Gelderse windvisie onder de loep 3 juni 2014 Tot 27 juni kunnen er

Gelderse windvisie onder de loep
3 juni 2014
Tot 27 juni kunnen er zienswijzen worden ingediend op de windvisie van de provincie Gelderland. Of
er een gezamenlijke zienswijze namens de bekende burgerinitiatieven mogelijk of gewenst is, is
onderwerp van gesprek op de volgende bijeenkomst van de windwerkgroep van het COP, 10
Juni. Wietse Brugink is uitgenodigd om namens de provincie nog eens een toelichting te geven
op de windvisie. Daaropvolgend is het voorstel of we nog ideeën en handvatten kunnen
meegeven aan de provincie om projecten met een duidelijke burgercomponent beter te
verankeren en ook hoe we kunnen stimuleren om nieuwe projecten uit te lokken.
Voor diegenen die nog naarstig op zoek zijn naar de windvisie zelf, bekijk het hier
http://www.gelderland.nl/4/Home/(110054)-Beleidstekst-Windvisie-Gelderland-(1eactualisering-Omgevingsvisie).html
Om een gesprek met Wietse enigszins te structuren zijn er m.i. een drietal thema’s met
aanknopingspunten voor onze burgerprojecten die we kunnen bespreken:
Thema A. Locaties
De windvisie is een onderbouwing om te komen tot 230,5MW opgesteld vermogen. Dit heeft de
provincie gedaan door locaties op te nemen in vier categorieën:
1. Bestaande projecten – 36MW voor de COP verder niet zo relevant
2. Autonome ontwikkelingen vergund- 34MW projecten die vergund zijn en gebouwd gaan
worden. Ook geen aanknopingspunten
3. Autonome ontwikkelingen in onderzoek – 100MW en dit zijn de projecten waarin
burgerinitiatieven actief zijn (Arnhem, Nijmegen, Wageningen) of een strategie kunnen
ontwikkelen om deel van een project uit te kunnen maken. Aanname is dat deze
projecten er wel zullen komen met of zonder burgerparticipatie
4. Vast te stellen locaties – 82MW. Deze laatste categorie is ietwat diffuus en biedt wellicht
kansen voor burgerinitiatieven om een project te starten of daadwerkelijk een rol te
dragen. De status van deze projecten en de kans van slagen is een onderwerp van
gesprek. Bv in Nijmegen zijn 3 locaties opgenomen waarvoor geen draagvlak is en in
Wijchen een locatie waarover het gemeente bestuur nog moet besluiten.
In totaal heeft de provincie 250MW op het oog. Waarvan 170MW van enig statuur. M.i. missen we
nog 60MW en die komen beperkt uit de 82MW van de vierde categorie. Vraag is waarom heeft
de provincie deze route gekozen? Er zijn gemeenten met onderzocht potentieel bv Lingewaard,
Elburg, Zutphen en Lochem die geen verdere verankering in de windvisie hebben maar waar een
initiatief kansrijker is dan projecten in categorie 4. Deels valt dit samen met de vijfde reserve
categorie maar de vraag is wat is de waarde van het signaal om locaties expliciet te benoemen.
Daarnaast is er nog een categorie gemeenten zoals Rijnwaarden en Overbetuwe die geen
onderzoek naar het potentieel hebben laten uitvoeren en dus ook geen positie in de windvisie
hoeven in te nemen of krijgen.
Binnen de COP zijn initiateven actief op andere locaties of naarstig op zoek. Is er een methode om
deze initiatieven ook te waarden en een steuntje in de rug te geven door de kansrijkheid van deze
locaties op te nemen in de windvisie?
Of, zijn we als (burger)projecten juist helemaal niet gebaad bij het noemen van welke locatie
dan ook en is het aan de provincie om alleen kaders te scheppen (waar het niet kan en waar
1
het onder stringente voorwaarden kan) en locaties helemaal niet te benoemen en de
projectinitiatie van onderop te laten komen?
Om de menselijke maat en een maat die past bij COP-projecten te waarborgen onderschrijven we
(ik tenminste wel) de conclusie dat de provincie in eerste instantie inzet op een veelheid van
kleinere projecten en voorlopig wegblijft bij de grote projecten. Dit past burger projecten die
vaak gemeentelijk georganiseerd zijn en zo krijgen alle initiatieven een kans iets te doen met
opwekking die zoden aan de dijk zet. Het zou een lief ding waard zijn om dit explicieter te maken
dat dit ook echt het beleid van de provincie is.
Thema B. Burgerparticipatie
Burgerinitiatieven of LDE’ zijn betrokken bij circa 40-50MW aan potentieel windvermogen in
Gelderland. Dit is 20- 25% van het door de provincie gewenste op te stellen vermogen in 2020.
Veel projecten zijn nog in de beginfase van een project en zoeken manieren om een positie in de
ontwikkeling van een project te borgen of de ontwikkeling voor haar rekening te nemen.
Burgerinitiatieven en LDE’s spelen een hoofdrol in het flankerend beleid om draagvlak te borgen.
Het provinciaal beleid is ruimtelijk beleid maar biedt het ook handvatten om de participatie te
borgen. Kan dit wat harder gemaakt worden om de kansen van LDE’ te vergoten is de
hoofdvraag.
De provincie stelt de mogelijkheid tot participatie als randvoorwaarden, maar de vraagt blijft wat is
participatie in de optiek van de provincie? Wordt hier een geëist dat ontwikkelaars een ‘add-on’
van een obligatielening moeten bieden aan de direct omwonenden of durft de provincie het ook
aan een stap verder te gaan en zinvolle participatie leidend tot eigendom als randvoorwaarden?
Welke omvang van de participatie (bv uit te drukken in % van omvang/investering) in een project is
de minimale grootte om te voldoen aan de randvoorwaarden?
Welke middelen heeft de provincie om deze randvoorwaarde hard te maken? Zijn er
aanknopingspunten vanuit het provinciaal beleidskader om dit mogelijk te maken, is er een wet
die ze kan inzetten?
Wat is de provincie van zins als er een project wordt vergund waarin geen participatie wordt
geboden of waarin slechts sprake is van ‘window dressing’.
Thema C. Nieuwe kansen
Solitair – het dilemma van de solitaire turbine wordt door de provincie niet beslecht. Enerzijds past
een dorpsmolen prima bij de aard van de COP-leden maar we moeten waken voor het Friese
syndroom (enorme weerstand vanwege de wildgroei aan solitaire turbines).
niet opgenomen locaties – het is geen belemmering volgens de provincie om locaties in procedure
te brengen en te vergunnen die niet passen in de windvisie. De vraag is dan, wat is de waarde van
het opnemen van locaties (in dit geval prominent)?
Ter voorkomen van gedemotiveerde (nieuwe ) initiatieven is het wenselijk expliciet te maken dat
locaties die worden gestart in gebieden waar het niet uitgesloten is ook daadwerkelijk niet door
de provincie worden ‘geblokkeerd’.
2
Zoals het er nu staat is het niet echt een uitnodiging om projecten te starten buiten de gebieden. De
windvisie wordt door initiatiefnemers en raadsleden (bv Wijchen) gezien als een leidraad voor de
keuze van projecten. Terwijl dit niet expliciet het geval is.
3