Rechten en plichten van de patiënt 2 Deze folder geeft een overzicht van de belangrijkste rechten en plichten van u als patiënt en van uw zorgverlener. In de Wet Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO) zijn de rechten en plichten van de patiënt en zijn zorgverlener vastgelegd. Daarnaast heeft de patiënt een aantal rechten op grond van de Wet Bescherming Persoonsgegevens (WBP). Deze wetten kunnen een basis geven voor een gelijkwaardige relatie tussen beide partijen. Openheid en wederzijds vertrouwen zijn in deze relatie belangrijk en kunnen niet in een wet worden uitgedrukt. Recht op informatie De zorgverlener moet u in begrijpelijke taal informatie geven over: • uw ziekte of aandoening; • de aard van de voorgestelde behandeling of het onderzoek; • mogelijke complicaties of risico’s hiervan; • andere mogelijkheden van behandelen; • wat u mag verwachten van het onderzoek of de behandeling; • de medicijnen en eventuele bijwerkingen. U heeft deze informatie nodig om weloverwogen een beslissing te kunnen nemen over een behandeling. Het is dus belangrijk dat u het aangeeft wanneer u nog niet alles begrepen heeft of als u meer wilt weten. Alleen bij hoge uitzondering mag een zorgverlener gegevens achterhouden, namelijk als hij ervan overtuigd is dat de informatie ernstig nadeel voor u oplevert. Hij moet dit eerst met een andere zorgverlener overleggen. U kunt zelf ook aangeven dat u geen informatie wilt hebben. Dit zal gerespecteerd worden zolang dat niet nadelig is voor uzelf of een ander. Het toestemmingsvereiste Wanneer u voldoende informatie heeft gekregen kunt u beslissen of (en hoe) u behandeld wilt worden. U mag alleen behandeld worden indien u toestemming geeft. Alleen bij een ingrijpende behandeling zal de zorgverlener uitdrukkelijk om uw toestemming vragen. Zonodig wordt dit schriftelijk vastgelegd. In andere gevallen en tijdens de duur van de behandeling wordt u toestemming niet steeds gevraagd, maar wordt uitgegaan van uw instemming tenzij u duidelijk anders aangeeft. In acute situaties mag/moet de zorgverlener wel zonder uw toestemming handelen. 3 Minderjarigen: Kinderen tot 12 jaar: Kinderen onder de 12 jaar mogen niet voor zichzelf beslissen. Dan doen hun ouders of voogd. Aan jonge kinderen moet wel op een begrijpelijke manier worden verteld wat er met hen gaat gebeuren. Kinderen van 12 tot 16 jaar: Kinderen tussen 12 en 16 jaar zijn over het algemeen goed in staat hun situatie te overzien en een eigen mening te hebben. Voor de behandeling is daarom toestemming nodig van de ouders én het kind. Als zij het niet met elkaar eens zijn, zal de zorgverlener in principe doen wat het kind vraagt. Kinderen vanaf 16 jaar: In de WGBO worden kinderen vanaf 16 jaar gelijkgesteld met volwassenen. Ze mogen dus voor zichzelf beslissen. Toestemming van de ouders is niet nodig. De ouders krijgen ook geen informatie meer over hun kind, als deze daar geen toestemming voor geeft. Wetenschappelijk onderzoek Wanneer u gevraagd wordt deel te nemen aan wetenschappelijk onderzoek, heeft u recht op goede voorlichting vooraf. Vooraf is uw toestemming voor deelname vereist. Als u niet zelf kunt beslissen Wanneer u (tijdelijk) niet in staat bent uw toestemming te geven, zal de zorgverlener een naaste erbij betrekken. Bijvoorbeeld uw partner of een familielid. Vindt u het belangrijk dat er naar uw eigen ideeën wordt gehandeld? Dan is het opstellen van een wilsverklaring verstandig. Wanneer anderen voor u moeten beslissen, kan een wilsverklaring een belangrijke hulp zijn. U legt dan schriftelijk vast hoe u wilt dat er in bepaalde situaties gehandeld wordt. Deze verklaring geeft u aan uw behandelend arts die de verklaring in uw dossier bewaart. De wilsverklaring moet voorzien zijn van een recente datum en uw handtekening. Het recht op inzage in uw dossier Van iedere patiënt