Chronische alvleesklier- ontsteking

Informatie van de Maag Lever Darm Stichting en de Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen
Chronische
alvleesklierontsteking
De Maag Lever Darm Stichting heeft deze brochure met de grootst ­mogelijke
zorgvuldigheid samengesteld in samenwerking met de ­Nederlandse Vereniging
van Maag-Darm-Leverartsen. De brochure ­bevat algemene informatie, waaraan
niet zonder meer medische ­conclusies voor een individuele situatie kunnen
­worden verbonden. Voor een juiste beoordeling van uw eigen situatie, dient u
dus altijd te overleggen met uw arts of een andere professionele hulpverlener.
De Maag Lever Darm Stichting aanvaardt geen aansprakelijkheid voor ­mogelijke
Inhoud
Chronische
alvleesklierontsteking
onjuistheid en/of onvolledigheid van de in deze brochure ­verstrekte informatie,
terwijl evenmin aan de inhoud van deze brochure rechten kunnen worden ontleend.
De Maag Lever Darm Stichting is een onafhankelijke
­organisatie die zich inzet om maag-, darm- en leverziekten te
voorkomen en te bestrijden en patiënten een betere kwaliteit
van leven te kunnen bieden.
De Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen is
de w
­ etenschappelijke beroepsvereniging van maag-darm-­
leverartsen. De vereniging wil onder andere de kennis over
ziekten van de spijsverterings­organen bevorderen.
Deze brochure valt onder een Creative Commons Naamsvermelding-
NietCommercieel-­GeenAfgeleideWerken 4.0 Internationaal-licentie
(CC-BY-NC-ND).
Dit betekent dat het ­toe­­gestaan is de brochure te delen (kopiëren, verspreiden en door te
geven via elk medium of bestandsformaat), onder de volgende voorwaarden:
1Naamsvermelding: de gebruiker dient de maker van het werk te vermelden, een link naar de
licentie te plaatsen;
2NietCommercieel: het werk mag niet gebruikt worden voor commerciële doeleinden;
3GeenAfgeleideWerken: het veranderde materiaal mag niet verspreid worden als het werk is
geremixt, veranderd, of op het werk is voortgebouwd;
4 Geen aanvullende restricties: geen juridische voorwaarden of technologische voor­zieningen
mogen toegepast worden die anderen er juridisch in beperken om iets te doen wat de licentie
toestaat.
Een verhaal uit de praktijk
4
De spijsvertering
5
Wat is een alvleesklierontsteking?
9
Wat zijn de oorzaken?
11
Wat zijn de klachten?
11
Wat kan de arts doen?
14
Wat is de behandeling?
17
Wat kunt u zelf doen?
19
Extra informatie of vragen?
20
Overzicht brochures
22
De spijsvertering
Een verhaal
uit de praktijk
De alvleesklier speelt een belangrijke rol in de spijsvertering. Hieronder
wordt de werking van het spijsverteringskanaal en de functie van de
‘De afgelopen twee jaar is mijn man regelmatig met hevige buikpijnklachten
­alvleesklier toegelicht.
naar het ziekenhuis gebracht. Soms kon hij niks meer omdat hij zoveel pijn
had. Gelukkig werden deze perioden van pijn ook afgewisseld met pijnvrije
perioden, maar steeds kwamen de pijnaanvallen terug. Na verschillende
→De spijsvertering
onderzoeken in het ziekenhuis bleek dat mijn man een ontstoken alvleesklier
Spijsvertering betekent dat voedsel
had. De arts gaf aan dat er sprake was van chronische alvleesklierontsteking.
wordt afgebroken tot voedingsstoffen,
Dit houdt in dat de ontsteking telkens terugkomt, of soms zelfs continu
die het lichaam kan opnemen en
aanwezig is. Het ontstekingsproces heeft de alvleesklier blijvend beschadigd.
­gebruiken. De spijsvertering begint in
Door een aantal behandelingen en medicijnen zijn de klachten nu onder
de mond. Het voedsel wordt hier fijn­
controle. We hopen dat het nu stabiel blijft en de alvleesklier niet meer
gekauwd en vermengd met speeksel.
