Team leider

Marine biodiversity & ecosystem functioning
network of excellence
INTRODUCTIE
Algemene coördinatie:
Carlo Heip
Nederlands Instituut voor Ecologie
Centrum voor Estuariene en Mariene Ecologie
PO BOX 140
4400 AC Yerseke
Telefoon: 0113-57 74 45 / +32-(0)9-264 85 27
Fax: 0113-57 36 16
Email: [email protected]
Overzicht van MarBEF
Het MarBEF (Marine Biodiversity and Ecosystem Functioning) ‘network of excellence’ richt zich op de
integratie van Europees onderzoek door het vormen van een toegewijde groep marine wetenschappers
en instituten via een zogenaamd ‘virtual centre of excellence’ met een lange termijn
onderzoeksprogramma en goede connecties met de industrie en het grote publiek. Het netwerk bestaat
uit 700 wetenschappers binnen 82 individuele instituten uit 24 landen. MarBEF behelst, naast het
coördineren van onderzoek, training, uitwisseling en voorlichtingsactiviteiten op verschillende
relevante wetenschapsterreinen, waaronder marine ecologie en biogeochemie, visbiologie, taxonomie
en socio-economische wetenschappen. Betere integratie van onderzoek is nodig om de juridische
verplichtingen van de EU en haar deelnemende staten te ondersteunen ten aanzien van de ‘Convention
for Biological Diversity’, de ‘OSPAR’ en Barcelona conventies als mede verschillende EU richtlijnen
(Vogel richtlijn, Habitat richtlijn, kader richtlijn Water). Het netwerk richt zich op het versterken van
relaties tussen een toenemend aantal industrieën welke afhankelijk zijn van het duurzame gebruik en
exploitatie van marine biodiversiteit. Hieronder worden toerisme, visserij en aquacultuur gerekend,
maar ook nieuwe industrieën welke genetische en chemische marine producten onderzoeken en
commercialiseren. MarBEF vertegenwoordigt een nieuwe manier van denken en een nieuwe aanpak
om onderzoek ten aanzien van marine biodiversiteit in Europa te integreren.
Doel





Het vormen van een zogenaamd ‘virtual centre of excellence’ om lange termijn integratie van
het netwerk te realiseren
Toegang verschaffen tot en verbeteren van bestaande toegang tot bronnen en middelen
Het bieden van specialistische training welke relevant is voor de wetenschappelijke doelen
van het netwerk
Het ontwikkelen van een geïntegreerd ‘data en informatie beheersysteem’
Het transformeren van MarBEF’s lange termijn strategische aanpak tot beleid
Sustainable development, global change and ecosystems
GOCE-CT-2003-505446
Marine biodiversity & ecosystem functioning
network of excellence
VOORLICHTING
Team leider:
Chris Emblow
Ecological Consultancy Services Limited
Telefoon: +353-(0)1-4925711
Fax: +353-(0)1-4925694
Email: [email protected]
Communicatie/
Voorlichtingsfunctionaris:
Róisín Nash
Ecological Consultancy Services Limited
Telefoon: +353-(0)1-4925711
Fax: +353-(0)1-4925694
Email: [email protected]
Doel




Het aanmoedigen en faciliteren van communicatie tussen netwerk deelnemers en de
wetenschappelijke en niet-wetenschappelijke gemeenschap
Het ontwikkelen van een ‘high profile’ beeld van het netwerk en het coördineren van alle
publicatie en voorlichtingsactiviteiten
Het ontwikkelen van webbased materiaal ten behoeve van het promoten van het MarBEF
netwerk; onderwerpen met betrekking tot marine biodiversiteit; en onderwerpen voor het
bredere publiek, waaronder volwassenen, studenten en schoolkinderen.
Het verschaffen van een forum om eindgebruikers van het netwerk en haar producten de
mogelijkheid te geven om feedback te geven gedurende de loop van het netwerk
Werkbeschrijving