worden medische gegevens vastgelegd en verzameld in een dossier. U moet daarbij denken aan röntgenfoto’s, brieven aan specialist of huisarts, verwijsbrieven of resultaten van een onderzoek. Bij elkaar vormen deze gegevens een beschrijving van het verloop van een behandeling. U heeft het recht deze gegevens in te zien. Het dossier is eigendom van het ziekenhuis. Dat betekent dat u het dossier niet mee naar 4 huis kunt nemen. U kunt wel een kopie krijgen. Hieraan zijn kosten verbonden. Uw behandelend specialist kan u hierover informeren. Het recht op privacy Artsen, verpleegkundigen en andere medewerkers zijn tot geheimhouding verplicht over alle zaken waar zij beroepshalve kennis van nemen. Ook de gegevens die worden vastgelegd in dossiers worden uitsluitend gebruikt door degene die u behandelt. U kunt er vanuit gaan dat persoonlijke medische gegevens niet zonder uw toestemming aan anderen worden verstrekt. Het is echter een wettelijke verplichting dat de behandelend specialist bepaalde infectieziekten meldt aan de Inspecteur van de Volksgezondheid. Het ziekenhuis verstrekt een deel van de patiëntengegevens in anonieme vorm aan diverse regionale en landelijke registratiesystemen. Uw recht op privacy houdt ook in dat onderzoeken en behandelingen plaatsvinden buiten het zicht van anderen, die niet bij de behandeling zijn betrokken. Gezien het regionale karakter van het TweeSteden ziekenhuis en de uitwisseling van patiënten met het St. Elisabeth ziekenhuis is door beide ziekenhuizen besloten dat de zorgverleners in de patiëntengegevens kunnen kijken van beide ziekenhuizen. Dit betekent dus dat uw behandelaar kan zien of u al eerder in het St. Elisabeth ziekenhuis behandeld bent geweest en dat hij indien nodig gegevens hierover in kan zien. Tevens kunnen patiëntgegevens van het TweeSteden ziekenhuis geraadpleegd worden door de centrale huisartsenposten in Tilburg en Waalwijk, verpleeghuisartsen van de Hazelaar, revalidatie-artsen van revalidatiecentrum het Leijpark en radiotherapeuten en nucleair geneeskundigen van het Verbeeten Instituut. Ook kunnen de gegevens die verzameld worden in het kader van routinematige patiëntenzorg, anoniem voor wetenschappelijk onderzoek gebruikt worden. Tenzij de patiënt daar bezwaar tegen maakt. Het klachtrecht Wanneer u niet tevreden bent over de manier waarop u bent behandeld, heeft u verschillende mogelijkheden om een klacht in te dienen. Hierover kunt u meer lezen in de folder ‘klachten’. Uw plichten De relatie tussen een patiënt en zorgverlener is, juridisch gezien, gebaseerd op een overeenkomst. Als patiënt heeft u daarom, naast uw rechten, ook een aantal plichten. 5 Plicht tot medeverantwoordelijkheid • U dient de zorgverlener duidelijk en volledig te informeren zodat hij een verantwoorde behandeling kan geven. • U dient zoveel mogelijk mee te werken aan de behandeling door de adviezen en voorschriften te volgen die de zorgverlener u geeft met betrekking tot uw behandeling. Financiële plichten U dient ervoor te zorgen dat de zorgverlener tijdig door u of door uw ziektekostenverzekeraar betaald wordt voor zijn verrichtingen. Op de behandelingsovereenkomst is het Nederlands recht van toepassing evenals de algemene betalingsvoorwaarden van het ziekenhuis. Deze zijn gedeponeerd bij de kamer van koophandel te Tilburg. Een van de belangrijkste voorwaarden is dat de rekening binnen één kalendermaand moet worden betaald. Voor een behandeling in het TweeSteden ziekenhuis moet u in het bezit zijn van geldige verzekeringspapieren. Indien u niet of onvoldoende verzekerd bent, neemt u dan vooraf contact op met uw zorgverzekeraar of indien u helemaal niet verzekerd bent met de sociale dienst van uw woonplaats. Bij uw opname stelt het TweeSteden ziekenhuis uw ziekenfonds of ziektekostenverzekering op de hoogte van uw opname en later uw ontslag. 6