sommevallei

OVER DE GRENS
SOMMEVALLEI
Fietsers op
het front
De Somme is geen onbekende rivier voor Belgische vakantiegangers.
Vooral haar brede monding is populair als dicht-bij-huis-bestemming.
Maar ook dieper landinwaarts verbergt de vallei mooie plaatjes waar het
heerlijk fietsen is. Al hangt er ook een donkere geschiedenis over het land.
› SAMENSTELLING GUNTER HAUSPIE
102 | Grinta!
B
ij de Somme werd er tijdens de Eerste
Wereldoorlog hard strijd geleverd.
Vooral in de driehoek PéronneAlbert-Bapaume werd in 1916 maandenlang
op leven en dood gevochten. Door het gebied liep de frontlijn van de stellingenoorlog
waarin het conflict in 1915 verzand geraakt
was, na de blitzkrieg van de Duitsers in
augustus en september van 1914. Tegen
de zomer van 1916 besloten Fransen en
Britten bij de Somme de Duitse linies aan te
vallen om zo een doorbraak in het front te
forceren.
Bloedige 1 juli
Op 1 juli 1916 lieten de geallieerden onder de
Duitse loopgraven mijnen ontploffen. Daarna
liepen meer dan honderdduizend geallieerde
soldaten op de Duitse stellingen af. Hun
verweer was sterker dan verwacht, zodat
vooral Britten die eerste dag onwaarschijnlijke
verliezen leden. Meer dan 60.000 soldaten
lieten er het leven of raakten gewond. Het
was tot dan de meest dodelijke oorlogsdag uit
de Britse geschiedenis. Ook in de weken na-
Onze drie routes voeren je langs de meest
bezienswaardige sites. Zoals vaak in
oorlogsgebied vormen ze een onwezenlijk
contrast met de landschappelijk schoonheid
van zo’n regio. Want net als in Ieper,
Verdun of de Vogezen wisten die generaals
uit de Eerste Wereldoorlog hun streken wel
uit te kiezen. Fraai fietsen dus; al zijn we
verdomd blij dat we geen eeuw vroeger als
weerbare man bij de Somme strijd moesten
leveren.
dien werd er nauwelijks vooruitgang geboekt.
Toch werd er elke dag meer bloed vergoten.
Pas tegen de winter staakten de geallieerden
de aanval. De Slag aan de Somme
had nauwelijks terreinwinst opgeleverd,
maar de menselijke tol was waanzinnig
hoog. Meer dan één miljoen soldaten waren
gesneuveld, op minder dan vijf maanden tijd:
420.000 Britten, 200.000 Fransen en 450.000
Duitsers.
Blijvende littekens
Meer info
Het hoeft niet te verbazen dat zo’n oorlogsrazernij vandaag nog steeds littekens nalaat.
Er zijn de indrukwekkende memorialen,
zoals in Rancourt, Thiepval of Longueval.
Er zijn de tientallen begraafplaatsen en de
vele monumenten op dorpspleinen of langs
de weg. Maar er zijn ook de strategische
locaties, zoals de belvédères van Frise
of Vaux, en de sites met loopgraven of
mijn­kraters die bewaard bleven. Het zijn
evenveel herinneringen aan de waanzin die
hier in 1916 woedde en die vele honderdduizenden jonge mensenlevens verwoestte.
www.somme14-18.com
Op deze site vind je ook verwijzingen naar
herdenkingen van de Slag aan de Somme in
de loop van 2016.
Onze routes
Het vertrekpunt is telkens de Boulevard
des Anglais in Péronne. Er is parkeerplaats.
Péronne ligt op 180 kilometer van Brussel
of twee uur rijden. Bekijk en download onze
routes via www.grinta.be.
Beaumont-Hamel
A2
Rancourt
A1
Frankrijk
Bouchavesnes-Bergen
Cléry-surSomme
Frise
Péronne
Vaux
De S
route 2
e
route 3
A1
A29
De So
route 1
omm
mme
Chipilly
>
Grinta! | 103
OVER DE GRENS | ROUTE 1
NIET TE MISSEN
KM 17 > BELVÉDÈRE DE VAUX
Een korte steile helling voert naar dit uitzichtpunt.
Je hebt een prachtig uitzicht op de moerasbossen
en vijvers van de Haute-Somme. Het hoeft geen
uitleg dat het bezetten van dit soort plekken van
strategisch belang was tijdens de oorlog.
KM 36 > CHIPILLY
Vele oorlogsmonumenten onderweg, maar dit
monument bij de kerk van Chipilly is één van de
mooiste en zeker meest ontroerende. Een Brits
soldaat omhelst er zijn gewonde paard op het
slagveld.
68 KM
VERTREK EN AANKOMST > Boulevard des Anglais in Péronne
BEWEGWIJZERING > geen
ONDERGROND > overal asfalt, meestal rustige landwegen
Deze korte spoorlijn van 7 km werd in 1916
aangelegd om Franse en Britse troepen aan het
front te bevoorraden. Dagelijks werd 1.500 ton
materiaal en munitie aangevoerd. Nu is de site
een klein treinmuseum.
Vol door
de vallei
D
eze korte route kabbelt langs
beide oevers van de Somme.
Dat betekent niet dat het onderweg
biljartvlak blijft. Links en rechts klim
je wel eens, zodat je ook langs dit
traject mooie vergezichten krijgt. Dat
zorgt mee voor veel variatie op deze
beperkte afstand.
OORLOGSSITES
Door in de vallei te blijven, mis je
wel de grote oorlogsherdenkingssites
op het uitgestrekte plateau richting
Bapaume en Albert. Maar dat wordt
ruim gecompenseerd. Ook bij de
Somme vloeide veel te veel bloed.
Monumenten, herdenkingssites en
strategische plaatsen genoeg onderweg voor de liefhebbers. Je fietst er
104 | Grinta!
KM 48 > P’TIT TRAIN DE LA
HAUTE SOMME
immers door het hart van het
Somme-front.
WATERS EN BOSSEN
Overigens is dit ook puur
landschappelijk een erg interessante tocht. De mens benutte de
kronkelende loop van de Somme
door de eeuwen in zijn voordeel. Overal werden er dammen
gebouwd, zodat delen werden
omgevormd tot viskweekvijvers.
Nog steeds is het er een vissers­
paradijs. Evenwijdig met de
oorspronkelijke bedding werd het
Somme-kanaal uitgegraven voor
de scheepvaart. De hele vallei is
nog steeds dichtbebost. Kortom,
heerlijk fietsen.
KM 68 > L’HISTORIAL DE PÉRONNE
In het kasteel van Péronne is het belangrijkste
museum over de Eerste Wereldoorlog in de
Somme-regio gevestigd. De opstelling licht het
grote verhaal van de oorlog toe en focust daarna
op het front bij de Somme.
Bekijk de route via www.grinta.be