Leerkrachten. Een link naar de ruimte Internetproject voor de zesde klas Ontworpen door Aagje Adriaens [email protected] Marie Hubain [email protected] Bram Vermeulen [email protected] Leen Wauters Leen.Wauters@rug,ac.be Inleiding Dit is een les via internet voor leerlingen van de zesde klas. Het is de bedoeling dat ze in de eerste plaats leren over de ruimte en dat ze aarde, zon en maan kunnen situeren tegenover elkaar. Ook de verschillende banen van aarde en maan zijn belangrijk. In de tweede plaats verwerven de leerlingen ook procedurele kennis, d.w.z. dat ze met internet en computers leren werken. Via deze interactieve lesactiviteit zullen jullie ondergedompeld worden in de wondere wereld van het heelal. Jullie zullen merken dat hoe meer je je verdiept in deze materie, hoe kleiner je je als mensje op deze aardbol zal voelen…Jullie zullen versteld staan van hoe klein onze blauwe planeet is in vergelijking met het immense universum en welke krachten er allemaal spelen tussen planeten onderling. Het is moeilijk zich een beeld te vormen van de enorme afstanden tussen de hemellichamen, maar met een beetje verbeelding lukt het jullie wel…De verhoudingen in het heelal kan je vergelijken met een speldenkopje in het Antwerpse sportpaleis, en dan nog… Er wordt vandaag de dag heel veel onderzoek gedaan rond de ruimte, bijvoorbeeld door de NASA, zodanig dat er een ruim aanbod is aan informatie op het internet. Daarvan hebben wij een selectie gemaakt, zodat jullie de meest belangrijke en vooral de meest boeiende en spectaculaire sites zullen bezoeken. Voor de geïnteresseerden onder jullie, hopen wij antwoorden te kunnen geven op jullie vragen; voor de minder geïnteresseerden: na deze les zullen jullie er ongetwijfeld anders over denken! Klas Dit is een internetproject voor leerlingen van de zesde klas. Deze les past in het vak ‘Wereldoriëntatie’ bij de rubriek ‘niet levende natuur’. Voor het uitvoeren van deze kennis is niet echt enige voorkennis vereist. Leerdoelen In de eindtermen staat dat de leerlingen in staat moeten zijn om te tonen hoe de aarde om haar eigen as draait, en hoe de aarde, de zon en de maan ten opzichte van elkaar bewegen. Via de websites en de tekst op deze site leren de leerlingen hoe de vork in de steel zit. Ze zoeken zelf bijkomende informatie en vooral illustratieve foto’s die bij de leerstof passen en hen een duidelijk, authentiek beeld geven. Bij deze taak is het belangrijk dat jullie niet alleen leren uit de inleidende tekst, maar dat jullie ook gebruik maken van de informatie die uit de sites komt. Deze twee bronnen van kennis moeten jullie op de een of andere manier trachten te integreren, zodat jullie een goed samenhangend totaalbeeld krijgen, dat ervoor zorgt dat jullie de basisconcepten onder de knie hebben. Proces Het zonnestelsel bestaat uit de zon; de negen planeten, drieënzestig satellieten van planeten, een groot aantal kleinere lichamen (kometen en asteroïden) en het interplanetaire medium. Het binnenste gedeelte van het zonnestelsel bestaat uit de zon, Mercurius, Venus, Aarde en Mars: de planeten in het buitenste deel van ons zonnestelsel zijn Jupiter, Saturnus, Uranus, Neptunus en Pluto. Om de relatieve afstanden in het zonnestelsel beter te kunnen voorstellen is het handig om het zonnestelsel te reduceren tot één miljardste. De Aarde zou dan ongeveer 1,3 cm in diameter zijn (de grootte van een druif). De Maan zou zich op een voet afstand bevinden. De zon is dan 1,5 meter in diameter (ongeveer de grootte van een persoon). Zoek hier op hoeveel meter de zon dan van de aarde zou verwijderd zijn. (klik vervolgens op “lesmaterialen” en daarna op “de 9 planeten” onder de rubriek astronomie. Daar kan je klikken op “inleiding” en “Een reis door ons zonnestelsel”.) De zon: centrum van ons zonnestelsel. Onze zon is het belangrijkste lichaam in ons zonnestelsel: ze laat immers leven op Aarde toe. De zon is echter ook enorm belangrijk voor astronomen: alle kennis over de sterren die we hebben, is