Voorlopige Standpunten Clientenraad Soza ten opzichte van de

Standpunten Cliëntenraad Soza ten opzichte van de
Kadernota Wet Werk en Bijstand.
Voorwoord
De Cliëntenraad wil via deze weg van de mogelijkheid gebruik maken om haar visie ten
aanzien van de Kadernota Wet Werk en Bijstand aan de gemeenteraad en het college van
B&W van de gemeente Hellevoetsluis kenbaar te maken.
Ten eerste wil de Cliëntenraad haar waardering uitspreken voor de door de gemeente
opgestelde Kadernota waaruit blijkt dat de gemeente de intentie heeft een consistent beleid te
willen gaan voeren. De Cliëntenraad merkt echter op dat de resultaten van het beleid
afhankelijk zijn van de kwaliteit van de uitvoering.
Ten tweede wenst de Cliëntenraad de gemeente te steunen in de keuze het Sport- en
Cultuurfonds en de Kwijtschelding gemeentelijke belastingen te laten voortbestaan.
In grote lijnen kan de Cliëntenraad akkoord gaan met het gestelde in de nota, behoudens de
op-, aanmerkingen en toevoegingen in het onderstaande.
Algemeen
In algemene zin spreekt de Cliëntenraad haar bezorgdheid uit over de algehele bezuinigingen
op de budgetten voor de uitkering.
Gezien het uitgangspunt binnen de WWB waarbij individueel maatwerk voorop gesteld wordt
en het feit dat de gemeente op dit onderdeel specifiek beleid dient te ontwikkelen ziet de
Cliëntenraad graag dat de gemeente maatregelen treft om willekeur uit te sluiten en
rechtszekerheid en rechtsgelijkheid te garanderen.
De Cliëntenraad verwacht naar aanleiding van het individuele maatwerk, de verwachte
toename aan instroom en de implementatie van de nieuwe wet en regelgeving, dat er meer
bezwaarprocedures zullen worden opgestart. Gezien de beperkte beschikbaarheid van het
sociaal raadsliedenwerk vreest de Cliëntenraad dat belanghebbende die bezwaar willen maken
hiertoe niet de benodigde ondersteuning kunnen krijgen.
De Cliëntenraad pleit voor het aanstellen van een onafhankelijke persoon, los van de
klantmanager, bij wie de cliënten algemene inlichtingen over de WWB kunnen inwinnen,
maar die ook in staat is hen te adviseren wanneer zij van mening zijn dat een door het College
genomen besluit niet correct is. De Cliëntenraad is er van overtuigd dat hiermee het aantal
bezwaarschriften beperkt kan worden en dit tevens een impuls geeft aan verhoging van de
kwaliteit van de uitvoering. In de ogen van de Cliëntenraad zou dit een tijdelijke maatregel
kunnen zijn. Op langere termijn denkt de Cliëntenraad aan een onafhankelijke persoon zoals
een gemeentelijke ombudsman/vrouw.
Als laatste algemene opmerking constateert de Cliëntenraad dat de Kadernota zeer algemeen
is opgesteld en dat het voor de Cliëntenraad niet inzichtelijk is hoe de voorgestelde
gemeentelijke maatregelen en beleidsinstrumenten in de praktijk zullen uitwerken. De
Cliëntenraad mist een degelijke analyse van de voorgestelde reïntegratiemiddelen.
Opmerkingen per hoofdstuk
Inleiding:
Ten aanzien van de visie: “sociaal waar het kan, zakelijk waar het moet” merkt de
Cliëntenraad op dat sociaal en zakelijk elkaar niet uitsluiten.
Bij de uitwerking op de visie mist de Cliëntenraad een om- en beschrijving van de rechten van
de cliënten. In de huidige formulering wordt er slechts over de plichten gesproken.
Bij de uitgangspunten mist de Cliëntenraad de onderdelen rechtvaardigheid en evenredigheid.
Hoofdstuk 1 Reïntegratie:
In de kadernota staat onder paragraaf 1.6.2
“…Daarnaast wordt voorgesteld om voorzieningen zoals de reïntegratieplaats en de gesubsidieerde arbeid voor te behouden aan de primaire doelgroep (klantprofiel 1 en 2)….”
De Cliëntenraad merkt op het merkwaardig te vinden dat personen in Klantprofiel 1 in
aanmerking zouden kunnen komen voor gesubsidieerde arbeid. Aangezien in de kadernota
staat beschreven dat deze groep direct bemiddelbaar is naar arbeid zou het voor de hand
liggen de gesubsidieerde arbeid slechts voor KP 2 beschikbaar te stellen. Er staat in de
Kadernota niet helder beschreven op welke wijze cliënten in KP 1 gebruik van
gesubsidieerde arbeid kunnen maken. Overigens wil de Cliëntenraad bepleiten
prestatienormen en- eisen in de contracten met de reïntegratiebedrijven op te nemen, en
tevens de consequenties te verwoorden bij het niet nakomen van deze normen en eisen.
