Natuurlijk tuinieren en plagen Samenvatting uit de cursus natuurvriendelijk tuinieren van het IVN –regio Leiden 1. Welke plagen komen vooral voor in de tuin? • Slakken • Bladluizen • Schimmels 2. Hoe zijn plagen in een tuin in het algemeen te voorkomen of te bestrijden? • Voorkomen, bijvoorbeeld door er andere soorten tussendoor te zetten • Afweren • Vangen • Lokken • Biologisch bestrijden Slakken • • • • • • • • • • • • • • • • • Brede rand vaseline op rand pot Ring van gebroken schelpen Ring van gebroken eierschalen Ring van zilverzand, slakkensteen of grind Ring van dennenaalden Ring van mengsel van kurkdroge houtas en zaagsel (van onbehandeld hout) in de verhouding 1:10, of met ongebluste kalk 1:20 Koffiedrap Ring van koperdraad - Slakken hebben een hekel aan koper, omdat dit ze een kleine schok geeft bij aanraking. De ringen kan je rondom je planten plaatsen, waardoor de slak niet meer in de buurt kan komen. Ook zijn er speciale koperbanden die je rondom potten kunt bevestigen Andere barrières zoals borstels: http://www.makkelijkemoestuin.nl/makkelijkemoestuin-blog/barriere-slakken Oost-Indische kers, Hedera, tijm, knoflook Kippen, loopeenden Nematoden Jonge planten in doorzichtige plastic buizen die je om de plant heen plaatst. Of het midden van een plastic limonadefles Slakkengevoelige (moestuin)planten kunnen in emmertjes met uitgezaagde bodem gezet worden, zo dat de rand van de pot ruim uitsteekt boven de grond. In het emmertje is beschutting tegen wind en een iets hogere temperatuur. En de slakken vermijden dit soort oppervlakken ook. Vooral planten plaatsen die ze niet lusten. Toch vraatgevoelige planten in je tuin? Dan naast planten waar de slakken niet van houden, zoals geurende planten, b.v. bieslook. Zorg dat je tuin netjes is, zodat de slakken weinig schuilplekken hebben. Ook kan een goede lenteschoonmaak helpen, omdat door het bewerken van de grond de slakken en eitjes dood kunnen gaan. Slakken verplaatsen - Het is zeer effectief om zo van de beestjes af te komen, maar het kost wel wat meer tijd. Je kunt de slakken oppakken om ze op een andere plek in • • • • de natuur weer uit te zetten. Als je de slakken liever niet met de hand oppakt, kun je daarvoor ook een slakkentang gebruiken. Natuurlijke vijanden • Vogels eten slakken, zorg voor een vogelvriendelijke tuin • Egels eten graag slakken • Checklist voor een egelvriendelijke tuin • zorg voor een gat onder in de schutting (15x15 cm) waardoor de egel de tuin in en uit kan • creëer in de tuin een beschut wild stukje met 'n takkenbos of houtstapel onder heg of struik • zorg voor bladeren, mos, stro en ander materiaal waar ie een nestje van kan bouwen • plaats voor okotober een egelhuis zodat ze op tijd het winterverblijf kunnen maken • zoek een plekje voor het egelhuis dat moeilijk bereikbaar is voor kat, hond en kinderen • zet een schoteltje vochtig katten- of hondenvoer in de tuin en een bakje water. Zo lok je ze de tuin in. Geen melk, daar gaan ze van aan de schijterij • strooi geen slakkenkorrels of insectenverdelgers, die zijn ook dodelijk voor egels. Maak je tuin slakken-proof door er planten in te zetten waar ze niet van houden: • Planten met sterke geur: Oostindische kers, knoflook, tijm, Phlomis, vingerhoedskruid, duizendblad, lavendel, wolfsmelk, zonnehoed, vrouwenmantel, goudsbloem, balkongeranium, zeeuws knoopje, kattenkruid, hysop, tomaat, venkel, munt, bieslook, salie, koningskaars. • Behaarde en grijsbladige planten: Ezelsoor, Prikneus • Akelei (Aquilegia) • Crocosmia • Schildpadbloem (Penstamon) • Ooievaarsbek (Geranium) • Bellenplant (Fuchsia) • Hosta tokudama • Anjer • Klimop • Daglelie • Varens • Helleborus Planten die slakken lokken tussen de slakkengevoelige planten plaatsen. (Vooral?) de lokker wordt gegeten. Een hele goed slakkenkokker is bijvoorbeeld sla. Slakkenvallen (tuincentra, maar een schaaltje met bier helpt ook!). Bladluizen • • • • Luizeneters aantrekken: Lieveheersbeestje, oorwurmen, sluipwespen gaasvliegen, roofwantsen; Lieveheersbeestjes: de larve eet 600 luizen per dag, het volwassen dier 100 luizen per dag Zet nest-huisjes voor lieveheersbeestjes en oorwurmen in de tuin Ook mezen eten luizen, maak je tuin aantrekkelijk voor vogels • • • • • • • • • • • • • Een beproefd middel tegen luizen is een mengsel van groene zeep en spiritus. Meng 20 gram groene zeep (zonder chemische bijvoegingen), 20 milliliter spiritus en 1 liter lauw water en spuit dat over de planten met een plantenspuit. Ook brandnetelgier is effectief: meng 1,5 kilo jonge brandnetels met 10 liter water. Laat dit mengel twee weken staan maar roer er af en toe wel in. Filter het daarna en spuit het mengsel regelmatig over de geplaagde planten. Ook mogelijk van tomaten-, tabaks-, vlier- en uienblad Luizenverjagers planten (sterke geuren): knoflook, lavendel, salie, uien, bonenkruid, salie, hysop, Afrikaantjes Luizenaantrekkers neerleggen: bananenschillen rond aangetaste planten Je kunt ook biologisch bestrijdingsmiddel kopen Voorkomen is beter dan genezen: zorg voor sterke planten, voorkom over- of onderbemesting Luizenherders verwijderen: mieren; Gastheren luizeneters planten (b.v. Afrikaantjes) Plant een luizenvangplant (b.v. Oost-Indische kers) Huismiddeltjes: water en afwasmiddel, zeepwater en spiritus; Water: ijswater sproeien, onderdompelen in water, harde waterstraal; Handmatig verwijderen; Luizen uitroken: (Vuilnis)zak (kliko) om plant, sigaretten ertussen aansteken, luizen dood. Schimmels Roest Smet/smeul Droog en warm: Echte meeldauw Vochtig: Valse meeldauw (van boven) • • • • • • • Valse meeldauw van onderen Kies sterke en gezonde planten die op de plek in jouw tuin passen; Plantversterkende middelen op basis van vetzuren, mineralen en plantextracten, of op basis van algen- of zeewierextract; Compost en besproeien met extract van compost of heermoes of uienschillen; Aangetaste delen verwijderen; Knoflookthee; Planten ‘s ochtends water geven en niet over bladeren – geen vochtige omstandigheden; Laatste redmiddel bestrijdingsmiddel: op basis van zwavel