Nieuwsbrief van de Vrouwengroep en de Raad voor Levensbeschouwingen en Religies te Amsterdam nr 36 mei 2009 Van de Redactie 1. Vooraankondiging! 12e Vrouwenontmoetingsdag op zondag 14 juni 2009 met als thema: ‘Goed en Kwaad. Wat is een goed mens?’ Locatie: OMVA (Organisatie Marokkaanse Vrouwen Amsterdam), Mauritskade 22B, 1091 GC Amsterdam 2. De Nieuwsbrief verschijnt aan het einde van elke maand. Denkt u eraan, dat kopij dient te worden ingeleverd vóór de 20e van de maand bij de Redactie (zie hierna genoemde namen). De Redactie verzoekt u dringend om vooraf bij de desbetreffende organisatie te checken of uw kopij in onze Nieuwsbrief mag worden opgenomen! De Redactie behoudt zich het recht voor om kopij, die niet relevant is voor de doelgroep van deze Nieuwsbrief, niet op te nemen. 3. De Nieuwsbrief is ook terug te lezen op www.amsterdamsevrouwengroep.nl Redactie: Gerrie van Krevel, 020-6902378 [email protected] Ank Veenstra, 020-6949647 [email protected] Het ontmoeten van je buurvrouw/buurman tijdens de volgende bijeenkomsten in Amsterdam en omgeving Amsterdam Amsterdam Amsterdam Amsterdam Amsterdam Hilversum Amsterdam Utrecht ma 4 mei Herdenking 4 mei p.3 di 5 mei Bevrijding 5 mei p. 4 woe 6 mei Debat “Christenen in de Politiek p. 5 woe 6 mei e.v.Lees- en werkgroep ‘Een richting te Gaan’ p. 6 vrij 8 mei Theologisch Café ‘Religie in het Publieke Domein’ p. 6 za 9 mei Studiedag ‘Henri van Praag’ p. 7 ma 11 mei Lezing ‘De spiritualiteit van ons eten’ p. 7 ma 11 mei Mini-conferentie ‘Theologische visies op de relatie met moslims’ p. 8 Utrecht di 12 mei Open collegeavond ‘Boeddhisme en Christendom in Nederland’ p. 9 Amsterdam di 12 mei e.v. Thema ‘Leven in het Nu’ p. 9 Utrecht woe 13 mei Studiemiddag ‘Jezus in de Talmoed’ p. 10 Duivendrecht woe 13 mei Thema ‘Een ongewoon gesprek met God’ p. 11 Bunnik vrij 15 mei Werkplaats voor Feminisme en Levensbeschouwing p.18! Amsterdam za 16 mei Concert ‘Gregoriana op de zaterdagmiddag’ p. 11 Amsterdam zo 17 mei Opening ‘Protestantse Hof’ p. 11 Amsterdam zo 24 mei Humanistisch Verbond ‘Stadswandeling’p. 12 Amsterdam woe 27 mei Ignatiaanse bezinningsdag ‘Vensters op verwondering’ p. 12 Utrecht woe 27 mei Studiemiddag ‘Boeddha en Christus in Nederland’ p. 13 Amsterdam do 4 juni Lezing ‘Hadewijch’ p. 13 Hilversum do 4 juni Discussie ‘Het boek Ruth: een bijzondere kijk op vreemdelingschap en vrouw-zijn’ p. 14 Amsterdam vrij 5 juni Ideeën over ‘Wonen en kleden zoals door de schepper bedoeld’ p. 14 Amsterdam ma 8 juni Studieconferentie ‘Scheiding Kerk en Staat’ p. 15 Amsterdam zo 14 juni Thema: ‘Goed en Kwaad. Wat is een goed mens?’ p. 1 ad 1 Bergeijk ma 22-25 juni Meditatie ‘Zomerse Stiltedagen’ p. 16 2 PERSBERICHT Herdenking slachtoffers Tweede Wereldoorlog op De Nieuwe Ooster Op maandag 4 mei 2009 om 10.00 uur vindt de eerste van een reeks officiële herdenkingen in Amsterdam op De Nieuwe Ooster plaats. De bijeenkomst heeft een informeel karakter en is in het bijzonder bedoeld voor de burgers van Amsterdam en overige belangstellenden. De burgemeester van Amsterdam, de heer mr. M.J. (Job) Cohen, gaat aan het hoofd van de stoet die voert langs een indrukwekkende reeks gedenktekens die herinneren aan de strijd, het verzet en de schrijnende verliezen die de Tweede Wereldoorlog kenmerken. Diverse autoriteiten, organisaties en individuele burgers eren de slachtoffers met bloemen en kransen. Gezamenlijk staat men, letterlijk, stil bij wat oorlog betekent voor mensen van toen en nu. Na afloop is er, bij een kopje koffie in één van de ontvangstkamers, gelegenheid tot napraten. Het College van Burgemeester en Wethouders van Amsterdam en het Dagelijks Bestuur van Stadsdeel Oost/ Watergraafsmeer nodigen alle belangstellenden uit deel te nemen aan deze herdenking. De Nieuwe Ooster (Kruislaan 126 in Amsterdam) is bereikbaar met tram 9. Op 4 mei is het gedenkpark ook ’s avonds (tot 21.00 uur) geopend om mensen die individueel willen gedenken hier gelegenheid voor te bieden. Herdenking: ‘4 mei 2009’ Amsterdam, maandag 4 mei vanaf 18.00 uur De Kerken van Amsterdam gedenken samen in de Oude kerk aan het Oudekerksplein de doden en de slachtoffers in een dienst met zang, gebed, overweging en voordracht om 18.00 uur, zodat ieder om 20.00 op De Dam kan zijn. Organisatie: Raad van Kerken Amsterdam: www.rvkamsterdam.nl 3 Oproep aan alle Amsterdammers Traditioneelgetrouw op 4 mei – herdenking - organiseert de Multiculturele vereniging voor vriendschap in Nederland Assadaaka in samenwerking met Stichting Onze Hoop, Humanistisch Organisatie de Gemeenschap, NOMA, SIZIN, Carry on the move, Gerardus Majellakerk en Imam dhr. Nordin Bouhtiti activiteiten voor 4 mei dodenherdenking en 5 mei bevrijdingsdag. 