Speelbeleidsplan Deventer Gemeente Deventer eindrapportage; versie 1 september 2004 NOTA voor burgemeester en wethouders Onderwerp: Speelbeleidsplan Notanr: Datum: Sector: Portefeuillehouder: 2004.18639 01-09-2004 STAF/SJ Adema Agenda B&W 14-09-2004 Besluit: 1. het speelbeleidsplan ‘Spelen in Deventer; Kiezen voor Kwaliteit’ vast te stellen; 2. de raad voor te stellen in te stemmen met het speelbeleidsplan ‘Spelen in Deventer; Kiezen voor Kwaliteit’; 3. het raadsvoorstel en ontwerpraadsbesluit vast te stellen; 4. de stukken aan te bieden aan het raadspresidium met het verzoek ze te doen behandelen in de commissie RFO; 5. het sectorhoofd Stads- en Dorpsbeheer te verzoeken om het speelbeleidsplan, na vaststelling door de raad, in samenwerking met de sector Welzijn, Cultuur en Onderwijs en de betrokken schoolbesturen uit te voeren (na beschikbaar stellen van het investeringskrediet door de raad); 6. dit besluit openbaar te maken vergezeld van een persbericht. OPENBAARMAKING: Dit besluit openbaar te maken vergezeld van een persbericht. COMMUNICATIE: Extern, Media, persbericht, toelichting tijdens wekelijkse persconferentie FINANCIELE ASPECTEN: Financiële gevolgen voor de gemeente: Ja Gevolgen worden opgevangen door: Binnen het desbetreffende productbudget TOELICHTING/OVERWEGINGEN: Via Keuzenota naar Speelbeleidsplan Binnen de beschikbare budgetten voor openbare speelgelegenheden is het niet mogelijk om kwaliteit én veiligheid van alle huidige speelplekken te kunnen garanderen. Daarom is in het voorjaar van 2003 de keuzenota “beheer openbare speelvoorzieningen; kiezen voor kwaliteit” opgesteld en besproken met de raadscommissie RFO, de 6 wijkteams, de Deventer schoolbesturen en speeltuinverenigingen. Daarbij is door het merendeel van de betrokkenen gekozen voor pagina 1 Speelbeleidsplan Deventer Gemeente Deventer eindrapportage; versie 1 september 2004 oplossingen die, gegeven de beperkingen van de financiële ruimte, uitgaan van minder, maar gegarandeerd veilige, beter ingerichte, zorgvuldig over de wijken verdeelde speelplekken in buurten, in wijkparken, in speeltuinen en op schoolpleinen. De resultaten van deze besprekingen zijn verwoord in het CONCEPTspeelbeleidsplan. Dit CONCEPT is door uw college op 22 juni vastgesteld. Daarna is het CONCEPT aan de 6 wijkteams, de school- en speeltuinbesturen en overige gesprekspartners aangeboden met het verzoek om zo gewenst schriftelijke reacties in te dienen. De drie binnengekomen reacties bevatten verzoeken om verduidelijking en tips voor de verdere uitwerking van het plan in buurtspeelplannen: Reactie van Wijk 2 (mevr. K.Rutgers) Omschrijving Hoe is streefbeeld tot stand gekomen? Is het mogelijk in het speelbeleidsplan het streefbeeld te specificeren per leeftijdscategorie? Hoe wordt in de toekomst omgegaan met toekomstige veranderingen in de bevolkingssamenstelling van de wijken/buurten? Wat betekent WCO en SDB Wijk 3 (bewonerscie Rivierenbuurt; 1) beantwoording Op basis van landelijk gehanteerde normen/richtlijnen en Quickscan huidige speelruimte en voorzieningen Conform verzoek verwerkt in definiteve versie speelbeleidsplan (bijlage 4) Elke speelplek wordt na 10 tot 13 jaar gereviseerd. Daarbij wordt opnieuw gekeken naar bevolkinssamenstelling, leeftijdsopbouw en behoeften in de wijk/buurt Aanduiding betrokken gemeentelijke sectoren Tevreden over keuze voor kwaliteit boven kwantiteit en beheermodel B+ ! Aanbevelingen: * onderhoud speeltoestellen in beheer houden bij Gemeente Deventer * onderhoud de informele speelplekken goed * meeste speeltoestellen in Rivierenbuurt dienen vervangen te worden * er verdwijnen speelplekken voor jeugd 6-11 jaar; wat betekent dat voor Rivierenwijk? * verzoek om begeleiding bij zorg voor nieuwe speelplekken tijdens planvorming herstructurering * conform speelbeleidsplan * opnemen in draaiboek buurtspeelplannen pagina 2 Speelbeleidsplan Deventer Gemeente Deventer eindrapportage; Speelpark De Driehoek versie 1 september 2004 Op speelplek nabij Tjoenerstraat/Randerstraat zijn maatregelen nodig om veilig spelen mogelijk te maken Er dient voldoende geld beschikbaar te blijven voor onderhoud speeltoestellen om huidige problemen in toekomst te voorkomen Er moet meer toezicht komen op speelplekken om schade te kunnen voorkomen en te kunnen verhalen op “daders” * conform speelbeleidsplan; betrekken bij opstellen buurtspeelplan * conform speelbeleidsplan * gemeente voert periodieke controles uit (5 maal per jaar); financiële ruimte voor dagelijks toezicht ontbreekt. De reflectanten zijn/worden hierover mondeling geïnformeerd, onder dankzegging van de geleverde bijdrage. pagina 3 Speelbeleidsplan Deventer Gemeente Deventer eindrapportage; versie 1 september 2004 “Kiezen voor kwaliteit” Speelbeleidsplan Deventer pag. INLEIDING DEEL 1: Resultaten Keuzenota 1.1 1.2 1.3 1.4 DEEL 2: reacties uit de wijken resultaat overleg schoolbesturen Quickscan speelruimte Deventer stedelijk thema “jongeren” 3 4 5 7 Beleidsplan spelen 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 DEEL 3: 2 de opgave doelstellingen streefbeeld voor heel Deventer streefbeeld op niveau van wijk en dorp bij nieuwbouw en herstructurering 8 9 10 11 12 Plan van aanpak 3.1 3.2 3.3 3.4 planning organisatie