Cellen nader bekeken vmbo-b12 Auteur VO-content Laatst gewijzigd 04 juli 2017 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres https://maken.wikiwijs.nl/62371 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt. Inhoudsopgave Cellen nader bekeken Intro Vooraf Stap1 Stap2 Stap3 Stap4 Stap5 Stap6 Begrippenlijst Cellen nader bekeken Over dit lesmateriaal Pagina 1 Cellen nader bekeken vmbo-b12 Cellen nader bekeken Intro Planten en dieren bestaan uit cellen. Maar er zijn duidelijke verschillen tussen dierlijke cellen en plantaardige cellen. Over de verschillen tussen deze cellen gaat deze opdracht. Kijk naar het volgende filmpje: Wat denk je: is dit een dierlijke of een plantaardige cel? In deze opdracht bekijk je dierlijke en plantaardige cellen met een microscoop en leer je de onderdelen van een cel kennen. En je leert hoe cellen samen een weefsel vormen. Veel succes! Vooraf Leerdoelen Na deze opdracht: Kun je drie verschillende celonderdelen van zowel een plantaardige als een dierlijke cel benoemen. Pagina 2 Cellen nader bekeken vmbo-b12 Kun je uitleggen wat de functies van deze celonderdelen zijn. Eindproduct Je rondt deze opdracht af met het maken van: biologische tekeningen van een plantaardige en een dierlijke cel. de toets 'Cellen nader bekeken'. Groepsgrootte Je werkt de theorie in de kennisbank alleen door. Tijdens de practica werk je samen met een klasgenoot. Tijd Voor deze opdracht heb je ongeveer 3 lesuren nodig. Stap1 Bouw van een cel Bestudeer uit de kennisbank biologie het volgende onderdeel: KB: Bouw van een cel Beantwoord nu de volgende vragen. 1. In welke cel/cellen is een celmembraan aanwezig? A. Alleen in een dierlijke cel. B. Alleen in een plantaardige cel. C. Zowel in een dierlijke als in een plantaardige cel. 2. In welke cel/cellen is een celwand aanwezig? A. Alleen in een dierlijke cel. B. Alleen in een plantaardige cel. C. Zowel in een dierlijke als in een plantaardige cel. 3. In welke cel/cellen is een celkern aanwezig? A. Alleen in een dierlijke cel. B. Alleen in een plantaardige cel. C. Zowel in een dierlijke als in een plantaardige cel. 4. In welke cel/cellen is cytoplasma aanwezig? A. Alleen in een dierlijke cel. B. Alleen in een plantaardige cel. Pagina 3 Cellen nader bekeken vmbo-b12 C. Zowel in een dierlijke als in een plantaardige cel. 5. In welke cel/cellen is een vacuole aanwezig? A. Alleen in een dierlijke cel. B. Alleen in een plantaardige cel. C. Zowel in een dierlijke als in een plantaardige cel. 6. In welke cel/cellen zijn plastiden aanwezig? A. Alleen in een dierlijke cel. B. Alleen in een plantaardige cel. C. Zowel in een dierlijke als in een plantaardige cel. 7. Welke plastiden kun je in plantencel aantreffen? A. Chromoplasten en chloroplasten. B. Zowel chromoplasten, chloroplasten als leukoplasten. 8. Wat is een ander woord voor chloroplasten? A. Kleurstoffen B. Bladgroenkorrels Stap2 Voorbereiding practica Je gaat straks met een microscoop een dierlijke cel bekijken en van die cel ga je een tekening maken. Gebruik de volgende drie links om je goed voor te bereiden op de practica: Gereedschapskist: Werken met de microscoop Gereedschapskist: Het maken van een biologische tekening > Het maken van een preparaat - www.bioplek.org Stap3 Pagina 4 Cellen nader bekeken vmbo-b12 Practicum waterpest en rode ui Je gaat twee schematische tekeningen maken van plantencellen en je benoemt de zichtbare onderdelen: celwand - celmembraan - celkern - cytoplasma - bladgroenkorrel (chloroplast) - kleurstofkorrel (chromoplast) - vacuole. Download het werkblad Waterpest en rode ui . Lees het werkblad inclusief de beoordeling een keer helemaal door. Zoek de benodigdheden bij elkaar. Voer het practicum uit. Klaar? Vul zelf de beoordeling in en laat de beoordeling invullen door je docent. Stap4 Practicum wangslijmvlies Je gaat nu een schematische tekening van enkele wangslijmvliescellen maken. Ook nu benoem je de zichtbare onderdelen: celmembraan - celkern - cytoplasma. Download het werkblad Wangslijmvliescellen . Lees het werkblad inclusief de beoordeling een keer helemaal door. Zoek de benodigdheden bij elkaar. Pagina 5 Cellen nader bekeken vmbo-b12 Voer het practicum uit. Klaar? Vul zelf de beoordeling in en laat de beoordeling invullen door je docent. Stap5 Dierlijke en plantaardige cellen Je hebt plantencellen en dierencellen onder de microscoop bekeken. Beantwoord nu de volgende vragen. 