Zelfmoord en religie

Zelfmoord en religie
FACTSHEET
Feiten en Cijfers
Elke religie of levensovertuiging heeft zijn eigen conceptualisatie van de dood
en zelfmoord (Lizardi & Gearing, 2010; Gearing & Lizardi, 2009).
Over het algemeen zijn wonen in een land met een hoge religiositeit, het delen
van overtuigingen met geloofsgenoten, religieuze betrokkenheid en het behoren
tot een religieus netwerk beschermende factoren voor de ontwikkeling van
suïcidaal gedrag (Gearing en Lizardi, 2009; Stack en Kposowa, 2011; Wu et al,
2015).
Religie heeft een grotere invloed op de zelfmoordcijfers in Westerse landen,
regio's met een religieuze homogeniteit en bij ouderen (Wu et al, 2015).
Religie heeft een kleinere invloed op de zelfmoordcijfers in landen waar de
suïciderates het hoogst zijn bij jongeren (O'Reilly & Rosato, 2015).
Factoren
Aan de basis van zelfmoordgedachten en zelfmoord ligt nooit één oorzaak of
factor. Zelfmoord en zelfmoordgedachten ontstaan altijd vanuit een
wisselwerking tussen tal van genetische, biologische, psychologische en sociale
factoren.
De beschermende werking van religieuze betrokkenheid wordt verklaard door
verschillende mechanismen, zoals minder agressie en vijandigheid, meer
redenen om te leven, religie als copingmechanisme, sociale steun vanuit de
religieuze gemeenschap en de afkeuring van zelfmoord en ander schadelijk
gedrag (Gearing en Lizardi, 2009; Dervic et al, 2004).
In sommige gevallen kan religie echter ook een risicofactor zijn. Bijvoorbeeld
wanneer personen een sterke religieuze druk ervaren, verstoten worden door
hun religieuze gemeenschap of wanneer zelfmoord gezien wordt als een daad
van altruïsme of martelaarschap (Kelly, 2011; Ginges et al, 2009; Exline et al,
2000).
Binnen een sterk religieuze context is zelfdoding vaak een taboe, waardoor het
moeilijker is om erover te spreken of hulp te zoeken.
Zelfmoord en religie
FACTSHEET
Preventie
De religieuze betrokkenheid van de persoon en de houding van deze religie
tegenover zelfmoord dienen in rekening gebracht te worden bij het bepalen van
het suïciderisico van deze persoon.
Bij het opzetten van suïcidepreventiestrategieën dient men rekening te houden
met de heersende religies bij en de religiositeit van het doelpubliek.
Aandachtspunten
In de meeste gevallen is religiositeit een beschermende factor voor zelfmoord,
maar het kan ook een risicofactor zijn in sommige gevallen. Ga dus altijd goed
de impact voor de persoon in kwestie na en hou hier rekening mee bij preventie
en behandeling.
Volg in communicatie over zelfmoord altijd de mediarichtlijnen.
Vermeld steeds waar mensen terechtkunnen voor hulp: www.zelfmoord1813.be
Meer weten?
Alle aangehaalde bronnen zijn op vraag beschikbaar. Voor meer informatie of advies
kan u terecht bij VLESP, het Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie.
09 332 07 75
[email protected]
Laatste update factsheet: 08/06/2016