22 23 RUBRIEK CARDIOCHIRURGIE ONZE DOELSTELLING IS OM BINNEN HET JAAR IEDEREEN DIE HARTCHIRURGIE MOET ONDERGAAN MINSTENS 90% KANS TE GEVEN OP MINIMAAL INVASIEVE TECHNIEK. EN DAT IS PERFECT HAALBAAR. HARTCHIRURGIE OP MAAT VAN DE PATIËNT H et domein van de hartchirurgie is één van de laatste disciplines die instapt in het verhaal van minimaal invasieve technieken via endoscopie. Het Jessa Ziekenhuis kan zich met trots voorloper noemen in het ontwikkelen en gebruik van de endoscopische technie- ken. De doelstelling is om binnen het jaar minstens 90% van de patiënten die aangemeld zijn voor hartchirurgie te behandelen via een minimaal invasieve techniek. En DR. MARC HENDRIKX , DR. ALAADDIN YILMAZ EN DR. URBAIN MEES we zijn goed op weg om die doelstelling te behalen! 24 25 CARDIOCHIRURGIE CARDIOCHIRURGIE “Patiënten met kransslagaderlijden worden vaak behandeld via dotter Endo-CABG “Een intensieve samenwerking met de cardiologen is dan ook zeer of een percutane coronaire interventie met plaatsen van een stent. “Ook bij endo-CABG maken we een incisie van 3 à 4 cm, zonder dat belangrijk. We willen zoveel mogelijk streven naar een patiënt- Maar sommige letsels zijn moeilijk te behandelen via deze techniek. de ribben daarbij gespreid worden. De enige additionele bijwer- gerichte aanpak, een chirurgie op maat van de patiënt. Het Jessa Sommige letsels worden beter behandeld via chirurgie. Daarom wor- king die een patiënt zou kunnen ondervinden ten opzichte van Ziekenhuis zal niet alleen in België, maar ook internationaal een den we vaak aangesproken om die mensen te opereren, en dat pro- endo-ACAB is de bijwerking van de hart-long machine. Maar die is referentiecentrum worden voor hartchirurgie. De laatste weken zijn beren we zoveel mogelijk minimaal invasief te doen”, zegt dr. Urbain zo miniem, dat er eigenlijk bijna geen verschil is in resultaat tussen er dan ook al heel wat buitenlandse chirurgen op bezoek geweest Mees, cardiothoracaal chirurg in het Jessa Ziekenhuis. beide ingrepen. Doordat het hart kan stilgelegd worden, is het om deze technieken aan te leren.” ook gemakkelijker om de zijkant en de onderkant van het hart te bereiken.” Robotchirurgie DE INGREEP VOLLEDIG ENDOSCOPISCH Openen van borstbeen UITVOEREN RESULTEERT IN EEN “Bij een 3-takslijden, een aantasting van de 3 hoofdslagaders, is een “Via endo-CABG hebben we ondertussen reeds een 100-tal patiën- “In de literatuur wordt vaak gesproken over robotchirurgie”, zegt dr. SNELLER HERSTEL VAN DE PATIËNT ingreep waarbij het borstbeen wordt geopend (de klassieke manier) ten behandeld, met een gemiddelde van 2,5 bypassen per patiënt Yilmaz. “Tot nu toe was de robot de enige manier om de bypassope- EN MINDER COMPLICATIES. tot op zekere hoogte verdedigbaar. Heel veel mensen hebben 1- of per ingreep. Dat is de grootste serie ter wereld met deze techniek”, ratie met volledig gesloten borstkas te verrichten. Dat kan echter in 2-takslijden en dan is het zeker zonde om de mensen zo’n zware benadrukt dr. Mees. “We slagen er ook steeds in om deze techniek een zeer beperkt aantal centra in de wereld. Wij gebruiken bewust operatie op te leggen. Het borstbeen doorzagen is immers een zeer nog verder te verfijnen. Het enige nadeel is dat we nog fijnere in- geen robot voor deze ingreep omwille van verschillende redenen. Er zware ingreep voor de patiënt. Hierop volgt meestal 3 tot 6 maanden strumenten zouden nodig hebben voor dit soort ingrepen, maar die is uiteraard het aspect van de kostprijs, niet alleen voor ziekenhuis, revalidatie. De bypass ingreep zelf is niet zo zwaar”, vervolgt dr. Mees. bestaan voorlopig nog niet. We zijn momenteel in gesprek met een maar ook voor de patiënt en de samenleving. Daarnaast speelt ook aantal partners in de industrie om samen met ons dit materiaal te de tijdsdruk een belangrijke rol. Een operatie met een robot duurt nu ontwikkelen. Eens dit beschikbaar is, zal het allemaal nog soepeler eenmaal veel langer en levert uiteindelijk inferieure resultaten op. en vlotter verlopen. Dat vergt wel wat tijd, maar