voornamelijk het gevolg van studie aan onze ster. In feite is de zon een zeer normale ster van gewone omvang. Toch blijft het één van de meest mysterieuze objecten in ons stelsel. Wat is de oorzaak van de zonnevlekken? Veroorzaakt de zon het 'broeikaseffect' op Aarde? De Zon is ongeveer 4,5 miljard jaar oud. Sedert haar geboorte heeft ze ongeveer de helft van haar waterstof in haar kern omgezet. Ze zal nog op een "vredevolle" manier gedurende 5 miljard jaar blijven stralen (alhoewel haar lichtsterkte in de loop van deze tijd ongeveer zal verdubbelen). Dan zal al de waterstof, de brandstof van de zon, opgebruikt zijn. Net zoals de andere sterren bij de eindfase van hun leven, zal ook de zon grote veranderingen ondergaan. Een van de gevolgen zal zijn dat de aarde totaal zal verwoest worden en dat er een planetaire nevel zal geboren worden. Lees hier meer over en bekijk enkele foto’s of zoek bijkomende info over de zon op deze site door hierop te klikken ga ook naar “enkele toffe dingen” op deze site. Lagen van de zon De zon bestaat uit verschillende lagen. Deze zijn de drie belangrijkste: (van binnen naar buiten) 1) De Fotosfeer 2) De Chromosfeer 3) De Corona Zoek wat meer uitleg over deze lagen op deze interessante site Zonnevlekken Het oppervlak van de zon vertoont geregeld donkere vlekken. De zonnevlekken hangen samen met koelere plekken op de zon. Hun aantal is een maat voor de activiteit van de zon: hoe meer er te zien zijn, hoe actiever de zon. Wil je weten hoe ze eruit zien, ga naar deze leuke site en ook deze is de moeite waard! Zonsverduistering kijk hier naar de afbeelding Dit is een schets van een zonsverduistering, zoals we er een gehad hebben op 11 augustus 1999. Dit principe is eigenlijk vrij eenvoudig. Wanneer de Zon, Aarde en Maan bij het beschrijven van hun banen op een zelfde lijn komen te staan (met de maan in het midden), wordt de aarde niet helemaal meer belicht door de zon, de maan zit in de weg en op de aarde valt de schaduw van de maan. De aarde: onze blauwe planeet Tot nu toe is de aarde de enige planeet waarop er leven werd vastgesteld. Op de aarde leven er zes miljard mensen, die elke dag energie gebruiken om te overleven. Deze energie komt van waterkracht, de zon, kerncentrales en olie uit het MiddenOosten. Deze bronnen zijn niet onuitputbaar. De aarde is echter aan het evolueren: de ijskap smelt langzaam maar zeker; de ozonlaag wordt dunner; de temperatuur op aarde stijgt, evenals het zeeniveau. Dit is deels het gevolg van vervuiling en van het klimaat. 71% van de aarde is bedekt met water. De aarde is de enige planeet waar water in vloeibare vorm voorkomt. Water is uiteraard noodzakelijk voor het ontstaan van leven. Ontdek wie vaststelde dat de aarde een planeet was: : klik hier Ga naar lesmateriaal, vervolgens naar astronomie, de ‘negen planeten’ en dan klik je op de ‘Aarde’. De aarde draait in een ellipsvormige baan rond de zon. Tegelijkertijd draait de maan rond de aarde in een baan die 28 dagen duurt. : klik hier om te weten hoeveel dagen de aarde erover doet om éénmaal rond de zon te gaan. Doordat de aarde een ellipsvormige baan beschrijft rond de zon, staat de zon nu eens verder, dan weer dichter bij de aarde. Dit verklaart de afwisseling van de seizoenen. De maan: onze natuurlijke satelliet. De hoeveelheid maan die wij op de aarde te zien krijgen, is afhankelijk van de hoek tussen de zon, de maan en de aarde. Kom te weten waarom we altijd dezelfde kant van de maan zien! klik hier Ga hierop naar de educatieve site van de week, klik op de rubriek wetenschappen, vervolgens op astronomie en ga dan naar de ‘maanfoto’s’. De aantrekkingskrachten die beide hemellichamen op elkaar uitoefenen zorgen voor de getijdenwerking op aarde. De maan heeft zoals gekend, vier kwartieren. De maan kan in verschillende mate belicht worden door de zon, aangezien de aarde verschillende standen tussen zon en maan kan innemen. Zo onderscheiden we vier stadia: Zoek ze op op volgende site: klik hier We hebben nog een leuk opdrachtje voor jullie in petto: kijk vanavond naar de stand van de maan en mail ons jullie antwoord door (voor onze adressen: zie bovenaan). De Grote Vragen Er is al heel wat onderzoek gedaan naar ons zonnestelsel en hoewel we hiervan al veel hebben opgestoken, blijft er toch nog altijd een aantal vragen onbeantwoord. 