4 mei Een jaarlijkse Stille Tocht met aansluitend een themabijeenkomst: ”Herdenking” in buurthuis de Meevaart. De stille tocht vindt plaats vanuit de Meevaart in de Balistraat 48a naar het Ceramplein. Programma op 4 mei herdenking: 19.00 uur Verzameling in de Meevaart met koffie en thee 19.30 uur Een stille tocht vanuit de Meevaart Balistraat 48a naar Ceramplein 20.15 uur na afsluiting op Ceramplein, terug naar De Meevaart 20.30 uur Discussiebijeenkomst geleid door Ahlam, medewerkster van Assadaaka 22.00 uur Afsluiting Deelnemers uit verschillende kerken, moskeeën, organisaties en individuen hebben hun medewerking toegezegd en zullen gezamenlijk een kranslegging doen bij de gedenksteen op het Ceramplein. Iedereen is welkom. GRATIS Samen zijn 5 mei Het thema is: “Bevrijding van onderdrukking” Programma: 19.00 tot 19.30 uur Aanvang met koffie/thee 19.30 tot 19.35 uur Opening door Assia 19.35 tot 19.40 uur Imam dhr. Nordin Bouhtiti 19.40 tot 20.25 uur Documentaire film over onderdrukking met als titel De Tas van Eva 4 20.25 tot 20.40 uur Pauze koffie, thee en wat lekkers met informele kennismaking 20.40 tot 21.35 uur Discussie onder leiding van Khadija 21.35 uur Afsluiting met napraten De toegang is gratis. Komt allen! P.S., Voor meer informatie: Ahmed El Mesri, tel. 020-6653320 of 06-10112691 [email protected] , www.vriendschapassadaaka.web-log.nl Multiculturele vereniging Assadaaka Deze vereniging zet zich al jaren in voor participatie, integratie en sociale cohesie. Carry on the move zet zich in voor de zelfredzaamheid, onafhankelijkheid en deelname aan de maatschappij van personen die afhankelijk zijn van rolstoel of scootmobiel. Onze Hoop zet zich in voor migranten met een handicap of een chronische ziekte en hun familie. NOMA Nederlandse ouderenbond migranten actief Humanistisch organisatie (de Gemeenschap) zet zich in voor vrede. Stichting intercultureel Zorg in Nederland (SIZIN) Gerardus Majellaker en Imam dhr. Nordin Bouhtiti Deze organisaties vormen het 4 en 5 mei comité en gaan deze activiteiten samen organiseren. Routebeschrijving: Routebeschrijving naar Balistraat 48a: Buurthuis de Meevaart ligt 4 minuten lopen van het Muiderpoort Station, te bereiken met de trein, tram 3 en de bussen 15; 22; 37; 40 en 41. Bij de uitgang aan de Insulindeweg loopt U naar links de CelebesstraatIn langs het spoor. De derde straat rechts is de Balistraat. Debat: ‘Christenen in de Politiek’ Amsterdam, woensdag 6 mei vanaf 14.30 uur DEBAT OVER WAARDEN EN IDEALEN De sprekers debatteren over de vraag of christenen zich met de politiek kunnen bezighouden en zo ja, op welke manier. De standpunten in het debat: Piet Hein Donner, minister van SZW en prominent CDA-lid Vanuit de inspiratie van hun geloof leveren christenen een bijdrage aan de politiek en brengen daarbij, als dat te pas komt, hun inspiratie in. Vanuit hun geloofsinspiratie verbinden zij zich aan een partij, waarin christelijke idealen voorop staan. Bas de Gaay Fortman, oud-Tweede Kamerlid GroenLinks Christenen leveren een bijdrage aan de politiek vanuit de inspiratie van hun geloof. Ze werken samen met anderen en omdat dat niet altijd binnen een christelijke partij is, hoeven beslissingen die zij in de politiek nemen ook niet direct aan het geloof te relateren. Job Cohen, burgemeester van Amsterdam en prominent PVDA-lid Religieus betrokken mensen dragen veel bij aan de samenleving door middel van verenigingen, giften en initiatieven. Job Cohen kent grote betekenis toe aan de functies van kerken, synagogen en moskeeën. Hij wil geen al te strakke scheiding 5 tussen “kerk” en staat. Bernhard Reitsma, theoloog Politiek bedrijven betekent compromissen sluiten. Dat doet afbreuk aan de radicaliteit van het geloof en de helderheid van de kerk. Daarom moeten christenen niet als zodanig politieke verantwoordelijkheden op zich nemen. Organisatie: VU podium en VISOR in samenwerking met het Wetenschappelijk Instituut voor het CDA Locatie: Hoofdgebouw Vrije Universiteit, Auditorium, De Boelelaan 1105 Toegang: € 7,50; gratis toegang studenten en leden VU-Windesheim Informatie: www.vupodium.nl ; telefoon 020-5989292 Lees- en werkgroep: ‘Een Richting te Gaan’ Amsterdam, woensdag 6, 13, 20 mei van 20.00 – 22.00 uur Het boek ‘Een Richting te Gaan’ heeft niet voor niets als ondertitel ‘Werkboek voor Ignatiaanse Spiritualiteit’ meegekregen. Het is geen boek over spiritualiteit: het is een doe-het-zelf boek, een boek dat je aanzet om al doende je weg te zoeken in de spirituele traditie van Ignatius van Loyola. Het laat je stilstaan bij je leven, stelt je vragen en doet je zoeken naar hoe je jouw verlangen werkelijk kunt beleven. Henk de Vilder SJ, een van de auteurs van het boek, biedt de mogelijkheid aan om dit alles samen met anderen te kunnen ervaren en delen. De deelnemers volgen daartoe de dynamiek die het boek bevat: door de thema’s van begin tot eind op je te laten inwerken, wordt als vanzelf een geestelijke weg gevolgd. Code: B 844 Locatie: Ignatiushuis, Beulingstraat 11, Amsterdam Toegang: € 30,-Begeleiding: Henk de Vilder SJ, pastor Informatie/aanmelden: telefoon 020 – 6798207 