Patiënteninformatie Ballon enteroscopie Ballon enteroscopie 1465565 Ballon enteroscopie hj.indd 1 1 04-08-15 13:11 1465565 Ballon enteroscopie hj.indd 2 04-08-15 13:11 Ballon enteroscopie Wij verwachten u op ............................................................................................................................................ om ..................................................... uur. Endoscopiecentrum, route 0.4 Algemeen •Neemt u bij ieder bezoek aan het ziekenhuis uw ziekenhuispasje en identiteitsbewijs mee. •Bent u verhinderd, neemt u dan tijdig contact op met het secretariaat van de polikliniek maag-darm-leverziekten. Inleiding Uw behandelend arts heeft in overleg met u een ballon enteroscopie onderzoek aangevraagd. In deze folder vindt u informatie over de voorbereiding op dit onderzoek, het onderzoek zelf en mogelijke complicaties. Het is niet mogelijk alle details voor iedere situatie in de folder te beschrijven. De folder is vooral bedoeld als extra informatiebron naast de mondelinge informatie die u van de specialist ontvangt. Ballon enteroscopie Ballon enteroscopie is een inwendig onderzoek van het slijmvlies van de dunne darm. De maag-darm-leverarts voert dit onderzoek uit met een speciaal kijkinstrument (een scoop) dat via de mond en soms via de anus wordt ingebracht. Met dit kijkinstrument kan een groot deel van de dunne darm worden bekeken. Op deze manier kunnen eventuele ontstekingen, vernauwingen, poliepen of gezwellen worden ontdekt. Bij de ballon enteroscopie wordt een plastic buis gebruikt (overtube) met een ballon, die het mogelijk maakt om verder in de dunne darm te komen. Tijdens het onderzoek kan het nodig zijn om een stukje weefsel weg te halen (biopt) voor nader onderzoek. Ook kan het nodig zijn tijdens het onderzoek een behandeling te verrichten. Dit gebeurt allebei met een speciaal instrument via de scoop. Ballon enteroscopie 1465565 Ballon enteroscopie hj.indd 1 1 04-08-15 13:11 Voorbereiding op het onderzoek De dunne darm is alleen goed en veilig te beoordelen als deze schoon is. Daarom is de voorbereiding van groot belang. Voor dit onderzoek krijgt u een recept ­MOVIPREP® mee. Dit recept kunt u inleveren bij uw eigen apotheek. De instructies die u krijgt om de darm te ledigen vindt u in deze folder. Volg deze nauwkeurig op. Tevens verzoeken wij u de eventuele aanvullende informatie van uw behandelend specialist op te volgen. Voorbereiding met MOVIPREP® Het middel MOVIPREP® heeft een laxerende werking. Dat wil zeggen dat u regelmatig last zult hebben van dunne ontlasting. Dit kan gepaard gaan met buikkrampen. Gebruik de laatste twee dagen voorafgaand aan het onderzoek geen fruit met pitjes of brood met pitten en zaden. Meng de inhoud van de verpakking MOVIPREP met één liter gewoon water. Als u moeite heeft met het drinken of de smaak hebben wij de volgende tips voor u: •Drink het ijskoud uit de koelkast. •Drink het met een rietje, zodat de vloeistof wat verder in de mond komt. •Voeg wat citroensap toe of een scheutje limonade. •Voeg een scheutje limonadesiroop toe (uitsluitend siroop zonder sorbitol). •Gebruik kauwgom tussendoor en tijdens het drinken. •Gebruik géén koolzuurhoudende dranken. Tijdens de voorbereiding mag u wel andere heldere vloeistoffen gebruiken, zoals koffie (zwart of met suiker), thee, bouillon, appelsap, ice tea, heldere vruchtensappen en frisdranken zonder koolzuur. Let op! Kies het voorbereidingsschema dat past bij het tijdstip van uw onderzoek. Onderzoek in de ochtend (voor 13.00 uur) Dag vóór het onderzoek U mag gewoon ontbijten en vóór 12.30 uur kunt u normaal lunchen. Daarna mag u niets meer eten. Drink na elke liter MOVIPREP® 1 liter heldere vloeistof. 