Nederland leeft met Water Motel Goes, Goes 21 januari 2009 Door: Irma Lit Nederland is een waterland. Water is belangrijk voor de primaire levensbehoefte en onmisbaar voor een gezonde werk- en leefomgeving. Belangrijk voor de natuur, landbouw, industrie, toerisme en recreatie. Het klimaat en de samenleving zijn in beweging. Daardoor ontstaat soms wateroverlast en heeft de natuur en landbouw met droogte te maken. Het ministerie van Verkeer en Waterstaat heeft ontwerpplannen opgesteld voor schoner, mooier en veiliger water. Op 21 januari 2009 vond in Motel Goes in Goes de tweede van een reeks informatieavonden plaats, waar belangstellenden en belanghebbenden zich konden laten informeren over de waterplannen en een zienswijze konden indienen tijdens een hoorzitting. De informatiemarkt, die vooraf ging aan de presentatie en de hoorzitting in Goes, werd bezocht door ongeveer 80 belangstellenden. De onafhankelijk voorzitter van de avond, Hans van Zijst, gaf een korte uitleg over de bedoeling van deze informatiebijeenkomst. Daarbij werd vooral aandacht besteed aan het feit dat er diverse mogelijkheden zijn om zienswijzen in te dienen. René Vrugt van Rijkswaterstaat nam de aanwezigen mee in de waterplannen die vanuit het Rijk ontwikkeld zijn. Hij gaf een toelichting op de samenhang tussen de waterplannen: Het Nationaal Waterplan dat de opvolger van de 4e Nota Waterhuishouding is; Stroomgebiedbeheerplannen Beheer en ontwikkelplan voor de Rijkswateren 2010 – 2015 Eind van dit jaar zullen deze plannen definitief worden vastgesteld. Nationaal Waterplan Dit is het overkoepelende plan. In het algemeen staat veiligheid tegen overstromingen in het hele land voorop. De Deltacommissie (Commissie Veerman) heeft een aantal adviezen hierover uitgebracht. Per regio zijn in het Nationaal Waterplan keuzes voorgelegd. Voor de zuidwestelijke delta zijn dat weer hele andere uitwerkingen dan voor bij voorbeeld Hoog Nederland. De opgave van het Nationale Waterplan is de koppeling van de nationale waterveiligheid en de zoetwatervoorziening in Nederland. Ook zal er in 2009 een ontwerp Deltawet komen. Ook in de zuidwestelijke delta speelt het veiligheidsperspectief. Met behulp van zandsuppleties wordt geprobeerd de kustfundamenten te laten meegroeien met de zeespiegel. In ecologisch opzicht wordt gestreefd naar herstel van de getijdendynamiek. Op het gebied van waterberging is een uitvoeringsbesluit aangekondigd voor het jaar 2012 (Ruimte voor de Rivier). Beheer- en ontwikkelplan voor de Rijkswateren 2010 – 2015 Dit uitvoeringsprogramma van Rijkswaterstaat bevat maatregelen en voorzieningen. Hierin staat hoe Rijkswaterstaat werkt als water- en vaarwegbeheerder onder normale en bijzondere omstandigheden. Scheepvaart en recreatie hebben een belangrijke plaats in dit plan. Voor de Zuidwestelijke delta staat veiligheid voorop en zijn daarnaasthet realiseren van de KRW maatregelen/Natura 2000 en het anticiperen op de toekomst van de scheepvaart belangrijk. Nederland leeft met Water Goes,21 januari 2009 Stroomgebiedbeheerplannen De stroomgebiedbeheerplannen zijn opgesteld voor de stroomgebieden rond Rijn, Maas, Schelde en Eems. Deze plannen vormen een verplicht onderdeel om aan de voorwaarden van de Kaderrichtlijn Water te kunnen voldoen. Het stroomgebiedbeheerplan voor de Schelde is in een goede samenwerking met veel partijen tot stand gekomen. Doel van deze plannen is het verbeteren van de waterkwaliteit. Indien mogelijk moet al in 2015 zowel het oppervlaktewater als het grondwater chemisch en ecologisch in een goede toestand zijn. Rene Vrugt toonde plaatjes van de huidige kwaliteit van het oppervlaktewater. Tenslotte gaf René Vrugt een overzicht van het type maatregelen wat tussen 2010 en 2015 wordt genomen Aansluitend aan de presentatie vond een paneldiscussie plaats. Het panel werd gevormd door Willem-Jan Goosen, René Vrugt, Leo Adriaanse en Rien van Zetten. Op een vraag naar de raakvlakken tussen de kaderrichtlijn Water en de Natura 2000 richtlijn (Vogel- en habitatrichtlijn) gaf René Vrugt aan dat in de Waterwetten is voorgeschreven om een waterbeheerplan te maken en daarbij rekening te houden met zogenaamde “beschermde gebieden”. Veel van de maatregelen die nu voorzien zijn komen ook ten goede aan de waterkwaliteit van deze gebieden. Maar Natura2000 