e-mail: [email protected] ; www.ignatiushuis.nl Theologisch Café: ‘Religie in het publieke domein’ Amsterdam, vrijdag 8 mei van 16.00 – 17.30 uur De vraag hoe het zit met de verhouding tussen het private en publieke domein van de godsdienst, blijft de gemoederen in ons land bezighouden. Na een eerste opinieronde zijn de meesten van ons intussen wel de overtuiging toegedaan dat een absolute scheiding van kerk en staat niet alleen onhaalbaar maar ook onwenselijk is. 6 Maar wat dan wel? Dr. Donald Loose, hoogleraar namens de Radboudstichting in Rotterdam zet zijn kaarten vooral op de veelkleurigheid en het wederkerig respect. Daar kan ook het christelijke paradigma zijn waarde bewijzen en tot verdere ontplooiing komen. Organisatie: Theologisch Café Raad van Kerken Amsterdam Locatie: VE90 =van Eeghenstraat 90, tramlijn 2, halte C. Schuytstraat Toegang: gratis Informatie: telefoon 020-4963950 Studiedag: ‘Henri van Praag’ Hilversum, zaterdag 9 mei van 10.30 – 15.30 uur Pedagoog, filosoof, psycholoog en parapsycholoog Henri van Praag is zonder twijfel een van de markantste Joden, die Nederland ooit heeft gekend. Een universiteit in Lugano, het blad Prana, interreligieuze dialoog en de Anne Frank Stichting: ze kwamen allemaal uit zijn koker. Maar hoe stond hij als Jood ten opzichte van andere, door hem vaak uitgedragen geloofsovertuigingen? Hoe verhield zijn joods-zijn zich tot zijn universalistische levensopvatting? Locatie: Folkertsma Stichting, Burg. Lambooylaan 18, Hilversum Docenten: drs. Rolf Post, dr. Marcel Poorthuis Toegang: € 40,-Informatie/aanmelden: telefoon 035-6219406 e-mail: [email protected] ; www.folkertsmastichting.nl Lezing: ‘De spiritualiteit van ons eten’ Amsterdam, maandag 11 mei van 19.30 – 22.00 uur Voedsel komt uit de aarde - en het is het zonlicht dat al die producten uit de aarde tevoorschijn kust. We zijn via ons voedsel niet alleen met de aarde, maar ook met de kosmos verbonden. Eten is jezelf verbinden met je wijde omgeving. Eten is de wereld ontmoeten. Eten is ook leren, informatie binnen krijgen. In een dubbellezing stellen Lisette Thooft en Jan Diek van Mansvelt vragen aan de orde als: wat voor informatie neem je op uit je eten? Zit er genoeg liefde in ons gangbare voedsel? voldoende lichtkwaliteit? Is het misschien het gebrek aan liefdevolle zorg en aandacht waardoor mensen te dik worden of andere voedingsproblemen ontwikkelen? En wat kun je doen om beter te eten? 7 Code: V 802 Locatie: Ignatiushuis, Beulingstraat 11, Amsterdam Toegang: € 10,-Begeleiding: Lisette Thooft, publiciste en journaliste voor verschillende spirituele Tijdschriften en Jan Diek van Mansvelt, voormalig bijzonder hoogleraar Ecologische Landbouw Wageningen Informatie/aanmelden: telefoon 020 – 6798207 e-mail: [email protected] ; www.ignatiushuis.nl Mini-conferentie: ‘Theologische visies op de relatie met moslims’ Utrecht, maandag 11 mei van 13.15 – 16.30 uur Welke verschillende posities bestaan er binnen de kerken als het gaat om de relatie met moslims? Vijf sprekers zijn gevraagd te reageren op het document ‘A Common Word' uit 2007. Dat is de wereldwijde verklaring van 138 moslim-geleerden uit alle islamitische tradities over de belangrijkste overeenkomsten tussen Islam en Christendom. De sprekers zullen aangeven op welke punten zij hun theologische visie op de relatie met moslims opnieuw willen doordenken. Na de spreekronde volgt een forumdiscussie met de sprekers. Vanuit de Protestantse Kerk in Nederland zullen spreken: dr. G. Speelman, dr. B. Reitsma en dr. L. van Liere. Dr. F. Wijsen zal de rooms-katholieke positie toelichten. Verder zal prof. dr. J. Nielsen het kader schetsen, waarin de verklaring ‘A Common Word' is ontstaan. Dr. M.T. Frederiks zit de mini-conferentie voor. De voertaal is Nederlands. Dr. J. Nielsen houdt zijn referaat in het Engels. Er is een tolk Engels aanwezig. Organisatie: - Centrum IIMO (Interculturele theologie, Interreligieuze dialoog, Missiologie en Oecumenica), Utrecht - Contactgroep Islam van de Raad van Kerken in Nederland - Frontiers Nederland - Nederlandse Zendingsraad - Protestantse Kerk in Nederland - Rooms-Katholieke Contactraad voor Interreligieuze Dialoog Locatie: Universiteit Utrecht, De Uithof, Ruppertgebouw Zaal D 80. Ingang via: Van Unnikgebouw, Heidelberglaan 2, Utrecht Deelname: gratis. Informatie/aanmelden: vanwege beperkte zaalruimte is vooraf aanmelden (bij voorkeur per email) noodzakelijk. Aanmeldingen worden behandeld in volgorde 8 van ontvangst. Informatie en/of aanmelden uiterlijk 6 mei 2009 bij: Secretariaat Centrum IIMO (Faculteit Geesteswetenschappen - Departement Godgeleerdheid) Jeannette Boere - [email protected] Heidelberglaan 2, 3584 CS Utrecht telefoon 030 2532079 Open collegeavond: ‘Boeddhisme en Christendom in Nederland’ Utrecht, dinsdag 12 mei van 19.00 – 21.30 uur Het Boeddhisme, ooit door Simon Vestdijk als het alternatief voor het Christendom