Er zal een gestructureerde aanpak om netwerk informatie te verspreiden worden ontwikkeld
Webbased tools:
o zullen gebruikt worden om communicatie binnen en buiten het netwerk te
faciliteren, connecties te bevorderen en strategie te bediscussiëren tussen onderzoek,
industrie en andere belanghebbenden waarbij SME’s en andere eindgebruikers
uitgenodigd worden om deel te nemen aan het netwerk met bepaalde taken
o waaronder een bulletin board (beperkte toegang), e-conferenties en mailing list
server waarbij gebruik wordt gemaakt van bestaande infrastructuren (MARINE Blist server, MARBENA E-conference, etc)
o zullen gebruikt worden om marine biodiversiteit aantrekkelijk en begrijpelijk te
maken voor het grote publiek, waaronder:

een onderdeel voor scholieren en studenten met te downloaden studie
sheets en details over carrière en studie mogelijkheden met betrekking tot
marine biodiversiteit

een junior onderdeel met gekleurde thema pagina’s, te downloaden feiten
sheets en interactieve marine biodiversiteit spellen

recensies van Europese leerplannen en van bestaande marine biodiversiteit
web based voorlichtingsmateriaal
Er wordt iedere 6 maanden een MarBEF nieuwsbrief gemaakt
o Deze wordt wijd verspreid en gearchiveerd op de MarBEF website en biedt de
mogelijkheid voor onderzoekers om hun werk in een niet-wetenschappelijk,
populair tijdschrift format te publiceren
Publiciteitsmateriaal wordt vervaardigd om de kernonderwerpen van marine biodiversiteit
te benadrukken en om het netwerk te promoten, onder andere:
o Brochures en poster displays voor conferenties en beurzen
o Door de voorlichtingsfunctionaris georganiseerde promotionele presentaties op
scholen, en hoge scholen, poster displays in musea, aquaria en op lokale marine
biodiversiteitdagen
Een pilot ‘kust observatie project’ zal geïnitialiseerd worden:
Sustainable development, global change and ecosystems
GOCE-CT-2003-505446
Marine biodiversity & ecosystem functioning
network of excellence
o
Om de interesse op te wekken en om deelname te bevorderen van de leerlingen van
basis en voortgezet onderwijs, welke informatie, vragen en afbeeldingen etc. kunnen
plaatsen op een centrale locatie op de MarBEF website
Sustainable development, global change and ecosystems
GOCE-CT-2003-505446
Marine biodiversity & ecosystem functioning
network of excellence
DATA MANAGEMENT
Team leider:
Edward Vanden Berghe
Vlaams Instituut voor de Zee
Phone: +32-(0)59-34 21 30
Fax: +32-(0)59-34 21 31
Email: [email protected]
Doel





Het verschaffen van zichtbaarheid van het netwerk door het maken van een website,
www.marbef.org, waar informatie wordt getoond over het netwerk, haar partners en hun
activiteiten en onderzoeksresultaten
Samenwerking met OBIS, ENBI, GBIF en Species2000 om visie and IT benaderingen te
groeperen
Het faciliteren van een onbelemmerde uitwisseling van data tussen netwerk partners en het
verbeteren van informatie integratie
Het promoten van interoperabiliteit van netwerk data en bronnen met andere relevante
informatiebronnen door de ontwikkeling van de geschikte tools, standaarden en protocollen
Het in staat stellen van een algemene Europese benadering ten aanzien van toekomstig data
management en opslag door het gebruik van gemeenschappelijke tools
Werkbeschrijving






