advertorial FLASH GLUCOSE MONITORING WAARDEVOLLE AANVULLING BINNEN DE DIABETESZORG? Nieuw glucosemeetsysteem maakt routinematige vingerprik overbodig Het FreeStyle Libre Flash Glucose Monitoring systeem van Abbott maakt een einde aan de (vele) dagelijkse routinematige vingerprikken. De sensor meet na het aanbrengen twee weken lang iedere minuut de glucosewaarde. Met een bijbehorende reader kan de patiënt op elke gewenst moment van de dag of nacht, volledig inzicht krijgen in zijn glucosewaarden. Afgelopen zomer verkreeg FreeStyle Libre het CE-keurmerk. Hoe belangrijk is deze innovatie voor de diabetespatiënt en zijn behandelaren? Leuk is anders, maar het hoort er voor de (insulineafhankelijke) diabetespatiënt nu eenmaal bij: op diverse tijdstippen van de dag via een vingerprik de hoeveelheid glucose in het bloed bepalen. Verschillende studies laten zien dat bij een meerderheid van de diabetespatiënten de glucosecontrole niet optimaal is1. Eén van de oorzaken is het niet frequent en regelmatig genoeg controleren van de eigen suikerspiegel1, 2. Dat het vingerprikken soms behoorlijk lastig kan zijn, weet Arjen Binnerts, internist-endocrinoloog in het Zaans Medisch Centrum en zelf ook diabetes type 1-patiënt. ‘Een van mijn patiënten is stratenmaker. Met zo’n beroep is het niet gemakkelijk om even een vingerprikje te doen om te kijken hoeveel insuline je voor de middagpauze moet spuiten. Zie je het al voor je: met je lancetje, meetstripje en glucosemeter in het zand? Ook bij mijzelf schiet een meting er overdag tijdens het werk wel eens bij in, vanwege de drukte.’ ‘Het systeem is erg klantvriendelijk’, stelt Binnerts, die FreeStyle Libre zelf twee weken op proef heeft gebruikt. ‘Je hoeft de sensor maar éénmaal per twee weken aan te brengen en kunt vervolgens op ieder gewenst moment met een simpele handeling en in een paar seconden tijd, je glucosewaarde controleren. Even de reader langs je arm halen en klaar is Kees. Doordat de reader de waarden opslaat, kun je ook nagaan wat het verloop van de glucosewaarden is tussen de metingen in. Op deze manier kwam ik erachter dat ik in de loop van de ochtend steeds een glucosepiekje ontwikkelde. Dat was me voorheen nooit opgevallen.’ Accuraatheid Het FreeStyle Libre systeem meet de glucoseswaarde niet in het bloed maar in het weefselvocht. ‘Dat is niet nieuw, er zijn ook andere systemen die op deze manier de glucosewaarde Glucosesensor Bij het gebruik van FreeStyle Libre zijn de vele dagelijkse vingerprikken verleden tijd. Met dit systeem brengt de patiënt éénmaal per twee weken een glucosesensor op de huid aan, op de achterkant van de bovenarm. Deze sensor bestaat uit een dun filament (0,5 mm) dat enkele millimeters onderhuids zit en een ronde schijf ter grootte van een twee euromunt die op de huid plakt. De sensor meet elke minuut de interstitiële glucosewaarde en slaat deze in intervallen van vijftien minuten op. De gegevens die de sensor vastlegt, zijn uit te lezen met behulp van een reader waarmee de patiënt de sensor scant. Het systeem hoeft niet gekalibreerd te worden, dus ook hiervoor zijn geen vingerprikken nodig. De reader geeft naast de actuele glucosewaarde ook een grafisch overzicht van de afgelopen acht uur en een trendpijl, die aangeeft in welke richting de glucose zich beweegt. Daarnaast geeft de reader grafische rapporten van de dag, week en langere perioden, tot maximaal negentig dagen. Advertorial glucosemonitor Abbott versie-2.indd 2 Het FreeStyle Libre Flash Glucose Monitoring systeem bestaat uit een sensor die wordt aangebracht op de bovenarm en een reader waarmee de glucosewaarden kunnen worden uitgelezen. De sensor meet twee weken lang ieder minuut de glucosewaarde. 13-11-14 08:47 advertorial meten’, vertelt Binnerts. ‘De waarde in het weefselvocht komt goed overeen met die in het bloed. Ik heb het zelf voor de zekerheid gecontroleerd toen ik dit systeem gebruikte. De waarden van FreeStyle Libre kwamen keurig overeen met die uit de vingerprikmetingen. Wel is het zo dat veranderingen in de glucosewaarden in het weefselvocht een minuut of vijf achterlopen op de veranderingen van de glucosewaarden in het bloed. Bij een heel snelle daling van de bloedglucosewaarde loop je daardoor wel wat achter de feiten aan.’ In een klinische studie onder 72 diabetespatiënten bereikte het Freestyle Libre systeem een Mean Absolute Relative Difference (MARD) van 11,4%, in vergelijking met glucosewaarden gemeten in het bloed. De accuraatheid van FreeStyle Libre is hiermee aangetoond.3 Mean Absolute Relative Difference (MARD) van het FreeStyle Libre Flash Glucose Monitoring systeem vergeleken met een bloedglucosemeting* Hypo FreeStyle Libre is niet uitgerust met een alarm dat waarschuwt als er een hypo dreigt. Volgens Binnerts zou het systeem daarom niet de eerste keuze moeten zijn voor mensen die een hypo slecht voelen aankomen. ‘Je ziet toch liever dat deze mensen een seintje krijgen als er achter het stuur een hypo dreigt.’ Binnerts noemt drie groepen patiënten die voordeel kunnen hebben bij FreeStyle Libre: ‘Patiënten die goed zijn ingesteld maar dit alleen bereiken met veel zelfcontrole, patiënten die ondanks veel zelfcontrole, niet ingesteld raken en patiënten die niet goed zijn ingesteld doordat zij niet genoeg prikken. Voor alle drie deze groepen kan de mogelijkheid van de frequente meting en het gemakkelijk aflezen wellicht leiden tot een betere glucoseregulatie.’ Vergoeding Nederland is een van de eerste landen ter wereld waar FreeStyle Libre beschikbaar is voor mensen met diabetes. Iedereen kan het systeem aanschaffen via de website www. freestylelibre.nl. De prijs voor een startpakket is 169,90 euro (één reader en twee sensoren). Daarnaast kosten de losse elementen: € 59,90 voor de reader en € 59,90 voor één sensor die maximaal twee weken mee gaat. De totale kosten per jaar komen uit op ongeveer 1.500 euro. Abbott streeft er naar om FreeStyle Libre voor zoveel mogelijk mensen met diabetes beschikbaar te stellen en is met zorgverzekeraars in gesprek over vergoeding. Marten Dooper, wetenschapsjournalist Referenties Alvarez Guisasola F, Mavros P, Nocea G et al. Glycaemic control among patients with type 2 diabetes mellitus in seven European countries: findings from the Real-Life Effectiveness and Care Patterns of Diabetes Management (RECAP-DM) study. Diabetes Obes Metab 2008;10 Suppl 1:8 1 * Data on File, Abbott Diabetes Care Inc, Clinical Report: Evaluation of the Accuracy of the Abbott Sensor-based Interstitial Glucose Monitoring System 2014 Nachtelijke glucosepiek onthuld Hein Oude Hesselink, 24 jaar en sinds vijf jaar diabetes type 1-patiënt, heeft FreeStyle Libre uitgeprobeerd. ‘Ik dacht altijd dat mijn glucose ’s nachts mooi binnen de gewenste waarden bleef. Immers, zowel voor het slapen gaan, als ’s ochtends was de waarde – gemeten met de vingerprik – 6,5. Keurig toch? Toen ik FreeStyle Libre kreeg om uit te proberen, kwam ik erachter dat ik ’s nachts een forse glucosepiek – 12! – ontwikkelde. Ik heb meteen de instellingen van mijn glucosepomp aangepast. Nu treedt de nachtelijke glucosepiek niet meer op.’ ‘Ik dacht dat mijn glucose ’s nachts mooi binnen de gewenste waarden bleef’ Oude Hesselink is te spreken over het gebruikersgemak. ‘Het uitlezen van de glucosewaarden is op deze manier natuurlijk een fluitje van een cent. Ik heb een behoorlijk druk leven, dus het komt me best goed uit als ik niet, zoals voorheen, acht keer per dag de tijd moet nemen om mijn glucose te controleren met een vingerprik. Ook het aanbrengen van de sensor is erg gemakkelijk. Ik had eerlijk gezegd verwacht dat het behoorlijk hinderlijk zou zijn, de hele tijd zo’n schijf op je arm, maar dat valt reuze mee. Je voelt er niets van en ik kan er gewoon mee hardlopen, wielrennen en zwemmen. De sensor is heel plat en goed gevormd, waardoor hij niet in de weg zit bij het aan- en uitkleden. Als ik een minpuntje moet opnoemen is het de kleur: knalwit! Als ik een shirt met korte mouwen draag valt de sensor snel op. Wat mij betreft hadden ze de sensor in een huidkleurtje mogen uitvoeren. Overigens denken de meeste mensen die de sensor op mijn arm zien dat ik een nieuwe gadget van Apple test!’ Davies M. The reality of glycaemic control in insulin treated diabetes: defining the clinical challenges. Int J Obes Relat Metab Disord 2004;28 Suppl 2:S14-22. 2 Data on File, Abbott Diabetes Care Inc, Clinical Report: Evaluation of the Accuracy of the Abbott Sensor-based Interstitial Glucose Monitoring System 2014. 3 Advertorial glucosemonitor Abbott versie-2.indd 3 Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door Abbott Diabetes Care 13-11-14 08:47