1. Hoe is het zonnestelsel ontstaan? Algemeen neemt men aan dat het zonnestelsel gevormd is uit een nevel van stof en gas. Maar de details zijn ver van duidelijk. 2. Zijn er planetenstelsels rond andere sterren ? Er zijn duidelijke aanwijzingen dat er rond andere sterren planeten van de grootte van Jupiter een omloop hebben. Er zijn nog geen planeten die op de aarde lijken gevonden. Het is bijna niet aan te nemen dat de aarde "iets" uniek zou zijn, maar het is wachten op concrete aanwijzingen. 3. Is ergens anders leven in ons zonnestelsel ? Als het antwoord neen is, waarom is de aarde dan zo uniek ? 4. Is er leven buiten het zonnestelsel ? Intelligent leven? 5. Is leven eerder uitzonderlijk of zelfs uniek in de evolutie van het universum of is leven overal en algemeen verspreid in het heelal ? Verwachte moeilijkheden bij de leerling Het natuurlijk mechanisme van aarde-zon-maan is een principe dat eenvoudig lijkt, maar heel wat ruimtelijk inzicht van de leerling vergt. Dit is niet zo vanzelfsprekend voor álle leerlingen. Zo’n principe uitleggen aan de hand van gedrukte instructies is dan ook niet zo een eenvoudige taak. De leerkracht zal eventueel bij die leerlingen moeten gaan die hier moeite mee hebben, en hen het principe nog eens op een mondelinge manier uitleggen, misschien met behulp van voorwerpen, zoals appelsien(aarde)-citroen(maan)-pompelmoes(zon). Wat verwacht men van de leerkracht? Elke leerkracht kan deze opdracht in principe begeleiden, maar moet de lesactiviteit wel voorbereid hebben. Hij/zij moet dus met andere woorden op de hoogte zijn van de inhoud van de les, om de leerlingen gericht te kunnen helpen. Mogelijke variaties op de lesactiviteit De lesactiviteit kan misschien worden aangevuld met een bezoek aan het planetarium of een museum en dergelijke. Bronnen Voor het uitvoeren van deze lesactiviteit wordt er niet echt gebruik gemaakt van specifieke hulpmiddelen, zoals handboeken en encyclopedieën. Deze laatste worden namelijk vervangen door hulpmiddelen on-line. De volgende websites worden gebruikt: http://www.digilife.be/schoolnet http://www.knmi.nl/voorl/nader http://www.kijk.nl/zonsverduistering http://www.astro.uva.nl/demo/od95 http://home.wxs.nl/~mros/sol.htm http://www.digikids.be Evaluatie Er wordt van jullie verwacht dat jullie het natuurlijk mechanisme tussen aarde, zon en maan begrijpen en andere verschijnselen, zoals de getijden en de seizoenen, kunnen verklaren. Ook moeten jullie van de zon, maan en aarde de belangrijkste kenmerken kunnen onderscheiden. Cijfers zijn hierin niet belangrijk, enkel de algemene verhoudingen kunnen inzien via deze cijfers is van belang. De leerkracht kan kijken of de doelen in voldoende mate zijn bereikt aan de hand van het geven van tekeningen, die een bepaalde situatie schetsen, bv. de situatie van een zonsverduistering. De leerlingen moeten hier dan uitleg bij geven. De leerkracht kan hierbij uiteraard ook enkele vragen stellen over de zon, aarde of maan. Conclusie Leerlingen leren hier over de aarde, maan en zon + de relatie die ze hebben tot elkaar. Het principe van zonsverduistering, baan rond de zon, enz. moeten de leerlingen na deze les onder de knie hebben. Dit doen ze door deze site te doorlopen en de aangeduide websites onder de loep te nemen. Referenties http://www.digilife.be/schoolnet http://www.knmi.nl/voorl/nader http://www.kijk.nl/zonsverduistering http://www.astro.uva.nl/demo/od95 http://home.wxs.nl/~mros/sol.htm http://www.digikids.be Leerlingen. Een link naar de ruimte Internetproject voor de zesde klas Ontworpen door Aagje Adriaens [email protected] Marie Hubain [email protected] Bram Vermeulen [email protected] Leen Wauters