­verder achteruit gaat.’
Het speeksel zorgt ervoor dat u het
1
2
voedsel makkelijk kunt doorslikken.
In deze brochure krijgt u informatie over chronische alvleesklierontsteking. U
In het speeksel zitten stoffen die het
kunt lezen wat de klachten zijn, welke oorzaken er zijn en wat de behandelings­
voedsel helpen verteren. Als u het
11
voedsel hebt doorgeslikt komt het in
10
mogelijkheden zijn.
3
9
de slokdarm. Het voedsel gaat hier
4
snel doorheen. Daarna komt het in de
5
maag terecht. Bij de overgang van
slokdarm naar maag bevindt zich een
6
sluitspiertje. Deze gaat open als er
7
8
voedsel vanuit de slokdarm naar de
maag gaat. Daarna gaat het weer
maagsap vanuit de maag terug­
stromen in de slokdarm. Zo zorgt het
sluitspiertje voor eenrichtingsverkeer.
De maag is een tijdelijke opslagplaats
Chronische alvleesklierontsteking
4
5
Spijsverteringsstelsel
1 Mond 2 Slokdarm 3 Maag
4 Dunne darm 5 Dikke darm
6 Blinde darm 7 Endeldarm 8 Anus
9 Alvleesklier 10 Galblaas 11 Lever
Maag Lever Darm Stichting / Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen
© Van der Zon – Visueel
dicht. Hierdoor kan er geen voedsel en
voor het voedsel. De wand van de maag is bedekt met een dikke beschermende
slijmlaag. In de maag wordt het voedsel gekneed en vermengd met maagsap. Dit
maagsap wordt door de maag aangemaakt en het bevat onder andere zoutzuur.
Galwegen, lever
en alvleesklier
1
1 Slokdarm
2 Lever
Het zure maagsap is belangrijk bij de vertering van het voedsel in de maag. Ook
3 Galwegen
vormt het een barrière tegen eventuele ziekmakende bacteriën die u met het
4 Galblaas
eten binnenkrijgt. Een warme maaltijd blijft gemiddeld drie uur in de maag.
5 Maag
2
6 Twaalfvingerige darm
Daarna gaat de voedselbrij via de maaguitgang (pylorus) in kleine porties door
7 Alvleesklier
naar de twaalfvingerige darm. De twaalfvingerige darm is het eerste deel van de
3
5
8 Papil van Vater
9 Dunne darm
4
aan de voedselbrij. Gal helpt bij de vertering van vetten. Het alvleeskliersap is nodig
6
8
7
voor de afbraak van vetten, eiwitten en suikers. In de dunne darm vindt het grootste
deel van de voedselvertering plaats. Belangrijke ­voedingsstoffen worden hier klein
gemaakt en daarna via de wand van de dunne darm door het lichaam opgenomen.
9
De dunne darm is ongeveer vijf meter lang. De dunne darm gaat over in de dikke
darm. De dikke darm is ongeveer een meter lang en ligt als een als een omgekeerde
© Van der Zon – Visueel
dunne darm. In de twaalfvingerige darm worden gal en alvleeskliersap toe­gevoegd
U-vorm in uw buik. De dikke darm begint rechtsonder in de buik en loopt via een
→ Het gedeelte van de alvleesklier dat het dichtst bij de dunne darm ligt, heet
aantal bochten naar de linker onderbuik. Daar gaat de dikke darm over in de
­endeldarm. Een waterige brij met onverteerbare resten stroomt door naar de
‘de kop’ van de alvleesklier. Deze ligt in het midden van in de buik, onder de
dikke darm. De dikke darm onttrekt water en zouten uit deze dunne brij. Wat
lever en tegen de twaalfvingerige darm;
daarna overblijft is de normale vaste ontlasting. De ontlasting wordt door de dikke
→ Het middengedeelte of ‘lichaam’ van de alvleesklier bevindt zich achter de maag;
darm naar de endeldarm geduwd. Als er ­ontlasting in de endeldarm komt voelt u
→ Het laatste deel is ‘de staart’ van de alvleesklier en deze ligt links in de buik­
holte dicht bij de milt en de linkernier.
aandrang. Aandrang is het signaal van het lichaam om naar het toilet te gaan. De
spijsvertering is dan voltooid en de ontlasting kan via de anus het lichaam verlaten.