Er wordt een meertalige website gelanceerd, met een toepasselijke domeinnaam en drie hoofd
onderdelen (management, data management en integratie en voorlichting)
Een centrale database met brondata wordt ontwikkeld. Bestaande informatiebronnen zullen
geactualiseerd worden en toegevoegd aan de database en nieuwe bronnen zullen worden
aangewend via het netwerk
Er wordt een ‘metadata database’ ontwikkeld, met informatie over huidige beschikbare
bronnen voor biodiversiteit (waaronder oceanografische datasets en andere relevante
bronnen) met een doorzoekbare website
Er wordt een marine taxonomisch register aangemaakt, met gemeenschappelijke toegang tot
een serie databases met informatie over, voor Europees biodiversiteitsonderzoek, relevante
plant- en diersoorten, zoals de ‘European Register of Marine Species’ (ERMS); ‘UNESCO
Register of Marine Organisms; (URMO) en ETI's ‘North Sea Information System’
Een database portal wordt geinitialiseerd, met gemeenschappelijke formats, standaarden en
procedures, in samenwerking met een netwerk van organisaties met technische expertise op
het gebied van biologische data uitwisseling. De MarBEF portal zal de Europese vertakking
zijn naar OBIS
Er wordt een datamanagement workshop georganiseerd, om beleid ten aanzien van data
uitwisseling te bespreken en te discussiëren over prioriteiten van geïntegreerde databases en
verdere data management activiteiten
Sustainable development, global change and ecosystems
GOCE-CT-2003-505446
Marine biodiversity & ecosystem functioning
network of excellence
TAXONOMIC CLEARING SYSTEM
Team leider:
Geoff Boxshall
Natural History Museum; Department of Zoology
Telefoon: 44-(0)20 7942 5749
Fax: +44-(0)20 7942 5054
Email: [email protected]
Een inventarisatie van soorten, gemeenschappen en ecosystemen zijn van essentieel belang voor het
succes van het strategische onderzoeksprogramma van MarBEF. Deze levert belangrijke informatie ter
onderbouwing van elke grondige evaluatie van verandering in biodiversiteit als een reactie op
klimaatverandering. De nadruk van de onderzoekscomponent van dit netwerk ligt op het nemen van
veld monsters en ecologische analyse, hetgeen zal resulteren in het verwerken van grote hoeveelheden
materiaal en de ontdekking van nieuwe, zeldzame of nieuw geïntroduceerde soorten. MarBEF heeft
een systeem nodig waarbij Europese marine ecologen snel toegang kunnen krijgen tot probleem
oplossende taxonomische expertise.
Doel




Het ontwikkelen van een doeltreffend ‘taxonomy clearing system’ om het taxonomische
knelpunt te adresseren om het proces van het identificeren van exemplaren en beschrijven
van nieuwe soorten te stroomlijnen
Het verschaffen van een specialistische feedback service welke nodig is om soorten
inventarisatie lijsten te kunnen actualiseren op locaties geselecteerd voor ecologische analyses
van ruimtelijke en tijdelijke biodiversiteit onder MarBEF onderzoeksthema 1
Om te fungeren als een tussenpersoon welke aanvragen voor taxonomisch werk ontvangt en
deze aanvragen koppelt aan de aanwezige taxonomische expertise binnen de MarBEF
gemeenschap
Te acteren als een belangrijk aanspreekpunt tussen taxonomische en ecologische
onderzoekers binnen MarBEF
Werkbeschrijving




De aanwezige taxonomische expertise binnen Europa is gekwantificeerd door het ‘European
Register of Marine Species concerted action’ en is beschikbaar op internet. Dit expertise
register zal geactualiseerd worden via de MarBEF website en door persoonlijke contacten.
Een klein comité bestaande uit taxonomen en ecologen zal worden gevestigd om als efficiënt
systeem te acteren ten behoeve van het verwerken en toekennen van prioriteit van deze
aanvragen
De set van criteria ten aanzien van het toekennen van prioriteit, identificatie en beschrijving
van taxonomische aanvragen worden vervolgens voorbereid door dit comité
Zodra prioriteit is toegekend aan een aanvraag, worden taxonomen benaderd en
gecontracteerd om het nodige taxonomische werk te verrichten. Er is budget nodig voor de
door de taxonoom te besteden tijd en voor het beschrijven van nieuw ontdekte soorten met
een hoge prioriteit.
Sustainable development, global change and ecosystems
GOCE-CT-2003-505446
Marine biodiversity & ecosystem functioning
network of excellence
KWALITEITSWAARBORGING VAN
BIODIVERSITEITSSTUDIES
Team leider:
Keith Cooper
Centre for Environment, Fisheries and
Aquaculture Science
Burnham Laboratory
Telefoon: +44 (0) 1621-78 72 38
Fax: +44 (0) 1621-78 49 89
Email: [email protected]
Doel



Het vervaardigen en toepassen van een kwaliteitswaarborg kader voor het MarBEF initiatief
om er voor te zorgen dat alle activiteiten tegemoet komen aan de hoogste standaarden voor
het marine onderzoeksgedrag in Europese wateren.
Het adviseren over het vervaardigen van standaard procedures zodat aanbevelingen door
MarBEF, over de aanvaarding van nieuwe aanpak door de marine wetenschappelijke
gemeente, vergezeld worden door begeleiding met betrekking tot kwaliteitsverzekering van
de eindproducten.
Het opzetten van externe samenwerkingsverbanden om er zeker van te zijn dat
kwaliteitswaarborg initiatieven door MarBEF bekend zijn en volledig geïntegreerd zijn met
die van andere internationale organisaties met een gemeenschappelijk doel, voornamelijk de
EU, ICES, OSPAR, HELCOM, ISO en CEN.
Werkbeschrijving
De behoefte om standaard procedures te gebruiken voor de kwaliteit waarborging van
biodiversiteitstudies legt de fundering voor al het werk en uit zich vooral in, bijvoorbeeld, geplande
training workshops, data management benaderingen en de ontwikkeling van standaard software voor
de aansturing van statistische benaderingen van enquête ontwerp. Het doel van dit overkoepelende
kwaliteit waarborg project is:

