op oudere leeftijd:
  prostaatproblemen
  verzakking uterus / blaas zelf
   blaas minder krachtig
 verblijfskatheter
Vragen?
HUISWERK