1. Welke plastiden zijn aanwezig in een blaadje van waterpest? A. Chromoplasten B. Chloroplasten C. Leukoplasten 2. Welke plastiden zijn aanwezig in een vliesje van een rode ui? A. Chromoplasten B. Chloroplasten C. Leukoplasten 3. Als een rozenbottel rijp wordt, verandert de kleur van groen naar rood. Welke verandering in de plastiden is hiervan de oorzaak? A. Chromoplasten zijn overgegaan in chloroplasten. B. Chloroplasten zijn overgegaan in chromoplasten. 4. Je ziet een aardappelplant. Waar bevinden zich de leukoplasten? A. In de aardappelen. B. In de stengels en bloemen. Stap6 Pagina 6 Cellen nader bekeken vmbo-b12 Eindtoets Je sluit deze opdracht af met het maken van een toets. Probeer een zo hoog mogelijke score te halen. Klik op start om te beginnen. Succes! Cellen nader bekeken kn.nu/6uo72 1 van 6 Dierlijke en/of plantaardige cel? Een celkern vind je ..... a. alleen in dierlijke cellen b. alleen in plantaardige cellen c. zowel in dierlijke als in plantaardige cellen 2 van 6 Dierlijke en/of plantaardige cel? Chromoplasten (bladgroenkorrrels) vind je ..... a. alleen in dierlijke cellen b. alleen in plantaardige cellen 3 van 6 Dierlijke en/of plantaardige cel? Een celwand vind je ..... a. alleen in dierlijke cellen b. alleen in plantaardige cellen 4 van 6 Welk onderdeel van de cel wordt omschreven? Pagina 7 Cellen nader bekeken vmbo-b12 Een stroperige vloeistof waarin organellen drijven. Het bestaat voor 60 tot 95% uit water. a. vacuole b. cytoplasma 5 van 6 Welk onderdeel van de cel wordt omschreven? De buitenste laag van het kernplasma. a. celwand b. kernmembraan 6 van 6 Voorbeelden van plastiden zijn chloroplasten, chromoplasten en leukoplasten. Leukoplasten zijn ..... a. zetmeelkorrels b. kleurstoffen Pagina 8 Cellen nader bekeken vmbo-b12 Begrippenlijst Cellen nader bekeken Cel Kleinste organisatie-eenheid (bouwsteen) van een organisme. Protoplasma De inhoud van een cel, bestaande uit het cytoplasma en de kern. Celkern Het deel van een cel dat erfelijke informatie (chromosomen) bevat. Organisme Een levend wezen: een bacterie, schimmel, plan Organismen vertonen levensverschijnselen, zoa voortplanten, zich voeden en reageren. Cytoplasma Vloeistof waarin alle celonderdelen liggen. Organel Onderdeel van een cel met een bepaalde functie Celmembraan Buitenste deel van een cel dat de cel vorm geeft en zorgt dat het celplasma in de cel blijft. Kernmembraan De buitenste laag van het kernplasma. Celwand Stevige structuur rondom een cel; bestaat uit cellulose. Komt voor bij bacteriën, schimmels en planten. Vacuole Ruimte in een cel gevuld met vocht. Een planten grote centrale vacuole, dierlijke cellen hooguit en Plastiden Verzamelnaam voor verschillende soorten korrels; chloroplasten, chromoplasten en leukoplasten. Komen voor in het cytoplasma van plantencellen. Celwand Stevige structuur rondom een cel; bestaat uit cellulose. Komt voor bij bacteriën, schimmels en planten. Pagina 9 Planten Organismen waarvan de cellen een celkern hebb celwand, meestal met bladgroenkorrels. Er besta eencellige (eencellige algen) als meercellige pla bladgroenkorrels doen planten aan fotosynthese producenten (ze maken voedsel). Vacuole Ruimte in een cel gevuld met vocht. Een planten grote centrale vacuole, dierlijke cellen hooguit en Cellen nader bekeken vmbo-b12 Over dit lesmateriaal Colofon Auteur VO-content Laatst gewijzigd 04 juli 2017 om 12:07 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 2; Leerinhoud en Biologische eenheid; Biologie; Opbouw van leven; doelen Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 3 uur en 0 minuten Trefwoorden leerlijn, rearrangeerbare Pagina 10 Cellen nader bekeken vmbo-b12