Leen.Wauters@rug,ac.be Inleiding Via deze interactieve lesactiviteit zullen jullie ondergedompeld worden in de wondere wereld van het heelal. Jullie zullen merken dat hoe meer je je verdiept in deze materie, hoe kleiner je je als mensje op deze aardbol zal voelen…Jullie zullen versteld staan van hoe klein onze blauwe planeet is in vergelijking met het immense universum en welke krachten er allemaal spelen tussen planeten onderling. Het is moeilijk zich een beeld te vormen van de enorme afstanden tussen de hemellichamen, maar met een beetje verbeelding lukt het jullie wel…De verhoudingen in het heelal kan je vergelijken met een speldenkopje in het Antwerpse sportpaleis, en dan nog… Er wordt vandaag de dag heel veel onderzoek gedaan rond de ruimte, bijvoorbeeld door de NASA, zodanig dat er een ruim aanbod is aan informatie op het internet. Daarvan hebben wij een selectie gemaakt, zodat jullie de meest belangrijke en vooral de meest boeiende en spectaculaire sites zullen bezoeken. Voor de geïnteresseerden onder jullie, hopen wij antwoorden te kunnen geven op jullie vragen; voor de minder geïnteresseerden: na deze les zullen jullie er ongetwijfeld anders over denken! Taak Deze les zullen jullie alleen moeten doorlopen. Het is de bedoeling dat jullie de tekst lezen en waar er een link staat, mogen jullie erop klikken, zodat jullie op de bedoelde sites komen. Zo leren jullie gebruik te maken van het internet om informatie over een bepaald onderwerp op te zoeken. Aan de hand van deze les, willen we jullie iets aanbrengen over de ruimte, en in het bijzonder over de stand van de zon, maan en aarde ten opzichte van elkaar. Via deze les willen we jullie inzicht vergroten in de baan die iedere planeet of ster aflegt, en vooral hoe ze bewegen in relatie tot elkaar. Hierbij gaan we ons beperken tot de zon, maan en aarde. Bij deze taak is het belangrijk dat jullie niet alleen leren uit de inleidende tekst, maar dat jullie ook gebruik maken van de informatie die uit de sites komt. Deze twee bronnen van kennis moeten jullie op de een of andere manier trachten te integreren, zodat jullie een goed samenhangend totaalbeeld krijgen, dat ervoor zorgt dat jullie de basisconcepten onder de knie hebben. Proces Het zonnestelsel bestaat uit de zon; de negen planeten, drieënzestig satellieten van planeten, een groot aantal kleinere lichamen (kometen en asteroïden) en het interplanetaire medium. Het binnenste gedeelte van het zonnestelsel bestaat uit de zon, Mercurius, Venus, Aarde en Mars: de planeten in het buitenste deel van ons zonnestelsel zijn Jupiter, Saturnus, Uranus, Neptunus en Pluto. Om de relatieve afstanden in het zonnestelsel beter te kunnen voorstellen is het handig om het zonnestelsel te reduceren tot één miljardste. De Aarde zou dan ongeveer 1,3 cm in diameter zijn (de grootte van een druif). De Maan zou zich op een voet afstand bevinden. De zon is dan 1,5 meter in diameter (ongeveer de grootte van een persoon) en is 150 meter van de aarde verwijderd. Wil je hierover enkele mooie illustratieve foto’s en wat tekst en uitleg bekijken, klik dan op de onderstaande link. (bron: http://www.digilife.be/schoolnet); klik vervolgens op “lesmaterialen” en daarna op “de 9 planeten” onder de rubriek astronomie. Daar kan je klikken op “inleiding” en “Een reis door ons zonnestelsel”. Het zonnestelsel bestaat uit de zon; de negen planeten, drieënzestig satellieten van planeten, een groot aantal kleinere lichamen (kometen en asteroïden) en het interplanetaire medium. Het binnenste gedeelte van het zonnestelsel bestaat uit de zon, Mercurius, Venus, Aarde en Mars: de planeten in het buitenste deel van ons zonnestelsel zijn Jupiter, Saturnus, Uranus, Neptunus en Pluto. Om de relatieve afstanden in het zonnestelsel beter te kunnen voorstellen is het handig om het zonnestelsel te reduceren tot één miljardste. De Aarde zou dan ongeveer 1,3 cm in diameter zijn (de grootte van een druif). De Maan zou zich op een voet afstand bevinden. De zon is dan 1,5 