Nieuwsbrief 7 MKvertalingen September 2010 In deze nieuwsbrief: - 1. Verhaar Omega in zee met MKvertalingen - 2. Technische handleidingen, duidelijke taal of abacadabra? - 3. Taalvariatie: steenkolenengels - 4. Taalpodium: Engels Verhaar Omega in zee met MKvertalingen Verhaar Omega uit Oegstgeest, ontwerpt en vervaardigt boegschroefinstallaties (thrusters) sinds 1967. De afgelopen jaren zijn er wereldwijd meer dan 4000 eenheden geïnstalleerd op binnenvaartschepen, zeeschepen, tankers, ferries, cruise- en marineschepen en jachten. Naast boegschroeven levert Verhaar stikstofgeneratorsystemen voor gas- en chemische tankers, olie- en productdragers en offshore toepassingen. Ook levert Verhaar compressor lucht-systemen voor zowel binnenvaart als zeeschepen. Sinds ruim een jaar levert MKvertalingen vertaaldiensten aan Verhaar, onder andere vertalingen van handleidingen en gebruikersinstructies vanuit het Engels of Nederlands naar verschillende talen. Recent heeft MKvertalingen ook scherminformatie (zie voorbeeld) vertaald naar het Russisch. Een belangrijk aspect van deze vertaling was niet alleen het technische jargon maar ook de geringe ruimte die beschikbaar was voor tekst. Voorbeeld van scherminformatie Sjors Heemskerk van Verhaar Omega zegt over de samenwerking met MKvertalingen: “Het succes van Verhaar Omega is gebaseerd op méér dan het leveren van kwaliteitsproducten alleen. Naast betrouwbare kwaliteit is goede service een belangrijk sleutelwoord. Mede door de snelle en juiste vertalingen van MKvertalingen kunnen wij deze service garanderen.” Voor MKvertalingen is Verhaar een belangrijke klant. Wij houden van techniek en het vertalen van een gebruikersinstructie over boegschroefinstallaties past precies bij onze passie: het leveren van hoogwaardige technische vertalingen. Heeft u ook een technische vertaling nodig? Aarzel niet en klik hier om contact op te nemen met Mkvertalingen of stuur een e-mail. Technische handleidingen, duidelijke taal of abacadabra? Advanced Mechanical Engineering BV (kortweg AMEngineers) in Nieuwkuijk is een engineeringbureau, gespecialiseerd in de mechanische engineering voor derden. Engineering ligt aan de basis van nieuwe producten of machines die wereldwijd worden verkocht. Sinds enkele jaren werkt AMEngineers samen met MKvertalingen. Bij de engineering van nieuwe producten heeft AMEngineers te maken met de nieuwe Machinerichtlijn, die ervoor moet zorgen dat er in Europa uitsluitend veilige machines gemaakt en verkocht worden. Krachtens deze Machinerichtlijn moet de producent/ leverancier aan een aantal vereisten voldoen, waaronder het maken van een risicobeoordeling, het opstellen van een technisch constructiedossier, een gebruikershandleiding en een Verklaring van overeenstemming. Als aan alle vereisten is voldaan wordt een CE markering aangebracht (zie Pagina 1 overeenstemming. Als aan alle vereisten is voldaan wordt een CE markering aangebracht (zie hieronder). Voor de leverancier is de gebruikershandleiding vaak een sluitpost terwijl het ontbreken ervan voor de opdrachtgever een reden kan zijn om de laatste termijn niet te betalen. In de “nieuwe” Machinerichtlijn (2006/42/EG) staat in artikel 1.7.4: ( verkorte weergave) Bij iedere machine moet een gebruiksaanwijzing zijn gevoegd in de officiële Gemeenschapstaal (of talen) van de lidstaat waar de machine op de markt wordt gebracht en/of in bedrijf gesteld. Regelmatig moeten dan ook Nederlandse gebruikershandleidingen en onderhoudsinstructies worden vertaald. Vaak wordt overigens, in overleg met de opdrachtgever, Engels gebruikt als alternatief voor de specifieke landstaal. Met name voor het vertalen van deze instructies en handleidingen doet AMEngineers een beroep op MKvertalingen, en zijn al diverse klanten naar Mkvertalingen doorverwezen. Voor MKvertalingen is het altijd weer de uitdaging