VAN OERKNAL TOT MENS 1. Evolutie vanaf het begin. Voet aan wal o 300 miljoen jaar BP : Amfibieën en reptielen o 245 miljoen BP : eerste dinosauriërs o 65 milj ( sec) kometen en meterorietenregen Zoogdieren en vogels dominant o 3 milj BP ( tertiair) 2. Argumenten voor evolutie. 1. Fossielen = overblijfselen of afdrukken van organismen uit vroegere tijdperken die op een natuurlijke manier bewaard zijn gebleven Fossiele overgangsvorm : Archeopteryx Fossiele vogel die kenmerken van reptielen heeft. 2. Embryologie en vergelijkende anatomie van gewervelden Embryonale ontwikkeling Rudimentaire organen (overbodige) Adaptatie Homologe organen :- organen/skelet die dezelfde oorsprong hebben - Verschillen in functie Analoge organen : - Niet uit eenzelfde structuur - aanpassing aan milieu vergelijkbare functie. 3. Convergente adaptatie/evolutie Onafhankelijk van elkaar is er een ontwikkeling van soortgelijk concept. Bv. Torpedovorm,antivries,buidelzak,… 4. Fylogenetische afstamming : moleculaire verschillen. Men kan inschatten wanneer soorten uit elkaar evolueerden = moleculaire klok hypothese 2 organismen behoren tot eenzelfde soort als ze hetzelfde aantal chromosomen hebben en paarsgewijs op ieder chromosoom evenveel nucleotiden. 3. Evolutietheorieën. Het Lamarckisme Uit interactie met omgeving ontstaan over lange periodes variaties en aanpassingen die uiteindelijk erfelijk worden. Darwin Er is altijd variatie aanwezig binnen een soort als gevolg van toeval en geslachtelijke voortplanting. - Best aangepaste - Beste overlevingskans - Meeste kans om zich voort te planten Evolutietheorie van Darwin - Soort is veranderlijk. - Strijd om het leven en overlevingskansen afhankelijk v/h milieu. = Struggle for life - De best aangepaste overleven = Survival of the fittest - Minder goed aangepaste dieren zullen uitsterven = Natuurlijke selectie 4. Moderne evolutieleer. Belangrijke factoren voor de evolutie Ontstaan van variatie door mutaties (toevallige verandering genotype) Geslachtelijke voortplanting (recombinatie ) Natuurlijke selectie Isolatie Ethologische isolatie (zang van vogels) Geografische isolatie (vermenging niet meer mogelijk) Seizoenisolatie (verschillende voortplantingsperiode) Ecologische isolatie (bv. andere voedingniche (bodem-tak)) Anatomische isolatie (verschillende lichaamsbouw) Australopithecus afarensis 3,9-1,0 mj. O-Z Afrika Kleine tanden,kromme handen en tenen,eenvoudige werktuigen Homo Erectus 1,9- 400 000 mj. Afrika China Indonesië Europa Ontdekken vuur en verlieten als eerste Afrika Homo Neanderthalis 230 000-30 000 jaar Europa Midden Oosten Sterk en massief gebouwd,goede jagers,verbeterde werktuigen en vertonen zorggedrag. Homo Sapiens 150 000-nu Wereldwijd Groter voorhoofd,uit zich via afbeeldingen en symbolen