aanbevolen, krijgt steeds meer belangstelling in ons land. De onlangs verschenen studie ‘Lotus in de Lage Landen’ (uitgeverij Partnenon 2009), beschrijft op welke wijze de Nederlander sinds anderhalve eeuw met het Boeddhisme is omgegaan. Godsdienstwetenschapper Christa Anbeek die in deze studie uitvoerig aan de orde komt, benadrukt dat de Nederlandse optiek op Zen sterk verschilt van de Japanse. Devotie, rituelen en gebed lijken te zijn verdwenen en wat overblijft is een sterk filosofische en psychologische gedachtenwereld. Medeauteur van de 'Lotus', Marcel Poorthuis, betoogt dat de christelijke visie op het Boeddhisme in Nederland, zoals dat in katholieke kloosters werd beoefend, ook de aandacht verdient. Juist het verlangen naar een zuiver Boeddhisme - een Boeddhisme dat niet gestempeld is door visies vanuit het Westen - leidt tot illusies. Aan de hand van een concreet thema: de overpeinzing van de dood, laat hij zien hoezeer Christendom en Boeddhisme aan elkaar verwant zijn. Christa Anbeek gaat juist in op een aantal verschillen in het denken en omgaan met de dood tussen Boeddhisme en Christendom. Er is gelegenheid tot gedachtenwisseling en debat. Locatie: Universiteit Utrecht, zaal 817 Unnikgebouw, Heidelberglaan 2 Utrecht (goed bereikbaar met bus 11 en 12 vanaf Utrecht CS) Toegang: gratis Informatie/aanmelden: bij het secretariaat van de Faculteit Katholieke Theologie, locatie Utrecht, telefoon 013-4663800. Thema: ‘Leven in het Nu’ naar Eckhart Tolle Amsterdam, dinsdag 12, 19, 26 mei van 19.30 – 22.00 uur Wat betekent het volledig in het ‘nu’ aanwezig te zijn? Dat betekent in ieder geval met al je zintuigen aanwezig zijn: voelen, horen, zien, proeven, tasten. Tijdens drie avonden gaan we daarmee oefenen, zodat u kunt ervaren wat het is om helemaal 9 aanwezig te zijn wanneer u beweegt, spreekt, luistert, stil bent. Hoe is het om helemaal te ‘zijn’? Daarmee kan een belangrijke toegang tot de eigen innerlijke ruimte en stilte zichtbaar worden, en wat die toegang in de weg staat. Want als we onszelf openen voor de ervaring in het moment, gaan we gemakkelijker zien hoe ons ‘ego’ en ons ‘pijnlichaam’ ons doen en laten beïnvloeden. Die thema’s zullen ook aan bod komen. Daarbij vormen de boeken en lezingen van Eckhart Tolle de voornaamste inspiratiebronnen, aangevuld met inzichten van A. H. Almaas. Code: P868 Locatie: Ignatiushuis, Beulingstraat 11, Amsterdam Toegang: € 30,-Begeleider: Chris Elzinga. Hij geeft cursussen en trainingen op het gebied van het enneagram en spirituele ontwikkeling. Hij begeleidt mensen met zingevingsvragen en mensen die een spiritueel pad willen volgen. Informatie/aanmelden: telefoon 020 – 6798207 e-mail: [email protected] ; www.ignatiushuis.nl Studiemiddag: 'Jezus in de Talmoed' Utrecht, woensdag 13 mei 14.00 – 17.00 uur De persoon van Jezus en de beweging van het vroege christendom hebben beide in de rabbijnse literatuur sporen nagelaten. Volgens het nieuwste onderzoek blijken rabbijnen verrassend goed op de hoogte van vroeg-christelijke tradities en reageren ze daarop. Meer nog, de wijze waarop het rabbijnse jodendom haar identiteit afbakende, is niet los te zien van het zich ontwikkelende christendom. Dat blijkt uit onderhuidse of impliciete verwijzingen, soms ook uit polemische geluiden. Verrassend is, dat er enkele tradities zijn die wijzen op een meer positieve waardering. De hoofdlezing brengt het moderne onderzoek in kaart en belicht belangrijke Talmoedische tradities over Jezus. In de workshop richten we ons op minder bekende tradities, waaronder gebedsteksten, die een buitengewoon verrassende waardering laten zien van vroeg-christelijke opvattingen. Of moeten we hier veeleer spreken van vroeg-joodse noties.... Inleiders: Drs. Leo Mock, docent Jodendom aan de Universiteit van Amsterdam en cursusdocent aan Crescas Dr. Eric Ottenheijm, docent Jodendom en Nieuwe Testament aan de Universiteit Utrecht 10 Locatie: Universiteit Utrecht, zaal B - Ruppertgebouw, 'De Uithof', Heidelberglaan 2, Utrecht Toegang: € 25,--, studenten gratis; leden VAK en Dialogos € 15,-- (graag bij opgave vermelden) Informatie/aanmelden: machtiging o.v.v. naam, adres, bedrag, rekeningnummer en ‘talmoed' via [email protected] (Centrum voor Religieuze Communicatie) Thema: ‘Een ongewoon gesprek met God’ - N.D. Walsh Duivendrecht, woensdag 13 mei van 20.00 – 22.15 uur Hoe zou het zijn als we direct met God zouden kunnen praten en vragen zouden kunnen stellen? Wat zouden we dan vragen en wat zouden de antwoorden zijn? Walsh beschrijft de discussie die hij met God heeft gevoerd. Locatie: De Kleine Kerk, Rijksstraatweg 129, Duivendrecht Toegang: vrijwillige bijdrage Organisatie: Protestantse Gemeente te Duivendrecht Leiding: Ds W.H. Brouwer en de heer M.A. Nolte Informatie/aanmelden: telefoon 020-6955137 Ds W.H. Brouwer e-mail: [email protected] ; www.pknduivendrecht.nl Concert: ‘Gregoriana op de zaterdagmiddag’ Amsterdam, zaterdag 16 mei van 17.00 – 17.45 uur Gregoriana, het gregoriaans mannentrio o.l.v. Geert Maessen, verzorgt elke derde zaterdag van de maand (behalve in juli en augustus) onder de naam "Gregoriana op de zaterdagmiddag" een concert i.s.m. musici uit Oost en West, op zoek naar verwantschappen van diverse muzikale en religieuze culturen. Organisaier: Gregoriana i.s.m. Michael Moore (klarinet) en Frances-Marie Uitti (cello); gecomponeerde en geïmproviseerde psalmen Locatie: Obrechtkerk, Jacob Obrechtstraat 30, Amsterdam Toegang: vrijwillige bijdrage Informatie/aanmelden: telefoon 035-6422606 Reinier van der Lof e-mail: [email protected] ; www.gregoriana.nl Opening: ‘Protestantse Hof’ Amsterdam, zondag 17 mei van 12.00 – 16.30 uur De Protestantse Kerk en Diaconie Amsterdam nodigen u van harte uit voor de opening van de Protestantse Hof op zondagmiddag 17 mei. 11 Met lunch, muziek, presentaties in de gebouwen, wandelen door de ‘Hof’ met gids, de theatervoorstelling ‘Calvijn’ en nog veel meer. Rond een grote binnentuin, de Hof, liggen markante gebouwen, in het verleden door Amsterdammers geschonken aan de diaconie. Nu zijn in dit kerkelijk centrum in hartje Amsterdam mensen aan het werk voor de wijkkerken van de Protestantse Kerk en voor diaconale projecten in de stad. Organisaier: Protestantse Kerk Amsterdam Locatie: Protestantse Kerk Amsterdam, Nieuwe Keizersgracht 1A, Amsterdam Toegang: uw gift Informatie: Hanna van Dorssen (leiding), telefoon 020-5353704 [email protected] ; www.protestantsamsterdam.nl Aanmelden: [email protected] vermeld met hoeveel personen u komt of bel 020-5353704 Humanistisch Verbond: ‘Stadswandeling’ Amsterdam, zondag 24 mei vanaf 14.00 uur Op 24 mei wordt door de afdeling Amsterdam van het Humanistisch Verbond een stadswandeling georganiseerd langs locaties, die herinneren aan filosofische en humanistische denkers of ijkmomenten in onze geschiedenis. We verzamelen ons om 14.00 uur vóór de fontein bij het American Hotel aan het Leidseplein. De wandeling duurt zo'n anderhalf uur. Iedereen kan zich opgeven via email [email protected] Ignatiaanse bezinningsdag: ‘Vensters op verwondering’ Amsterdam, woensdag 27 mei van 10.00 – 15.00 uur Geloven is niet alleen maar bidden en je afsluiten van de wereld, het is ook niet de wereld ingaan en de deur van de kapel achter je sluiten. De wereld zelf is een plaats van onbegrensde mogelijkheden om God te zoeken en te vinden. Hij is er diep in aanwezig. Verwondering is een grondhouding om dit zelf te ontdekken. Met enkele overwegingen in de geest van Pinksteren opent Ernst Bolsius SJ vensters om het Heilige te ontdekken in je eigen bestaan. In meditatieve stilte en onderling gesprek kun je die inzichten verdiepen. 12 Code: B 846 Locatie: Ignatiushuis, Beulingstraat 11, Amsterdam Toegang: € 20,-Begeleiding: Ernst Bolsius SJ Informatie/aanmelden: telefoon 020 – 6798207 e-mail: [email protected] ; www.ignatiushuis.nl Studiemiddag: ‘Boeddha en Christus in Nederland’ Utrecht, woensdag 27 mei van 15.00 – 17.00 uur De invloed van het Boeddhisme in het Nederlandse maatschappelijke en religieuze landschap in de afgelopen eeuw. Centraal op deze middag staat de vraag wat het Boeddhisme heeft toegevoegd aan de christelijke traditie in Nederland. Programma 15.00 uur: Lezing Poorthuis en Salemink over enkele opmerkelijke uitkomsten uit hun onderzoek. Salemink zal een historische inleiding geven op de geschiedenis van Boeddha in Nederland. Poorthuis zal een theologische analyse geven van het denken over de verhouding tussen Boeddha en Christus in Nederland. 15.40 uur: Reactie door Christa Anbeek, universitair docent Boeddhisme (FKT/UvT) 16.00 uur: Reactie door Varamitra, hoofd Boeddhistische Geestelijke Verzorging bij Justitie en oud-voorzitter Boeddhistische Unie Nederland 16.20 uur: Discussie met de zaal 17.00 uur: Einde Locatie: Universiteit Utrecht, De Uithof, Boothzaal, Heidelberglaan 3, Utrecht Toegang: € 25,--, € 15 alumni FKT, studenten gratis Informatie/aanmelden: machtiging vóór 11 mei o.v.v. naam, adres, bedrag, rekeningnummer en ‘Lotus' via [email protected] (Centrum voor Religieuze Communicatie) AANKONDIGINGEN Lezing: ‘Hadewijch’ Amsterdam, donderdag 4 juni van 19.30 – 22.00 uur "Een heilige vrouw, een ware meesteres wier woorden uit God geboren zijn”, zo noemt Jan van Leeuwen (+ 378), medebroeder van Jan van Ruusbroec, Hadewijch 13 (ca. 240) in de enige snipper biografische informatie die over haar is bewaard. Toen in 838 na eeuwen stilte twee handschriften met haar werk werden herontdekt, was men aanvankelijk verbluft: was het erotische of spirituele liefde die daar zo heftig wordt bezongen? Vandaag weten we, dat Hadewijch een van de vele begijnen was die vanaf 1200 in de opkomende steden in Brabant, Luik en Limburg kozen voor een religieus leven dat niet aan regels gebonden was. Zij was de geestelijke leidster van een kleine groep vrouwen