om de technische inhoud en de productspecifieke woorden in de brontaal om te zetten in het juiste jargon van de doeltaal. Vaak zijn het juist de kleine nuances in de taal die een vertaling goed of slecht maken. Om deze nuances niet te missen werkt MKvertalingen uitsluitend met vertalers die de doeltaal als moedertaal beheersen. Sommige producenten nemen het niet zo nauw met de vertaling van de gebruikershandleiding. Ook u kent wel de handleiding ‘made in China’ waarin u wordt verzocht “de gearde steeker in het sleutelgaat te deponeren”. Net als engineering is ook vertalen een specialistische aangelegenheid! Wilt u meer informatie over Advanced Mechanical Engineers, kijk dan op www.amengineers.nl. Moet u ook aan de Machinerichtlijn voldoen en heeft u een gebruikershandleiding die vertaald moet worden? Klik dan hier voor meer informatie. Taalvariatie Deze rubriek gaat over taal in de breedste zin van het woord. Er staan taalkronkels, (ver)taalfouten , taalgrappen of dubbelzinnigheden in maar ook etymologie van woorden en aspecten van taalverwerving. Nederlanders laten zich graag voorstaan op hun beheersing van vreemde talen. Zo ook het Engels. Maar met grote regelmaat gaat het fout, soms met lachwekkende gevolgen. Hieronder enkele voorbeelden van het veelgehoorde steenkolenengels. • Van Lubbers wordt gezegd dat hij ooit na afloop van een taaie Europese Ministerraad die hij voorzat het volgende zei: Now that we have worked hardly, we go for a drink. • Nederlandse sergeant tijdens toespraak in Duitse conventiehal: I hate you very welcome in this mess. • Tijdens een Europese top waar de Nederlandse minister geen tolk nodig had en de vergadering in het Engels leidde. De onderhandelingen verliepen echter moeilijk. Dat verbeterde er niet op toen de Nederlandse minister de druk op een Brits ambtgenoot wat wilde opvoeren en de collega vroeg: Are you standing behind your point? Waarop de Brit even geïrriteerd en snedig antwoordde: I am not standing behind anything, I am sitting in my chair. Pagina 2 • Dit is ook op de Europese top gehoord: We have to shrap article 8, If we arrive at the drempel en: I do not want to mow the grass before somebody else. Toen een van die hooggeplaatsten duidelijk wilde maken dat hij zich terugtrok, klonk het goedmoedig: Don't worry, I'll redraw myself . Waarop de wenkbrauwen van de toehoorders de hoogte ingingen. • Politici gaan wel vaker de fout in. Bijvoorbeeld de vrouwelijke staatssecretaris die meldde in de Tweede Kamer te hebben gezeten: I was sitting in the second chamber. En er ook nog aan toevoegde: I'm having my first period. • En een Nederlandse ambtenaar in de EG over ons aardgas: Gas from our bottom • Laatst op tv, een uitzending over mensen die onveilig rijden waar een agent tegen een buitenlandse man zei: You are very stupid busy . • Deze anekdote staat op internet : een aantal jaar geleden tijdens een evenement in Kopenhagen vroeg mijn Nederlandse collega of ik een panty droeg onder mijn rok, dit ivm de kou in Denemarken. Waarbij ik beleefd wilde zijn tegenover het internationale gezelschap om ons heen en spontaan in het Engels antwoordde: No, I’m not wearing any panties. Op het moment dat ik het zei wist ik dat het fout was, maar dat kreeg ik natuurlijk niet meer goedgepraat… Een grappige vertaalfout van het Engelse 'free' ('gratis' in plaats van 'beschikbaar'), alhoewel de opdrachtgever er vast minder hard om kan lachen. • En ook deze is op internet gevonden: toen ik nog een puber was en shag rookte, vroeg ik de knapste Britse jongen van de camping: Hey, do you want a shag? Hij was er even stil van. • Ook vaak gebruikt steenkolenengels: ○ I can see it totally in front of me (I can imagine it perfectly) ○ just say it out of your head (Just speak at lib. Or: Just improvise) ○ I will leave it by this (I’ll leave it at that) ○ We are a whole