De alvleesklier heeft twee verschillende functies: het produceren van alvlees­
kliersap dat helpt bij de spijsvertering en het produceren van hormonen die de
→De alvleesklier
bloedsuikerspiegel reguleren.
De alvleesklier is een langgerekte trosvormige klier. De medische naam voor
­alvleesklier is pancreas. De alvleesklier speelt onder andere een belangrijke rol
→Spijsvertering
bij de spijsvertering. Bij volwassen mensen is de lengte ongeveer twaalf tot vijf­
De alvleesklier produceert spijsverteringssappen. Deze sappen bevatten
tien centimeter en de dikte ongeveer één tot drie centimeter. De alvleesklier ligt
­enzymen die nodig zijn voor de vertering van vetten, eiwitten en suikers. Door
achter in de bovenbuik, voor een groot deel achter de maag en vlak voor de
de alvleesklier lopen veel kleine afvoerkanaaltjes, die uiteindelijk s­ amen ko­
­wervelkolom. Aan de onderzijde van de alvleesklier bevindt zich de dunne darm­
men in de grote afvoergang van de alvleesklier. De spijsverteringsenzymen
De alvleesklier kan in de lengte worden opgedeeld in drie delen:
die de alvleesklier produceert, worden door deze kanaaltjes naar de grote af­
Chronische alvleesklierontsteking
6
7
Maag Lever Darm Stichting / Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen
voergang van de alvleesklier getransporteerd. Deze afvoergang mondt samen
met de grote galgang uit in de papil van Vater. Dit is een sluitspiertje aan het
uiteinde van de beide afvoerbuizen. De papil van Vater ligt ter hoogte van de
kop van de alvleesklier in de wand van de twaalfvingerige darm. Het alvlees­
kliersap en de gal komen langs deze weg in de twaalf­vingerige darm en
Wat is een alvleesklierontsteking?
­zorgen daar voor een goede vertering van het voedsel. De ­alvleesklier
­produceert per dag ruim een liter alvleeskliersap. Dit sap wordt niet de hele
Een alvleesklierontsteking is een ernstige aandoening. De medische naam
dag door continu afgegeven aan de twaalfvingerige darm.
voor een alvleesklierontsteking is pancreatitis. Deze ontsteking kan
­verschillende oorzaken hebben. De ­ontsteking ontstaat niet door bacteriën.
Wanneer we voedsel zien, ruiken, proeven of doorslikken krijgen de hersenen
een seintje dat er voedsel in aantocht is. Dit signaal wordt ook doorgegeven
Normaal gesproken worden de spijsverteringsenzymen die de alvleesklier
aan de alvleesklier. Deze begint vervolgens met het aanmaken van
­produceert pas in de dunne darm actief, waarna ze het voedsel helpen verteren.
­alvleeskliersap en geeft dit vervolgens af aan de twaalfvingerige darm. Ook
Bij een alvleesklierontsteking gaan de enzymen al in de alvleesklier zelf aan het
de aanwezigheid van voedsel in de maag en de twaalfvingerige darm,
werk. Het weefsel van de alvleesklier wordt dan door zijn eigen enzymen verteerd.
­stimuleert de alvleesklier tot het aanmaken van alvleeskliersap.
Dit veroorzaakt schade aan de alvleesklier. Als gevolg hiervan worden nog meer
De spijsverteringsenzymen in het alvleeskliersap werken in op de voedselbrij
enzymen afgescheiden, waardoor de alvleesklier steeds verder wordt verteerd.
in de dunne darm. Hierdoor worden de voedingsstoffen zo klein, waardoor ze
Hierdoor raakt de alvleesklier ontstoken.
via de dunne darm kunnen worden opgenomen in het bloed.
