case Libeskind (A4 portrait).indd

OPMERKELIJKE VECTORWORKS-GEBRUIKERS
Daniel Libeskind | Architect Daniel Libeskind AG | Zürich
vectorworks
case study
Design Express Benelux Vectorworks & CINEMA 4D
ontwikkeling | verkoop | training | support
Daniel Libeskind
bezieling vastleggen
met Vectorworks
Grand Canal Square Theater, Dublin
Daniel Libeskind is afkomstig uit het
naoorlogse Polen en is opgeklommen tot
een van de meest geprezen architecten
en ontwerpers van de wereld en tot een
prominent hedendaags denker. Tijdens zijn
klim maakte hij veel interessante bochten.
vectorworks case study
Daniel Libeskind
Daniel Libeskind
2
De familie Libeskind nam na een verhuis
naar Israël een van de laatste immigratieboten naar de VS in 1959. Daniel Libeskind
werd Amerikaans staatsburger in 1965.
Als kind was hij een muzikaal virtuoos en
won hij zelfs de felbegeerde beurs van de
Amerikaans-Israëlische Culturele Stichting.
Als jongvolwassene verlegde hij zijn focus
naar architectuur en in 1970 behaalde hij zijn
diploma architectuur aan The Cooper Union
for the Advancement of Science and Art in
New York. Twee jaar later behaalde hij zijn
postdoctoraat in architectuurgeschiedenis en
–theorie aan de universiteit van Essex.
World Trade Center wonnen, verhuisde
Studio Daniel Libeskind (SDL) zijn hoofdkantoor naar de huidige locatie in New York,
twee blokken ten zuiden van waar het
oorspronkelijke World Trade Center stond
in Lower Manhattan. In 2003 openden ze ook
Architekt Daniel Libeskind AG (ADL) in Bern
om het Westside-project in Bern-Brünnen
te ontwerpen en om hun groeiende Europese
bedrijvigheid de baas te kunnen.
In 2004 verplaatsten ze het bedrijf naar
Zürich, waar nu 10 tot 40 personen
tewerkgesteld zijn. Libeskind onderhoudt
ook een kantoor in Milaan.
Na vele jaren te hebben gewerkt als professor
in de architectuur en als theoreticus zag
Libeskind op de leeftijd van 52 eindelijk zijn
eerste ontwerp gerealiseerd met de opening
in 1998 van het Felix Nussbaum Haus in
Osnabrück. In 1999 kreeg hij internationale
bekendheid voor zijn ontwerp van het Joods
Museum in Berlijn. Onlangs kreeg hij internationale aandacht en erkenning toen hij in
2003 tot hoofdarchitect werd benoemd voor
de wederopbouw van het World Trade Center
in New York. Het werk van Libeskind werd
opgenomen in Time Magazine’s “The Best
of 1998 Design Awards.”
Libeskind en zijn bedrijf hebben heel diverse
werken gerealiseerd, zowel klein- als grootschalige projecten. Hij schiep publieke en
private ruimtes, evenals objecten en projecten
met een focus op informatietechnologie.
Het bedrijf heeft vooral internationale aandacht geoogst voor zijn opvallende musea
en spectaculaire stedelijke ontwerpen.
Libeskind biedt vaak de eerste artistieke
inktschets aan zijn ontwerpteams, die
vervolgens met CAD/BIM en traditionele
3D-modellen werken om zijn visie te
realiseren. Met zijn buitengewone
ontwerpen is hij uitgegroeid tot een icoon
voor de volgende generatie architecten,
maar ook voor diegenen die de toekomst
van steden en cultuur gestalte geven.
Libeskind en zijn vrouw Nina richtten in
Berlijn in 1989 Studio Daniel Libeskind op
en toen ze de ontwerpwedstrijd voor het
Libeskinds passie voor kunst doordrenkt
zijn innovatieve en symbolische ontwerpen
met de filosofie, kunst, literatuur en muziek
die hem het meeste inspireren. Libeskinds
ontwerpproces is tegelijkertijd verhelderend
en mysterieus. Hij herkauwt: “Hoe ik weet
wat ik moet ontwerpen? Mensen vragen me
dat vaak en ik ben nooit helemaal zeker wat
te antwoorden, aangezien mijn benadering
niet zo orthodox is en ikzelf het proces ook
niet altijd helemaal begrijp. Soms worden
mijn ideeën uitgelokt door een muziekstuk
of een gedicht of gewoon door de manier
waarop het licht op een muur valt.