participatie bij buurtspeelplannen kostendekking DEEL 4: Besluitvorming en communicatie Bijlagen: 1. begrippenlijst 2. overzicht deelnemende scholen 3. overzichtskaart planning buurtspeelplannen 4. specificatie streefbeeld per leeftijdscategorie 13 14 15 17 19 21 23 24 25 Gemeente Deventer; september 2004 Sector Stads- en Dorpsbeheer / Sector Welzijn, Cultuur en Onderwijs pagina 4 Speelbeleidsplan Deventer Gemeente Deventer eindrapportage; versie 1 september 2004 Inleiding “De gemeente Deventer kent een jarenlange traditie in het aanleggen en onderhouden van speelvoorzieningen in de openbare ruimte voor kinderen in de leeftijd tot 18 jaar”. Zo opent de Keuzenota “beheer Openbare Speelvoorzieningen; Kiezen voor Kwaliteit” zoals deze in het voorjaar van 2003 door het college van Burgemeester en Wethouders, de raadscommissie RFO en de 6 wijkteams (inclusief scholen, speeltuinverenigingen en “genodigden uit de wijk”) is besproken. Bij deze besprekingen is door allen het belang onderstreept van voldoende én veilige kinderspeelruimte in de directe woonomgeving. Het huidige budget voor het beheer, het onderhoud en het tijdig vervangen (revisie) van álle huidige speelvoorzieningen is echter niet meer toereikend om een veilig gebruik te kunnen garanderen. Veiligheid van de voorzieningen is echter wel een eerste (wettelijk bepaalde) vereiste. Bijstelling van het beleid is daarom noodzakelijk. Voor u ligt het Speelbeleidsplan Deventer. In DEEL I van dit plan zijn de resultaten van de bespreking van de keuzenota en de resultaten van een verkennend onderzoek naar “vraag en aanbod” (de zogenaamde Quickscan) weergegeven. In DEEL II zijn de doelstelling voor de verdere ontwikkeling van het areaal aan openbare speelvoorzieningen in de wijken en de dorpen verwoord met vermelding van richtlijnen voor nieuwbouw- en herstructureringsprojecten. In DEEL III van dit plan is aangegeven hoe het streefbeeld gerealiseerd wordt. Daarbij komen planning, organisatie, participatie en kostendekking aan de orde. Tenslotte wordt (in DEEL IV) een beeld geschetst van het traject voor de besluitvorming over dit speelbeleidsplan, en de geplande communicatie daaromtrent. Enkele begrippen worden in dit plan veelvuldig gebruik; in bijlage 1; begrippenlijst zijn deze kort toegelicht. pagina 5 Speelbeleidsplan Deventer Gemeente Deventer eindrapportage; versie 1 september 2004 DEEL 1: Resultaten van / vervolgstappen op Keuzenota 1.1 Reacties uit de wijken Met de Keuzenota “beheer Openbare Speelvoorzieningen; Kiezen voor Kwaliteit” zijn drie beheermodellen c.q. keuzemogelijkheden voor het beheren/ontwikkelen van het bestaande areaal aan speelvoorzieningen voorgelegd: Beheermodel Jaarlijkse kosten voor onderhoud, revisie en beheer Jaarlijkse kosten voor onderhoud, revisie en beheer Beheermodel “plus” * A: verbeterd, gevarieerd, veilig; 470 formele speelplekken € 891.000,- € 748.000,- B: Beperkt gesaneerd, gevarieerd en veilig; 385 formele speelplekken € 725.000,- € 612.000,- C: ingrijpend gesaneerd, gevarieerd en veilig; 330 formele speelplekken € 638.000,- € 536.000,- €……….. past binnen huidige budget * Beheermodel “plus”; minder toestellen per speelplek, enkel toepassen van duurzame toestellen (“solide, sober en sterk”) bij de bespreking van de keuzenota in de wijken zijn de volgende keuzes gemaakt: wijk 1 B+ en C+ (“fifty-fifty”) wijk 2 A en B (“fifty-fifty”) wijk 3 B+ (ruime meerderheid) wijk 4 B+ (ruime meerderheid) wijk 5 A+ (100%: “stel extra geld beschikbaar voor scholen!”) wijk 6 A+ (ruime meerderheid) De raadscommissie RFO heeft (in ruime meerderheid) haar voorkeur uitgesproken voor oplossingen die binnen de huidige budgetten gerealiseerd kunnen worden (B+, C, C+). Uit de gemaakte keuzes voor de in de keuzenota aangedragen keuzemodellen blijkt dat de Wijken 1, 3 en 4 (gegeven de beperkingen van de beschikbare middelen) kiezen voor minder speelplekken, maar beter verdeeld, afgestemd op de huidige behoefte, én vooral veilig, zorgvuldig en duurzaam ingericht. In Wijk 2 was het stemresultaat niet eenduidig. Hierbij dient opgemerkt te worden dat de hoeveelheid speelruimte in deze wijk per buurt sterk verschilt. Met de keuze voor model A onderstreept wijk 5 haar mening dat het noodzakelijk is om óók te investeren in het behoud van speelmogelijkheden op schoolpleinen. Wijk 6 kiest nadrukkelijk voor aanvullende budgetten voor behoud én plaatselijke uitbreiding van het huidige voorzieningenniveau. Álle wijken hebben gepleit voor een snellere realisatie van de plannen (bij voorkeur binnen 5 jaar i.p.v. 10 jaar) pagina 6 Speelbeleidsplan Deventer Gemeente Deventer eindrapportage; versie 1 september 2004 1.2 Resultaat overleg schoolbesturen Mede naar aanleiding van de bespreking van de Keuzenota is onderzoek gedaan naar de geschiktheid van de Deventer schoolpleinen (totaal c.a. 50 stuks) om ook als openbaar toegankelijke buurtspeelplek te kunnen functioneren. Daarbij is gebleken dat meer dan de helft van de schoolpleinen geschikt is, of geschikt is te maken. Na overleg met de betrokken schoolbesturen is gebleken dat deze bereid zijn om samen met de gemeente te investeren in het realiseren van openbaar toegankelijke speelplekken op de pleinen van 27 scholen (zie ook bijlage 