2 1465565 Ballon enteroscopie hj.indd 2 Martini Ziekenhuis 04-08-15 13:11 Vanaf 14.00 uur drinkt u in ongeveer zes uur tijd 2 liter MOVIPREP® en 2 liter heldere vloeistoffen. • van 14.00 tot 15.30 uur 1e liter MOVIPREP® • van 15.30 tot 17.00 uur 1 liter heldere vloeistoffen • van 17.00 tot 18.30 uur 2e liter MOVIPREP® • van 18.30 tot 20.00 uur 1 liter heldere vloeistoffen Na de start met MOVIPREP® komt er veel ontlasting die op het laatst zo vloeibaar is als water. Na 20.00 uur mag u alleen heldere vloeistoffen drinken en niets meer eten. Dag van het onderzoek U moet nuchter komen voor het onderzoek. Dat betekent dat u de dag voor het onderzoek na 24.00 uur niets meer mag eten en drinken. Na het onderzoek mag u weer normaal eten en drinken. Onderzoek in de middag (na 13.00 uur) Dag vóór het onderzoek U mag normaal ontbijten en lunchen en eventueel rond 16.00 uur nog een lichte maaltijd nemen, zoals beschuit, wit brood, bouillon, etc. Vanaf 19.00 uur drinkt u 1 liter MOVIPREP® en daarna 1 liter heldere vloeistoffen. U heeft hiervoor tot 22.00 uur de tijd. Na 22.00 uur mag u niets meer eten; u mag wel heldere vloeistoffen gebruiken. Dag van het onderzoek Tussen 7.00 en 10.00 uur drinkt u weer 1 liter MOVIPREP® en 1 liter heldere vloeistoffen. Daarna mag u niets meer eten of drinken. Medicijngebruik Als u bloedverdunnende medicijnen gebruikt zoals Acenocoumarol (Sintrom), Fenprocoumon (Marcoumar), Plavix of Persantin, dan moet u deze in overleg met uw arts soms enkele dagen voorafgaand aan het onderzoek staken. Met Ascal hoeft u niet te stoppen. Gebruikt u andere bloedverdunnende medicijnen, overleg dan met uw arts wat u moet doen. Ballon enteroscopie 1465565 Ballon enteroscopie hj.indd 3 3 04-08-15 13:11 Als u staaltabletten gebruikt moet u deze de week voor het onderzoek stoppen. Als u in verband met suikerziekte Insuline of tabletten gebruikt, moet de dosering hiervan worden aangepast, omdat u enkele maaltijden overslaat. Hiervoor hebben wij een aparte folder met informatie. De overige medicijnen kunt u het beste innemen ongeveer anderhalf uur nadat u klaar bent met de inname van het laxeermiddel. Als u hier vragen over heeft, kunt u die het beste tijdig met uw arts bespreken. Allergieën Tijdens het onderzoek krijgt u een roesje dat bestaat uit het slaapmiddel Midazolam. Daarnaast krijgt u een sterke pijnstiller -Pethidine of Fentanyl- en eventueel Buscopan dat de darm ontspant. Als u overgevoelig (allergisch) bent voor een van deze middelen, wilt u dit dan voordat het onderzoek plaatsvindt met uw specialist bespreken? Sedatie (licht roesje) Het onderzoek gebeurt onder sedatie, een licht roesje ofwel een lichte slaap. Voor het onderzoek krijgt u een infuusnaaldje ingebracht. Hierdoor worden de medicijnen toegediend. De meeste mensen raken van deze middelen in een lichte slaap. Bij sommige mensen veroorzaakt het geen echte slaap, maar slechts ontspanning. Op de onderzoekskamer brengt de arts of verpleegkundige het infuus bij u in. Dat kan in uw hand of arm zijn. U krijgt een soort knijper aan een vingertop. Dit is pijnloos. De knijper registreert uw hartslag en het zuurstofgehalte in uw bloed. Soms krijgt u een soort sponsje in uw neusgat, waaraan een slangetje zit voor de zuurstoftoediening. De arts dient vervolgens de slaapmiddelen toe, waarna u zich al snel wat slaperig voelt. Daarna begint de arts met het onderzoek. Onderzoek De scoop wordt via de mond ingebracht. Tijdens het onderzoek kunt u langs de slang door mond en neus ademhalen. Via de scoop wordt lucht ingeblazen zodat de arts de dunne darm goed kan bekijken. Met het langzaam opvoeren van de slang kan dan een groot stuk van de dunne darm bekeken worden. Soms is het nodig om daarna ook nog via de anus de slang op te voeren om via de dikke darm het onderste deel van de dunne darm te bekijken. Tijdens het onderzoek kan het 4 1465565 Ballon enteroscopie hj.indd 4 Martini Ziekenhuis 04-08-15 13:11 nodig zijn om een stukje weefsel weg te halen (biopt) voor