Mijn ontwerpfilosofie is gebaseerd op mijn
mening dat architectuur zelf communicatief
is. Elk van mijn gebouwen vertelt een uniek
en bijzonder verhaal dat zowel de programmatische inhoud en de eigenheid van de
plaats reflecteert. Fundamenteel voor mijn
ideeën en motivatie is dat gebouwen en
stedelijke projecten met waarneembaar
menselijke energie worden opgebouwd en
dat ze de grotere culturele gemeenschap
aanspreken waarin ze zijn geplaatst.”
Met een oppervlakte van meer dan 120.000
vierkante meter is het winkel- en vrijetijdscentrum Westside meer dan gewoon een
recreatieplaats – het is een stad op zichzelf.
Op het moment dat het werd opgericht
in 2005, was het de grootste particuliere
bouwplaats in Zwitserland. Gelegen in
Bern-Brünnen omvat het bekroonde ontwerp
55 winkels, 10 restaurants en bars, een
zwembad, een hotel, een megabioscoop,
een seniorenresidentie, een wellnesscentrum en een aantal appartementen.
De mix van diensten zorgt ervoor dat het
centrum dag en nacht actief is. Libeskind
kwam op het idee door een onwaarschijnlijk
bron: de Marx Brothers. Hij legt uit:
“Westside was eigenlijk geïnspireerd op de
film van de Marx Brothers uit 1941 ‘The Big
Store’. De acteurs bewegen er zich in een
winkel en nadat de winkel sluit, beginnen
ze de bedden en de keuken te gebruiken. Ik
dacht: ‘Dat is het!’ Mensen moeten er wonen.
Het moet niet enkel een abstracte ervaring
zijn. Mensen moeten het emotioneel en
intellectueel bezitten. Ze moeten zich er
thuis voelen.” De werknaam voor Westside
was “Nexus,” wat Latijn is voor “aansluiting”.
Het centrum werkt als een onafhankelijke
stad dat met de externe omgeving is verbonden, maar ook voldoende op zichzelf is
georganiseerd. Westside is verbonden met
het tramnetwerk van Bernmobil, maar heeft
ook een eigen volledig geïntegreerd verkeersen parkeersysteem. Het verkiest eersteklas
vastgoed boven de A1-snelweg, die een brede
toegangspoort tot de stad vormt. Het is fraai
geïntegreerd met het omringende landschap
met natuurlijke effecten zoals een gelaagde
gevel uit robinia-hout, als knipoog naar het
platteland in het westen.
Het bouwplan voorziet harde rechte hoeken
die door schuine wanden worden verzacht.
Er zijn hoger- en lagergelegen kamers die
in het wit gepleisterd zijn, open steegjes en
twee pleinen die met de schaduwen van hun
dakprofielen het verloop van de tijd aangeven.
vectorworks case study
Daniel Libeskind
Westside, winkel- en vrijetijdscentrum
Fundamenteel voor mijn manier van
denken en mijn motivatie is dat gebouwen
en stedelijke projecten met waarneembaar
menselijke energie worden opgebouwd en
dat ze de grotere culturele gemeenschap
aanspreken waarin ze zijn geplaatst...”
Daniel Libeskind,
architect Daniel Libeskind AG, Zürich
3
Westside ontvangt tussen 15.000 en 20.000 bezoekers per dag
Eén plein staat voor de dag en is verbonden
met het landschap en het zwembad.
Het andere is de nacht en is verbonden
met zowel de bioscoop als het hotel en
biedt plaats aan restaurants en andere
uitgaansgelegenheden. Kristalblokken in
het winkelcentrum fungeren als verticale
platformen, die loodrecht naar boven
stijgen om natuurlijk licht te verwelkomen.
Het gebouw heeft ook heel veel verschillende,
gedeeltelijk donkere, getinte raamprofielen.
‘s Avonds lichten ze op, zodat het gebouw
verdwijnt en de profielen het design vormen.
Het ontwerpteam van ADL realiseert de
droombeelden van Libeskind met behulp
van Vectorworks® Architectuur & Interieur,
zowel in de ontwerpfase als in de bouwfase.
Voor Westside gebruikten ze de software
om de basis voor fysieke werkmodellen te
genereren. Aangezien ze voor het project
een ruimte creëerden met een breed scala
aan functies, waren vooral de intelligente
BIM-objecten uit Vectorworks bijzonder
nuttig, zoals muren, deuren, ruimtes en
de enorme hoeveelheid aan uitgewerkte
bibliotheeksymbolen. Het team waardeerde
ook de betrouwbare interface van de
applicatie om gegevens met andere
programma’s uit te wisselen.
