Voorlegger bij Achtergrondinformatie

2016105260 v16
Consultatiedocument Farmacotherapeutisch Kompas voor registratiehouders
Graag reactie voor 30 juni 2017 van de registratiehouders die volgens de
consultatieprocedure kunnen reageren
5
Hyperhidrose
I Advies
Geef niet-medicamenteuze adviezen en behandel hyperhidrose met
aluminiumchloride-oplossing of aluminiumhydroxychloride-oplossing of -crème.
10
Aanvullingen op standaardadvies
Middel
Aanvullende zin
aluminiumchloride
Aluminiumchloride kan huidirritatie veroorzaken. De
kans op irritatie is groter bij producten met
aluminiumchloride dan bij producten met
aluminiumhydroxychloride.
aluminiumhydroxychloride
Aluminiumhydroxychloride kan huidirritatie
veroorzaken. De kans op irritatie is groter bij
producten met aluminiumchloride dan bij producten
met aluminiumhydroxychloride.
aluinstrooipoeder
Aluinstrooipoeder wordt afgeraden bij hyperhidrose
vanwege de aanwezigheid van salicylzuur dat, net
als het aanwezige aluminium, ook huidirritatie kan
geven.
II Behandelplan
Stap 1
Niet-medicamenteus
- Draag luchtige kleding en verwissel frequent.
- Draag kleding gemaakt van natuurlijke materialen.
- Draag goed ventilerend schoeisel en houd schoenen
niet de hele dag aan; draag zo mogelijk open
schoenen of loop op blote voeten.
- Wissel regelmatig sokken, gebruik absorberende
materialen zoals zooltjes.
 Vermijd bij reiniging en verzorging zoveel mogelijk huidbeschadigende prikkels, zoals overmatig contact met
water en
zeep, desinfectantia en veelvuldig scheren.
Let op!
Toelichting
Stap 2
Benadruk dat het gebruik van een deodorant de huid kan
irriteren en dat deodorants zonder aluminiumzouten de geur
van het zweet maskeren, maar de productie van het zweet
niet zullen doen verminderen.
Overmatig zweten kan als zeer hinderlijk worden ervaren. De
met het zweten samenhangende hydratie kan tevens
schadelijk zijn voor de huid. Om die redenen wordt
geadviseerd het vocht zo goed mogelijk af te voeren en
andere irritatieve prikkels zoveel mogelijk te vermijden.
Schrijf een aluminiumpreparaat voor:
 Aluminiumhydroxychloride oplossing 15% FNA
 Aluminiumhydroxychloride 20% crème FNA
 Aluminiumchloride oplossing 20% FNA
1
2016105260 v16
Let op!
Toelichting
Opmerking
Alternatieven in
de
tweedelijnszorg
Toelichting
Aluminiumpreparaten kunnen huidirritatie veroorzaken.
Aluminiumpreparaten kunnen kleding en metalen verkleuren.
Door het preparaat op een droge huid en voor de nacht aan
te brengen kan huidirritatie en verkleuring van kleding
overdag vaak worden voorkomen.
De werking van aluminiumzouten berust op het blokkeren
van de zweetklieruitgangen, door vorming van onoplosbare
zouten ter plaatse. Hierdoor treden er functionele en
structurele veranderingen op van de eccriene zweetklier.
Voor de toepassing van aluminiumzouten is enig
wetenschappelijk bewijs, maar dit is niet heel overtuigend.
Echter, op basis van de ruime ervaring en vanwege het
ontbreken van ernstige bijwerkingen, hebben
aluminiumzouten de voorkeur boven orale of andere
therapieën bij het starten van een behandeling tegen zweten.
Aluminiumchloride is mogelijk effectiever, maar irriteert ook
meer dan aluminiumhydroxychloride.
Het gebruik van samengesteld aluinstrooipoeder wordt niet
geadviseerd vanwege de aanwezigheid van salicylzuur dat,
net als het aanwezige aluminium, ook huidirritatie kan geven.
Verwijs naar de tweedelijnszorg indien het zweten nauwelijks
dragelijk of ondragelijk is en het de dagelijkse activiteiten
(meestal) beïnvloedt, of als er aanwijzingen zijn voor
secundaire hyperhidrose.
In de tweedelijnszorg kan worden behandeld met
systemische medicatie, iontoforese, botuline-toxine,
sympathectomie en chirurgische verwijdering van
zweetklieren.
In Nederland zijn geen systemische middelen geregistreerd
voor hyperhidrose. Offlabel kan oxybutinine worden gebruikt;
dit anticholinergicum blokkeert de cholinerge
prikkeloverdracht van de sympathicus naar de zweetklier.
Bij iontoforese wordt de huid ondergedompeld in een badje.
