economische adviesbureaus

economische adviesbureaus
Sterke groei aantal bedrijven, tegelijkertijd daling van de vraag
Adviesbureaus geven gehoor aan eis meer transparantie in tarieven
Vooral vraag vanuit overheid in 2012 nog mager
Branchebeschrijving
De hoofdactiviteiten van adviesbureaus liggen op het terrein van on-
zeer kleinschalig. De branche kent een grote bedrijfsdynamiek, met
dernemingsstrategie, organisatieontwikkeling en projectmanagement.
jaarlijks vele starters. Vaak betreft het een professional die kiest voor
Vaak verstrekken zij ook adviezen op andere gebieden, zoals financieel
een eigen bureau. De branche is conjunctuurgevoelig: minder gunstige
beleid. Met bijna 75% aan bedrijven zonder personeel is de branche
economische tijden gaan gepaard met vraaguitval.
Trends en ontwikkelingen
De afgelopen drie jaar is het de adviesbranche niet voor de wind
blijkt dat opdrachtgevers kritischer zijn geworden. Adviesbureaus
gegaan, met in de laatste elf kwartalen slechts éénmaal omzetgroei.
geven gehoor aan de eis tot meer transparantie in tarieven en gewerk-
En dat is op zich geen vreemde ontwikkeling, gezien de conjuncturele
te uren. De druk op tarieven wordt ook veroorzaakt door de bedrijven-
situatie. De branche heeft te maken gehad met een sterke groei van
dynamiek. De branche versnipperde in rap tempo door de groei van
het aantal bedrijven en tegelijkertijd een daling van het volume. In
het aantal zzp’ers. Dit komt mede doordat de barrières tot kennis, ad-
deze omstandigheden is het vrijwel onmogelijk voor alle spelers in de
viesmethoden en -technieken laag zijn en het relatief eenvoudig is om
branche om de uurtarieven en het aantal opdrachten op peil te
als onafhankelijk adviseur ofwel zzp’er te starten. En juist de zzp’ers
houden. Een goed voorbeeld hiervan zijn de ontwikkelingen bij over-
waren bij machte om relatief lage tarieven in rekening te brengen. De
heidsopdrachten. Adviesbureaus kregen vanuit de overheid het signaal
positie van kleine bedrijven is echter zwak ten opzichte van grote be-
dat het minder en goedkoper moest, wat uiteindelijk heeft geleid tot
drijven op het moment dat klanten raamcontracten willen afsluiten
de invoering van een maximumtarief bij overheidsopdrachten. Hieruit
(ten behoeve van kostenefficiency).
Onze visie
De start van 2012 is allerminst gunstig te noemen voor de adviesbran-
ling zal echter ditmaal meer gedreven worden door het verlies aan
che. ABN AMRO verwacht dat deze situatie in het eerste halfjaar zal
volume dan door een prijsdaling. Vooral de vraag naar adviesdiensten
aanhouden en gaat uit van een daling van de economische groei in het
vanuit de overheid zal in 2012 nog mager zijn. Een groot deel van het
eerste half jaar, gevolgd door een verbetering in de tweede helft. Dit
volumeverlies komt voor rekening van de publieke sector. Overheden
zal leiden tot een economische krimp van 0,6%. Parallel hieraan gaan
(zowel rijk als gemeenten) moeten stevig saneren en bezuinigen als
wij uit van een omzetdaling van 3% bij de adviesbureaus. Het vertrou-
gevolg daarvan fors op externe inhuur. In andere segmenten zal het
wen van het bedrijfsleven in de economie blijft nog relatief broos en
volumeverlies beperkt zijn, zoals in de fusie- en overnamemarkt. Om
dit heeft zijn effect op het niveau van de investeringen en de inkoop
de klant te behouden staan thema’s als prijs-kwaliteitverhouding,
van adviesdiensten. De adviesopdrachten die uitgezet worden, hebben
focus op de klant en klantentevredenheid hoog op de agenda. Dit zijn
vooral betrekking op thema’s als liquiditeitenbeheer, kostenreductie,
de onderdelen waarop bureaus zich kunnen onderscheiden.