2; overzicht deelnemende scholen). Daarbij wordt er in hoofdlijnen van uitgegaan dat: de gemeente en scholen op deze 27 pleinen op zo kort mogelijke termijn gezamenlijk een speelplek met een basispakket van speeltoestellen realiseren, de gemeente een deel van de kosten daarvan (tot een nader te bepalen maximum), én (waar nodig) de herstelkosten van onderliggende pleinverhardingen, voor haar rekening neemt, de overige aan het basispakket gekoppelde kosten en de kosten van eventuele extra voorzieningen (t.o.v. het basispakket) voor rekening van het schoolbestuur komen, de gemeente na realisatie het beheer en onderhoud (en op termijn vervanging) van deze “schoolspeelplekken” (uitgaande van een basispakket) verzorgt. Over de school “het Roessink” is afgesproken dat de school zorgdraagt voor herinrichting/renovatie en extra maatregelen inzake toezicht; waarna de gemeente zorgdraagt voor beheer en onderhoud (basispakket). De volledige zorg voor beheer, onderhoud en revisie van de overige schoolpleinen blijft ongewijzigd; bij de betrokken scholen dus. pagina 7 Speelbeleidsplan Deventer Gemeente Deventer eindrapportage; versie 1 september 2004 1.3 Quickscan speelruimte Deventer; “het streefbeeld” Naar aanleiding van de gesprekken in de wijken, en als onderdeel van de voorbereidingen van de inmiddels opgestarte “veiligheidsoperatie” (herstel, vervanging en verwijdering van afgekeurde speeltoestellen en toestelondergronden), is een verkennend onderzoek uitgevoerd naar de vraag (gebaseerd op het aantal kinderen) en het aanbod van speelruimte mét en zonder speel-/sporttoestellen in de buurten/wijken en dorpen van Deventer. Hierbij wordt onderscheid gemaakt in speelruimten (open ruimten; geschikt om in te spelen) en speelplekken (specifiek voor spelen ingerichte plek, onderdeel van een speelruimte; NB in één speelruimte kunnen meerdere speelplekken voorkomen). Daarbij is geconstateerd dat de ca. 20.000 kinderen in Deventer op dit moment kunnen spelen in ruim 370 speelruimten met in totaal 516 speelplekken en in totaal ruim 1.100 speel- en sporttoestellen. Naast deze 370 speelruimten zijn in Deventer 10 speeltuinen aanwezig. In de keuzenota is nog aangegeven dat er op dit moment 470 speelplekken aanwezig zijn. In de hiervoor genoemde 516 speelplekken zijn de 26 pleinen van scholen die als openbaar toegankelijke speelruimte kunnen en willen functioneren inbegrepen. Hetzelfde geldt voor oorspronkelijke speelplekken waarvan langer of korter geleden de ooit geplaatste toestellen zijn verwijderd. Hierbij dient te worden opgemerkt dat door de jaren heen van diverse aangelegde speelplekken enkele of alle speeltoestellen zijn verwijderd. Het betreft hier speelplekken en toestellen welke korter of langer geleden absoluut niet meer aan de geldende behoeften en/of eisen konden voldoen. Vervolgens is bepaald of er, uitgaande van het huidige aantal speelplekken 1. nieuwe / extra formele speelplekken nodig zijn om plaatselijke tekorten op te heffen (formele speelruimte: open speelruimte mét speel- en sporttoestellen) 2. bestaande speelplekken kunnen vervallen (is er sprake van plaatselijke overcapaciteit?), om vervolgens als informele speelplekken te functioneren (informele speelruimte; open speelruimte zónder speel- en sporttoestellen) pagina 8 Speelbeleidsplan Deventer Gemeente Deventer eindrapportage; versie 1 september 2004 Daarbij zijn de volgende, reeds in de keuzenota opgenomen, uitgangspunten gehanteerd: I. Het aantal kinderen per formele speelplek, de oppervlakte van een formele speelplek, en de maximale afstand tussen (80% van) alle woningen en een formele speelplek, bedraagt: Leeftijdsgroep Aant. kinderen per speelplek Oppervlakte per speelplek Kinderen (0-5 jaar) 15 tot 30 100-500m2 Actieradius (afstand woningspeelplek) Binnen 100m1 Jeugd (6-11 jaar) 55 tot 70 500-2.000m2 Binnen 300 - 400m1 Jongeren (12-18 jaar) 85 tot 100 2.000-6.400m2 Groter dan 1000m1 II. Speeltuinen, school- en peuterspeelzaalpleinen in de buurt tellen mee als de desbetreffende tuin/plein voldoet aan de eisen voor openbare speelruimte. III. Speelmeubilair (toestellen, hekken, zitbanken, etc.) van alle formele speelplekken voldoet aan het bestuurlijk vastgestelde basispakket (aard en omvang voorzieningen) en speelcatalogus (modellen en typen). Voor de inrichting van de speelplekken wordt het landelijk ontwikkelde “handboek veiligheid speelgelegenheden” gehanteerd. IV. Alle speelplekken en het daarop voorkomend speelmeubilair voldoen aan de wettelijke veiligheidsvoorschriften (attractiebesluit 1997) en de bestuurlijk vastgestelde verzorgingsgraad (streven naar “basis”) V. Bij bevolkingsonderzoeken en opiniepeilingen c.a. is meer dan de helft van de respondenten tevreden over de Deventer speelvoorzieningen pagina 9 Speelbeleidsplan Deventer Gemeente Deventer eindrapportage; 1.4 Stedelijk thema “jongeren” versie 1 september 2004 In het kader van het stedelijk thema “jongeren” is door wijkteams en jeugdnetwerken in de wijken naar voren gebracht dat er naast formele speelruimte (met speelen sporttoestellen) bij jongeren behoefte is aan informele ontmoetingsplekken in de wijk. In de praktijk blijkt dat jongeren (12-23 jaar) vaak bijeenkomen op plekken die daarvoor niet geschikt