Adalimumab (Humira®) Reumatologie Inleiding U heeft in overleg met uw arts besloten het geneesmiddel Adalimumab (Humira®) te gaan gebruiken. Deze folder geeft u informatie over dit geneesmiddel. Heeft u na het lezen nog vragen, dan kunt u daarmee altijd terecht bij uw arts. Hoe werkt het? Adalimumab (Humira®) behoort tot de nieuwere (zogenaamde biologische) antireumatica. Hoewel de precieze oorzaak van Reumatoïde Artritis (RA) niet bekend is, wordt bij patiënten met RA een verhoogde hoeveelheid van het ontstekingseiwit Tumor Necrosis Factor (TNF) gevonden. Dit eiwit speelt een rol bij het ontstaan en onderhouden van gewrichtsontstekingen. Adalimumab (Humira®) is een antistof tegen TNF dat helemaal gemaakt is van menselijke eiwitten. Adalimumab (Humira®) blokkeert de effecten van TNF. De gewrichtsontsteking wordt geremd en de zwelling, pijn en stijfheid zal afnemen. Ook voelen veel patiënten zich minder moe en kunnen zij beter functioneren in het dagelijks leven. Daarbij zorgt Adalimumab (Humira®) dat beschadiging van gewrichten wordt vertraagd. Het effect is al binnen enkele weken merkbaar. Adalimumab (Humira®) wordt soms alleen gebruikt, maar ook vaak gecombineerd met het geneesmiddel methotrexaat of andere antireuma middelen. Dit omdat de combinatie effectiever is en zorgt voor minder bijwerkingen. Adalimumab (Humira®) kan voorgeschreven worden aan patiënten met een reumatische aandoening (zoals: reumatoïde artritis, artritis psoriatica en de ziekte van Bechterew) bij wie andere geneesmiddelen onvoldoende effect hebben. Hoe wordt het gebruikt? Adalimumab (Humira®) wordt toegediend via onderhuidse injecties. De gebruikelijke dosering is eenmaal 40 milligram per twee weken. In sommige gevallen kan de dosering worden aangepast. De injecties worden toegediend door patiënten zelf, eventueel door hun partners of andere hulpverleners. U krijgt een spuitinstructie bij Reumatologie. Tijdens deze instructie wordt precies uitgelegd hoe u zelf Adalimumab (Humira®) kan inspuiten. Hoewel dit misschien eng lijkt, blijkt in de praktijk dat zelf spuiten heel goed te leren is. De eerste 3 spuiten worden toegdiend op de poli, waarna u een half uur dient te wachten op eventuele bijwerkingen die zouden kunnen optreden. Tevens ontvangt u een starterpakket. Dit pakket bevat een koeltas en een informatieklapper over Adalimumab (Humira®). In deze klapper staat informatie over uw ziekte, de werking en bijwerkingen van Adalimumab(Humira®) en de voorzorgsmaatregelen. | patiënteninformatie 2 U dient de Adalimumab (Humira®) te bewaren in een koelkast tussen de 2 tot 8°C. Gaat u op reis, gebruik dan de meegeleverde koeltas. Laat hierbij de coldpacks niet direct in contact komen met de doos en gebruik de koeltas volgens bijgesloten instructie. Bijwerkingen Meest voorkomende bijwerkingen • Huiduitslag of jeuk op de plaats van de injecties. De uitslag is in bijna alle gevallen mild en op den duur verdwijnen deze klachten bij de meeste patiënten. • Milde infecties zoals verkoudheid en griep. • Andere klachten zoals hoofdpijn en maag/darm bezwaren. Zeldzame bijwerkingen • In zeldzame gevallen kan tijdens de behandeling tuberculose (een infectieziekte van de longen en/of andere organen met tuberkelbacillen) ontstaan. Dit betreft vrijwel altijd het opnieuw opvlammen van een oude tuberculose. Daarom wordt bij alle patiënten die beginnen met de behandeling gekeken of eerder besmetting met tuberculose heeft plaatsgevonden. Dit wordt gedaan met een huidtest (Mantoux reactie), blaastest en een röntgenfoto van de longen. • In zeldzame gevallen kan er na start van de behandeling een leverontsteking ontstaan. Daarom wordt u voor het begin van de behandeling gescreend op hepatitis B en C. • Mocht u klachten hebben die passen bij een ernstige infectie, zoals: hoge koorts, ernstige kortademigheid of hoesten, geef dit dan aan bij uw arts. • Tijdens het gebruik van TNF-blokkerende middelen kan verslechtering in de hartfunctie optreden bij patiënten die lijden aan hartfalen. Hoewel dit bij Adalimumab(Humira®) niet het geval blijkt te zijn, raden wij u aan voorzichtig te