8-9-2015 Rubriek 710 – Medisch gebruikte ruimten 1 september 2015 Wijzigingen medische ruimten 1 : FOTO Wijzigingen medische ruimten 2 1 8-9-2015 Nieuwe NEN 1010 vanaf oktober 2015 Belangrijkste items: • • • • de term ‘klasse’ wordt vervangen door ‘groep’ ‘groep 3’ komt niet meer voor, wat NIET betekent dat de uitvoeringsvorm ‘klasse 3’ komt te vervallen. de benaming van het begrip MES-keten (wordt medisch IT-stelsel) nieuwe begrippen zoals “medisch elektrisch systeem” (niet te verwarren met MES-keten) duidelijke leesbare uitleg van een alarm op het “aardfout”-tableau Wijzigingen medische ruimten 3 Nieuwe NEN 1010 vanaf oktober 2015 Belangrijkste items: • • • • spanningsindicatoren op wandcontactdozen bij groep 2ruimten essentieel deel van een installatie (mag korte tijd worden onderbroken) het (maximale) aantal van wandcontactdozen op een medisch IT-stelsel het aantal vereffeningspunten Wijzigingen medische ruimten 4 2 8-9-2015 Kwaliteitswet zorginstellingen (Kaderwet) • Artikel 3: "De zorgaanbieder organiseert de zorgverlening op zodanige wijze, voorziet de instelling zowel kwalitatief als kwantitatief zodanig van personeel en materieel, en draagt zorg voor een zodanige verantwoordelijkheidstoedeling, dat een en ander leidt of redelijkerwijs moet leiden tot verantwoorde zorg." Wijzigingen medische ruimten 5 Kwaliteitswet zorginstellingen (Kaderwet) Artikel 4: “Het uitvoeren van artikel 3 omvat mede de systematische bewaking, beheersing en verbetering van de kwaliteit van de zorg.” Wijzigingen medische ruimten 6 3 8-9-2015 NEN 1010:2015 groep 0 (710.2.5) medisch gebruikte ruimte niet bedoeld voor het gebruik van patiëntendelen en waar onderbreking (verstoring) van de netvoeding geen levensbedreiging kan veroorzaken Wijzigingen medische ruimten 7 NEN 1010:2015 groep 1 (710.2.6) medisch gebruikte ruimten waar een onderbreking van de netvoeding geen bedreiging vormt voor de veiligheid van de patiënt en die bedoeld is voor het volgende gebruik van patiëntendelen: — uitwendig; — inwendig in enig deel van het lichaam, met uitzondering van gevallen waarin sprake is van groep 2 Wijzigingen medische ruimten 8 4 8-9-2015 NEN 1010:2015 groep 2 (710.2.7) medisch gebruikte ruimten bedoeld voor het gebruik van patiëntdelen bij toepassingen zoals: — handelingen die reiken tot in of aan het hart; of — handelingen waarbij een onderbreking (verstoring) van de netvoeding tot onaanvaardbare risico's voor de patiënt kan leiden “groep 2 plus” of “groep 3” en vele andere varianten bestaan niet!!! Wijzigingen medische ruimten 9 Raad van Bestuur DELEGEER Bepalen van ruimteclassificatie Ontwerp: • installateur • adviseur Aanleg/uitvoering: • installateur Beheer: • Installatieverantwoordelijke (IV) • Technische dienst Wijzigingen medische ruimten • • • • • • • Medisch personeel Personen verantwoordelijk voor medische veiligheid Medisch instrumentele dienst Klinisch fysicus Installatieverantwoordelijke (installateur) (adviseur) Het hoofd of de bestuurder is verantwoordelijk voor het correct classificeren Installatieverantwoordelijke is eerst verantwoordelijk voor de elektrische installaties (uiteindelijk is Raad Van Bestuur eindverantwoordelijk) 10 5 8-9-2015 Bepalen van de ruimteclassificatie Wordt er gebruik gemaakt van patiëntendelen? Kan onderbreking (verstoring) van de netvoeding een bedreiging vormen voor de veiligheid van de patiënt? Wordt er gebruik worden gemaakt van patiëntendelen waarbij handelingen tot in of aan het hart plaatsvinden? Uitvoeren op basis van risicoanalyse START wordt er gebruik gemaakt van patiëntendelen? Nee GROEP 0 Ja kan onderbreking (verstoring) van de netvoeding een bedreiging vormen voor de veiligheid van de patiënt? Nee GROEP 1 Ja wordt er gebruik gemaakt van patiëntendelen waarbij handelingen tot