zijn. Dit leidt tot allerhande “botsingen” tussen jongeren onderling en tussen jongeren en de omgeving (omwonenden, winkeliers, etc.) Uit de inventarisatie van huidige ontmoetingsplekken blijkt dat plekken die wél voldoen zich kenmerken door voldoende ruimte en acceptatie. Niet alle wijken beschikken echter over voldoende van dergelijke plekken. Er is dus sprake van een tekort. Exacte normen en richtlijnen voor dergelijke ontmoetingsplekken ontbreken. Daar komt bij dat de behoefte per wijk/buurt sterk kan verschillen. Hetzelfde geldt voor de daadwerkelijke mogelijkheden binnen de wijk/buurt. Toch is er bij de betrokkenen de behoefte ontstaan aan heldere, praktijkgerichte richtlijnen bij het aanpassen van bestaande en aanbieden extra van ontmoetingsplekken voor jongeren. Met behulp van deze richtlijnen is het mogelijk de huidige situatie te toetsen, aanbevelingen te doen voor aanpassing en uitbreiding van de mogelijkheden, en een helder standpunt in te nemen in geval van huidige (en toekomstige) knelpunten en/of overlastsituaties. pagina 10 Speelbeleidsplan Deventer Gemeente Deventer eindrapportage; versie 1 september 2004 DEEL 2: Beleidsplan spelen 2.1 De opgave In het verlengde van de keuzenota en de daarop volgende gespreks- en onderzoeksresultaten luidt de “Opgave” inzake het beheren en ontwikkelen van openbare speelvoorzieningen in Deventer voor de komende jaren als volgt: “biedt speelruimte op maat” zorg binnen 5 jaar voor voldoende, toegankelijke én veilige speelruimte afgestemd op de aard / omvang van de behoefte in de wijk “kies voor een integrale benadering” zorg voor optimale afstemming van de renovatie / aanleg en het beheer van buurtspeelplekken op: het inrichten, beheren en gebruiken van schoolpleinen en speeltuinen het aanbieden van informele ontmoetingsplekken voor jongeren “haal het maximale uit beschikbare budgetten” realiseer het beoogde voorzieningenniveau met een minimaal beslag op de gemeentelijke budgetten; beschouw daarbij het huidige budget als taakstellend pagina 11 Speelbeleidsplan Deventer Gemeente Deventer eindrapportage; versie 1 september 2004 2.2 Doelstellingen Vanuit deze opgave neemt de gemeente Deventer zich voor om: 1. In de periode 2005-2014 uiteindelijk (als streefbeeld voor de bestaande woongebieden) 322 formele en 106 informele speelruimten te realiseren, en op de formele speelruimten in totaal 385 speelplekken te situeren en in te richten, én met ingang van 2005 alle aanwezige speelplekken en speel-/sporttoestellen (incl. de 27 scholen) te onderhouden conform de geldende veiligheidseisen. Deze aanpak is vergelijkbaar met het eindresultaat van het beheermodel B+. 2. In de periode 2005-2009 stap voor stap circa 75% van het streefbeeld en de daartoe uit te voeren omvormingen daadwerkelijk te realiseren. Daarbij wordt gebiedsgericht gewerkt en ligt de nadruk op de aanpak van bestaande speelruimten in buurten/wijken en dorpen met de oudste speel-/sporttoestellen. 3. De relatief nieuwe speelruimten in nieuwbouwgebieden en recent gereviseerde speelplekken, de resterende 25%, vanaf 2014 in het kader van “beheer en onderhoud” om te vormen als onderdeel van reguliere revisieprojecten. 4. De realisatie van de in het streefbeeld opgenomen 55 nieuwe speelruimten (in buurten/wijken dorpen met een “tekort” voor een of meerdere leeftijdscategorieën) te combineren met eventuele herinrichtings- en/of herstructureringsprojecten in de openbare ruimte van desbetreffende gebieden. 5. De omvorming/renovatie van de speelplekken op de pleinen van de 27 deelnemende scholen in beginsel in 2005 uit te voeren; aanpak schoolpleinen in herstructureringsgebieden volgen de planning van de herstructurering. 6. De speeltuinverenigingen te blijven ondersteunen bij het beheer van de huidige 10 speeltuinen. 7. In het voorjaar van 2005 een Quickscan van aanbod en behoefte van informele ontmoetingsplekken voor jongeren af te ronden, en de resultaten daarvan te betrekken bij het opstellen van buurtspeelplannen. pagina 12 Speelbeleidsplan Deventer Gemeente Deventer eindrapportage; versie 1 september 2004 2.3 Streefbeeld voor heel Deventer De in DEEL I genoemde Quickscan heeft geresulteerd in het volgende streefbeeld: SPEELRUIMTE Huidige aantal speelruimten Nieuw / extra te realiseren formele ruimte (in gebieden met een tekort) 373 Om te vormen in informele ruimte (in gebieden met surplus) 56 Streefbeeld Formele ruimte (saldo te vergelijken met huidige aantal) 107 322 SPEELPLEKKEN en SPEELTOESTELLEN (binnen één speelruimte zijn in een aantal gevallen meerdere speelplekken gesitueerd) kinderen Leeftijd 0-5 jaar 6-11 jaar 12-18 jaar TOTAAL toestellen Aantal 6.815 6.116 6.987 19.918 aantal speelplekken Huidige aantal (aantal formele plekken) 246 230 223 101 47 54 Streefbeeld 516 385 1.126 1.082 pagina 13 Speelbeleidsplan Deventer Gemeente Deventer eindrapportage; versie 1 september 2004 2.4 Streefbeeld op niveau van wijk en dorp De Quickscan heeft ook een streefbeeld per wijk/dorp opgeleverd (aantal speelruimten): Wijk nr oriëntatie totaal aantal Huidig formeel nieuw te Realiseren kinderen (0-18jr.) 1 2 3 4 5 6 Streefbeeld Omvormen naar informeel formeel Saldototaal “Binnenstad + Worp” “Voorstad” “Rivierenwijk” “Zandweerd, Borgele, Platvoet, Keizerslanden” “Colmschate