er is progressie.” Wij werken met eenvoudig materiaal met zeer goede resultaten.” Endoscopische aanpak “We hebben enkele endoscopische technieken ontwikkeld met een minimale impact op de borstkas van de patiënt. De eerste mogelijkheid is de endo-ACAB (endoscopic atraumatic coronary artery bypass). Die Totaal endoscopische aanpak wordt toegepast na een 1-taks coronair lijden waarbij de borstslag- “Soms hebben we patiënten die een bypass nodig hebben aan de HET JESSA ZIEKENHUIS ZAL NIET ALLEEN IN BELGIË, MAAR OOK ader op de voorste grote kransslagader wordt geplaatst via een kleine voorkant en aan de achterkant van het hart. We kregen dan de INTERNATIONAAL EEN REFERENTIECENTRUM WORDEN incisie van 3 tot 4 cm. Ongeveer 2,5 jaar geleden zijn we hiermee vraag van de cardioloog om dat minimaal invasief op te lossen. VOOR HARTCHIRURGIE. gestart in het Jessa Ziekenhuis met zeer goede resultaten. We zijn het Toen is de idee geboren om de ingreep volledig endoscopisch uit te enige centrum in België dat deze techniek kan aanbieden. Tot nu toe voeren, de zogenaamde TECAB (totally endoscopic coronary artery hebben we reeds 160 patiënten geholpen met endoacab, één van de bypass). Hierdoor kunnen we nu de hele ingreep uitvoeren met grootste reeksen in de wereld”, vertelt zijn collega, cardiothoracaal enkele gaatjes van slechts 5-tal mm”, verklaart dr. Yilmaz. Sneller weer aan het werk na ingreep chirurg dr. Alaaddin Yilmaz. “De eerste patiënt die we enkele maanden geleden behandeld Dr. Yilmaz: “Door onze minimaal invasieve aanpak is er tijdswinst hebben met tecab had een probleem aan de zijkant van het hart. voor de maatschappij en voor de patiënten: zij gaan immers tot 30% “Bij de patiënten die we doorverwezen kregen, zagen we dan af en Die ingreep is toen zeer goed verlopen. Tot nu zijn er 10 patiënten sneller weer naar huis en kunnen dus sneller weer aan het werk. toe toch ook 2-takslijden. We zijn dan beginnen nadenken over hoe behandeld met deze techniek, zonder complicaties. En na 4 à 5 Complicaties kunnen altijd optreden, maar die zijn niet anders dan we deze patiënten konden helpen met een minimaal invasieve aanpak. dagen zijn die patiënten weer terug thuis. Hierdoor is alles nu in bij klassieke ingrepen. Ze zijn dan ook snel oplosbaar op dezelfde Daarop is de techniek endo-CABG (endoscopic coronary artery bypass een stroomversnelling gekomen. Elke patiënt die wordt aangebo- manier. Er zijn geen extra risico’s verbonden aan onze techniek. Het grafting) ontwikkeld door dr. Yilmaz”, legt dr. Mees uit. den voor een bypassoperatie screenen we dadelijk om na te gaan bijkomend voordeel van onze ingreep is dat als er toch iets mis zou welke minimaal invasieve operatie we kunnen toepassen om deze gaan, we nog altijd de borstkas kunnen openen om in te grijpen. Tot patiënt zo goed mogelijk te helpen.” nu toe hebben we dat niet moeten doen, maar je weet maar nooit”. Ontwikkeling hartpomp “In tegenstelling tot endo-ACAB gebruiken we bij endo-CABG tijdens de ingreep wel een hartlongmachine die aangesloten wordt via de 90% minimaal invasief lies”, verklaart dr. Yilmaz. “We hebben deze unieke pomp zelf ontwik- Dr. Marc Hendrikx: “We streven er dan ook naar om iedere patiënt keld in samenspraak met een aantal producenten. Ze heeft minder die bij ons binnenkomt te helpen zonder het borstbeen te openen, bijwerkingen dan de klassieke systemen. Met deze pomp kunnen tenzij het echt niet anders kan. Onze doelstelling is om binnen het we het hart op een minimalistische manier stilleggen. We geven ook jaar minstens 90% van iedereen die hartchirurgie moet ondergaan trainingssessies om onze machine te gebruiken zodat deze ook ingang (voor coronair lijden, een hartklepfalen of een combinatie van kan vinden in andere centra. Perfusionisten van de hele wereld beide) te behandelen met een minimaal invasieve techniek. En dat komen nu naar ons voor opleiding met dit systeem”. is perfect haalbaar.” MEER INFORMATIE SECRETARIAAT CARDIOCHIRURGIE , tel. 011 30 90 60 DR. ALAADDIN YILMAZ DR. URBAIN MEES DR. MARC HENDRIKX