Van games kun je leren!

LESIDEE VOOR HET VOORTGEZET ONDERWIJS
Van games kun je leren!
Van gamen word je slimmer! Dat horen we natuurlijk allemaal graag, maar het zal zeker
niet voor alle games gelden. Educatieve games zijn wel steeds meer in opkomst. Nu promoten
we hier zeker niet dat leerlingen alleen nog maar spelletjes moeten spelen en de hele dag
achter computer of tv geplakt moeten zitten, maar áls ze dan toch spelen, dan zijn er heel
leuke, educatieve games beschikbaar. In dit lesidee laten we een aantal spellen zien die
gemaakt zijn om je iets te leren en van sommige kun je zelfs beter worden in een schoolvak.
Door Henk Botter
TAAL
versie bevat alle onderdelen van de Minecraft Windows 10-versie.
Logisch nadenken en snel reageren, dat is vaak de basis van
Kijk eens bij education.minecraft.net/getstarted. Je kunt hier een
veel games. Of je nu online voetbalt met FIFA17 of een van
schoolaccount aanmaken. Via Wikipedia kun je veel informatie
de vele wargames speelt, deze twee eigenschappen zijn erg
over dit populaire spel vinden. De korte uitleg van Wikipedia
belangrijk. Je leert er op het eerste gezicht niet zo veel van, of
is: ‘Hierbij kan men in een uitgestrekt gebied kubusvormige
toch wel? Volgens de Karlstad University in Zweden lijkt de
objecten plaatsen op een rooster. Het spel bouwt automatisch
Engelse vocabulaire van jongeren die frequent gamen, groter
een omgeving met grondstoffen, tegenstanders, dieren,
dan die van leeftijdsgenoten. Lees het artikel op bit.ly/2dwUncw.
­tunnelsystemen, bergformaties en meren. De speler heeft een
eigen avatar, waarmee hij de omgeving actief kan aanpassen.’
GAMEDIDACTIEK
Als je Minecraft nog niet goed kent, zijn er mogelijkheden om het
Volgens Martijn Koops (www.gamedidactiek.nl) maken spellen
spel te verkennen via www.funnygames.nl/spel/minecraft.html.
een veel diepere indruk dan plaatjes en tekst. Voor verschillende
Als je hier met je muis over de verschillende onderdelen gaat,
schoolvakken zijn er verschillende games. Hij verwijst naar
krijg je een korte uitleg van elk spel dat lijkt op Minecraft. Op
www.databankgames.nl. Daar kun je een gratis account
de site van FunnyGames (www.funnygames.nl) vind je meer
­aanmaken om toegang te krijgen tot de database van games.
menu-onderdelen. Alleen bij Strategie staan al 98 spellen. Bij
Maar om een game volledig te spelen moet je meestal betalen.
veel van deze spellen gaat het om logisch nadenken. Dat is
Handig van deze site is dat je kunt zoeken op onderwerp. Als je
toch wel een eigenschap die handig is op school. Ook bij
bijvoorbeeld ‘aardrijkskunde’ intypt en aangeeft dat je in het
Simulatie vind je spelletjes waar je wijzer van kunt worden. Er
voortgezet onderwijs zit, krijg je omschrijvingen van Minecraft,
is een Drone Flying Sim, een Gymnastics Simulator en zelfs
Oblivion en Plague Inc.
een Pencil Sharpening Simulator. Je kunt je natuurlijk wel
afvragen of je daar nu zo soepel en behendig van wordt.
MINECRAFT
Over Minecraft gesproken, de volledige versie hiervan is per
WISKUNDE
1 november uitgebreid met een Classroom Mode. De volledige
Beter in wiskunde zou je kunnen worden van Monkey Tales. Via
monkeytalesgames.com/BEnl kun je dit educatieve wiskunde­
spel bestellen of een demo bekijken. In het spel moet je aan
de slag met wiskunde om samen met de personages Moudrost
en Emótje de boosaardige Huros en zijn slimme apentrawanten
te kunnen verslaan. Ook het Freudenthal Instituut is spelenderwijs bezig met wiskunde en natuurkunde. Op bit.ly/2dwWz3T
vind je een grote verzameling spelletjes die je kunnen helpen
bij deze vakken. Er zijn 226 items genoemd met links naar de
omschreven spelletjes. Bij elk spel staat ook een leeftijdsaanduiding. Zo is Kikkerdisco voor kinderen van 8 tot 10 jaar en
Ice Ice Mabe (leerspellen.nl/spel/1161/Interlocked.html) voor
leerlingen tussen 9 en 15 jaar. Het ligt er natuurlijk ook aan
hoe goed je bent in rekenen en wiskunde…
COS-ONLINE JAARGANG 34 NUMMER 03 – 2016
goed zoekt op internet naar games en de naam van een
schoolvak kun je allerlei educatieve spellen vinden. Kijk
maar eens bij meneerspoor.nl/games.html. Je vindt daar
vooral simulatiegames voor het vak biologie.
MAATSCHAPPIJLEER
Via in.onthegroundreporter.nl/#/dashboard kun je een van
de spellen van on the ground reporter spelen. In deze quest
verdiep je je in de thema’s emancipatie, veiligheid en immigratie.