herstructurering en vooral risicomanagement. De verwachte omzetda-
Kerngegevens
Websites
Omzetgroei 2011: -2,1%
▶▶ groei aantal bureaus (t.o.v. 2011): 11,5%
Omzet 2011: circa EUR 9 mrd
▶▶ aandeel aantal eenmansbedrijven: 88,4%
Aantal organisatieadviesbureaus: 66.950
Aantal werknemers: circa 65.000
ABN AMRO omzetverwachting 2012: -3,0%
www.roa-advies.nl
www.ooa.nl
www.consultancy.nl
www.theconsultancygroup.nl
economische adviesbureaus
Omzet managementadviesbureaus daalde in 2011
20%
In 2011 was de omzetdaling 2,1% ten opzichte van 2010. Stevige
15%
5%
2%
0%
0%
-5%
-2%
-10%
-4%
-15%
2006-3
-6%
2006-4
2007-1
2007-2
2007-3
2007-4
2008-1
2008-2
2008-3
2008-4
2009-1
2009-2
2009-3
2009-4
2010-1
2010-2
2010-3
2010-4
2011-1
2011-2
2011-3
2011-4
-20%
2006-1
bezuinigingen van de overheid zorgen voor veel vraaguitval.
4%
2006-2
drachten uit de private sector zal zich hooguit stabiliseren en de
%-groei (j.o.j.)
▶▶ De situatie ziet er voor 2012 nog niet gunstig uit. Het aantal op-
6%
10%
bezuinigingen bij zowel bedrijfsleven als overheid waren hier de
oorzaak van.
8%
25%
geven. Voor het derde achtereenvolgende jaar is de omzet gedaald.
BBP-groei (j.o.j.)
▶▶ De branche heeft sinds de crisis van 2008 terrein moeten prijs-
Bron: CBS
Omzetontwikkeling (l.as)
BBP-groei (r.as)
Prijs neemt na 2 jaar daling eindelijk weer toe
Bron: CBS
▶▶ Vanaf begin 2009 daalden de tarieven voor managementadvies. De
daling heeft zich vervolgens twee jaar lang doorgezet. Het diepte-
110
6
punt lag in 2010 met een daling van 4,5%. In de afgelopen twee
108
4
jaar is ook de vraag naar managementadvies scherp gedaald, en
106
gaan stijgen. Of deze stijging zich zal voortzetten is nog de vraag.
-2
100
-4
98
De economische situatie is hiervoor nog zwak.
-6
96
94
-8
2007
2008
2009
Prijsindexcijfers
2011
Jaarmutaties (r.as)
Bron: CBS, ABN AMRO Sector Research
90.000
60%.
80.000
Groei aantal vestigingen 20072012: +67%
70.000
▶▶ De branche telt circa 53.000 bedrijven in 2011. Dit is een groei van
60.000
ongeveer 3% j-o-j. Het tempo van de groei in aantallen bedrijven is
50.000
daarmee wel afgenomen in vergelijking met voorgaande jaren.
40.000
30.000
▶▶ ABN AMRO verwacht dat het aantal bedrijven in 2012 verder zal
20.000
Aantal
groeien. De branche blijft een kweekvijver van startende ondernemers, ook in tijden van economische neergang.
2010
Kwartaalmutaties (r.as)
Ondanks malaise blijft aantal vestigingen groeien
▶▶ In de periode 2006-2011 is de groei van het aantal bedrijven bijna
% groei
0
102
Index
▶▶ Sinds het tweede kwartaal van 2011 zijn de tarieven weer licht
2
104
daarmee de omzet.
10.000
0
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Overige managementadviesbureaus
Organisatieadviesbureaus
Public relationsbureaus
Sterk versnipperde branche met veel eenmansbedrijven
Bron: CBS
▶▶ De branche is zeer gefragmenteerd en bestaat voor driekwart uit
eenmansbedrijven. Het aantal eenmansbedrijven blijft jaarlijks
groeien.
▶▶ De adviesbranche kent jaarlijks vele starters, vooral het aandeel
zzp’ers is groot. Tegelijkertijd heeft de crisis tot vraaguitval en prijsdruk geleid en daarmee de positie van zzp’ers verzwakt. Bij bezuinigings- en saneringsrondes wordt de flexibele schil van bedrijven
als eerste gesaneerd.
50-100 werkzame personen 0,1%
20-50 werkzame personen 0,1%
10-20 werkzame personen 0,4%
5-10 werkzame personen 0,8%
3-5werkzame personen
2 werkzame personen
2,3%
7,0%
87,7%
1 werkzaam persoon