noord/zuid” Diepenveen Schalkhaar Lettele Okkenbroek 1.046 4.190 1.924 3.125 21 62 38 56 16 7 15 6 10 16 20 15 68 29 51 7.472 1.006 922 173 60 154 22 16 3 1 13 2 1 1 43 5 5 1 1 124 19 12 2 2 TOTAAL aantal 19.918 373 55 107 322 Aantal formele speelplekken 516 385 (zie ook bijlage 4; specificatie streefbeeld per leeftijdscategorie) Dit streefbeeld per wijk/dorp zal als uitgangspunt dienen bij het opstellen van speelplannen voor elke individuele buurt; de zogenaamde “Buurtspeelplannen”. In het buurtspeelplan wordt de exacte situering/inrichting van de speelplekken, inclusief de keuze van de toestellen uit de speelcatalogus, aangegeven. pagina 14 Speelbeleidsplan Deventer Gemeente Deventer eindrapportage; versie 1 september 2004 2.5 Bij nieuwbouw en herstructurering Dit speelbeleidsplan heeft niet alleen betrekking op de bestaande woongebieden en daarin voorkomende speelvoorzieningen. De gemeente Deventer neemt zich voor om de uitgangspunten voor de situering, dimensionering en inrichting van formele en informele speelruimten, zoals die in DEEL I van dit plan zijn verwoord, ook toe te passen bij het maken van plannen voor nieuwbouw en (her-) inrichtingsprojecten. Dit geldt voor in eigen beheer ontwikkelde plannen én voor door derden te ontwikkelen openbare ruimte. Zodoende wordt ernaar gestreefd om in zowel oudere als nieuwere delen van de stad een gelijkwaardig én betaalbaar speelvoorzieningenniveau aan te bieden waarbij álle gerealiseerde voorzieningen aansluiten op de behoefte (leeftijdsopbouw) van de wijk, en álle speelplekken kunnen voldoen aan de hedendaagse en wettelijk voorgeschreven richtlijnen en eisen. pagina 15 Speelbeleidsplan Deventer Gemeente Deventer eindrapportage; DEEL 3: Plan van aanpak versie 1 september 2004 3.1 Planning Bij de bespreking van de keuzenota is door menigeen de wens uitgesproken om het streefbeeld zo snel mogelijk te realiseren. Het tempo wordt daarbij echter bepaald door de beschikbare budgetten. Op basis van financiële analyses is gebleken dat het mogelijk is om in de vorm van “voorfinanciering” in de periode 2005 tot en met 2009 ongeveer 75% van het totale streefbeeld te realiseren. Ten opzichte van het oorspronkelijke plan in de keuzenota betekent dit een halvering van de doorlooptijd. De resterende 25% kan na 2009 in het kader van regulier beheer, onderhoud en revisie worden meegenomen. Tevens hebben de sector WCO en de deelnemende scholen de nadrukkelijke wens uitgesproken om op zo kort mogelijke termijn de op dit moment veelal “lege” schoolpleinen opnieuw in te richten. Daarbij hebben zowel WCO als de scholen aangegeven dat de door hen te investeren middelen binnen 1 á 2 jaar kunnen worden vrijgemaakt. WCO en enkele scholen streven zelfs naar inzet en herinrichting in 2004. In de keuzenota is destijds een planning opgenomen die gekoppeld was aan de ouderdom van de speelplekken in bepaalde delen van de stad. Die werkvolgorde is door vrijwel alle betrokkenen als logisch ervaren. Daarom adviseren wij om (in hoofdlijnen) de volgende werkvolgorde en de planning (in hoofdlijnen) aan te houden. (zie bijlage 3: overzichtskaart voortgang buurtspeelplannen). 2004/2005 2006 2007 2008 2009 v.a. 2014 herinrichting en aanpassing van 27 schoolpleinen Schalkhaar, Diepenveen, Lettele en Okkenbroek Zandweerd en Zwolse Wijk (“blauw” fase 1) Voorstad en Blauwenoord (“blauw” fase 2), en Rivierenwijk (“rood” fase 1) Keizerslanden, Essenerveld en Swormink (“rood” fase 2) overige stadsdelen; stap voor stap (“groen” en “geel”) De exacte planning wordt mede bepaald door de mogelijkheden om “werk met werk” te maken; bijvoorbeeld in de herstructureringsgebieden pagina 16 Speelbeleidsplan Deventer Gemeente Deventer eindrapportage; versie 1 september 2004 3.2 Organisatie In de keuzenota is aangegeven dat de (her-)inrichting van de speelplekken wordt uitgevoerd in samenwerking met ouders, kinderen, omwonenden, scholen, speeltuinen en belanghebbenden. In DEEL IV van dit plan is te lezen hoe deze samenwerking verloopt. Deze aanpak vergt de nodige voorbereidingen en inzet van alle betrokkenen om deze grootscheepse operatie soepel en vlot te laten verlopen. Ten opzichte van het in de keuzenota opgenomen plan van aanpak betekent de gekozen halvering van de totale doorlooptijd dat de planvorming en realisatie “in elkaar worden geschoven”. Gelijktijdig wordt gewerkt aan het opstellen van buurtspeelplannen voor de ene buurt, en de daadwerkelijke uitvoering in een andere. Dit stelt hoge eisen aan planning, organisatie en communicatie binnen het project. Daarom wordt voor de duur van dit project een projectteam samengesteld. De samenstelling van dit projectteam is als volgt: projectleider (SDB) medewerker planvorming en werkvoorbereiding (extern adviseur) coördinator uitvoering (SDB) Het projectteam wordt (op afroep) ondersteund door WCO (wijkambtenaar, medewerker voorzieningen) Het projectteam stelt een draaiboek (inclusief communicatieplan, basispakketten en speelcatalogus) op met als doel om alle noodzakelijk praktische voorbereidingen in 2004 afgerond te hebben, en om zo snel mogelijk na de definitieve besluitvorming over dit speelbeleidsplan met het inrichten van schoolpleinen en het maken van