recente aardbevingen in turkije

Edited by Foxit PDF Editor
Copyright (c) by Foxit Software Company, 2004
For Evaluation Only.
RECENTE AARDBEVINGEN IN TURKIJE
Seismiciteit en breuksystemen in Turkije. De epicentra van de aardbevingen van 17 augustus (1) en 12 november (2) zijn
aangegeven.
Aardbeving van 12 november 199
Op 12 november 1999 om 17:57 Nederlandse tijd is het noordwesten van Turkije getroffen door een
nieuwe aardbeving met een kracht van 7.2 op de schaal van Richter. De haarddiepte is, net als de
beving van 17 augustus, ondiep, ca 10 km. Ook deze beving vond plaats langs de Anatolische breuk,
nu 100 km ten oosten van de beving van 17 augustus.
Het kort na elkaar optreden van twee bevingen met een magnitude groter dan 7 is niet uniek. In
november 1943 werd de regio ten noorden van Ankara langs de Noord Anatolische breuk getroffen
door een beving met magnitude 7.2. In februari 1944 werd dit gevolgd door een magnitude 7.2
beving langs dezelfde breuk, maar ten westen van de voorgaande beving in de stad Bolu.
De beving van 12 november geregistreerd in het seismisch station in Epen (Zuid-Limburg)
Aardbeving van 17 augustus
In de nacht van 17 augustus 1999, om 2 uur Nederlands tijd, is het noordwesten van Turkije
getroffen door een zware aardbeving met een kracht van 7.5 op de schaal van Richter en op slechts
10 km diepte. Het epicentrum lag op 40,64 graden noorderbreedte en 29,83 graden oosterlengte.
Doordat de beving zo ondiep was, is er veel schade, met name in Izmit, een stad ca. 30 km van het
epicentrum. Verder zijn de steden Bursa en Istanbul zwaar getroffen. De beving vond plaats om drie
uur 's nachts lokale tijd, waardoor veel slachtoffers in hun slaap zijn verrast.
De Afrikaanse en de Arabische plaat drukken tegen de Europees/Aziatische plaat aan. Turkije wordt
door dit proces vervormd, hierdoor is de Noord-Anatolische breuklijn ontstaan, waarlangs deze
beving plaatsvond. Op het web vindt u een aantal achtergrond documentatie over plaatbewegingen
(Universiteit Utrecht) en de deformatie (Technische Universiteit Delft). Meer materiaal(in het
engels) kunt u vinden op de web sites van ORFEUS en IRIS .
Er heerst nogal wat verwarring over de magnitude. Dit wordt veroorzaakt doordat de magnitude op
basis van verschillende aardbevingsgolven berekend kan worden. De eerstgenoemde magnitude (6.7)
was berekend aan de hand van de P-golf. Dit is de eerstbinnenkomende golf die door de aarde reist.
Latere magnitudes (7.5) zijn aan de hand van de oppervlaktegolven berekend. Deze golven reizen
over het aardoppervlak en komen later aan dan voornoemde P-golven. De laatste magnitude is
zoveel hoger omdat dit een ondiepe aardbeving is, die sterk ontwikkelde oppervlaktegolven
genereert.
De beving van 17 augustus geregistreerd in het seismisch station in Epen (Zuid-Limburg).
Naschokken in Turkije
Maandag 13 September om 14:55 lokale tijd vond een aardbeving met magnitude M=5.5 plaats in
Turkije, niet ver van Izmit. Dit is een krachtige naschok van de katastrofale beving (M=7.5) op 17
Augustus van dit jaar. Eerder, op 31 Augustus vond ook een naschok plaats met magnitude M=5.4.
Naschokken (ook met deze sterkte) zijn gebruikelijk na grote bevingen, maar nemen geleidelijk af.
Vaak zijn deze naschokken te verklaren als herstel van het spanningsevenwicht in de korst in de
direkte omgeving van het breukvlak van de grote beving. Dit resulteert dan lokaal in een tijdelijk
verhoogde seismische activiteit. Op grotere afstand ziet men zelden of nooit enige verandering in het
patroon van de seismiciteit. Bijvoorbeeld in Griekenland zijn de kansen op bevingen naar aanleiding
van de bevingen in Turkije noch toe- noch af-genomen.
Bron: KNMI