zijn. (Hartfalen treedt op wanneer het hart niet voldoende bloed door het lichaam kan pompen. Als gevolg daarvan hoopt zich vocht op in de benen, longen en andere weefsels in het lichaam.) Bij twijfel kunt u uw arts raadplegen. • Zeer zelden zijn bij de behandeling auto-immuunziekten ontstaan, zoals: multipele sclerose (MS) of systemische lupus erythematosus (SLE). Mocht u klachten krijgen zoals: tintelingen, krachtsverlies of slechter zien, meld dit dan direct aan uw arts. Andere geneesmiddelen TNF blokkerende middelen kunnen voor zover bekend, veilig worden gebruikt naast andere geneesmiddelen. Alleen de combinatie met Anakinra (Kineret®), een ander biologisch middel tegen RA, moet worden vermeden. Dit vanwege een verhoogde kans op (ernstige) infecties. Overleg bij twijfel altijd met uw arts. | patiënteninformatie 3 Zwangerschap Omdat de veiligheid van TNF blokkerende middelen tijdens zwangerschap en borstvoeding niet onderzocht is, raden wij u af Adalimumab (Humira®) te gebruiken tijdens zwangerschap en borstvoeding. • Overleg met uw arts voordat u zwanger wilt worden of als u, ondanks het gebruik van voorbehoedsmiddelen, zwanger bent geworden. • U mag geen borstvoeding geven tot zes maanden na het staken van de behandeling. Koorts Spuit de Adalimumab (Humira®) niet als uw temperatuur 37,8°C of hoger is. Bij twijfel dient u van te voren uw temperatuur te meten. Vaccinaties In geval van geplande vaccinatie is het van belang om vast te stellen of het vaccin dat u krijgt toegediend ‘levend verzwakt’ of ‘dood’ is. Levend verzwakte vaccins zijn verboden gedurende de behandeling met Adalimumab (Humira®). U dient bij vaccinatie altijd vooraf advies te vragen. Het griepvaccin kan zonder problemen worden toegediend en wordt bij het gebruik van deze medicatie aanbevolen. Wij raden u aan om de vaccinatie 2 tot 3 dagen na of voor de behandeling met Adalimumab (Humira®) te spuiten. Operaties Het gebruik van Adalimumab (Humira®) kan in principe worden voortgezet rondom een operatie. Overleg altijd met uw reumatoloog over uw eigen situatie. Apotheek Apotheek Zuyderland levert u Adalimumab (Humira®) injecties. Bij de eerste keer worden uw gegevens opgevraagd en krijgt u een uitleg over de leverprocedure. Tevens ontvangt u van de apotheek een naaldenbeker om gebruikte naalden en spuiten/pennen in te deponeren. Bij start ontvangt u twee injecties, na vier weken dient u de overige vier injecties op te halen. Daarna ontvangt u steeds om de drie maanden, zes injecties. Deze worden gekoppeld aan uw controle-afspraak bij uw arts of verpleegkundig specialist. | patiënteninformatie 4 Figuur 1. Humira pen Figuur 2. Humira voorgevulde spuit=vgs Gebruikt u al Adalimumab(Humira®), vermeld dit dan als u de voorgevulde spuit (vgs) uitvoering gebruikt (zie figuur 2). Apotheek Zuyderland bevindt zich op de Zorgboulevard binnen Zuyderland Medisch Centrum (bij de hoofdingang, naast de kapsalon). Wij verzoeken u tijdens kantooruren de injecties op te halen. Mocht dit niet lukken, dan kunt u dit overleggen met de apothekersassistente. Het telefoonnummer staat vermeld op de achterzijde van deze folder. Reumapatiënten van de buitenpoli De Eghte, krijgen de injecties thuisgestuurd in verband met reisafstand. Tenslotte • Uw huisarts wordt middels een brief geïnformeerd over de behandeling. • Heeft u nog vragen, dan kunt u contact opnemen met Reumatologie. De contactgegevens staan vermeld op de achterzijde van deze folder. | patiënteninformatie 5 Reumatologie Meldpunt West 06 Afsprakennummer 088 - 459 7924 Informatienummer 088 - 459 7838 Reumatologen: Drs. H. van der Tempel Dr. R.H.M. Peeters Dr. M.J.F. Starmans-Kool Dr. M.C.G.S. Jacobs Drs. H. Hulsmans Drs. M.H. de Jager Drs. W. Vercoutere Reumaconsulente/Nurse Practitioner Reumaconsulente Mevr. J. Broeren E-mail: [email protected] Nurse Practitioner/Verpleegkundig specialist Dhr. W.J.Bougie E-mail: [email protected] Afsprakennummer 088 - 459 7924 Informatienummer 088 - 459 7838 © 09-2015 Internet www.zuyderland.nl 891 Apotheek Zuyderland Telefoonnummer: 046 - 410 5426 Maandag t/m vrijdag van 08:00 -17:30 uur