die naar spirituele volmaaktheid streefden en ze schreef haar Liederen, Brieven en Visioenen in functie van die missie. In de lezing wordt eerst de historische en culturele context opgeroepen, waarin Hadewijch leefde. Daarna lezen we fragmenten uit haar Liederenboek en uit haar Visioenenboek. Code: S 857 Locatie: Ignatiushuis, Beulingstraat 11, Amsterdam Toegang: € 15,-Begeleiding: Veerle Fraeters, docent Ruusbroecgenootschap aan de Universiteit van Antwerpen Informatie/aanmelden: telefoon 020 – 6798207 e-mail: [email protected] ; www.ignatiushuis.nl Discussie: ‘Het boek Ruth: een bijzondere kijk op vreemdelingschap en vrouw-zijn’ Hilversum, donderdag 4 juni van 10.30 – 15.30 uur Vreemdelingen en vrouwen worden in veel bijbelse boeken als zwak en kwetsbaar beschouwd, die vaak tot machteloze slachtoffers worden. In het boek Ruth blijken juist de vreemdeling en de vrouw de hoofdrolspelers te zijn en dan op een manier waarbij beide groepen nieuwe wegen in de samenleving zoeken. Aan de hand van uitgekozen teksten uit het boek Ruth gaan wij in discussie met rabbijnse commentaren en geven onze eigen visie over vreemdelingschap en vrouwen en de omgang met machtsstructuren. Docent: dr. Birke Rapp Locatie: Folkertsma Stichting, Burg. Lambooylaan 18, Hilversum Toegang: € 25,-- inclusief materialenmap (lunch zelf meebrengen!) Informatie: telefoon 06 22647589 (Birke Rapp) Aanmelden: telefoon 035-6219406 e-mail: [email protected] ; www.folkertsmastichting.nl Ideeën over: ‘Wonen en kleden zoals door de schepper bedoeld’ Amsterdam, vrijdag 5 juni van 14.00 – 17.00 uur 14 Dom Hans van der Laan (Leiden 1904 - Mamelis 1991) was een Nederlandse Benedictijner monnik en architect. Hij was een van de leidende figuren van de Bossche School. Zijn theorieën over getalsmatige verhoudingen in de bouwkunst, o.a. over het plastisch getal, hadden een grote invloed. Hij zocht naar de essentie, het ware wezen van de menselijke woning. Het bouwen van een kerk zag hij als de ultieme opgave om een menselijk verblijf te maken: zodat het aan God kon worden toegewijd. Hij had ook een eigen visie op kleding en ontwierp een eigen kledinglijn. In de Emmauspriorij in Maarssen, gebouwd in de Bossche stijl, zet Wim Johannesma Van der Laans ideeën over bouwen en kleden uiteen. De priorij illustreert zijn verhaal en is een mooie achtergrond voor de kleding die in een speciaal ontworpen dansvoorstelling wordt getoond Code: V 808 Locatie: Ignatiushuis, Beulingstraat 11, Amsterdam Toegang: € 20,-Begeleiding: Wim Johannesma, lid Fraternit de Jerusalem Brussel en Riette Beurmanjer, danseres Informatie/aanmelden: telefoon 020 – 6798207 e-mail: [email protected] ; www.ignatiushuis.nl Persbericht Studieconferentie: ‘Scheiding Kerk en Staat’ In juni 2008 publiceerde de gemeente Amsterdam de Notitie Scheiding Kerk en Staat. In deze notitie maakt de Amsterdamse overheid een keuze voor de wijze waarop zij met de scheiding tussen kerk en staat wil omgaan. Deze keuze heeft consequenties voor kerken, moskeekoepels en andere religies en levensbeschouwingen. De Raad van Kerken Amsterdam en de Raad voor Levensbeschouwingen en Religies in Amsterdam organiseren, in samenwerking met de Gemeente Amsterdam, een studieconferentie over de notitie. Genodigden zijn mensen uit kerken en andere levensbeschouwingen en religies, als ook vertegenwoordigers van politieke partijen. Op de conferentie zullen het woord voeren: - De heer Job Cohen, burgemeester van Amsterdam - Mevrouw Mr Dr Sophie van Bijsterveld, Universiteit van Tilburg, oud-studiesecretaris van het CIO (Commissie Interkerkelijk Contact in Overheidszaken) - De heer Driss el Boujoufi, voorzitter Contactorgaan Moslisms en Overheid (CMO) - Mevrouw June Beckx van het SKIN, Samen Kerk in Nederland / Together Church in the Netherlands, een bundeling van migranten kerken. De drie laatstgenoemde sprekers zullen allen een korte inleiding houden, waarna er gelegenheid is met hen en met elkaar in gesprek te gaan. Na de discussie zal Burgemeester Job Cohen reflecteren op het geheel. 15 Tijd: maandag 8 juni 2009, 16.00-19.00 uur Plaats: Stadhuis Amsterdam - Boekmanzaal Contactpersonen: De heer Ruud Huysmans, voorzitter Raad van Kerken Amsterdam, (020)4227762, ruud.huysmans(@xs4all.nl . De heer Jan Ruijter, voorzitter Raad voor Levensbeschouwingen en Religies Amsterdam, (075)6425012, [email protected] . Secretariaat: hier jouw naam enz. invullen, waar geïnteresseerden zich dienen aan te melden. Deze conferentie wordt mede mogelijk gemaakt door de Gemeente Amsterdam en Ars Donandi. Meditatie: ‘Zomerse Stiltedagen’ Bergeijk, maandag 22 – donderdag 25 juni: aankomst dag 1 om 10.00 uur; vertrek na het avondeten op dag 4 Na twaalf jaar kluizenaarsleven, een intense meditatietraining en een lange innerlijke weg begeleidt Miek Pot nu mensen op de weg naar binnen. Contemplatie is de Grote Stilte binnengaan. Dat vraagt om een training, daar