nader onderzoek. Ook kan het nodig zijn om tijdens het onderzoek een behandeling uit te voeren. Dit gebeurt allebei door een speciaal instrument door de scoop in te voeren. Dit is niet pijnlijk. Tijdsduur van het onderzoek Het onderzoek duurt ruim een uur. Als het onderste deel van de dunne darm ook bekeken moet worden, dan duurt het onderzoek langer. Na het onderzoek Na het onderzoek wordt u teruggebracht naar de afdeling. Vaak duurt het 1 tot 2 uur voordat u weer wakker bent. U krijgt dan wat te eten en te drinken en het infuusnaaldje wordt verwijderd. Na het onderzoek kunt u zich nog enige tijd suf voelen. U mag daarom niet alleen naar huis en u mag gedurende 24 uur niet zelf aan het verkeer deelnemen. Wij adviseren u daarom iemand ter begeleiding mee te nemen of te vragen u op te halen. U kunt ook beter geen belangrijke afspraken maken later op die dag. Risico’s en complicaties De kans op complicaties bij een ballon enteroscopie is klein. Geen enkele ingreep is echter vrij van de kans op complicaties. Zo bestaat er een verhoogd risico tot een perforatie (gaatje in de darm), bloeding of problemen met hart en longen. Dit risico is bijzonder klein bij een gewone scopie en iets verhoogd na ingrepen zoals het verwijderen van poliepen of het behandelen van bloedingen. Zeer zelden is een operatie noodzakelijk. Wanneer u echter na het onderzoek ernstige buikpijn of koorts krijgt of als u meer dan één kopje bloed bij de ontlasting verliest, neemt u dan direct contact op met uw behandelend specialist. Het voordeel van licht slapen tijdens het onderzoek is dat u zelf weinig van het onderzoek merkt. Een nadeel hiervan kan zijn dat u nog enkele uren wat suf bent en u zich mogelijk een stukje van het onderzoek niet herinnert. In zeldzame gevallen kunnen vanwege het slaapmiddel problemen ontstaan met de ademhaling of de hartfunctie. Dit komt bij 1-6 op de 1000 mensen voor. Deze problemen zijn meestal goed te behandelen met medicijnen. Ballon enteroscopie 1465565 Ballon enteroscopie hj.indd 5 5 04-08-15 13:11 Als u voorafgaand aan het onderzoek nog een gesprek met de arts wilt, om over het risico van complicaties te spreken, dan kunt u hiervoor een afspraak maken op de polikliniek. Mocht er bij u een complicatie optreden dan zullen uw gegevens (patiëntnummer en geboortedatum) en de gegevens van de complicatie opgeslagen worden in een landelijke database. Deze registratie heeft als doel de kwaliteit en veiligheid van de endoscopieën te bevorderen. Als u hiertegen bezwaar heeft, dan kunt u dit kenbaar maken. Tevredenheid Wij gaan ervan uit dat het onderzoek naar tevredenheid verloopt. Mocht dit niet het geval zijn, bespreekt u dit dan allereerst met degene die hiervoor direct verantwoordelijk is. U kunt ook een afspraak maken met het hoofd van de afdeling of met de ombudsfunctionaris van het ziekenhuis. Meer informatie hierover vindt u op onze website of in de brochure Uw tevredenheid, onze zorg. Tot slot Als u thuis nog vragen heeft, dan kunt u contact opnemen met de arts die het onderzoek voor u heeft aangevraagd. De volgende telefoonnummers zijn voor u van belang als u contact op wilt nemen met de arts of de dienstdoende MDL-arts: Tijdens kantooruren: secretariaat polikliniek Maag-Darm-Lever (050) 524 5940 Buiten kantooruren: via de doktersdienst 6 1465565 Ballon enteroscopie hj.indd 6 Martini Ziekenhuis 04-08-15 13:11 Ruimte voor eigen aantekeningen Ballon enteroscopie 1465565 Ballon enteroscopie hj.indd 7 7 04-08-15 13:11 8 1465565 Ballon enteroscopie hj.indd 8 Martini Ziekenhuis 04-08-15 13:11 1465565 Ballon enteroscopie hj.indd 9 04-08-15 13:11 08-2015 Postadres Postbus 30033 9700 RM Groningen Bezoekadres Van Swietenplein 1 Groningen Algemeen telefoonnummer (050) 524 5245 www.martiniziekenhuis.nl 1465565 Ballon enteroscopie hj.indd 10 1465565 Martini Ziekenhuis 04-08-15 13:11