buurtspeelplannen te kunnen starten. pagina 17 Speelbeleidsplan Deventer Gemeente Deventer eindrapportage; versie 1 september 2004 3.3 Participatie bij buurtspeelplannen In de afgelopen jaren is bij de revisie van de speelplekken samengewerkt met bewoners op basis van het protocol “Spelregels voor spelen in Deventer”. Dit revisieprotocol kent een tijdpad van ongeveer 10 maanden. Het protocol biedt de betrokken bewoners (taakgroepen) veel ruimte om wensen en eigen ideeën kenbaar te maken en op basis daarvan bij te dragen aan het planvormingsproces. Inhoudelijk wordt de “speelruimte” vooral bepaald door het beschikbare “taakstellende” revisiebudget. Gebleken is dat deze aanpak door bewoners over het algemeen wordt gewaardeerd en serieus wordt genomen. Nadelen van dit protocol zijn de lange doorlooptijd en de grote variatie in kwaliteit, aanleg- en onderhoudskosten van het eindresultaat bij gebrek aan duidelijke kaders vooraf. Daarom stellen wij voor, overeenkomstig het advies in de keuzenota, om een aangepast protocol (met de naam “Buurtspeelplannen”) te hanteren en vooraf duidelijke en praktische kaders vast te stellen voor de samenwerking met bewoners. Dit protocol verkort de doorlooptijd van het overleg tot 5 maanden en biedt garanties voor kwaliteit en kosten van het eindresultaat. Het projectteam (SDB / WCO) maakt op basis van het streefbeeld een wijkspeelplan voor alle betrokken wijken/dorpen. In het wijkspeelplan zijn het aantal speelruimten, speelplekken per leeftijdscategorie, en de (huidige/potentiële) ligging voor deze ruimten/plekken aangegeven. Tevens wordt voor de wijk als geheel en de individuele buurten het beschikbare budget vastgesteld. Het vertalen van het wijkspeelplan in buurtspeelplannen vindt in nauwe samenwerking met de betrokkenen plaats. pagina 18 Speelbeleidsplan Deventer Gemeente Deventer eindrapportage; versie 1 september 2004 het protocol Buurtspeelplannen ziet er als volgt uit: 1. De projectleider formeert voor de betrokken buurten per buurt een werkgroep / taakgroep en verzorgt samen met het projectteam een wijkbijeenkomst (“werkbijeenkomst 1”) voor alle werk-/taakgroepen. Tijdens deze bijeenkomst presenteert het projectteam het wijkspeelplan en verzorgt het team een werkinstructie voor de werk-/taakgroepen. Het “wijkkoppel” (wijkambtenaar + wijkopbouwwerker) adviseert hierbij en verleent ondersteuning. 2. Met behulp van de basispakketten en de speelcatalogus maken de werk- en taakgroepen een voorstel voor de vertaling van het wijkspeelplan in de situering en inrichting van de speelplekken. Het projectteam kan daarbij op afroep assistentie verlenen. De werk-/taakgroepen dienen dit voorstel in bij het projectteam. 3. Het projectteam verwerkt dit voorstel in complete buurtspeelplannen voor de wijk met een gedetailleerd ontwerp per speelplek. Eventuele bijzonderheden worden “bilateraal” met de desbetreffende werk-/taakgroep besproken. 4. Het projectteam licht samen met de werk-/taakgroepen de complete buurtspeelplannen toe tijdens een wijkbijeenkomst (“werkbijeenkomst 2”) voor alle betrokken wijkbewoners. Daarna wordt het plan enige tijd centraal voor alle wijk-/buurtbewoners ter inzage gelegd. Wijk-/buurtbewoners kunnen gedurende die periode eventuele wensen kenbaar maken. 5. Het projectteam handelt (in samenwerking met de werk-/taakgroepen) de eventuele wensen af, past daarop de buurtspeelplannen aan, stelt deze vast en voert ze uit. De omvormingsplannen van de schoolpleinen bij de 27 deelnemende scholen worden, na een werkinstructie door het projectteam, door de scholen zelf opgesteld en ter goedkeuring aan de gemeente (het projectteam) voorgelegd. Over de daadwerkelijke realisatie ervan maken scholen en gemeente nadere werkafspraken. pagina 19 Speelbeleidsplan Deventer Gemeente Deventer eindrapportage; versie 1 september 2004 3.4 Kostendekking Zoals eerder in dit plan is aangegeven is gezocht naar een verantwoorde balans tussen voorzieningenniveau en beschikbare middelen. Het onderstaande overzicht geeft aan hoe de kosten (x 1.000 euro, prijspeil 2004, exclusief BTW) van het realiseren van ca. 75% het streefbeeld (in de periode 2005-2009; zie ook 2.2 doelstellingen) worden gedekt. De dekking van de SDB-bijdrage wordt mogelijk gemaakt door een deel van het jaarlijkse revisiebudget in de periode 2005-2015 (10 x 175.000,- euro) te benutten voor financiering van de inzet van 1.500.000,- euro in de periode 2005-2009. Daarbij is er van uit gegaan dat het creëren en inrichten van ruimte voor de 55 nieuwe (extra) speelruimten in bestaande woongebieden uit aanvullende middelen (bijvoorbeeld vanuit nieuwbouw, herstructurering, en/of bijdragen van betrokken partners) wordt gefinancierd. De resterende 25% wordt vanaf 2014 gereviseerd vanuit het reguliere budget beheer, onderhoud en revisie. De (her-) inrichting (saldo eenmalige kosten in de periode 2005 – 2009): maatregel (her-) inrichting 27 scholen (her-) inrichting speelplekken Calamiteiten Totaal Incl. overleg c.a. (20%) Overleg, voorbereiding en toezicht (20%) Totale kosten Bijdrage SDB (netto) Bijdrage WCO (verharding+ planvorming) 100 (verharding) 100 (planvorming) Bijdrage Scholen (basispakket) 300 Totale dekking - 1.425 - - 125 575 175 575 1.425 1.325 125 125 2.125 1.625 200 300 2.125 425 245 120 60 425 (± 85 / jaar) De kosten van het onderhoud en beheer (1100 toestellen op jaarbasis; excl. vervanging/revisie) worden volledig uit de jaarlijkse exploitatie “Openbare speelgelegenheden” gedekt. Onderstaand overzicht geeft een indicatie van de jaarlijkse kosten (x 1.000 euro, prijspeil 2004, exclusief BTW) in de periode 2005-2014, uitgaande van het streefbeeld. Dekking van deze kosten is mogelijk binnen het huidige budget openbare speelgelegenheden. pagina 20 Speelbeleidsplan Deventer Gemeente Deventer eindrapportage; versie 1 september 2004 maatregel omschrijving Onderhoud Onderhoud (175,-/ toest.)