Sport en diabetes bij kinderen

Sport en diabetes bij kinderen
Het zou toch normaal moeten
zijn?
Inhoud
• Sporten
• Diabetes
• Sport en diabetes
Vraag
• Hoeveel kinderen in Nederland beoefenen
bewegen gezond?
• Leeftijd 12-18jr.
Antwoord
•
•
•
•
A.10%
B.30%
C.50%
D.70%
Wat beweegt kinderen?
Een onderzoek naar het sport- en beweeggedrag van kinderen
Madeleine Frelier en Jan Janssens m.m.v. Marieke van Schendel,
Ruud van der Meulen en Roelien LuijtW.J.H. Mulier Instituut
’s-Hertogenbosch, september 2007
Antwoord
• In 2004 voldeed slechts een nipte meerderheid van 51 procent van
de volwassenen aan de Nederlandse Norm Gezond Bewegen
(NNGB). Deze norm gaat voor volwassenen uit van dertig minuten
per dag matig intensief bewegen gedurende tenminste vijf dagen
per week.
• Voor de jeugd jonger dan achttien jaar ligt de beweeglat hoger.
Dagelijks een uur matig intensieve lichamelijke activiteit,
waarbij de activiteiten minimaal twee maal per week gericht zijn op
het verbeteren of handhaven van de lichamelijke fitheid (kracht,
lenigheid en coördinatie).
• Nog geen dertig procent van de jongeren van twaalf tot zeventien
jaar voldoet aan de dertig minutennorm (Ooijendijk e.a., 2005) en
slechts minder dan tien procent van de kinderen in de
basisschoolleeftijd is normactief (De Vries,e.a., 2005: 75-76).
Sport en (kinderen)
• Sociaal
• Gezond (=preventie adipositas)
• Ongezond (=ledematen letsel)
• Pulmonaal, cardiaal, musculair, cerebraal
en metabool
Sport metabool
• Metabool = brandstof = ATP
Substraten
•
•
•
•
Glucose
ATP en Creatinefosfaat
Vrije vetzuren
Glycogeen
overzicht
nutriëntopname
Soort verbranding
• Anaeroob alactisch (Creatinefosf, ATP)
• Anaeroob lactisch (GlucoseLactaat)
• Aeroob (Glucose, Vrije vetzuren omzetten
met behulp van citroenzuurcyclus en
oxidatieve fosforylering)
Sport bij kinderen
•
•
•
•
•
Minder glycogeen, minder PCr opslag
Gelijke ATP opslag
Minder lactaatvorming (glycolyse, oxid fosf)
Cardiaal minder slagvolume
Preferentieel vetverbranding
• Paediatric exercise Science and medicine 2008
Factoren van belang voor
gebruik van soort energie
•
•
•
•
•
•
Intensiteit van inspanning
Soort inspanning (anaeroob of aeroob)
Duur van inspanning
Getraindheid
Dieet
Eventueel onderliggende aandoening
Onderlinge samenhang
• Anaeroob hoge intensiteit
Dus?
•
•
•
•
A. Glycogeen
B. Glucose
C. ATP en Creatinefosfaat
D. Vrije vetzuren
Antwoord
• B en C
• Glucose glycolyse met vorming van lactaat
• ATP en Creatinefosfaat
Onderlinge samenhang
• Aeroob lage intensiteit
Aeroob marathon
• Gycogeen
• Vrije vetzuren
Diabetes Mellitus I
• Afwezigheid van aanmaak van insuline ten
gevolge van auto-immuun afbraak van
pancreas.
• Hyperglycaemische keto-acidose
Wederom een vraag
• Hoe vaak komt diabetes I voor bij kinderen
0-18jr?
Antwoord
•
•
•
•
A. 5.000 kinderen
B. 10.000
C. 20.000
D. 30.000
Jaarprevalentie (per 1.000) van type 1 en type 2 diabetes
mellitus bevolking van Nederland in 2007 (Bron: CMRNijmegen e.o., 2003-2007).
Type 1 diabetes mellitus
Type 2 diabetes mellitus
mannen
vrouwen
mannen
vrouwen
0-14
0,6
1,6
0,0
0,3
15-24
2,0
4,5
0,7
0,0
25-44
2,6
4,4
6,4
6,0
45-64
8,2
4,8
68,0
47,6
65-74
11,9
8,8
171,4
140,4
75+
2,9
16,4
170,7
165,3
totaal
4,4
5,4
42,4
39,6
Antwoord
• 400 kinderen in limburg
• 5000 kinderen in nederland
Diabetes Mellitus 1
• Doel behandeling (amerikaanse diabetes
associatie)
• Voorkomen lange termijn complicaties
• Goede metabole controle
• Goede sociale competentie en
eigenwaarde
• Bij kinderen normale ontwikkeling en groei
Sport en Diabetes I
• Pro
• insulinegevoeligheid, lipidenprofiel, sociaal
• Contra
• Ontregeling (hyper/hypoglycaemie)
Hoeveel diabetici sporten?
• Indruk meer dan gemiddeld!!
Pathofysiologie
• Actief phosphocreatine utilisatie
• Gedeeltelijke vet en
koolhydraatverbranding
• Citroenzuurcyclus ademhalingsketen
vertraagd
• Insuline exogeen
• Afgestompte stressreactie
Sport en Diabetes I
• Hoe vast te stellen te weinig insuline
• Lichaam en hersenen
• Hyperglycaemie? (dehydratie)
• Lipolyse omhoog
(hyperventilatie/acetongeur)
• Glucose, ketonen.
Sport en Diabetes I
• Hoe vast te stellen te veel insuline
•
•
•
•
Hersenen en lichaam
Hypoglycaemie? (coma)
Vetopslag, glycogeenopslag.
Glucose
Meten is weten?
•
•
•
•
•
Continue glucose meting
Bewegingsmeter
Aminozuren
Glycogeen
Lipolyse
Diabetes=chronische ziekte
• Wat vindt u belangrijk?
Vragen??