Chirurgie Acute alvleesklier ontsteking In deze folder vindt u algemene informatie over een acute ontsteking van de alvleesklier (pancreatitis) en de meest gebruikte behandelingen. Realiseert u zich dat voor u persoonlijk de situatie anders kan zijn dan beschreven. Deze beschrijving komt natuurlijk niet in plaats van een gesprek met uw arts. Deze zal steeds bereid zijn om u een en ander uit te leggen en op uw vragen in te gaan. waarden blijft. Als de insulineproductie te laag is, ontstaat suikerziekte (diabetes). 2. Cellen die enzymen maken, die het voedsel helpen verteren. Deze zijn van groot belang voor de spijsvertering. Ze komen via een afvoerbuis in de twaalfvingerige darm terecht. Als er te weinig enzymen worden geproduceerd ontstaan er stoornissen in de vertering van suikers, vetten en eiwitten. Dit leidt tot vettige ontlasting. Acute alvleesklier ontsteking In de alvleesklier kunnen ontstekingen ontstaan. Als dat snel en plotseling gebeurt spreekt men van een 'acute' alvleesklierontsteking. Als de ontsteking milder is en vaker na elkaar voorkomt spreken we van een 'chronische' alvleesklier ontsteking. Deze folder gaat alleen over de eerstgenoemde vorm: de acute alvleesklierontsteking. Ligging en functie van de alvleesklier De alvleesklier (het pancreas) is een orgaan dat dwars in de buik ligt. Hij is ongeveer vijftien centimeter lang en één tot drie centimeter dik. De 'kop' van dit orgaan ligt in de binnenbocht van de twaalfvingerige darm, het 'lichaam' en de 'staart' liggen voor de wervelkolom en de grote bloedvaten achter in de buik. Aan de bovenkant ligt de alvleesklier tegen de maag, aan de onderkant tegen de dunne darm. De alvleesklier is opgebouwd uit twee soorten cellen: 1. Cellen die hormonen (insuline) maken. De insuline komt in het bloed en zorgt dat het bloedsuikergehalte binnen normale Oorzaken Twee belangrijke oorzaken van acute alvleesklierontsteking zijn: • Alcoholgebruik • Galwegstenen Als de oorzaak echter niet duidelijk is, spreken we van een idiopatische vorm. Klachten en verloop Meestal heeft u last van hevige buikpijn en u voelt zich ziek. Omdat de alvleesklier achter in de buik ligt, kan er ook sprake zijn van rugpijn. Meestal is er sprake van een mild verloop en kan de aandoening goed worden behandeld. In een klein deel van de gevallen ontstaat een (zeer) ernstig ziektebeeld. Diagnose en onderzoeken Welke onderzoeken nodig zijn, hangt af van de ernst en het verloop van de aandoening. Vaak is het mogelijk om de diagnose te stellen op grond van uw klachten, lichamelijk onderzoek, laboratoriumonderzoek en een niet-ingrijpend röntgenonderzoek. De gebruikelijke behandeling bij acute alvleesklier ontsteking Eerst proberen we de ontsteking tot rust te laten komen. U mag tijdens die periode gewoon eten en drinken. Soms functioneert de maag niet goed door de ontsteking. In dat geval is het nodig om met een slang via uw neus de maagsappen te laten aflopen. Via een infuus krijgt u dan vocht en zo nodig voeding toegediend. Als de ontsteking vermoedelijk is ontstaan door galwegstenen, dan is het vaak nodig om deze te verwijderen. Dat kan bijna altijd via een flexibele kijkbuis (endoscoop). De kijkbuis gaat via de mond, slokdarm en maag in de twaalfvingerige darm en zoekt daarna de afvoerbuis van de alvleesklier en de gal op. Via een klein slangetje door de kijkbuis wordt röntgencontrastmiddel ingespoten, wat de galwegen en de afvoerbuis van de alvleesklier zichtbaar maakt op een röntgenscherm. De afvoerbuis wordt dan een stukje ingeknipt. Kleine steentjes in gal- of alvleesklierafvoerwegen worden zo via de endoscoop verwijderd. Deze behandeling heet een ERCP met papillotomie (Endoscopische Retrograde Cholangio Pancreaticografie). Het is een behandeling waarbij complicaties als bloeding, infectie en het weer heftiger worden van de alvleesklierontsteking kunnen optreden. Meer informatie hierover leest u in de folder ERCP. Als de ontsteking niet met deze middelen in de hand te houden is, kan een andere ingreep nodig zijn. In zo’n ernstige situatie verblijft de patiënt meestal op een intensive care. Complicaties van een alvleesklierontsteking De belangrijkste complicaties van een acute alvleesklierontsteking zijn: • Infecties in en om de alvleesklier: deze kunnen een ernstig ziekteverloop tot gevolg • • hebben. In eerste instantie worden antibiotica gegeven; in een later stadium is het vaak nodig om (meerdere) ingrepen te verrichten. Het komt voor dat ontstekingsvocht rond de alvleesklier zich ophoopt waar omheen zich een kapsel vormt. Dit heet een pseudocyste. Deze kan in de loop van een aantal weken vanzelf kleiner worden of verdwijnen. Soms is een ingreep nodig. Zeer zelden: (ernstige) bloeding uit bloedvaten in en rondom de alvleesklier. Naar huis Als u het ziekenhuis mag verlaten (ontslag) maken we nog een afspraak voor een poliklinische controle. Als er speciale thuishulp (gezinszorg of wijkverpleging) nodig is, wordt die vanuit het ziekenhuis geregeld. Als zich thuis complicaties voordoen, kunt u contact opnemen met uw behandelend specialist, via de polikliniek assistent Chirurgie. Bel hiervoor met het algemene nummer van het GHZ, tel: (0182) 50 50 50. U kunt vragen naar toestel 4021. Bereikbaar van maandag t/m vrijdag van 8.30-11.30 u en 13.30-16.00 u. Buiten de openingstijden van de polikliniek en bij acute problemen kunt u ook bellen met de Spoedeisende Hulp, (0182) 50 53 27. Algemene informatie over het GHZ Voor informatie over het ziekenhuis kunt u terecht op onze internetsite: www.ghz.nl. Ook kunt u bellen naar het algemene informatienummer (0182) 50 50 50. Vragen? Misschien hebt u na het lezen van deze folder vragen die niet kunnen wachten tot de dag van opname. U kunt uw vragen stellen aan de polikliniek assistent Chirurgie. Bel hiervoor met het algemene nummer van het GHZ, tel: (0182) 50 50 50. U kunt vragen naar toestel 4021. Bereikbaar van maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 11.30 uur en van 13.30 tot 16.00 uur. Colofon uitgave : Groene Hart Ziekenhuis, Gouda productie : Marketing & Communicatie juni 2015 04.04.092