→ Bloedsuiker regulatie
Alvleesklierontsteking
1 Alvleesklier
In de alvleesklier zitten kleine klieren die onder andere het hormoon insuline
produceren. Deze kliertjes heten de ‘Eilandjes van Langerhans’. Naast­insuline
2 Ontsteking in de (kop van de) alvleesklier
produceren ze ook glucagon. Glucagon en insuline spelen een belangrijke rol
bij de suikerstofwisseling in ons lichaam. Zij zorgen ervoor dat het bloedsuikergehalte in het lichaam in evenwicht blijft. De alvleesklier reageert op de
1
­hoeveelheid suiker in het bloed. Is het suikergehalte verhoogd, bijvoorbeeld
na een maaltijd, dan wordt er meer insuline aangemaakt. Hierdoor daalt het
suikergehalte in het bloed. Bij een laag suikergehalte gaat de alvleesklier juist
glucagon produceren en minder insuline. Hierdoor stijgt het suikergehalte in
2
het bloed. Bij suikerziekte is er sprake van een slechte regulatie van dit
­suikergehalte. Dit komt doordat er geen of onvoldoende insuline wordt
­geproduceerd. Hierdoor kan het bloedsuikergehalte sterk verhoogd raken.
Dit kan allerlei klachten en schade aan het lichaam geven.
Chronische alvleesklierontsteking
8
9
Maag Lever Darm Stichting / Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen
Wat zijn de
oorzaken?
Een alvleesklierontsteking kan acuut of chronisch optreden.
Acute alvleesklierontsteking
Bij een acute alvleesklierontsteking treedt een kortdurende of tijdelijke
ontsteking van de alvleesklier op. Deze aandoening kan zeer mild maar
ook zeer ernstig verlopen. Meestal komt de ziekte binnen enkele dagen
Er zijn verschillende oorzaken bekend die een chronische alvleesklierontsteking
tot weken weer tot rust. Hierbij kan de alvleesklier volledig genezen. In
tot gevolg kunnen hebben. Meestal wordt een chronische alvleesklierontsteking
sommige gevallen kan er blijvende schade aan de alvleesklier ontstaan.
veroorzaakt door:
Chronische alvleesklierontsteking
→ langdurig alcoholgebruik;
Bij een chronische alvleesklierontsteking is er sprake van een steeds
→ herhaalde aanvallen van acute alvleesklierontsteking;
­terugkerende of langdurige ontsteking, die vaak een mild verloop heeft.
→ een onbekende factor. Dit wordt ook wel een idiopathische alvleesklieront­
steking genoemd.
Deze ontsteking kan continu aanwezig zijn of telkens terugkomen.
Door de chronische ontsteking kan de functie van de alvleesklier steeds
verder achteruit gaan. Hierbij kan blijvende schade aan de alvleesklier
Wat zijn de
klachten?
ontstaan. Als gevolg van de langdurige ontsteking verdwijnen alvlees­
kliercellen. Deze worden niet vervangen door nieuwe gezonde cellen,
maar door littekenweefsel. Door het littekenweefsel kan de afvoergang
van de alvleesklier vernauwd raken. Dit chronische ontstekingsproces
kan veel pijn veroorzaken.
In deze brochure krijgt u informatie over een chronische alvleesklier­
ontsteking. Meer informatie over een acute alvleesklierontsteking vindt u
Omdat de alvleesklier een grote reservecapaciteit heeft, kan deze nog een
in onze brochure ‘Acute alvleesklierontsteking’. Een overzicht van
poos normaal blijven werken. U hoeft daarom niet altijd direct klachten te
­onze brochures vindt u op pagina 20 van deze brochure.
hebben bij een chronische alvleesklierontsteking. Op welk moment er wel
klachten ontstaan, verschilt per patiënt. Meestal staan pijnklachten op de
voorgrond en ontstaan later spijsverteringproblemen zoals vettige
­ontlasting en suikerziekte.