in of aan het hart plaatsvinden? Nee GROEP 2 Ja Uitvoeren op basis van risico-analyse Wijzigingen medische ruimten STOP 11 Oké …groep 2 op basis van risico-analyse…? Gebruiker: “Welke medische handelingen mag ik hier doen?” “Hoe kan ik dat zien/weten?” Inspecteur: “Zitten ze hier in of aan het hart?” “Ik meet hier 12 millivolt op een steun, en nu?” “Waar is de risicoanalyse?” Installateur: “Moet ik delen geïsoleerd opstellen? Zo ja, welke delen?” “Waar sluit ik de vereffening van die elektrische deur op aan?” De norm geeft de mogelijkheid om zelf beslissingen te nemen! Het ziekenhuis kan de voorwaarden bepalen waarin hij zijn werk kan doen. Wijzigingen medische ruimten 12 6 8-9-2015 Patiëntenomgeving • Elk gebied waarbinnen opzettelijk of onopzettelijk contact kan plaatsvinden tussen een patiënt en delen van het medisch elektrisch materieel of medisch elektrische systeem of tussen een patiënt en andere personen die delen van het medisch elektrisch materieel of medisch elektrische systeem aanraken. • [BRON: NEN-EN-IEC 60601:2006, 3.79] Wijzigingen medische ruimten 13 Patiëntenomgeving • OPMERKING: Dit is van toepassing wanneer de positie van de patiënt vooraf is vastgelegd; wanneer dat niet het geval is, moeten alle mogelijke posities van de patiënt in aanmerking worden genomen. Wijzigingen medische ruimten 14 7 8-9-2015 Patiëntenomgeving • OPMERKING a: De gehele ruimte behoort te voldoen aan de vastgelegde classificatie. Op grond van risicoanalyse kan voor een (klein) afgebakend deel van de ruimte buiten het patiëntenomgeving hierop een uitzondering worden gemaakt. Op grond van 710.3 moet dit worden vastgelegd. Wijzigingen medische ruimten 15 Patiëntenomgeving • OPMERKING b: De ruimte boven een verlaagd plafond is niet een medisch gebruikte ruimte. De installatie in deze ruimte, bijvoorbeeld voor de voeding van verlichtingsarmaturen, moet aan de relevante algemene bepalingen van NEN 1010 voldoen. Wijzigingen medische ruimten 16 8 8-9-2015 Mate van galvanisch contact Ruimteclassificatie Mate van galvanisch contact groep 0 • Geen galvanisch contact klasse 1 • Uitwendig • Inwendig/ tot in de lichaamsvloeistoffen, maar niet tot in of aan het hart groep 1 • Uitwendig • Inwendig/ tot in de lichaamsvloeistoffen, maar niet tot in of aan het hart klasse 2 • Inwendig/ tot in de lichaamsvloeistoffen, maar niet tot in of aan het hart groep 2 • Inwendig in enig deel van het lichaam, ook bij toepassingen die reiken tot in of aan het hart klasse 3 • Inwendig in enig deel van het lichaam, ook bij toepassingen die reiken tot in of aan het hart Wijzigingen medische ruimten 17 Netspanningscontinuïteit noodzakelijk? Ruimteclassificatie netspanningscontinuïteit noodzakelijk? groep 0 onderbreking (verstoring) van de netvoeding mag geen levensbedreiging veroorzaken klasse 1 Nee, onderbreking van de netvoeding vormt geen bedreiging voor de veiligheid van de patiënt groep 1 Nee, onderbreking van de netvoeding vormt geen bedreiging voor de veiligheid van de patiënt klasse 2 Ja, spanningsuitval mag niet leiden tot onacceptabel patiënten risico groep 2 Ja, onderbreking (verstoring) van de netvoeding mag niet tot onaanvaardbare risico's voor de patiënt leiden klasse 3 Ja, spanningsuitval mag niet leiden tot onacceptabel patiënten risico Wijzigingen medische ruimten 18 9 8-9-2015 Vereffeningsysteem en geïsoleerd opstellen Ruimteclassificatie Vereffeningsysteem; maximale impedantie: Geïsoleerd opstellen groep 0 geen vereffeningsysteem nee klasse 1 ≤ 0,1 Ω nee groep 1 ≤ 0,1 Ω nee klasse 2 ≤ 0,1 Ω nee groep 2 ≤ 0,1 Ω Indien noodzakelijk klasse 3 ≤ 0,1 Ω ja Advies: gebruik ≥ 6 mm² ! Wijzigingen medische ruimten 19 Beveiliging voeding wandcontactdozen (algemeen gebruik) Wijzigingen medische ruimten 20 10 8-9-2015 Ruimteclassificatie Beveiliging