Het ontwikkelen van een geïntegreerde webbased bron van standaarden en richtlijnen welke
de activiteiten van alle projecten beslaan (bijv. enquête benadering, laboratorium/data
analyses, data management en de wetenschap- advies interface)

Het aanleggen van samenwerkingsverbanden met nationale en internationale
kawliteitswaarborg bureaus die betrokken zijn bij de ontwikkeling van standaarden voor de
exploitatie van marine biologisch werk.

Het produceren van richtlijnen voor de exploitatie van nieuwe proef- en analytische
benadering, wanneer nodig.
Sustainable development, global change and ecosystems
GOCE-CT-2003-505446
Marine biodiversity & ecosystem functioning
network of excellence
TRAINING
Team leider:
Jens Harder
Max Planck Institute for Marine Microbiology
Telefoon: +49-421-2028 750
Fax: +49-421-2028-580
Email: [email protected]
Doel
Een belangrijk product van MarBEF is een nieuwe generatie van professionele marine ecosysteem
wetenschappers voor Europa. Het Marbef ‘Network of Excellence’ richt zich op de ontwikkeling van
een lange termijn strategie voor de training van marine wetenschappers in Europa en bevat de
volgende doelen:




Het financieren van 5 Postdoctorale Fellowships
o Deze functies zullen de duur van MarBEF hebben. Eén zal er toegewezen worden aan
elke wetenschappelijk onderzoeksthema, en twee zullen er werken in het
geïntegreerd activiteitenprogramma (waarvan er één toegewezen wordt aan data en
informatie management)
Het financieren van 5 Doctoraal studenten
o Zij zullen voordeel halen uit de toegang tot expertise en bronnen van het netwerk, de
verplichting onderzoek te doen aan ten minste twee verschillende MarBEF partner
instituten in verschillende landen en de supervisie van een internationaal panel van
experts. De studies worden betaald uit projectgelden van de tweede fase van
MarBEF, waarbij het totale nummer bepaald wordt door de kwaliteit en de vereisten
van de succesvolle voorstellen.
Het verzorgen van training
o Dit zal ingaan op de dringende en toenemende behoefte aan ‘cross training’ voor
technici in nieuwe methoden, in gestandaardiseerde sampling procedures en in
experiment protocollen. Workshops met als onderwerp ‘standaardisering’ worden
georganiseerd voor technici en onderzoekers als onderdeel van de ‘Strategic Research
Programmes’.
o Cursussen met direct nut voor de objectieven van het netwerk worden aangeboden
aan specialisten om te voorzien in de toenemende vraag voor taxonomisch werk door
het hoge wetenschappelijke en politieke profiel van biodiversiteitonderwerpen, en
het erkende gebrek aan expertise.
Het ontwikkelen van een lange termijn training strategie
o Initiële cursussen zullen fungeren als voorbeelden om vraag naar soortgelijke of
andere trainingonderwerpen en formats te ontdekken bij deelnemers, de NoE leden
en de bredere marine gemeenschap om zo een lange termijn strategie voor NoE te
ontwikkelen.
o Een oproep voor voorstellen voor andere specialistische training wordt geplaatst om
de lange termijn vraag naar het aanbod te bepalen. Deze voorstellen zullen worden
overwogen door de ‘Steering Committee’ en een management groep die
verantwoordelijk is voor training onder het ‘Spreading of Excellence’ programma.
Werkbeschrijving