“Westside is ongetwijfeld gegoten in een
opmerkelijke vorm. Dat was ook de bedoeling
- trends en mode moeten kunnen wisselen
zonder dat de fysieke vorm van de locatie
gedwongen wordt zich mee aan te passen,”
merkt Libeskind op. Het project werd onthaald op een verbluffend succes. Westside
brak een record met 1,5 miljoen bezoekers in
de drie maanden die volgden op de opening
in oktober 2008. Het project won de eerste
prijs voor de Rigips Trophy in 2010, evenals
de Prime Property Award in 2010. Als een
joint venture tussen ADL en Burckhardt &
Partner met Rhomberg Bau AG/ Strabag AG,
is het Westside winkel- en vrijetijdscentrum
uitgegroeid tot een trekpleister op zich.
vectorworks case study
Daniel Libeskind
droombeelden
met de hulp van Vectorworks
4
Robinia-houten gevel van Westside, integreert op artistieke wijze met omliggende platteland
“Westside was eigenlijk geïnspireerd
op de film uit 1941 van de Marx Brothers
‘The Big Store’. De acteurs bewegen er
zich in een winkel en als de winkel sluit,
beginnen ze de bedden en de keuken
te gebruiken. Ik dacht: ‘Dat is het!’
Mensen moeten er wonen. Het moet
niet enkel een abstract idee zijn.
Mensen moeten het emotioneel
en intellectueel bezitten.
Ze moeten zich er thuis voelen.”
Daniel Libeskind,
architect Daniel Libeskind AG, Zürich
Grand Canal Square Theater aan heraangelegde haven in Dublin
Grand Canal Square Theater in Dublin
ingesloten door een vijfsterrenhotel en
woningen aan de ene kant en een kantoorgebouw aan de andere kant. Vanaf het
dakterras heb je een indrukwekkend uitzicht
op de sprankelende haven van Dublin.
Het theater van 10.870 vierkante meter
biedt een dramatische achtergrond en
uitkijkplatform voor het openluchtpodium,
dat plaats kan bieden aan bijeenkomsten
en andere openbare evenementen. De foyer
van meerdere verdiepingen rijst uit boven
het plein, dat een ander podium vormt dat
’s avonds verlicht is en naar het theater leidt,
het grootste podium van allemaal. Met 2.100
stoelen kan het muziekproducties laten zien,
variërend van shows tot opera’s en balletten.
Naast de verbinding van de Liffey-kade en
het Grand Canal-plein, bevat de ontwikkeling
ook 34.839 vierkante meter verhuurbare,
duurzame kantoor- en winkelruimten.
De tweelinggevels van deze gebouwen
pronken met glazen atria die zich over
meerdere verdiepingen uitstrekken en met
mooi vormgegeven daken, en bieden verbluffende werkplekken. Het theater, dat de kern
vormt, is opgebouwd uit gewapend beton en
staal, met roestvrij stalen regenschermpanelen, die voorzien zijn van stroken hoogrendementsglas. De gordijngevel
bestaat ook uit hoogrendementsglas,
polyester, en geprefabriceerde stalen kokerprofielen met poedercoating. Bij de opening
van het theater in 2010 won ADL de Real
Estate Award (REA) “Best European Scheme”
en de Trophy Award van Saint-Gobain Gyproc
voor “Innovatie”.
Voor ontwerpen zoals deze baseert Libeskind
zich op werkmodellen die gemaakt zijn op
basis van zijn eerste schetsen. De architecten
in de ontwerpteams genereren 3D-computermodellen en zetten deze modellen vervolgens
om in fysieke modellen met behulp van een
lasercutter. De modellen worden geassembleerd en vaak in verschillende scenario’s
gezet om de vormen en de plaatsing van de
gebouwen te optimaliseren. Voor het ontwerp
van het Grand Canal Center en voor andere
ontwerpen van publieke ruimtes houden de
ADL-architecten van het gemak waarmee je
in Vectorworks kunt verwijzen naar werkgroepen. Het stelt hen in staat om kantoorstandaarden te bepalen en te onderhouden, omdat
iedereen naar een model-symbool in de bibliotheek verwijst. Dit zorgt voor een foutloze
workflow tussen de teamleden en dat maakt
samenwerken gemakkelijk. ADL beschouwt
Vectorworks als het meest efficiënte ontwerpprogramma om symbolen te organiseren en
zuiver te houden.