Door het badje wordt een zwakke stroom geleid. Hierdoor
wordt de zweetklieractiviteit geremd. Dit effect houdt enkele
dagen aan. Bij herhaaldelijke behandeling houdt het effect
langer aan. Iontoforese is geschikt voor handen en voeten.
Voor de oksels zijn hulpmiddelen beschikbaar om de stroom
door de huid te leiden.
Botulinetoxine-injectie in de huid blokkeert de
prikkeloverdracht van de zenuw naar de zweetklier. Het
effect houdt enkele maanden aan. De injecties zijn pijnlijk.
Om die reden is botulinetoxine minder geschikt voor
handpalmen en voetzolen.
Chemische of endoscopische sympathectomie geeft
onderbreking van de prikkeloverdracht naar de zweetklier. Er
is een risico op compensatoir zweten elders op het lichaam.
Zweetklieren kunnen chirurgisch worden verwijderd
(b.v.suctiecurettage) of kunnen worden vernietigd door
2
2016105260 v16
microgolven (MiraDry).
Omdat de niet-medicamenteuze behandeling in de
tweedelijnszorg doorgaans niet voor vergoeding in
aanmerking komt, dient het financiële aspect met de patiënt
te worden besproken.
De behandelingen worden veelal in gespecialiseerde centra
aangeboden en vormen geen onderdeel van de
tweedelijnsbasiszorg.
III Achtergrond
5
10
Definitie
Hyperhidrose betekent overmatig zweten. De activiteit van de zweetklier wordt
aangestuurd door het sympathische deel van het vegetatieve zenuwstelsel.
Acetylcholine zorgt voor de prikkeloverdracht van de zenuw naar de zweetklier. Door
overmatige stimulering van de eccriene zweetklieren wordt er meer zweet
geproduceerd dan voor de warmteregulatie nodig is.
Er wordt onderscheid gemaakt tussen een primaire vorm van hyperhidrose en een
secundaire variant. Bij de primaire variant is er geen sprake van een onderliggende
aandoening. Het onderscheid tussen een primaire en een secundaire hyperhidrose
wordt gesteld op basis van de anamnese. Een algemeen aanvaarde meetmethode om
het overmatige zweten vast te stellen is niet beschikbaar.
15
20
25
Symptomen
Overmatig zweten wordt als onaangenaam ervaren, hetzij vanwege de abnormale
hoeveelheid, hetzij door de onwelriekende geur (bromhydrose).
De klachten zijn temperatuuronafhankelijk en niet te controleren.
De klachten ontstaan voor het vijfentwintigste levensjaar, vaak in de puberteit.
Indien het zweten na het 25e levensjaar is ontstaan of ook ’s nachts optreedt,
bedacht zijn op een secundaire hyperhidrose.
Vaak gaat het overmatig zweten gepaard met psychische stress door schaamte en/of
angst en kan het grote impact hebben op het sociale leven (zoals persoonlijke
relaties, sociale contacten en activiteiten op school, werk, of sport).
Het zweten kan aanleiding geven tot verweking van de huid en verstoring van de
microbiële flora.
Meestal zijn de handen, de oksels en de voetzolen betrokken, maar het zweten kan
het gehele lichaam betreffen.
30
Behandeldoel
Verminderen van overmatig en als storend ervaren zweten.
35
40
45
Uitgangspunten
De behandeling van hyperhidrose wordt afgestemd op de locatie van het overmatig
zweten.
Bij de keuze van de behandeling wordt rekening gehouden met de ernst van de
hyperhidrose. Hierbij kan gebruik worden gemaakt van de Nederlandse versie van de
Hyperhidrosis Disease Severity Scale (Zie Richtlijn NVDV axillaire hyperhidrosis met
botulinetoxine: http://www.nvdv.nl/wp-content/uploads/2014/08/2016-07-12Richtlijn-axillaire-hyperhidrosis-met-botulinetoxine.pdf).
Aluminiumchloride is mogelijk effectiever dan aluminiumhydroxychloride, maar geeft
ook meer huidirritatie.
IV Geneesmiddelenoverzicht
3
2016105260 v16
Aluminiumzouten
5
10
Aluminiumhydroxychloride
Aluminiumchloride
Samengesteld aluinstrooipoeder
V Literatuur
1 Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie. Axillaire
hyperhidrosis met botulinetoxine. 2016. http://www.nvdv.nl/wpcontent/uploads/2014/08/2016-07-12-Richtlijn-axillaire-hyperhidrosis-metbotulinetoxine.pdf.
2 NHG-behandelrichtlijn Hyperhidrosis. 2017. https://www.nhg.org/thema/nhgbehandelrichtlijnen.
3 Hyperhidrosis palmaris/plantaris.
http://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/htxt/HyperhidrosisPalmaris.htm
4