+ vernieling (10%) Controle en inspectie (50,-/toest.) Logboek + databeheer (stelpost) Werkvoorbereiding, directie + toezicht (10% x 287) 212 55 20 29 Beheer Service, dienstverlening, PR (180 hr á 60,-) Algemeen beheer (360hr á 80,-) 11 29 Opslag apparaatlasten PM (kostenniveau 2004) 30 afronding totaal Totale kosten 14 400 pagina 21 Speelbeleidsplan Deventer Gemeente Deventer eindrapportage; versie 1 september 2004 DEEL 4: Besluitvorming en communicatie Onderstaande tabel geeft het te volgen bestuurlijke traject gericht op besluitvorming van de speelbeleidsplan aan, inclusief het ontwikkelen van de daaruit voortvloeiende buurtspeelplannen Werkstap besluitvorming 1 2 3 4 5 6 Omschrijving Streefdata in 2004 afronden concept Speelbeleidsplan Terugkoppelen concept naar wijkteams Opstellen definitieve versie Speelbeleidsplan Behandelen (definitieve versie) college B&W Behandelen (definitieve versie) cie. RFO Vaststellen Speelbeleidsplan gemeenteraad juni juni-augustus augustus-september 14 september 4 oktober 25 oktober Opstellen draaiboek buurtspeelplannen (inclusief communicatieplan) Start uitvoering draaiboek september-oktober uitvoering 7 8 november Het is van groot belang om draagvlak te creëren voor dit speelbeleidsplan. Er gaat immers het een en ander veranderen in de wijk. Een duidelijke boodschap is essentieel; wat gaat er veranderen en waarom!. Hierbij zal de nadruk liggen op het motto “Kiezen voor kwaliteit”. Om dat verder vorm te geven wordt als onderdeel van het draaiboek buurtspeelplannen een communicatieplan gemaakt. Daarin is opgenomen wat de doelstelling is, welke doelgroepen we onderscheiden, welke boodschap we hebben en welke middelen we daarvoor inzetten. pagina 22 Speelbeleidsplan Deventer Gemeente Deventer eindrapportage; versie 1 september 2004 Bijlagen: 1. 2. 3. 4. begrippenlijst overzicht deelnemende scholen overzichtskaart planning buurtspeelplannen specificatie streefbeeld per leeftijdscategorie pagina 23 Speelbeleidsplan Deventer Gemeente Deventer eindrapportage; versie 1 september 2004 Bijlage 1; begrippenlijst Openbare speelvoorzieningen Verzameling van alle openbaar toegankelijke, specifiek voor spelen gecreëerde speelruimten en speel- en sporttoestellen; gericht op de kinderen in de leeftijdscategorie van 0-18 jaar. Buurtspeelplek Openbaar toegankelijke speelruimte, gericht op één of meerdere leeftijdscategorieën, gerealiseerd voor gebruik door kinderen uit de directe omgeving. Schoolspeelplein Openbaar toegankelijke speelruimte, die deel uit maakt van het plein van een basisschool, gerealiseerd voor gebruik door kinderen van de school én kinderen uit de directe omgeving. Speeltuin (Veelal omheint) terrein met speeltoestellen, beheerd/geëxploiteerd door een vereniging. De vereniging draagt zorg voor toezicht en beheer. Informele speelruimte Open ruimte, geschikt om veilig in te spelen, zónder speel- en sporttoestellen; bijvoorbeeld een plein, binnenterrein of een grasveld in een buurt- of wijkpark Formele speelruimte Open ruimte, geschikt om veilig in te spelen, specifiek daarvoor ingericht mét speel- en sporttoestellen Streefbeeld Overzicht van het nagestreefde aantal informele en formele speelruimtes, en de daarin opgenomen buurtspeelplekken en schoolspeelpleinen, rekening houdend met a.: het aantal kinderen in de buurt en b.: landelijk gehanteerde richtlijnen voor ligging, bereikbaarheid en inrichting van speelruimtes in de directe woonomgeving. Dit streefbeeld is vastgesteld door de gemeenteraad van Deventer. Wijkspeelplan In het wijkspeelplan zijn het aantal speelruimten en speelplekken per leeftijdscategorie, inclusief de (huidige/potentiële) ligging voor deze ruimten/plekken aangegeven. Tevens is de planning (in hoofdlijnen) en het beschikbare budget voor zowel de wijk als geheel als voor de individuele buurten aangegeven. Het wijkplan wordt gemaakt door het gemeentelijk projectteam en is direct afgeleid van het door de gemeenteraad van Deventer vastgestelde streefbeeld. pagina 24 Speelbeleidsplan Deventer Gemeente Deventer eindrapportage; versie 1 september 2004 Buurtspeelplan In het buurtspeelplan is de inrichting van elke speelruimte en speelplek aangegeven, inclusief de daarop voorkomende inrichtingselementen en speel- en sporttoestellen. Tevens is de uitvoeringsplanning aangegeven en de wijze waarop de kosten worden gedekt vanuit het beschikbare budget. Het buurtspeelplan is opgesteld door bewoners uit de buurt samen met andere betrokkenen (bijv. school en/of speeltuin); onder begeleiding van het gemeentelijke projectteam. Basispakket Een typering