Maximaal aantal wandcontactdozen groep 0 overstroom- en kortsluitbeveiliging aanvullend met 30 mA aardlekschakelaar - klasse 1 overstroom- en kortsluitbeveiliging aanvullend met 30 mA aardlekschakelaar - groep 1 overstroom- en kortsluitbeveiliging aanvullend met 30 mA aardlekschakelaar moet vooraf worden bepaald klasse 2 Medisch Elektrische Scheiding (MES keten) per MES keten: 8 (enkele) groep 2 Medische IT-stelsels Moet vooraf worden bepaald !! klasse 3 Medisch Elektrische Scheiding (MES keten) per MES keten: 8 (enkele) Wijzigingen medische ruimten 21 Waar moet o.a. rekening mee worden gehouden en wat moet “gezamenlijk” worden bepaald en besloten (deel 1) Wijzigingen medische ruimten 22 11 8-9-2015 • Ruimteclassificatie: groep 0, groep 1, groep 2 • Aanwijzen van vitale levensondersteunende toestellen (uitschakeltijd vanuit installatie-eis 0,5 seconde) • Welk gebied wordt patiëntenomgeving en hoe stel ik die vooraf vast? • Accepteer ik meer dan 10 mV (max. 100 mV) op een object binnen/ buiten patiëntenomgeving? Wijzigingen medische ruimten 23 • Welke grote verbruikers (vermogen) zijn te verwachten? (wellicht apart aan te wijzen wandcontactdoos of CEE-form) • Groepencodering wandcontactdozen (bijvoorbeeld label: “TR 1+0 GR. 3N”) • Functiecodering wandcontactdozen (bijvoorbeeld label: “t.b.v. bloedverwarmer”) Wijzigingen medische ruimten 24 12 8-9-2015 • Waar zijn de grootste aardlekstromen te verwachten? • Wat te doen met twee aanliggende (bij elkaar horende) ruimten … Wijzigingen medische ruimten 25 Waar moet o.a. rekening mee worden gehouden en wat moet “gezamenlijk” worden bepaald en besloten (deel 2) Wijzigingen medische ruimten 26 13 8-9-2015 • Aantal noodzakelijke wandcontactdozen en vereffeningspunten • Bepaal een maximum aantal wandcontactdozen op een medisch IT-stelsel • Vermogen van het medisch IT-stelsel;1600 VA (8A) t/m 3300 VA (16A) Wijzigingen medische ruimten 27 • Rood- of geelkleurig signaallampje bij aardfout of overbelasting • Doormelding van aardfout of overbelasting naar GBS • Welke delen stel ik geïsoleerd op? • Hoe bouw ik daarmee het vereffeningssysteem op? Wijzigingen medische ruimten 28 14 8-9-2015 Maximale aanrakingsspanning (710.414.2.1) In medisch gebruikte ruimten van groep 1 en 2 mag de aanraakspanning onder normale omstandigheden ten hoogste 100 mV zijn. In medisch gebruikte ruimten waar handelingen reiken tot in of aan het hart mag de aanraakspanning zowel onder normale omstandigheden als bij een eerste fout ten hoogste 10 mV zijn. Wijzigingen medische ruimten 29 Maximale aanrakingsspanning (710.414.2.1) OPMERKING: Om een aanraakspanning van ten hoogste 10 mV te realiseren, kan gebruik gemaakt worden van geïsoleerd opstellen en/of een sterpuntstructuur aanbrengen in het vereffeningssysteem binnen het patiëntengebied. Wijzigingen medische ruimten 30 15 8-9-2015 Vermazing niet praktisch... Wijzigingen medische ruimten 31 PE-leiding Centrale aardrail Kan zonder veel moeite/ kosten geïsoleerd worden opgesteld (sub)aardrail 1 pendel(s) wandcontactdozen OK lamp OK tafel patiëntmonitor Wijzigingen medische ruimten (sub)aardrail 2 radiator wandgoot gas- en waterleidingen e een eventuele 3 (sub)aardrail (rail moet geschikt zijn) elektrische raam- en deurkozijnen “niet medische” PC/ monitor 32 16 8-9-2015 De (niet medische) toestellen, bijvoorbeeld een elektromotor van een elektrische deur, dienen zo dicht mogelijk op de centrale aardrail te worden aangesloten. De bedoeling van deze opmerking is dat de te verwachten aardlekstromen niet door/ binnen de patiëntenomgeving (kunnen) gaan lopen. De aardlekstromen worden dan via de PE-leiding afgevoerd. Wijzigingen medische ruimten 33 Wijzigingen medische ruimten 34 17 8-9-2015 Bedankt voor uw aandacht Wijzigingen medische ruimten 35 18