ben je niet zo maar. Code: B 847 Locatie: Gemeenschap de Hooge Berkt, Hooge Berkt 16, Bergeijk ( www.hoogeberkt.nl ) ; telefoon 0497 - 55 17 20 Toegang: € 295,-- inclusief logies en maaltijden Begeleiding: Miek Pot en Fieke Klaver Informatie/aanmelden: telefoon 020 – 6798207 e-mail: [email protected] ; www.ignatiushuis.nl INGEKOMEN 8 maart 2009 Verslag: DOOR Erik Haan Internationale Vrouwendag bij Assadaaka met het thema: 16 'Wij kunnen het samen doen' Een verslag van de bijeenkomst ter gelegenheid van de Internationale Vrouwendag, 8 maart 2009 Wij kunnen het samen doen.. Assadaaka multiculturele vereniging, Onze Hoop, de Nederlandse bond voor Oudere Migranten Actief (NOMA) en Humanistisch organisatie (de Gemeenschap) deden mee aan viering op 8 maart j.l. van de Internationale Vrouwendag. “De emancipatie van de vrouw en de Islam’’ Wanneer: zondag 8 maart 2009 Waar: Assadaaka, Buurthuis de Meevaart Adres Balistraat 48a, 1094 JN Amsterdam Tijd: 18.30-21.00 uur Assia en Khadija druk aan het opnemen Op 8 maart werd voor de 100e keer Vrouwendag gevierd; in 1910 had hij nog niet het internationale karakter dat hij sinds 1978 gekregen heeft, maar hij is zeker geen nieuwkomer in de talrijke manifestaties en herdenkingen die onze wereld kent. Vanzelfsprekend laat ook de multiculturele vereniging voor vriendschap, Assadaaka, deze dag niet ongemerkt voorbijgaan en voor deze gelegenheid had zij dan ook een themabijeenkomst gepland in de Meevaart. Het vervolg van dit aansprekende verslag treft u aan op onderstaande websites. De Internationale Vrouwendag in de Meevaart is georganiseerd door de multiculturele Europese vereniging voor vriendschap Assadaaka in samenwerking met Comité Onze Hoop, de Nederlandse Bond voor Oudere Migranten Actief NOMA en de humanistische organisatie De Gemeenschap. Voor meer informatie over de multiculturele vereniging Assadaaka en haar werkzaamheden kunt u contact opnemen met de voorzitter, de heel Ahmed El Mesri op telefoonnummer 0610 112691. U kunt ook de website raadplegen: www.vriendschapassadaaka.web-log.nl. Voor meer informatie over het Comité Onze Hoop kunt u de website raadplegen, http://www.comiteonzehoop.web-log.nl of contact opnemen met de voorzitter, de heer Ahmed El Mesri op telefoonnummer 0610 112691 of via e-mail: [email protected] 17 De Nederlandse Bond voor Oudere Migranten Actief, de NOMA, heeft een eigen website waar u meer informatie kunt vinden: www.noma-amsterdam.nl. U kunt ons ook telefonisch bereiken van maandag tot en met woensdag van 10.00 uur tot 17.00 uur via telefoonnummer (020) 7525197 PRIKBORD Dit kader is ervoor bestemd om niet alleen jullie prikkelende op- en aanmerkingen, maar ook suggesties en vragen hierin op te nemen. Aarzel dan ook niet om te reageren binnen dit kader van een nieuwsbrief voor vrouwen van verschillende levensbeschouwingen en religies. Bovendien wordt hier informatie onder de noemer Opgemerkt: opgenomen Opgemerkt: Werkplaats voor Feminisme en Levensbeschouwing [email protected] Pakistanstraat 23, 2408 HJ Alphen aan den Rijn Vlugschrift 35, 18 april 2009 – Dit is het laatste Vlugschrift! Aan leden, oud-leden en belangstellenden van de Werkplaats Uitnodiging voor de laatste bijeenkomst op 15 mei 2009 Sinds de oprichting in 2004 heeft U de Werkplaats gesteund met uw lidmaatschap en belangstelling. Wij als bestuur hebben, samen met U, bijeenkomsten georganiseerd over een flink aantal onderwerpen. Zo kwam de Grondwet voor Europa een paar keer voorbij, we hadden een dialoog met Islamitische vrouwen, maar het ging ook over de dialoog als zodanig en nog veel meer. Daarnaast hebben we 35 Vlugschriften verstuurd om u op de hoogte te houden van het wel en wee in feministisch theologisch Nederland. We hebben de komst van de feministisch theologe Ivone Gebara uit Zuid-Amerika naar Nederland mede mogelijk gemaakt, samen met de Oecumenische Vrouwensynode, het IWFT en het ‘CMC, mensen met een missie’. Vanaf de start van de Werkplaats was het huidige bestuur bedoeld als een interim bestuur. Het is jammer genoeg niet gelukt om nieuwe bestuursleden te vinden die de werkzaamheden in een hogere versnelling konden brengen en nieuwe activiteiten zouden kunnen ontwikkelen. De formule bleek ook niet geschikt om de belangstelling en betrokkenheid van vrouwen uit andere godsdiensten te wekken. En sinds 2007 loopt het aantal contributie betalende leden van de Werkplaats drastisch terug. We hebben daarom de mening van deze leden gepeild en met hun unanieme instemming hebben we besloten de Werkplaats op te heffen. We hebben hen ook geraadpleegd over de bestemming van het batig saldo van de vereniging. Dat opheffen doen we echter niet zomaar. Op vrijdagmiddag 15 mei a.s. van 13.30 u – 17.00 u beleggen we nog een laatste bijeenkomst in ‘de Gaarde’ in Bunnik, waar we ook begonnen zijn. Eerst hebben we dan de formele ledenvergadering waarin het besluit tot opheffen bekrachtigd