Ten aanzien van de uitstroom ID banen is het de Cliëntenraad onduidelijk hoeveel ID-ers er
op dit moment een tijdelijk contract hebben en hoe de gemeente de doelstelling ten aanzien
van uitstroom wil realiseren. Wanneer de gemeente er toe overgaat om door middel van
reïntegratietrajecten ID-ers te laten uitstromen adviseert de Cliëntenraad eerst te onderzoeken
welke cliënten vrijwillig aan uitstroom wensen mee te werken.
Ondanks het beperkte aantal Wiw’ers met een tijdelijk contract adviseert de Cliëntenraad
zorgvuldig met deze cliënten om te gaan en uitkeringsafhankelijkheid voor deze mensen te
voorkomen.
In het kader van de landelijke evaluatie van de Wet Inburgering Nieuwkomers is
geconstateerd dat er een monopolie positie bestaat voor het ROC’s. In de regio van
Hellevoetsluis vervult het Albeda college deze monopoliepositie. De Cliëntenraad is bezorgd
over de bestaande situatie en wil dat de gemeente maatregelen neemt om de kwaliteit van de
in te kopen scholing te kunnen garanderen. Deze maatregelen zouden volgens de Cliëntenraad
moeten bestaan uit opnemen prestatienormen en –eisen in het contract met de
scholingsinstelling. Aan deze eisen dienen vervolgens consequenties te worden gekoppeld
wanneer niet wordt voldaan aan het gestelde in het contract.
Ten aanzien van de kosten voor scholing ten tijde van een reïntegratietraject is een bedrag van
€ 1500,00 per belanghebbende beschikbaar. In de ogen van de Cliëntenraad komt het met
enige regelmaat voor dat scholing meer kost dan € 1500,00. De Cliëntenraad stelt dat de
algemene bepaling dat het college van B&W op individuele gronden van het beleid kan
afwijken ten aanzien van dit onderwerp niet voldoende.
Zij zien dan ook graag een bepaling opgenomen dat de kosten boven de € 1500,00 in de vorm
van een renteloze lening kunnen worden verstrekt aan de belanghebbende (vergelijk de
regeling die wordt voorgesteld ten aanzien van de Nuggers). Deze renteloze lening zou
kwijtgescholden dienen te worden wanneer de cliënt naar aanleiding van de gevolgde
scholing uitstroomt.
Ten aanzien van de Sluitende Aanpak voor klantprofiel 3 en 4 bevreemd het de Cliëntenraad
dat er een periode van 6 maanden is gesteld waarbinnen de reïntegratiebedrijven personen in
KP3 en KP4 een traject dienen aan te bieden.
De Cliëntenraad is van mening dat juist deze klanten een kwetsbare groep uitmaken en dat de
gemeenten alles in het werk moet stellen om inactiviteit en onzekerheid voor deze mensen te
voorkomen. De Cliëntenraad adviseert de periode te verlagen naar 3 maanden, dit zou in de
ogen van de Cliëntenraad in de contracten met de reïntegratiebureaus vastgelegd dienen te
worden.
Hoofdstuk 2 Minimabeleid en Bijzondere Bijstand
De Cliëntenraad begrijpt dat er bezuinigingen moeten worden doorgevoerd maar spreekt haar
zorg uit over de afschaffing van de categoriale bijstand voor bijstandsgerechtigden en voor
65-plussers in het bijzonder. De Cliëntenraad zou graag inzichtelijk gemaakt zien wat de
consequenties van deze maatregelen zijn voor de doelgroep van 65+. In de Kadernota staat
beschreven dat 65-plussers hogere inkomsten hebben dan de categorie 18 tot 65 jaar. Tevens
wil de Cliëntenraad de zorg uitspreken dat de inkomens van 65-plussers op minimumniveau
er met de hoogte van het PGB (tussen € 415 en € 590, afhankelijk van de leefsituatie) op
achteruit gaan. Om de overgang niet te abrupt plaats te laten vinden pleit de Cliëntenraad
voor een overgangsjaar waarin voor 65+’ers nog eenmaal het Persoonsgebonden Budget
wordt toegekend. Zodat in het jaar 2004 de betreffende klanten individueel op de hoogte
gesteld kunnen worden en de gemeente de tijd heeft om de Cliënten door middel van een
informatiecampagne te wijzen op de mogelijkheden van de Bijzondere bijstand en om
onderbenutting hiervan tegen te gaan.
De Cliëntenraad plaatst vraagtekens bij de mogelijkheid binnen de WWB om personen twee
maal te straffen voor een gedraging door het afstemmen van de langdurigheidstoeslag bij
recidive (ten aanzien van schending van de arbeidsverplichtingen).