meter in diameter (ongeveer de grootte van een persoon). Zoek hier op hoeveel meter de zon dan van de aarde zou verwijderd zijn. (klik vervolgens op “lesmaterialen” en daarna op “de 9 planeten” onder de rubriek astronomie. Daar kan je klikken op “inleiding” en “Een reis door ons zonnestelsel”.) De zon: centrum van ons zonnestelsel. Onze zon is het belangrijkste lichaam in ons zonnestelsel: ze laat immers leven op Aarde toe. De zon is echter ook enorm belangrijk voor astronomen: alle kennis over de sterren die we hebben, is voornamelijk het gevolg van studie aan onze ster. In feite is de zon een zeer normale ster van gewone omvang. Toch blijft het één van de meest mysterieuze objecten in ons stelsel. Wat is de oorzaak van de zonnevlekken? Veroorzaakt de zon het 'broeikaseffect' op Aarde? De Zon is ongeveer 4,5 miljard jaar oud. Sedert haar geboorte heeft ze ongeveer de helft van haar waterstof in haar kern omgezet. Ze zal nog op een "vredevolle" manier gedurende 5 miljard jaar blijven stralen (alhoewel haar lichtsterkte in de loop van deze tijd ongeveer zal verdubbelen). Dan zal al de waterstof, de brandstof van de zon, opgebruikt zijn. Net zoals de andere sterren bij de eindfase van hun leven, zal ook de zon grote veranderingen ondergaan. Een van de gevolgen zal zijn dat de aarde totaal zal verwoest worden en dat er een planetaire nevel zal geboren worden. Lees hier meer over en bekijk enkele foto’s of zoek bijkomende info over de zon op deze site door hierop te klikken ga ook naar “enkele toffe dingen” op deze site. Lagen van de zon De zon bestaat uit verschillende lagen. Deze zijn de drie belangrijkste: (van binnen naar buiten) 3) De Fotosfeer 4) De Chromosfeer 3) De Corona Zoek wat meer uitleg over deze lagen op deze interessante site Zonnevlekken Het oppervlak van de zon vertoont geregeld donkere vlekken. De zonnevlekken hangen samen met koelere plekken op de zon. Hun aantal is een maat voor de activiteit van de zon: hoe meer er te zien zijn, hoe actiever de zon. Wil je weten hoe ze eruit zien, ga naar deze leuke site en ook deze is de moeite waard! Zonsverduistering kijk hier naar de afbeelding Dit is een schets van een zonsverduistering, zoals we er een gehad hebben op 11 augustus 1999. Dit principe is eigenlijk vrij eenvoudig. Wanneer de Zon, Aarde en Maan bij het beschrijven van hun banen op een zelfde lijn komen te staan (met de maan in het midden), wordt de aarde niet helemaal meer belicht door de zon, de maan zit in de weg en op de aarde valt de schaduw van de maan. De aarde: onze blauwe planeet Tot nu toe is de aarde de enige planeet waarop er leven werd vastgesteld. Op de aarde leven er zes miljard mensen, die elke dag energie gebruiken om te overleven. Deze energie komt van waterkracht, de zon, kerncentrales en olie uit het MiddenOosten. Deze bronnen zijn niet onuitputbaar. De aarde is echter aan het evolueren: de ijskap smelt langzaam maar zeker; de ozonlaag wordt dunner; de temperatuur op aarde stijgt, evenals het zeeniveau. Dit is deels het gevolg van vervuiling en van het klimaat. 71% van de aarde is bedekt met water. De aarde is de enige planeet waar water in vloeibare vorm voorkomt. Water is uiteraard noodzakelijk voor het ontstaan van leven. Ontdek wie vaststelde dat de aarde een planeet was: : klik hier Ga naar lesmateriaal, vervolgens naar astronomie, de ‘negen planeten’ en dan klik je op de ‘Aarde’. De aarde draait in een ellipsvormige baan rond de zon. Tegelijkertijd draait de maan rond de aarde in een baan die 28 dagen duurt. : klik hier om te weten hoeveel dagen de aarde erover doet om éénmaal rond de zon te gaan. Doordat de aarde een ellipsvormige baan beschrijft rond de zon, staat de zon nu eens verder, dan weer dichter bij de aarde. Dit verklaart de afwisseling van de seizoenen. De maan: onze natuurlijke satelliet. De hoeveelheid maan die wij op de aarde te zien krijgen, is afhankelijk van de hoek tussen de zon, de maan en de aarde. Kom te weten waarom we altijd dezelfde kant van de maan