van de inrichting van een speelplek en een afgebakend pakket van meubilair, speel- en sporttoestellen, en ondergronden; specifiek samengesteld voor een bepaalde leeftijdscategorie. Speelcatalogus Een door de gemeente Deventer samengesteld overzicht van meubilair, speel- en sporttoestellen. Alle in deze catalogus opgenomen speelattributen voldoen aan de criteria “solide” en “sterk”. De catalogus wordt samen met het basispakket gebruikt bij het opstellen van buurtspeelplannen. Beheer Alle maatregelen die een eigenaar/beheerder van de speelruimte moet treffen om de voorzieningen duurzaam in stand te houden. Hierin zijn (naast het uitvoeren van onderhoud en revisies) begrepen o.a.: planvorming, bewaking van landelijke ontwikkelingen inclusief wet- en regelgeving, behandeling van verzoeken/klachten, voorlichting, communicatie met betrokkenen, en advisering van management en (gemeente)bestuur. Onderhoud Alle (technische) maatregelen die worden uitgevoerd om zowel de speelruimte als geheel als het daarin opgenomen meubilair, de toestellen en de ondergronden veilig en deugdelijk verzorgt te houden. Hierin is tevens inbegrepen de werkvoorbereiding/directievoering/toezicht en het uitvoeren van de (wettelijk voorgeschreven) periodieke veiligheidscontroles en de jaarlijkse algemene inspectie. Revisie Het geheel of gedeeltelijke vernieuwen van de inrichting, meubilair, sport- en speeltoestellen van een speelruimte. Deze maatregel wordt doorgaans getroffen na een periode van 10 tot 15 jaar na aanleg/renovatie van de speelruimte. Daarbij wordt niet alleen gekeken naar de technische staat van de voorzieningen, maar ook naar wijzigingen in wet- en regelgeving, wensen, behoeften, ontwikkelingen en leeftijdsopbouw van de wijk/buurt, en beschikbare middelen. pagina 25 Speelbeleidsplan Deventer Gemeente Deventer eindrapportage; versie 1 september 2004 Bijlage 2; overzicht deelnemende scholen Naam soort school Hagenpoort CWH Borglo (Groenewold) Borglo (Wilhelmina) Snippeling (Delta) Schakel (Zwaluwenburg) Wiz@rd (vijfhoek) Kolmenscate De Hoven Slingerbos De Sleutel DCS (Enkdwars) DCS (Tabak) DCS (Merwede) De Horizon (Wilhelmina) Mauritz (Zwaluwenburg) Mauritz (Vijfhoek) Dolfijn (Bosannemoon) Dolfijn (Okkenbroek) Adwaita (Kerkstraat) Lebuinis De Vlieger Zonnewijzer Windroos (Brierstraat) Panta Rhei (Van Heten 59-61) Panta Rhei (Dorrestraat) oo oo oo oo oo oo oo oo oo oo oo pc pc pc pc pc pc pc pc rk rk rk rk rk doop doop Roessink oo (oo=openbaar onderwijs, pc=protestant christelijk onderwijs, rk=rooms katoliek onderwijs, doop=................) pagina 26 (onder specifieke voorwaarden) Speelbeleidsplan Deventer Gemeente Deventer eindrapportage; versie 1 september 2004 Bijlage 3; overzichtskaart planning buurtspeelplannen pagina 27 Bijlage 4; specificatie streefbeeld per leeftijdscategorie Wijk nr oriëntatie totaal aantal Huidig formeel nieuw te Realiseren kinderen (0-18jr.) 1 “Binnenstad + Worp” 1.046 0-5 jaar 6-11 jaar 12-18 jaar 2 “Voorstad” 4.190 0-5 jaar 6-11 jaar 12-18 jaar 3 “Rivierenwijk” 1.924 0-5 jaar 6-11 jaar 12-18 jaar 4 “Zandweerd, Borgele, Platvoet, Keizerslanden” 3.125 0-5 jaar 6-11 jaar 12-18 jaar 5 “Colmschate noord/zuid” 7.472 0-5 jaar 6-11 jaar 12-18 jaar 6 Diepenveen 1.006 0-5 jaar 6-11 jaar 12-18 jaar Schalkhaar 922 0-5 jaar 6-11 jaar 12-18 jaar Lettele 173 0-5 jaar 6-11 jaar 12-18 jaar Okkenbroek 60 0-5 jaar 6-11 jaar 12-18 jaar TOTAAL aantal 0-5 jaar 6-11 jaar 12-18 jaar Aantal formele speelplekken 19.918 Streefbeeld Omvormen naar informeel formeel Saldototaal 21 - 6 15 15 10 2 - 4 5 - 11 5 2 62 16 10 68 46 29 6 12 2 4 1 12 1 57 19 9 38 7 16 29 30 19 4 4 2 2 12 14 1 22 7 5 56 15 20 51 31 43 9 11 7 2 2 37 3 40 13 8 154 13 43 124 98 94 18 2 5 6 21 54 1 79 45 23 22 2 5 19 13 13 4 2 - 2 10 - 11 5 4 16 1 5 12 9 11 3 1 - 2 7 - 7 5 3 3 - 1 2 3 3 1 - 1 2 1 2 1 - 1 1 0 2 1 1 - 1 - 1 - 1 1 - 373 55 107 322 246 223 47 29 20 14 45 142 7 230 101 54 516 385 Notanr: Onderwerp: Vervolg Error! Reference source not found. Error! Reference source not found. Het voorliggende DEFINITIEVE plan is derhalve inhoudelijk niet gewijzigd ten opzichte van het CONCEPT, met dien verstande dat ter verduidelijking de overzichtstabel op pagina 11 (in de vorm van bijlage 4) is aangevuld met een specificatie van het aantal speelplekken per leeftijdscategorie. Voorgesteld wordt om het speelbeleidsplan ter besluitvorming, via raadspresidium en raadscommissie RFO (vergadering op 4 oktober) aan de gemeenteraad aan te bieden (vergadering op 25 oktober). Vervolgtraject Door de sector SDB zijn de praktische voorbereidingen voor het opstellen/uitvoeren van de buurtspeelplannen inmiddels gestart (opstellen draaiboek en communicatieplan). Er wordt naar gestreefd om aansluitend op de besluitvorming door de gemeenteraad met ingang van november 2004 te starten met de financieel-technische voorbereidingen (financiering van de geplande investeringen vanuit de exploitaties van SDB en WCO alsmede de bijdrage van de betrokken schoolbesturen)en de daadwerkelijke uitvoering van het draaiboek. Een concreet en uitgewerkt voorstel inzake investeringskredieten wordt eind 2004 afzonderlijk ter besluitvorming aan het college van burgemeester en wethouders en aan de gemeenteraad voorgelegd. 29