In de rol van journalist beoordeel je bronnen en verzamel je
audiofragmenten. Met deze audiofragmenten maak je een
radio-uitzending over het onderwerp. Bij uitgeverij Deviant
(www.uitgeverij-deviant.nl) kun je zien dat er games zijn die
zich afspelen in Afghanistan, Oeganda en Indonesië.
GESCHIEDENIS
SERIOUS GAMES
Met educatieve games kun je je goed verplaatsen in andere
Bovenstaande games worden vaak serious games genoemd.
personen, omstandigheden en ook in andere tijden. Voor het
Zo’n game is een spel met een ander doel dan puur vermaak.
vak geschiedenis is Wartime Stories ontwikkeld: youtu.be/
Het voornaamste doel is bijvoorbeeld communiceren, werven of
EbzGGq-fehE. Je kruipt in de huid van een journalist en gaat
selecteren, onderwijzen of het krijgen van inzicht. De on the ground
zo op zoek naar waargebeurde verhalen uit de Tweede
reporter-games zijn gericht op het mbo en op de bovenbouw
Wereldoorlog. Het spel bevat verschillende levels en ervaart zo
van het voortgezet onderwijs. Op seriousgames.startpagina.nl
welke gevaren verzetsmensen tegenkwamen, wat een NSB’er
vind je een uitgebreider aanbod. Bij dit onderdeel kun je dus
aan het oostfront deed en hoe de oorlog in Nederlands-Indië
ook denken aan games die worden gebruikt om medische
verliep. Er zijn veel wargames, maar er zijn ook varianten waarbij
handelingen te leren of aan piloten-in-opleiding die in simulators
het niet alleen om knokken en schieten gaat. Kijk maar eens
oefenen in plaats van in vliegtuigen. Een voorbeeld hiervan is
op 13indeoorlog.nl/game13.html. Dit spel is opgedeeld in
het spel Smartgate dat op Schiphol wordt gebruikt om mensen
dertien delen en je kunt ze alleen achtereenvolgens spelen.
te leren hoe vliegtuigen snel en efficiënt beladen kunnen
Het spel sluit aan bij de Schooltv-serie die je ook online kunt
worden. Dit soort spellen ziet er meestal niet zo gelikt uit als
terugkijken: 13indeoorlog.nl. Op annefrank.nl kun je een link en
een Assassin’s Creed Black Flag, maar het gaat erom dat dat
uitleg vinden van het spel Fair Play: www.playfairplay.nl. In deze
je op een leuke manier iets leert.
game oefen je met vooroordelen en discriminatie. Wat maak je
als leerling mee? Wat vind je van homodiscriminatie, moslim-
ZELF AAN DE SLAG
discriminatie en antisemitisme? Hoe kun je positief reageren
Via www.game-maker.nl kun je GameMaker installeren en
op situaties van uitsluiting of op beledigende opmerkingen?
proberen zelf iets te programmeren. Dat kan ook via
Volgens de site van de Anne Frank Stichting zijn dit zaken die
­gamestudio.hetklokhuis.nl, daar kun je ook meteen enkele
in het spel aan de orde komen.
games uitproberen. In een eerder nummer van COS kwam
Scratch (scratch.mit.edu) al voorbij. Stap voor stap kun je er
AARDRIJKSKUNDE & BIOLOGIE
(eenvoudige) games mee leren programmeren. Als je bij
Bij dit vak denk je al snel aan topografie. Dat is natuurlijk als
www.youtube.com als zoekopdracht ‘scratch’ geeft, vind je
game goed te oefenen. Kijk maar eens op www.spelletjesplein.nl
filmpjes waarin wordt uitgelegd hoe je specifiek spel kunt
bij de onderdelen Topospelletjes NL, België, Europa en Wereld.
programmeren.
Een stapje verder (topografische kennis is hier ook handig) gaat
The Geo Game van Earth Pics: www.earth-pics.com/geo-game.
Je ziet een StreetView-opname van een straat ergens op de
wereld. Door op de wereldkaart te klikken kun je aangeven
waar jij denkt dat de opname gemaakt is. Na vijf opnames en
Bedenk in een klein groepje een spel dat volgens
jouw pogingen zie je of je het een beetje goed gedaan hebt.
jullie een leerzaam element bevat. Het maakt niet uit voor wie je
Een verslavend spelletje waar je toch iets van leert. Helemaal
het spel maakt, voor leeftijdsgenoten, voor ouderen, voor leraren
leuk wordt het als je zelf zoiets in elkaar kunt zetten, dan kan
of ­misschien wel voor politici. Als het iemand maar iets leert. Dat
met geosettr.com. Je zoekt zelf vijf locaties op in Google
leerzame mag kennis over een vak zijn, maar ook hoe je iets maakt,
StreetView en deelt de url met anderen en beoordeelt dan of
beleeft of uitlegt. Het zou natuurlijk helemaal te gek zijn als jullie het
ze jouw locaties kunnen vinden. Op de iPad kun je The Nature
eduspel ook daadwerkelijk ontwerpen. Stuur dan vooral het resultaat
Game spelen, maar daarvoor moet je wel zo’n twee kilometer
naar ­[email protected]. Voor goede inzendingen zullen
door bos en hei van Het Nationaal Park de Hoge Veluwe
wij zeker een redactioneel plaatsje vrijhouden.
­struinen. Op thenaturegame.nl vind je meer informatie. Als je
JAARGANG 34 NUMMER 03 – 2016 COS-ONLINE