zien! klik hier Ga hierop naar de educatieve site van de week, klik op de rubriek wetenschappen, vervolgens op astronomie en ga dan naar de ‘maanfoto’s’. De aantrekkingskrachten die beide hemellichamen op elkaar uitoefenen zorgen voor de getijdenwerking op aarde. De maan heeft zoals gekend, vier kwartieren. De maan kan in verschillende mate belicht worden door de zon, aangezien de aarde verschillende standen tussen zon en maan kan innemen. Zo onderscheiden we vier stadia: Zoek ze op op volgende site: klik hier We hebben nog een leuk opdrachtje voor jullie in petto: kijk vanavond naar de stand van de maan en mail ons jullie antwoord door (voor onze adressen: zie bovenaan). De Grote Vragen Er is al heel wat onderzoek gedaan naar ons zonnestelsel en hoewel we hiervan al veel hebben opgestoken, blijft er toch nog altijd een aantal vragen onbeantwoord. 1. Hoe is het zonnestelsel ontstaan? Algemeen neemt men aan dat het zonnestelsel gevormd is uit een nevel van stof en gas. Maar de details zijn ver van duidelijk. 2. Zijn er planetenstelsels rond andere sterren ? Er zijn duidelijke aanwijzingen dat er rond andere sterren planeten van de grootte van Jupiter een omloop hebben. Er zijn nog geen planeten die op de aarde lijken gevonden. Het is bijna niet aan te nemen dat de aarde "iets" uniek zou zijn, maar het is wachten op concrete aanwijzingen. 3. Is ergens anders leven in ons zonnestelsel ? Als het antwoord neen is, waarom is de aarde dan zo uniek ? 4. Is er leven buiten het zonnestelsel ? Intelligent leven? 5. Is leven eerder uitzonderlijk of zelfs uniek in de evolutie van het universum of is leven overal en algemeen verspreid in het heelal ? Verwachte moeilijkheden bij de leerling Het natuurlijk mechanisme van aarde-zon-maan is een principe dat eenvoudig lijkt, maar heel wat ruimtelijk inzicht van de leerling vergt. Dit is niet zo vanzelfsprekend voor álle leerlingen. Zo’n principe uitleggen aan de hand van gedrukte instructies is dan ook niet zo een eenvoudige taak. De leerkracht zal eventueel bij die leerlingen moeten gaan die hier moeite mee hebben, en hen het principe nog eens op een mondelinge manier uitleggen, misschien met behulp van voorwerpen, zoals appelsien(aarde)-citroen(maan)-pompelmoes(zon). Wat verwacht men van de leerkracht? Elke leerkracht kan deze opdracht in principe begeleiden, maar moet de lesactiviteit wel voorbereid hebben. Hij/zij moet dus met andere woorden op de hoogte zijn van de inhoud van de les, om de leerlingen gericht te kunnen helpen. Mogelijke variaties op de lesactiviteit De lesactiviteit kan misschien worden aangevuld met een bezoek aan het planetarium of een museum en dergelijke. Evaluatie Er wordt van jullie verwacht dat jullie het natuurlijk mechanisme tussen aarde, zon en maan begrijpen en andere verschijnselen, zoals de getijden en de seizoenen, kunnen verklaren. Ook moeten jullie van de zon, maan en aarde de belangrijkste kenmerken kunnen onderscheiden. Cijfers zijn hierin niet belangrijk, enkel de algemene verhoudingen kunnen inzien via deze cijfers is van belang. Conclusie Wat hebben jullie geleerd en waarom? Het doel van deze les is dat jullie kunnen tonen hoe de aarde om zichzelf en de aarde, de zon en de maan ten opzichte van elkaar bewegen. Ook was het de bedoeling dat jullie over zon, maan en aarde de meest elementaire dingen bijleerden. Door informatie van het internet te halen, leren jullie ook interactief te werk te gaan. Hier in casu met het internet. Kennis over de werking van de aarde en haar baan rond de zon (en de maan rond de aarde) verklaart heel wat verschijnselen in de natuur (zoals de seizoenen, getijden, het klimaat, duur van een dag, enz…). Het is belangrijk dat jullie dit weten, aangezien het de basis vormt voor meer specifieke kennis in de biologie of aardrijkskunde. Referenties http://www.digilife.be/schoolnet http://www.knmi.nl/voorl/nader http://www.kijk.nl/zonsverduistering http://www.astro.uva.nl/demo/od95 http://home.wxs.nl/~mros/sol.htm http://www.digikids.be