Bij een chronische alvleesklierontsteking worden perioden met veel klachten
vaak afgewisseld door perioden met weinig klachten.
Chronische alvleesklierontsteking
10
11
Maag Lever Darm Stichting / Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen
De meest voorkomende klachten van een chronische alvleesklierontsteking
→Gewichtsverlies
staan in onderstaand overzicht.
Als gevolg van vetdiarree, maar ook als gevolg van de angst om te eten (pijn),
kunnen patiënten ernstig vermageren.
Klachten bij chronische alvleesklierontsteking:
•Buikpijn;
→Complicatie
•Vetdiarree;
Soms leidt chronische alvleesklierontsteking tot een vochtcollectie. Dit is een
•Gewichtsverlies.
duidelijk begrensde holte als gevolg van lekkende alvleeskliersappen welke zich
in of net buiten de alvleesklier bevindt. Afhankelijk van de grootte, kan een vocht­
collectie allerlei klachten veroorzaken. Wanneer de vochtcollectie tegen de maag
Hieronder worden de klachten toegelicht.
of darm aandrukt, kan er sprake zijn van misselijkheid, braken en pijn. Als de
vochtcollectie de galwegen dichtdrukt, ontstaat er geelzucht. De vochtcollectie
→Buikpijn
verdwijnt in vijftig procent van de gevallen vanzelf. Soms kan er in een vocht­
Hevige pijn midden in de bovenbuik is de meest kenmerkende klacht bij chronische
collectie een infectie ontstaan.
alvleesklierontsteking. De pijn kan uitstralen naar de rug, de zij en de schouders.
Bijkomende klachten die kunnen optreden zijn misselijkheid en braken. Na een
Cyste in de alvleesklier
maaltijd nemen de klachten vaak toe.
1Alvleesklier
Doordat steeds meer alvleesklierweefsel verloren gaat, kan de hevige pijn bij een
2Cyste
chronische alvleesklierontsteking bij sommige patiënten na lange tijd minder
worden. Helaas is dat lang niet bij iedereen het geval en kan de pijn lange tijd
2
aanwezig blijven.
1
→Vetdiarree
Door de blijvende ontsteking neemt de productie van spijsverteringsenzymen af,
waardoor vettige diarree ontstaat. Vetstoffen uit de voeding worden door het
­tekort aan de spijsverteringsenzymen niet goed verteerd. De vetstoffen verlaten
het lichaam in de ontlasting. Omdat vetten nodig zijn voor de opname in het lichaam
van bepaalde ‘vet-oplosbare’ vitaminen, kunnen er tekorten ontstaan aan deze
­vitaminen. Samen met de vettige diarree verdwijnen namelijk ook deze vitaminen.
Chronische alvleesklierontsteking
12
13
Maag Lever Darm Stichting / Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen
Wat kan de
arts doen?
golven op. De teruggekaatste geluidsgolven zijn te zien op een beeldscherm
en geven een beeld van de organen.
→ Endo-echografie
Een endo-echografie is een vorm van echografie waarbij het echoapparaat
vastzit op een flexibele slang (endoscoop). De arts brengt deze slang via de
De huisarts bespreekt uw klachten met u en zal u lichamelijk onderzoeken.
mond en slokdarm naar de maag en het eerste deel van de dunne darm. Het
Als uw huisarts vermoedt dat er sprake kan zijn van een chronische
echoapparaat zendt geluidsgolven uit en vangt de teruggekaatste geluids­golven
­alvleesklierontsteking, zal hij u doorverwijzen naar een maag-darm-lever­
op. De teruggekaatste geluidsgolven zijn te zien op een beeldscherm en geven
arts (MDL-arts) of een internist. Deze specialist zal het lichamelijk onderzoek
een beeld van de organen. Met dit onderzoek kan de arts inzicht krijgen in de
herhalen en aanvullend uitgebreid onderzoek laten verrichten.
alvleesklier, de galwegen en de alvleeskliergang. Ook eventueel aanwezige
vochtcollecties kunnen worden opgespoord. Tijdens dit onderzoek kan de arts
vochtcollecties aanprikken om deze te laten leeglopen. Dit laten leeglopen
→Onderzoek
van de vochtcollectie wordt ook wel drainage genoemd.
