Lijst met begrippen en vaardigheden Inleiding Statistiek I (153004), hoofdstukken 1, 2, 4 en 5 Definities/omschrijvingen en eigenschappen zijn te vinden op de sheets van HC 1, 2 en 3 en 8 (De begrippen m.b.t. correlatie en regressie, par. 2.1 t/m 2.5 worden in HC 6 behandeld!) Begrippen: populatie -verdeling -gemiddelde -variantie -standaardafwijking variabele kwalitatieve kwantitatieve onafhankelijke verklarende afhankelijke stochastische – (s.v.) discrete continue steekproef -gemiddelde -variantie -standaardafwijking vrijheidsgraden mediaan modus percentiel kwartiel interkwartielafstand maat resistente - voor het midden - voor de spreiding - voor de samenhang toevalsverschijnsel kansexperiment uitkomstenruimte eindige gebeurtenissen disjuncte onafhankelijke kans op een gebeurtenis kansmodel Venn-diagram doorsnede vereniging complement complementregel algemene somregel speciale somregel 1.5×IKA-regel uitschieter frequentie relatieve frequentieverdeling verdeling - van een variabele discrete binomiale continue normale standaardnormale uniforme symmetrische parameters van een marginale voorwaardelijke dichtheidsfunctie standaardiseren 5-getallen-samenvatting staafdiagram - van frequenties - van relatieve frequenties gesegmenteerd taartdiagram stamdiagram rug aan rug doosdiagram zij aan zij algemene productregel voorwaardelijke kans productregel voor onafhankelijke gebeurtenissen (omkeer)regel van Bayes stochastische variabele (s.v.) discrete continue kansverdeling van verwachtingswaarde van variantie van standaardafwijking van kanshistogram onafhankelijke s.v.-en dichtheidskromme uniforme verdeling histogram - van frequenties - van relatieve frequenties hiaat spreidingdiagram regressie (enkelvoudige) lineaire -constante -coëfficiënt -lijn kleinste kwadraten - methode - schattingen voorspelling interpolatie extrapolatie correlatie -coëfficiënt samenhang - van 2 variabelen sterke/zwakke positieve/negatieve(strikt) lineaire verklaarde variantie residuen -diagram invloedrijke waarneming kruistabel normale verdeling binomiale verdeling schatting experimentele wet van de grote aantallen binomiale situatie populatiefractie steekproeffractie zuivere schatter standaardfout normale benadering EAS steekproefomvang Centrale Limiet Stelling populatieverdeling steekproefverdeling Vaardigheden: 1. Samenvatten van gegevens via o.m. relevante maten voor midden, spreiding en samenhang en het interpreteren/becommentariëren van de resultaten. 2. Het grafisch weergeven van meetresultaten en het geven van relevant commentaar bij de vorm van een grafiek/diagram en/of bij de vergelijking van meerdere grafieken en diagrammen. 3. Berekening van kansen dan wel het bepalen van het gebied waarvoor een kans is gegeven, beide ten aanzien van de normale verdeling. 4. Bepalen van een lineair verband tussen 2 kwantitatieve variabelen en de residuen, bepalen interpreteren van de waarde van de correlatiecoëfficiënt en het onderscheiden van interpolatie en extrapolatie. 5. Het bepalen van marginale en voorwaardelijke verdelingen van een gegeven kruistabel voor twee kwalitatieve variabelen en het becommentariëren van de samenhang van de twee variabelen. 6. Toepassen van elementaire kansregels op eenvoudige praktische situaties. 7. Berekening van gevraagde kansen met behulp van de rekenregels (productregel, Bayes) voor voorwaardelijke kansen. 8. Herkennen of er sprake is van onafhankelijkheid van gebeurtenissen of stochastische variabelen op grond van een beschreven praktijksituatie. 9. Bepalen van de maten voor midden en voor spreiding indien de verdeling van een discrete stochastische variabele is gegeven en het toepassen van eigenschappen van de ze maten. 10. Herkennen van de binomiale situatie en het berekenen van kansen met betrekking tot een binomiaal verdeeld aantal dan wel de steekproeffractie. 11. Herkennen van het normale model en het berekenen van kansen m.b.t. som en verschil van twee onafhankelijke normaal verdeelde variabelen en m.b.t. (evt. bij benadering) normaal verdeelde steekproefgemiddelde. Rekenvaardigheid (wetenschappelijke of grafische) rekenmachine: 1. Gegeven n waarden x1, x2,…, xn van een kwantitatieve variabele x moet je met je rekenmachine direct (zonder gebruik van de formule) x en s kunnen bepalen. 2. Gegeven n punten (xi, yi), moet je de correlatiecoëfficiënt r en de regressierechte yˆ a bx (bij een rekenmachine zonder lineaire regressie kunnen r, a en b bepaald worden door eerst x , sx, y , sy en ∑xy te bepalen en dan de formules voor r, b en a toe te passen). 3. Berekening of benadering van kansen m.b.t. de normale en de binomiale verdeling mag met de GR maar kunnen ook bepaald worden met behulp van de tabellen voor deze verdelingen.