Aantekeningen voor Docenten

Transpiratie bij planten
Aantekeningen voor Docenten
Onderzoeksvraag:
Kun je de transpiratie van
planten zichtbaar maken?
BIOLOGIE
Plant
Fysiologie
Toegepaste Techniek: Meten
Leerling Niveau: Onderbouw Havo/Vwo
Duur: 1 lesuur
Aanbevolen uitvoering: Onderzoek door leerling
Leerdoelen




Transpiratie bij planten begrijpen en kunnen relateren aan capillaire werking,
worteldruk en stomata.
Verschil tussen transpiratie, evaporatie en evapotranspiratie kennen.
Verschil in transpiratie tussen verschillende planten kunnen uitleggen.
Een onderzoek kunnen ontwerpen om het effect van een andere variabele op
transpiratie te kunnen onderzoeken.
Didactiek
In deze activiteit wordt transpiratie bij planten zichtbaar gemaakt. Normaal gesproken is dit
proces bij planten niet zichtbaar, omdat de verdamping via de huidmondjes niet zichtbaar
is. Echter, zodra je een plant in een gesloten omgeving zet wordt de transpiratie zichtbaar
aan de hand van kleine druppeltjes en verhoogde relatieve luchtvochtigheid.
Deze activiteit biedt de mogelijkheid om leerlingen een aantal verschillende planten met
elkaar te laten vergelijken en om ze na te laten denken over de vraag waarom de
transpiratie gelijk of verschillend is.
Concepten:
– Transpiratie
– Evaporatie
– Evapotranspiratie
– Huidmondjes (stomata)
– Capillaire werking
– Osmose
– Worteldruk
Transpiratie bij planten – Aantekeningen voor Docenten
1
Materiaal
In deze activiteit gebruik je:
– Interface of datalogger,
– Vochtsensor,
– Temperatuursensor,
– Plastic buisjes of houten stokjes,
– Plant (i.i.g. één plant uit een droge leefomgeving en één uit een vochtige
leefomgeving).
– Plastic zak,
– Plakband
Elastiek.
Werkwijze







Open de Coach Activiteit ‘Transpiratie bij planten.cma7’.
Steek twee plastic buisjes of (houten stokjes) in de grond bij
de plant zoals getoond op de foto.
Verbind de vochtsensor en temperatuursensor met
plakband aan een buisje.
Doe de plastic zak over de plant, de sensoren en de buisjes.
Sluit de zak af met een elastiek bij de onderkant van de
plant.
Sluit de vochtsensor aan op ingang 1 en de
temperatuursensor op ingang 2 van de interface.
Start de meting.
Data analyse






2
Bepaal de mate van transpiratie; hoeveel neemt de luchtvochtigheid over de tijd
toe?
Bepaal de absolute luchtvochtigheid aan het begin van het experiment. Gebruik
hiervoor bijv. een rekenhulp
(http://www.meteobeverwijk.nl/info/luchtvochtigheid.aspx). Doe hetzelfde voor de
absolute luchtvochtigheid aan het einde van het experiment.
Denk je dat er verschillen zijn tussen planten die aangepast zijn aan het leven in
een droge omgeving en planten die in een regenwoud leven?
Onderzoek de transpiratie van verschillende soorten planten.
[Optioneel] Ontwerp een experiment waarmee je het effect van licht en
temperatuur op de mate van transpiratie kunt bepalen. Voer dit experiment uit.
[Optioneel] Beschrijf het effect van licht en temperatuur op de mate van
transpiratie.
CMA Lesmateriaal
Temperatuurcompensatie
De hoeveelheid water die verdampt hangt af van de temperatuur. De vochtigheid die de
vochtsensor meet moet daarom voor dit temperatuureffect gecorrigeerd worden.
Werkelijke luchtvochtigheid = (sensor RH)/(1,0546-0,00216*T), waarbij T in graden
Celsius wordt genomen.
De groene grafiek is de grafiek van de vochtigheid (RH) gecorrigeerd voor de temperatuur,
zie de Coach activiteit.
Resultaten
Bijbehorende bestanden
Coach Activiteit: Transpiratie bij planten.cma7
Copyright
Auteurs: CMA Team
© CMA
Dit werk valt onder een Creative Commons NaamsvermeldingNietCommercieel-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.
Transpiratie bij planten - Aantekeningen voor Docenten
3