Er zijn verschillende onderzoeken mogelijk om chronische alvleesklierontsteking aan
te tonen. Meestal is een combinatie van onderzoeken nodig, om de diagnose met
→ CT-scan (computer tomografie) of MRI-scan (magnetic resonance imaging)
zekerheid vast te stellen. Hieronder worden de meest gebruikelijke onderzoeken
toegelicht.
Met behulp van een CT-scan of MRI-scan kunnen allerlei afwijkingen in de
ontstoken alvleesklier nauwkeurig in beeld worden gebracht. Tijdens het
­onderzoek ligt u op een onderzoekstafel en wordt u langzaam door een
→ Bloedonderzoek
­kokervormige scanner geschoven. De scanner maakt een serie gedetailleerde
In het bloed kunnen veranderingen worden aangetoond in de waarden van
foto’s van uw alvleesklier. Meestal wordt van tevoren contrastvloeistof in een
bepaalde alvleesklierenzymen en tekorten van vitamines worden vastgesteld.
ader gespoten. Hierdoor worden de afbeeldingen duidelijker. De arts kan met
Als de ontsteking lang aanwezig is, kan suikerziekte ontstaan. De (huis)arts
een deze onderzoeken vaststellen of het om de oedemateuze of necrotiserende
kan dit vaststellen met een bloedonderzoek. Een hoog suikergehalte in het
vorm van alvleesklierontsteking gaat.
bloed kan duiden op suikerziekte.
→ MRI (magnetic resonance imaging)
→ Echografie
Een MRI-scan is een beeldvormend onderzoek, waarbij gebruik wordt gemaakt
Een echografie van de buik kan de ontstoken alvleesklier in beeld brengen en
van een sterk magnetisch veld. Met een MRI-scan kan de arts afwijkingen van
aantonen of galstenen de oorzaak zijn van de ontsteking. Bij een echografie
de alvleesklier aantonen. Voor dit onderzoek ligt u in een kokervormige scanner.
wordt gebruik gemaakt van geluidsgolven. Tijdens het onderzoek ligt u op
De scanner maakt een serie gedetailleerde afbeeldingen van uw galblaas en
een onderzoekstafel. Op uw buik wordt een gel aangebracht die geluidsgolven
galwegen. Meestal krijgt u voor het onderzoek contrastvloeistof in een ader
goed geleidt. Daarna beweegt de arts het echoapparaat over uw buik. Het
ingespoten.
echoapparaat zendt geluidsgolven uit en vangt de teruggekaatste geluids­
Chronische alvleesklierontsteking
14
15
Maag Lever Darm Stichting / Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen
→ Vetuitscheiding in de ontlasting meten
Met dit onderzoek wordt uw ontlasting gecontroleerd op de aanwezigheid van
vet. Soms krijgt u van tevoren een speciaal dieet. Gedurende een aantal dagen
wordt de ontlasting verzameld. Hierin wordt de vetuitscheiding gemeten. Bij
een gezond persoon wordt meer dan 93 % van de ingenomen vetten opgenomen
Wat is de
behandeling?
in het lichaam. Als er minder vet in het lichaam wordt opgenomen, is er
meer vet aantoonbaar in de ontlasting aanwezig. Het afscheiden van minder
Bij een chronische alvleesklierontsteking bestaan verschillende behandelings­
alvleesklierenzymen kan hiervan de oorzaak zijn. Ook kan de hoeveelheid van
mogelijkheden. Afhankelijk van de ernst van de ontsteking en uw klachten
bepaalde alvleesklierenzymen in de ontlasting bepaald worden als maat voor
­bepaalt de arts welke behandeling u krijgt. Hieronder worden de meest
de verminderde werking van de alvleesklier.
­gebruikelijke behandelingen kort toegelicht.