Financiering wordt geboden voor Doctoraal en Post Doctoraal onderzoekers
Specialistische training wordt in het eerste jaar georganiseerd
Een lange termijn strategie ten aanzien van de training van specialisten wordt ontwikkeld
aan de hand van de evaluatie van de vraag naar verdere training. Er wordt een lijst van
bestaande cursussen gepubliceerd, toekomstige vraag geëvalueerd en nieuwe
Sustainable development, global change and ecosystems
GOCE-CT-2003-505446
Marine biodiversity & ecosystem functioning
network of excellence
trainingonderwerpen en formats geïdentificeerd via een gestructureerde vragenlijst en de
website. De vraag wordt dan gekoppeld aan voorstellen van MarBEF leden.
Sustainable development, global change and ecosystems
GOCE-CT-2003-505446
Marine biodiversity & ecosystem functioning
network of excellence
ONDERZOEKSTHEMA 1: ALGEMENE PATRONEN VAN
MARINE BIODIVERSITEIT BINNEN ECOSYSTEMEN
Team leider:
Team leider:
John Gray
University of Oslo; Biological Institute
Telefoon: +47 22 85 45 10
Email: [email protected]
Friedrich Buchholz
Alfred Wegener Institut; Biologische Anstalt
Helgoland
Telefoon: +49 47 25 81 93 52
Fax: +49 47 25 81 93 69
Email: [email protected]
Doel
Dit strategische programma is ontworpen om onderzoek en data van netwerk leden betreffende
grootschalige, lange termijn patronen in marine biodiversiteit te integreren. Het netwerk werkt verder
aan voorgaande EU projecten, zoals o.a. ERMS en BIOMARE. Het globale doel van het
onderzoeksthema is om te begrijpen hoe marine biodiversiteit varieert op ruimtelijke en tijdelijke
schaal en op verschillende niveaus van biologische organisatie om zo methoden te ontwikkelen die
significante verschillen kunnen ontdekken.
Het strategische onderzoeksprogramma richt zich op:

Het begrijpen van marine biodiversiteit variatie op ruimtelijke en tijdelijke schaal en op
verschillende niveaus van biologische organisatie om zo methoden te ontwikkelen die
significante verschillen kunnen ontdekken

De integratie van onderzoek en data van netwerk leden betreffende grootschalige, lange
termijn patronen in marine biodiversiteit.

Het verbeteren van ons begrip van de natuur en het relatieve belang van de processen (zowel
natuurlijk als antropogeen) welke variatie in biodiversiteit bepalen.
Sleutelgebieden
1.1 Taxonomische basis van biodiversiteit
1.2 Genetische biodiversiteit
1.3 Habitat verscheidenheid
1.4 ‘Species Assembly Rules’
1.5 Grootschalige en lange termijn veranderingen
1.6 Praktische methoden om veranderingen in
biodiversiteit te ontdekken en te monitoren
1.7 Data archaeologie
1.8 Functionele diversiteit
Geoff Boxshall, NHM en Damià Jaume, UIB
Jean-Pierre Féral, CNRS-Marseille
Ricardo Serrão Santos, DOP/UAz
John Lambshead, NHM
David Billet, SOC en Friedrich Buchholz, AWI
Doris Schiedek, IOW
Edward Vanden Berghe, VLIZ
Frode Olsgard, UO
Sustainable development, global change and ecosystems
GOCE-CT-2003-505446
Marine biodiversity & ecosystem functioning
network of excellence
ONDERZOEKSTHEMA 2: MARINE BIODIVERSITEIT EN
ECOSYSTEEM FUNCTIONEREN
Team leider:
Team leider:
Carlos Duarte
Universitat de les Illes Balears; Instituto
Mediterraneo de Estudios Avanzados
Telefoon: +34 971 611725
Fax: +34 971 611761
Email: [email protected]
David Paterson
University of St Andrews; Department of Biology;
Gatty Marine Laboratory; Sediment Ecology
Research Group
Telefoon: +44-1334-46 34 67
Fax: +44-1334-46 34 43
Email: [email protected];
[email protected]
Doel
De link tussen marine biodiversiteit en het functioneren van ecosystemen is een ongrijpbare (Duarte,
2000), en is nog slechts een beperkt aantal keer onomstootbaar aangetoond. De functionele rol van
marine biodiversiteit bestaat waarschijnlijk uit twee onderdelen; een direct effect van biodiversiteit op
het functioneren van ecosystemen en een indirect effect afgeleid van idiosyncratische bijdrages. Zelfs
wanneer idiosyncratische bijdrage de overhand heeft zou er een relatie moeten zijn tussen marine
biodiversiteit en het functioneren van ecosystemen. Het globale doel van dit strategische
onderzoeksprogramma is het genereren, vergelijken en integreren van theorie, modellen en testen van
de relatie tussen marine biodiversiteit (vastgesteld op verschillende organisatieniveaus: genetica,
oorspronkelijke soorten en functionele groepen) en het functioneren va het ecosysteem met behulp
van de integratie van theoretische en modelleer oefeningen, comperatieve analyses en zorgvuldig
ontworpen experimentele testen.
Het strategische onderzoeksprogramma richt zich op:

Het genereren, vergelijken en integreren van theorie, modellen en testen over de relatie
tussen marine biodiversiteit (vastgesteld op verschillende organisatieniveaus: genetica,
oorspronkelijke soorten en functionele groepen) en het functioneren va het ecosysteem

Het bepalen of geselecteerde processen belastend zijn voor verschillende ecosystemen en
tussen seizoenen om de verscheidenheid aan functionele maatregelen in Europa te kunnen
evalueren en te vergelijken

Het vergelijken van activiteiten van marine systemen met die van aardse systemen en de
geldigheid onderzoeken van het spiegelen van aardse paradigma’s in ecologische theorie
naar marine ecologie
Sleutelgebieden
2.1 Ecosysteem metabolisme
2.2 Voedselweb efficiency
2.3 Ecosysteem stabiliteit
2.4 Belangrijke (sleutel) soorten en
functionele groepen
2.5 Chemische en genetische diversiteit en
haar gewicht op het functioneren van
ecosystemen
Harald Asmus, AWI en Arturos Razinkovas, CORPI
Jean-Pierre Gattuso, CNRS-LO en Carlos Duarte, UIB
Lisandro Benedetti-Cecchi, UP en Tasman Crowe, UCD
Sergej Olenin, KU en Stephen Hawkins, MBA
Adrianna Ianora, SZN en Per Aberg, GU
Sustainable development, global change and ecosystems
GOCE-CT-2003-505446
Marine biodiversity & ecosystem functioning
network of excellence
ONDERZOEKSTHEMA 3: HET SOCIAAL-ECONOMICSCHE
BELANG VAN MARINE BIODIVERSITEIT
Team leider:
Team leider:
Melanie Austen
Plymouth Marine Laboratory
Telefoon: +44-(0)1752 633489
Fax: +44-(0)1752 633101
Email: [email protected]
Poul Holm
Roskilde University
Phone: +45-(0)46742065
Email: [email protected]
Doel
Het globale doel van dit onderzoeksthema is het begrijpen van de economisch, sociale en culturele
waarde van marine biodiversiteit en om van daaruit de onderzoeksbasis te ontwikkelen die nodig is
om duurzaam beheer van marine biodiversiteit te bewerkstelligen. Hieronder valt onder andere het in
de gaten houden van de gezondheid van marine ecosystemen, het managen van aquacultuur, het
behouden van marine biodiversiteit, de geschiedenis van de exploitatie van marine bronnen en de
recreatieve functie van marine ecosystemen.
Het strategische onderzoeksprogramma richt zich op:

Het begrijpen van de economisch, sociale en culturele waarde van marine biodiversiteit en
om van daaruit de onderzoeksbasis te ontwikkelen die nodig is om duurzaam beheer van
marine biodiversiteit te bewerkstelligen.

Samenwerking mogelijk maken tussen natuurwetenschappers, economen, sociologen en
sociaalantropologen om de totale economische en sociale waarde van Europese marine
biodiversiteit te bepalen waarmee zowel gebruik- als niet-gebruikswaarden worden
meegenomen.

Het bieden van een raamwerk en context om natuurwetenschappen met de behoeften uit de
samenleving te integreren en het ontwikkelen van management beleid.
Sleutelgebieden
3.1 Visserij en aquacultuur
3.2 Geïntegreerd Kustwater Management
3.3 Marine beschermde gebieden
3.4 Gevolgen van marine management systemen
en wetgeving op de samenleving
Melanie Austen, PML en Poul Holm, SDU
Melanie Austen, PML en Poul Holm, SDU
Melanie Austen, PML en Poul Holm, SDU
Melanie Austen, PML en Poul Holm, SDU
Sustainable development, global change and ecosystems
GOCE-CT-2003-505446