end (We’re well on our way) ○ Good so! (Alright!) Op Youtube staat een filmpje van een docent die een inburgeringscursus in het steenkolenengels geeft. Wilt u het bekijken, klik dan hier. Nog een taalgrapje waaruit blijkt dat het met de luistervaardigheid ook niet altijd even goed is gesteld: een Engelsman en een Groninger staan tijdens een rustige overtocht aan de reling van de veerboot naar Harwich. De Engelsman zegt: Quiet night. Zegt de Groninger: Kwait ook nait (ik weet het ook niet). Wilt u zeker weten dat uw vertaling geen steenkolenengels bevat? Laat uw tekst dan redigeren door MKvertalingen. Wij werken uitsluitend met erkende vertaler die Engels als moedertaal spreken. Voor meer informatie, klik hier. Taalpodium: Engels Pagina 3 Taalpodium: Engels Eén van de meest gesproken talen ter wereld is Engels. Bijna een miljard mensen op aarde gebruiken het Engels als dagelijks communicatiemiddel. Ongeveer 400 miljoen daarvan spreken het Engels als moedertaal. Angelsaksisch Het Engels werd naar Engeland gebracht door de Germaanse stammen de Saksen, de Angelen (de samenvoeging van beide namen levert de term Angel-Saksisch op) uit Noord-Duitsland, en de Juten uit Jutland, deel van het huidige Denemarken. De Keltische stammen die in die tijd op het Britse eiland leefden hebben weinig invloed gehad op de huidige Engelse taal. Ook heeft het Latijn een grote invloed uitgeoefend door de Romeinse bezetting. De vele invallen door de Noormannen,die zich later in Engeland vestigden brachten Scandinavische invloeden met zich mee. Een groep Noormannen vestigde zich vanuit Scandinavië in Frankrijk ( Normandië) en kwamen onder de invloed van de Fransen. Toen ze daarna naar het Britse eiland trokken brachten ze daar Franse invloeden op de Engelse taal met zich mee. Romaans Doordat in de 18e, 19e en 20e eeuw Engeland een wereldmacht was met vele koloniën werd het Engels een wereldtaal. Hiertoe werd bijgedragen door de opkomst van de Verenigde Staten als politieke, maar vooral culturele, wereldmacht. Daarnaast vormt de evenwichtige verdeling tussen Germaanse en Romaanse woorden, waardoor het Engels makkelijk te leren is voor zowel mensen die een Germaanse taal als moedertaal hebben, als mensen die een Romaanse taal als moedertaal hebben, een belangrijke oorzaak voor de spreiding van de Engelse taal. Het Engels heeft een zeer grote woordenschat, dit komt vooral doordat er vaak twee woorden zijn voor één begrip: een Germaans en een Romaans (bijvoorbeeld 'freedom' en 'liberty' betekenen beide 'vrijheid'). Het verschil in gebruik wordt grotendeels bepaald door de omstandigheden: de Germaanse woorden worden bij voorkeur in het dagelijks leven gebruikt, de Romaanse synoniemen in officiële geschreven taal. Verschillen tussen het Amerikaans en het Brits Engels In de 19e eeuw heeft de Amerikaanse dominee Webster getracht het in Amerika gebruikte Engels van zijn Frans-Normandische invloed te ontdoen door alle Franse vervoegingen te verwijderen, zo werd de uitgang -our, dat in geen enkel accent met een tweeklank werd uitgesproken, vereenvoudigd tot -or (colour werd color) , de uitgang -ise werd -ize (organise werd organize) en -ce werd -se (defence werd defense). Trash can of dust bin? De verschillen tussen het Engels in de VS en in Groot-Brittannië zijn groot. De meeste verschillen hebben betrekking op zaken uit het dagelijks leven van relatief recente datum, bijvoorbeeld elevator en railway voor lift resp. railroad. Andere verschillen zijn onder andere store voor shop, candy voor sweets en trash can voor dust bin. MKvertalingen vraagt dan ook altijd voor welke Engelstalige markt de vertaling bedoeld is. Mocht u een tekst ter vertaling hebben in het Engels, neem dan nu contact met ons door hier te klikken. Wij kunnen u alles vertellen over de verschillen in het gebruik van de Engelse taal. Pagina 4