op bezoek bij meneer green

De Theaterkrant: Na het conflict volgt de verzoening
http://www.theaterkrant.nl/recensie/op-bezoek-meneer-green/
OP BEZOEK BIJ MENEER GREEN
VAN LAMBAART ENTERTAINTMENT
★★★☆☆ TONEEL
9 NOVEMBER 2015 - KONINKLIJKE SCHOUWBURG, DEN HAAG - SPEELLIJST
Na het conflict volgt de verzoening
Door Kester Freriks gepubliceerd 10 november 2015
Er klinkt geagiteerd kloppen op de deur: een oude man schuifelt door zijn kamer. De
ongevraagde, onbekende bezoeker maakt met veel misbaar zijn entree. Weerbarstig en
afwijzend is zijn ontvangst. Al snel komt de waarheid aan het licht. De jongeman, Ross
Gardiner, heeft de oude man aangereden en moet hem verzorgen, als taakstraf opgelegd door
de rechter. De bijna negentigjarige weduwnaar Green herinnert zich van het ongeval niets, of
wendt voor van niets te weten. In de regie van Bruun Kuijt krijgt Op bezoek bij Meneer Green
een sterk psychologisch-realistische speelstijl en setting. Alleen al het interieur is van een
verregaande ouderwetsheid. Donkere keukenbetimmering, meubilair uit de jaren zestig; er is
geen enkele abstrahering of stilering toegepast.
Die natuurgetrouwheid van spel en decor maken de voorstelling gedateerd en dat is eigenlijk helemaal
niet nodig. Het is alsof regisseur Kuijt en ontwerpster Marjolein Ettema voorbijgaan aan alle
verworvenheden van het recente theater. Visiting Mr. Green van Jeff Baron ging in 1966 in New York
in première en is wereldwijd een theaterhit. In Nederland speelde het eerder, in seizoen 19992000, met John Kraaijkamp en Dirk Zeelenberg. Nu vertolken Bram van der Vlugt en Oren Schrijver
de hoofdrollen. Ze doen dat met vaart en verve, niet gehinderd doordat het stuk is opgeknipt in korte
scènes waartussen muziek opklinkt. Wel is goed van de regie gezien dat de twee personages
aanvankelijk elkaars volkomen tegenpolen zijn, in elk opzicht. De weduwnaar bedachtzaam, cynisch,
ontoegankelijk, levend in zijn eigen wereld van herinneringen. Hij wil beslist geen enkele bemoeienis
van buitenaf. Gardiner daarentegen is opgejaagd. In tegenstelling tot Van der Vlugt neemt hij
nauwelijks rust in zijn spel of dictie.
Tot halverwege blijven de acteurs behoorlijk lijnrecht tegenover elkaar staan.
Deze zogenoemde ‘conflictdramaturgie’ is niet altijd even sterk en blijft te lang botsen. Er komt een
mooi breekpunt wanneer Gardiner zich laat ontvallen van joodse afkomst te zijn. Dan klaart de
mopperende oude man op en zoekt hij toenadering. Hijzelf is kind van gevluchte joodse ouders uit
Rusland. In New York zochten ze hun heil, daar worden ze tenminste niet zomaar vermoord of gepest.
In een andere bekentenis van Gardiner geeft hij toe nooit te zullen trouwen, want hij is homoseksueel.
Nu Gardiner verborgen kanten van zijn persoonlijkheid heeft getoond, volgt ook de ene bekentenis na
de andere van Meneer Green. Zijn levensgeschiedenis is geheel anders dan hij voorgeeft. In
een dramatische scène ontwaakt hij uit een nachtmerrie, waarna hij Gardiner voor zijn zoon aanziet en
in de waan verkeert dat zijn vrouw nog leeft.
Die geleidelijke onthulling van geheimen en verborgen mysteries maakt Op bezoek bij Meneer Green
uiteindelijk spannend en ontroerend. Vanuit hevig conflict ontstaat geleidelijk verzoening en begrip.
Inderdaad, meer als vader en zoon dan als oude man en zorgzame jongeman. Van der Vlugt weet op
indringende manier een volmaakte balans te behouden tussen wat hij prijsgeeft of wat hij verborgen
wil houden. Als toeschouwer kom je er niet exact achter wat hij simuleert en wat hij echt niet meer
weet. Dat geeft aan het contrast tussen beide personages een bijna verstilde, ingehouden dramatiek.
De nieuwe vertaling is van stand-upcomedian Raoul Heertje. De dialogen zijn snel en vaardig, met de
juiste timing van grappen en humor. De voorstelling zou gebaat zijn bij meer abstractie en minder
realisme. Maar misschien is dat niet de juiste vraag aan een productie als deze; wie kijkt naar foto’s en
videobeelden van al de wereldwijde opvoeringen ziet dat het herkenbaar realisme overheerst. En
misschien is dat ook het allerbeste, maar toch: als theaterbezoeker wens je ook dat traditioneel
georiënteerd, vrij repertoire kans geeft aan vernieuwing.
Foto: Roy Beusker
- See more at: http://www.theaterkrant.nl/recensie/op-bezoek-meneer-green/#sthash.k68kEWRv.dpuf