→Medicatie
De arts kan medicijnen voorschrijven om de hevige pijn te bestrijden. Daarnaast
worden er vaak medicijnen gegeven die alvleesklierenzymen aanvullen waardoor
de alvleesklierwerking wordt ondersteund.
→Voeding
Omdat de medicijnen de alvleesklierenzymen aanvullen, is het in eerste instantie
niet noodzakelijk om een vetbeperkt dieet te gebruiken.
→ERCP of endoscopische behandeling
In sommige gevallen kan een endoscopische behandeling (ERCP) plaatsvinden.
Tijdens een ERCP kan de arts met een flexibele buis, de endoscoop, via de mond,
slokdarm en de maag tot in het eerste deel van de dunne darm komen. In dit deel
van de dunne darm zit de gezamenlijke uitgang van de galwegen en de alvleesklier.
Dit noemen we ook wel de papil van Vater.
Met behulp van kleine instrumenten kan de arts een kleine ingreep uitvoeren, die
de afvoergang van alvleeskliersap en galvloeistof makkelijker doorgankelijk maakt.
Bij deze ingreep wordt een klein sneetje gemaakt bij de afvoergang. Dit heet een
papillotomie. Een andere mogelijkheid is het plaatsen van een buisje (stent) in de
Chronische alvleesklierontsteking
16
17
Maag Lever Darm Stichting / Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen
afvoergang, waardoor afvoer van alvleeskliersap kan verbeteren. Ook dit kan meestal
tijdens een endoscopische behandeling plaatsvinden. Een ERCP vindt meestal plaats
onder een roesje. Meer informatie over een ERCP vindt u in de brochure ‘ERCP’.
Wat kunt u
zelf doen?
→Operatie
Soms is een operatie noodzakelijk om pijnklachten te bestrijden. Tijdens een
Als u klachten hebt die worden veroorzaakt door een chronische alvlees­
operatie kan de arts oud ontstoken weefsel (littekenweefsel) verwijderen.
klierontsteking, kunt u met een aantal leefregels en voedingsadviezen de
Een operatie kan ook nodig zijn om het alvleeskliersap goed door te laten stromen
klachten verminderen. De belangrijkste punten om op te letten zijn alcohol
naar de dunne darm. Daarbij wordt de afvoergang van de alvleesklier opnieuw met
en voeding. Onderstaande adviezen kunnen u hierbij helpen.
de dunne darm verbonden, soms moet daarbij ook een deel van de alvleesklier
verwijderd worden. Deze operatie vindt regelmatig plaats met goede resultaten.
→Alcohol
In andere zeldzame gevallen is het nodig om de gehele alvleesklier te
Onderzoek heeft aangetoond dat dagelijks gebruik van meerdere glazen alcohol­
­verwijderen. Het verwijderen van de gehele alvleesklier is een ingrijpende
houdende drank een verhoogde kans geeft op alvleesklierontsteking. Om alvlees­
­operatie. Na een dergelijke operatie moet de patiënt levenslang medicijnen
klierontsteking te voorkomen is het belangrijk dat u zeer matig bent met alcohol.
­gebruiken om het tekort aan alvleesklierenzymen en insuline op te vangen.
Als er al sprake is van een alvleesklierontsteking, wordt alcohol volstrekt afgeraden.
→Behandeling van een vochtcollectie
→Voeding
Bij sommige patiënten met chronische alvleesklierontsteking ontstaat een vocht­
Als u een chronische alvleesklierontsteking hebt, is het verstandig om uw
collectie. Dit is een duidelijk begrensde holte gevuld met vocht, die ontstaat door
­maaltijden in kleine porties te verdelen over de dag. Een diëtiste kan u helpen met
lekkage van alvleeskliersappen. Wanneer vochtcollecties klachten veroorzaken
een dieetadvies dat is afgestemd op de aard en de ernst van uw klachten. Als uw
moeten ze worden behandeld. Soms ontstaat er een infectie in een vochtcollectie.
vetdiarree aanhoudt ondanks gebruik van medicijnen met alvleesklierenzymen, is
Bij deze ernstige complicatie zal de arts antibiotica voorschrijven. Als verdere
het verstandig om dit met uw arts te bespreken.