Libeskinds visie op dit project was om “een
krachtige culturele aanwezigheid te vormen,
die wordt uitgedrukt in dynamische volumes
en een vloeiende en transparante openbare dialoog aan te gaan met de culturele,
commerciële en residentiële omgeving,
terwijl het communiceert over de verschillende innerlijke krachten die inherent zijn
aan theater. Deze compositie zorgt voor een
icoon dat de vreugde- en dramasymboliek
van Dublin zelf weerspiegelt.”
de ideeën van
Libeskind
Over de evolutie van zijn ideeën over de jaren
heen merkt Libeskind op: “Ik zou niet zeggen
dat mijn filosofie is veranderd, maar ontwikkelingen in technologie, politiek, cultuur en
persoonlijke ervaringen dragen er allemaal
toe bij dat je nieuwe perspectieven vindt.
Ik ben actief bezig met gebouwen te ontwerpen
die op een spannende en innovatieve manier,
historisch en cultureel materiaal kunnen
doorgeven aan een hedendaags publiek met
behulp van de nieuwste technologie uit de
eenentwintigste eeuw.
De toekomst is veelbelovend en Libeskind
hoopt nog meer spannende ruimtes te mogen
creëren. “Ik denk dat architectuur vandaag
een renaissance beleeft. Er zijn meer mensen
in architectuur en de culturele waarde ervan
geïnteresseerd, vooral wat betreft duurzame
en ecologische kwesties, wat een hogere
norm voor het werkveld tot gevolg heeft.
Het verhoogde gevoel van bewustzijn en
betrokkenheid van het publiek is een voordeel
voor ons allemaal,” merkt hij op. Als meer
mensen een passie hebben voor architectuur,
dan kan architectuur beter gerealiseerd en
geapprecieerd worden. Ook het werk van
Libeskind heeft toekomstige generaties
geïnspireerd om architectuur te omarmen.
En dat is prachtig.
Het werk van Daniel Libeskind is verschenen
op de cover van Time Magazine, Newsweek,
Architectural Record, Wall Street Journal
en andere publicaties.
vectorworks case study
Daniel Libeskind
Libeskind is een meester in het creëren van
dramatische ruimtes. Toen hij de prijsvraag
voor het ontwerp van een cultureel centrum
won dat de heraangelegde haven in Dublin
in 2003 moest verankeren, breidde hij het
concept theater uit tot ver buiten het
gebouw, dat vele podia vormt die opklimmen
tot een hoogtepunt. Het stedelijk plein aan
de waterkant bijvoorbeeld vormt een grootse
entree en is een podium op zich, dat wordt
5
Westside winkel- en vrijetijdscentrum
Onderscheidingen
In 2001 was Daniel Libeskind de eerste
architect die bekroond werd met de
Hiroshima Art Prize, die geschonken
wordt aan kunstenaars wier werk
internationaal begrip en vrede bevordert.
Hij was ook de eerste architect die
de Buber-Rosenzweig-medaille kreeg
van de Duitse Coördinerende Raad van
Verenigingen voor christelijk-joodse
samenwerking (DKR). Libeskind is
ook benoemd tot de eerste Culturele
Ambassadeur voor Architectuur door
het Ministerie van Buitenlandse Zaken
van de VS, als onderdeel van haar
CultureConnect Program, dat erop
gericht is culturele relaties tussen
diverse culturen in de wereld te versterken, in het bijzonder voor de jeugd.
Architect Daniel Libeskind AG
Walchestrasse 9
CH - 8006 Zürich Zwitserland
Phone +41 44 540 4700
Fax +41 44 540 4760
[email protected]
www.daniel-libeskind.com
Deze casestudy is een uitgave
van Design Express.
Alle rechten voorbehouden.
Vectorworks is een geregistreerd merk
van Nemetschek Vectorworks Inc.
Afbeeldingen:
Projectfoto’s :
met dank aan architect Daniel Libeskind AG
Daniel Libeskind portretfoto:
© Michael Klinkhamer Photography
Originele tekst en publicatie door:
Nemetschek Vectorworks, Inc.
www.vectorworks.net
België
Kleine Heide 26 | 2811 Mechelen
015 71 96 00
Nederland
Oosthaven 8 | 2801 PB Gouda
0182 756 660
Design Express Benelux
info
Vectorworks & CINEMA 4D | ontwikkeling | verkoop | training | support
“Ik denk dat al het goede dat geproduceerd
is in de wereld, geproduceerd is met [liefde].
Je bent verliefd op het unieke [van een
plaats]; daarom kun je het niet gewoon als
een grondstof behandelen en er iets mee
doen dat op een andere plaats gedaan kan
worden. Je moet iets doen dat voortspruit
uit de herkomst van de plaats... het is een
evolutie… je moet beginnen met een visie,
met een gemeenschap, met een emotie….
en naarmate de tijd vordert, moet je het
belichamen… in elk detail van het gebouw.”
Daniel Libeskind,
architect Daniel Libeskind AG, Zürich