wordt. Daarna maken we de balans op met behulp van Martina Heinrichs, cursuscoördinator van het DAC in Huissen en Annette Mevis, archivaris van het IIAV. We hopen op een goede opkomst. Het is wel handig voor de organisatie als u zich even per e-mail aanmeldt bij: [email protected] 18 Met hartelijke groet en tot 15 mei in Bunnik: ‘De Gaarde’, Provincialeweg 32a, 3981 AP Bunnik. Telefoon 030-6563996 Greet den Dulk-Barens, secretaris, Jansje Sick-Vernhout, voorzitter, Femmy Janson-Oosterhagen, penningmeester FEEST- en GEDENKDAGEN 2009 : uit de interreligieuze kalender 2009 – www.rlrnijmegen.nl en uit www.palet.nl mei 2009 DERWISJEN De leerling die de weg naar Gods liefde heeft gekozen, wordt “derwisj” genoemd. In deze draaiende beweging van God ontvangen de derwisjen Zijn liefde. Een derwisj is een islamitische geestelijke die de gelofte van armoede heeft afgelegd. Het woord is afgeleid van dar, Perzisch voor deur, en wisj is een bepaalde vorm van het Perzische werkwoord voor zitten. Een derwisj is dus iemand die maar aan één deur wil zitten, de deur van de goddelijke Geliefde. Volgens anderen is de naam afkomstig uit het Perzisch: darwich = arm, darvesh = bedelaar. mei 1 Dag van de Arbeid Viering van de strijd en de waardigheid van de arbeidsklasse, van de hoop op een rechtvaardige samenleving. Deze dag wordt vrijwel overal gevierd, behalve in Nederland. 4 Dodenherdenking Herdenking van de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en de slachtoffers van oorlogsgeweld nadien. Om 20.00 uur wordt door het hele land twee minuten stilte in acht genomen. Bus, tram, metro en trein staan stil. 5 Nationale Bevrijdingsdag Herdenking van de capitulatie van de nazi’s (5 mei 1945) in Nederland. 9 Wesak (Buddha Shakyamuni's Verlichting en Paranirvana) – Therawâda – Boeddhisten Het boeddhistisch vollemaansfeest, dat in de maand mei wordt gevierd. Gedurende deze maand wordt Heer Boeddha herdacht. Het bijzondere van dit vollemaansfeest is, dat in mei Heer Boeddha tijdens volle maand werd geboren. Hij heeft verlichting bereikt en is opgestaan in Nirvana. Daardoor ontstond het Wesakfeest. Nirvana betekent: het uitdoven van het aardse besef van het gescheiden bestaan. 19 21 Hemelvaartsdag – Christendom Veertig dagen na Zijn opstanding uit het graf is Jezus volgens het christelijk geloof naar de hemel opgestegen, naar God de Vader. Deze gebeurtenis wordt op Hemelvaartsdag herdacht. 23 De Dag van de Verkondiging van de Báb – Bahá'í Op de 23e mei 1844 begint de Bahá’í jaartelling. Op die dag verklaarde de Báb (lett. Poort) aan Zijn eerste volgeling dat Hij de beloofde Profeet is. Hij voorspelde, dat er weldra een tijd van mondiale vrede zal aanbreken. De Báb verkondigde bovendien de komst van een tweede profeet, de Stichter van het Bahá’í geloof. 29 De Sterfdag (Hemelvaart) van Bahá'u'lláh – Bahá'í Bahá’ulláh, Profeet en Stichter van het Bahá’í geloof, overleed in 1892 in Akka, Israël (destijds Palestina). 29 Sjawoe'ot (Wekenfeest) – Jodendom Sjawoe’ot betekent ‘weken’ en wordt daarom ook wel het Wekenfeest genoemd. Zeven weken na Pesach, de uittocht uit Egypte, werden aan de Joden hun heilige geschriften geopenbaard, de Tora. Het feest herinnert aan deze ingrijpende gebeurtenis bij de berg Sinaï: herdenking van de ontvangst van de Wet en de Tien Geboden door Mozes op de berg Sinaï. Het feest duurt twee dagen. Het is de gewoonte een nacht door te leren uit de Tora en melkproducten te eten. Het Jodendom wil benadrukken dat, hoewel de Tora toen is gegeven, het aan elke Jood is de Tora elke dag te ontvangen. 31-1 Pinksteren – Christendom Tien dagen na Hemelvaartsdag – en dus vijftig dagen vanaf Pasen – herdenken Christenen hoe de discipelen van Jezus de Heilige Geest ontvangen. Er verschenen vlammen boven hun hoofden en ze konden nu zieken genezen in naam van Jezus en Gods boodschap in andere talen verspreiden. Het geloof begon zich daarmee te verspreiden. Het was het vroegste begin van christelijke gemeenschap en de aanzet tot het vormen van de kerk. juni HINDOEÏSME Door Mij met een onwankelbaar gemoed te beschouwen, gedisciplineerd in het praktiseren van de meditatie, kan men het Verhevene Wezen nader komen. Bhagavad Gita 1 Pinksteren – Christendom 21 Wereldhumanismedag – Humanisme 24 St. Jansfeest – Antroposofie 24 Dia di San Juan – Arubanen 20 25 Regaib Kandili* - Islamitisch-Turks * Bij de meeste islamitische en hindoe-feestdagen wordt de precieze datum bepaald door de stand van de maan. Veel islamitische gemeenschappen in Nederland gaan niet uit van de maanstand in Nederland, maar van die in de verschillende islamitische landen. De begindata van de islamitische feestdagen kunnen voor de verschillende groepen dan ook enkele dagen afwijken. Wilt u de Nieuwsbrief niet meer ontvangen. Meld u dit dan aan de Redactie via e-mail [email protected] of telefonisch 020-6902378 (Gerrie van Krevel) - 020-6949647 (Ank Veenstra) 21