schrijft ook voor dat er specifieke beheerplannen opgesteld moeten worden. Dit proces loopt nog. Er is sprake van een samenwerkingsverband tussen diverse overheden waarbij ook het ministerie van LNV een belangrijke rol vervult. Het nu al samenvoegen van alle plannen tot een integraal plan is niet mogelijk gebleken. Een van de aanwezigen merkte op dat het mogelijk verstandiger is om eerst de voor Nederland hoger gelegen delen van de Franse en Belgische delen van het Scheldegebied aan te pakken en pas daarna de Westerschelde schoon te maken. Ook geeft de spreker aan dat België plannen heeft om de waterlopen te verbreden en schoon te maken. Bij die activiteit kan mogelijk een grote hoeveelheid vervuild slib van de buren naar ons land stromen. Het panel beaamt dat betrokken landen reeds nu onderling deze zaken afstemmen. Elke partij wordt daarbij aangesproken om datgene te doen wat mogelijk is en de afspraken daarover wordenvastgelegd. Spreker benadrukt het belang van de koppeling en onderlinge afstemming tussen België en Nederland. Het panel bevestigt dat de trend is ingezet en zal worden voortgezet. Een andere spreker informeert naar concrete informatie over de verzilting van het Volkerak Zoommeer. Hij legt de nadruk op de prachtige natuur in dit gebied die door de verzilting verloren zal gaan. Het panel wijst spreker er op dat de verzilting van het volkerak nog in de fase van besluitvorming zit. De milieu-effecten worden in beeld gebracht als basis voor de besluitvorming. Een van de belangrijkste punten daarbij is de zoetwatervoorziening. Op een vraag naar het tempo van de uitvoering van de waterplannen, legt het panel uit dat uiterlijk in 2015 (wanneer de volgende generatie beheerplannen wordt vastgelegd) uitgebreid verslag zal zijn gedaan (ook in ander landen) van de bereikte resultaten van maatregelen die tussen 2010 en 2015 zijn genomen.. Een andere spreker vraagt naar technische mogelijkheden om de plannen te verwezenlijken. Hij doelt daarbij in het bijzonder op het schoonmaken van de bodem van de wateren. Elke chemische stof vraagt om een aparte benaderingswijze. De invulling van de uitvoering met technische mogelijkheden vraagt om specifieke kennis, in het bijzonder waar het gaat om chemische stoffen. Zo veel mogelijk zal geprobeerd worden in samenwerking met andere partijen en deskundigen op te trekken, krachten te bundelen en kennis te delen. Daarbij is ook sprake van een resultaatverplichting. De projectorganisatie heeft vertrouwen in de realisering van de maatregelen die in de plannen zijn opgenomen. Gevraagd wordt of Brussel nu al volledig gezuiverd op de Westerschelde loost.Hij is verder ook geïnteresseerd in de zandhonger van de Westerschelde, mede omdat in Nederland Nederland leeft met Water Goes,21 januari 2009 nogal concessies op het gebied van zandwinning zijn gedaan. Spreker wil graag weten waarom Nederland geen winning van sediment meer toestaat. Sinds het voorjaar van 2008 wordt in Brussel en in Vlaanderen een enorme inhaalslag gepleegd om zo veel mogelijk gezuiverd te kunnen lozen. Men verwacht daarmee grotendeels voor 2012 aan de richtlijn stedelijk afvalwater te voldoen en in 2015 volledig. Voor wat betreft de zandwinning in de Westerschelde, het beleid is momenteel gericht om zandwinning in het hele Nederlandse kustgebied af te bouwen. Dat zou inhouden dat zandwinning in de Westerschelde gestopt moet worden. Nederland en België zullen met elkaar afspraken moeten maken over het omgaan met zand in het estuarium. Ter verbetering van de ecologie in de Westerschelde zullen in de komende zes jaar maatregelen getroffen worden, waaronder de aanleg van vispassages. Tenslotte wordt gevraagd of deze waterplannen niet te voorbarig zijn, nu Natura 2000 nog niet volledig is afgerond. Maatregelen die samenhangen met aanvullende vraagstukken die Natura 2000 met zich meebrengt, worden verwerkt in afzonderlijke beheerplannen. Klimaatverandering betekent ook dat de natuur verandert. Alle betrokken partijen denken na over de ontwikkeling en wat in dat verband haalbare en realistische doelen zijn. Hierna sluit de voorzitter de presentatie en hebben de belangstellenden gelegenheid om de informatiemarkt te bezoeken en meer specifieke vragen te stellen aan de deskundigen. Nederland leeft met Water Goes,21 januari 2009