HOOFDSTUK 6 PRODUCTIE EN MARKT PRODUCEREN Het maken van goederen en leveren van diensten Productie in enge zin: klanten betalen ervoor Productie in ruime zin: alle activiteiten om in behoefte te voorzien PRODUCEREN Beloning • Pacht • Loon • Rente (interest) • Ondernemerschap Kennis/risico’s nemen • Winst Productiefactoren • Natuur Grond, grondstoffen • Arbeid Mensen • Kapitaal Machines BEDRIJFSKOLOM • Weg van begin(oer)producent tot winkelier • https://www.youtube.com/watch?v=Q_af5U092fU • Hoe korter de bedrijfskolom, hoe goedkoper het product. Bijv. internetaankopen. BEDRIJFSKOLOM CHOCOLA Plantage Verwerkingsfabriek Groothandel Detailhandel (winkel) Consument = Toegevoegde waarde ARBEIDS- EN KAPITAALINTENSIEF • Arbeidsintensief: mensen doen het werk • Kapitaalintensief: machines doen het werk AFSCHRIJVING Jaarlijkse waardevermindering van kapitaalgoederen Geld reserveren voor nieuwe kapitaalgoederen AFSCHRIJVING BEREKENEN (Toekomstige) aanschafwaarde Rest(inruil)waarde Totale afschrijving • Totale afschrijving : gebruiksjaren= afschrijving per jaar OEFENING Bedrijf X koopt een machine voor €75.000. Deze moet na 12 jaar vervangen worden. De restwaarde zal dan €10.000 zijn. Een nieuwe machine kost tegen die tijd €88.000. Bereken het bedrag van de jaarlijkse afschrijving. OEFENING Toekomstige) aanschafwaarde Rest(inruil)waarde Totale afschrijving €78000/12= €6.500 € 88.000 € 10.000€ 78.000 MARKT • Concrete markt: plaats waar op afgesproken tijden goederen worden verhandeld. • Abstractie markt: geheel van vraag naar en aanbod van een product. Bijv. huizenmarkt aanbod producenten vraag consumenten EVENWICHT • Evenwichtsprijs prijs waarbij aanbod en vraag gelijk zijn. • Evenwichtshoeveelheid hoeveelheid waarbij aanbod en vraag gelijk zijn. • Als de vraag toeneemt en er is evenveel aanbod dan stijgt de prijs • Als het aanbod toeneemt en er is evenveel vraag dan daalt de prijs • • • • Vraaglijn? Aanbodlijn? Evenwichtsprijs? Evenwichtshoeveelheid? MARKTAANDEEL Marktaandeel: het deel van de markt dat een bedrijf bezit. • Als Nike-sneakers een marktaandeel van 10% heeft 10% van alle verkochte sneakers is dan van het merk Nike WINST BEREKENEN • Omzet (afzet x verkoopprijs) inkoopwaarde - (afzet x inkoopprijs) brutowinst bedrijfskosten – nettowinst • Bedragen altijd exclusief BTW CONSUMENTENPRIJS Verkoopprijs BTW Consumentenprijs = 100% = 21% + = 121% Dit betaalt de klant Dit ontvangt de verkoper Dit ontvangt de belastingdienst OEFENING • Bedrijf A produceert in sneakers. Een paar sneakers kost €45,- inclusief 21% btw. • De inkoopprijs is €23. De afzet in 2015 is 8.753. De bedrijfskosten bedragen € 5500 per maand. • Bereken de nettowinst per jaar. UITWERKING • Omzet Inkoopwaarde Brutowinst Bedrijfskosten Nettowinst = 325.524,07 = 201.319 =124.205,07 = 66.000 = 58.205,07 8753 *37,19 8753 * 23 5500*12 BEREKENING EXCLUSIEF BTW Prijs incl. BTW = €212 (BTW= €12). Dus prijs excl. BTW = € 212- € 12= € 200 Prijs incl. BTW = €45,- (BTW 21%) Berekening prijs excl = 100% BTW = 21% + prijs incl = 121% = € 45,Prijs excl = € 45:121x100= €37,19 De consumentenprijs is altijd incl BTW OEFENING WINST BEREKENEN • Afzet = 20.000 pc’s Verkoopprijs = 350 euro Inkoopprijs = 200 euro Bedrijfskosten = 2.500.000 euro Bereken de nettowinst. • O: 20000*350= I: 20.000*200= Brutowinst= Bedrijfskosten= Nettowinst= 7.000.000 4.000.0003.000.000 2.500.000500.000 ARBEIDSPRODUCTIVITEIT • Hoeveel kan 1 persoon in een bepaalde tijd (uur, week, maand enz.) produceren. • Verhogen arbeidsproductiviteit 1. Arbeidsverdeling/specialisatie 2. Technologische ontwikkelingen 3. Scholing 4. Betere werkomstandigheden 5. Prestatieloon Berekening totale productie : aantal werknemers MAATSCHAPPELIJKE KOSTEN • Kosten betaalt door de maatschappij via belasting bijv. om milieu te reinigen. • De vervuiler betaalt. Hierdoor dalen de maatschappelijke kosten en stijgen de kosten voor het bedrijf. Gevolg kan zijn duurdere producten