­behandeling van de vochtcollectie nodig is, kan de arts u meer vertellen over
­deze verdere behandeling.
→Roken
Voor uw algehele gezondheid is het verstandig om niet te roken. Daarnaast is het
bewezen dat roken een negatief effect heeft op alvleesklierontsteking. Daarom is
het belangrijk om te stoppen met roken.
Chronische alvleesklierontsteking
18
19
Maag Lever Darm Stichting / Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen
Extra informatie
of vragen?
Notities en vragen
Hebt u nog vragen over uw klachten, neem dan contact op met uw arts.
Wilt u meer lezen over de diverse onderwerpen die in deze brochure ter sprake
zijn gekomen?
U kunt meer informatie vinden op onze website:
www.maagleverdarmstichting.nl
Ook kunt u via onze website brochures downloaden:
www.maagleverdarmstichting.nl
Wilt u meer informatie? Neem dan contact op met de:
→ Alvleeskliervereniging
Telefoon 0900 – 25 85 337
E-mail [email protected]
Website www.alvleeskliervereniging.nl
Chronische alvleesklierontsteking
20
21
Maag Lever Darm Stichting / Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen
Meer brochures
1 op de 8 mensen heeft een maag-,
darm-, leverziekte. Steun ons!
U kunt meer brochures vinden op www.maagleverdarmstichting.nl. U kunt
Helpt u mee aan een betere toekomst
Met uw bijdrage kunnen wij:
onze brochures gratis downloaden of bestellen in onze webshop. Er zijn
voor ruim twee miljoen Nederlanders met
•Uitgebreide
­verschillende brochures over de volgende onderwerpen:
een spijsverteringsziekte? De Maag Lever
darm-, leverziekten, onderzoeken en
Darm Stichting zet zich in om deze veel
behandelingen
SLOKDARM
EN MAAG
LEVER, GAL EN
ALVLEESKLIER
DARM
VOEDING EN
SPIJSVERTERING
voorkomende ziekten te voorkomen, te
informatie bieden over maag-,
•Wetenschappelijk
onderzoek financieren
bestrijden en het leven van deze patiënten
om deze veel voorkomende ziekten te
draaglijker te maken.
voorkomen en te bestrijden
Uw steun is hard nodig
Hoe kunt u ons helpen?
Wij krijgen geen subsidies van de overheid.
Vul onderstaande machtiging in of doneer via
Alleen dankzij onze donateurs kunnen wij
www.maagleverdarmstichting.nl.
ons werk blijven doen. Dat doen we al dertig
jaar. En we gaan door zolang het moet.
ONDERZOEK
KINDEREN
SONDEVOEDING
Ja, ik help mee!
PREVENTIE
SEPA machtiging
Ik maak een gift over op IBAN rekeningnummer NL70INGB0000002737 o.v.v. ‘Brochure MLDS’
Ik machtig de Maag Lever Darm Stichting om het onderstaande bedrag van mijn
IBAN rekeningnummer af te schrijven:
€ 10,- € 20,- per maand
per jaar
€
eenmalig
VOOR- EN ACHTERNAAM
STRAAT
Er zijn meerdere brochures per onderwerp, de afgebeelde brochures zijn een
POSTCODE/PLAATS
­voorbeeld. Voor een volledig overzicht van alle brochures en de meest actuele
E-MAIL
­versie verwijzen wij u naar onze website www.maagleverdarmstichting.nl.
IBAN REKENING
DATUM
22
HUISNUMMER
HANDTEKENING
Stuur deze machtiging retour naar Maag Lever Darm Stichting: Antwoordnummer 343,
3800 VB Amersfoort • www.maagleverdarmstichting.nl • Incassant ID: NLZZZ410101690000
Inhoudelijk herzien: oktober 2014
Redactie • Maag Lever Darm Stichting
Ontwerp en opmaak • Oranje Vormgevers
Illustraties • Van der Zon – Visueel
Drukwerk • Torendruk
Artikelcode 5048