Het laatste aandachtspunt ten aanzien van dit hoofdstuk betreft de opvatting dat er voor
gezinnen met kinderen een hogere norm voor bijzondere bijstand zal moeten worden
toegekend. De Cliëntenraad is van opvatting dat gebruiksgoederen voor deze doelgroep eerder
aan vervanging toe zijn. Graag zou de Cliëntenraad de door de gemeente gehanteerde normen
voor gebruiksgoederen inzichtelijk gemaakt zien.
Hoofdstuk 3 Handhavingsbeleid
De Cliëntenraad stelt zich gereserveerd op ten opzichte van het hanteren van risicoprofielen
en signaalgestuurd onderzoek. Wanneer in 2004 hiertoe beleidsregels worden opgesteld
willen zij hier graag vroegtijdig over geïnformeerd worden.
Ten aanzien van afstemming merkt de Cliëntenraad op dat gezinnen met kinderen heel
kwetsbaar zijn en dat de gemeente voor ogen moet houden dat kinderen het slachtoffer
kunnen worden van de gedragingen van hun ouders. De gemeente dient zodoende
terughoudend te sanctioneren wanneer het een gezin met kinderen dan wel een alleenstaande
ouder betreft waaraan een maatregel wordt opgelegd.
Hoofdstuk 4 Informatie en Verantwoording
De Cliëntenraad mist in het hoofdstuk Informatie en Verantwoording de verantwoording aan
de Cliëntenraad. Zij stellen voor deze gelijk te laten lopen aan de verantwoording aan de
gemeenteraad, zowel inhoudelijk als qua moment van rapportage.
Ten aanzien van de hoofdstukken 5, 6 en 7 heeft de Cliëntenraad geen opmerkingen.
Hoofdstuk 8 Financiën
De Cliëntenraad roept de gemeenteraad op om:
1) het verwachte overschot op het Inkomensdeel (€ 850.000,-- uitgaande van de
Kadernota) over te hevelen naar het Werkdeel; of
2) dit gedeeltelijk te storten in het Werkdeel en gedeeltelijk geoormerkt te reserveren.
De Wet biedt hiertoe de mogelijkheid en zodoende zullen deze middelen kunnen worden
aangewend voor scholing en andere reïntegratieactiviteiten. , teneinde een grotere uitstroom te
bewerkstelligen.
Tevens vraag de Cliëntenraad zich af waar de dekking van het tekort van € 18.631,00 op het
Werkdeel gevonden gaat worden.
Tot slot ziet de Cliëntenraad graag dat er een ruim vrijwilligerspremie beleid gevoerd gaat
worden. Dit omdat zij van mening is dat mensen die vanuit KP 3 en 4 bereid zijn
vrijwilligerswerk te gaan doen, hiertoe gemotiveerd en gestimuleerd moeten worden. De
Cliëntenraad meent dat vrijwilligers werk kan bijdragen aan terugkeer op de arbeidsmarkt
Dit betekent dat wanneer iemand 5 dagen per week (rekening houdend met vakanties)
vrijwilligerswerk doet, deze persoon het maximale bedrag van € 700,-- per jaar dient te
ontvangen
Samenvatting
 de Cliëntenraad steunt de gemeente in de keuze het Sport- en Cultuurfonds en de
Kwijtschelding gemeentelijke belastingen te laten voortbestaan;
 de Cliëntenraad adviseert de aanstelling van een onafhankelijke persoon, welke
gedurende een beperkte periode de cliënten algemene inlichtingen over de WWB kan
verstrekken, maar die ook in staat is hen te adviseren wanneer zij van mening zijn dat
een door het College genomen besluit niet correct is. Dit ter voorkoming van
bezwaarschriften en ter verhoging van de kwaliteit van uitvoering;
 de Cliëntenraad adviseert het gebruik van gesubsidieerde arbeid alleen voor KP 2
beschikbaar te stellen;
 de Cliëntenraad bepleit het opnemen van prestatienormen en- eisen in de contracten
met de reïntegratiebedrijven en tevens de consequenties te verwoorden bij het niet
nakomen van deze normen en eisen;
 de Cliëntenraad adviseert de beoogde uitstroom van 25% van gesubsidieerde arbeid te
realiseren op basis van vrijwilligheid en uitkeringsafhankelijkheid voor deze mensen
te voorkomen;
 de Cliëntenraad is bezorgd over de monopoliepositie van het Albeda collega ten
aanzien van de Inburgering Nieuwkomers en adviseert maatregelen om de kwaliteit
van de in te kopen scholing te kunnen garanderen. Ook hier geldt dat bij contracten
prestatienormen en –eisen dienen te worden opgenomen. Aan deze eisen dienen








vervolgens consequenties te worden gekoppeld wanneer niet wordt voldaan aan het
gestelde in het contract;
de Cliëntenraad adviseert scholingskosten van cliënten die uitstijgen boven de €
1500,00 in de vorm van een renteloze lening te verstrekken aan de belanghebbende
(vergelijk de regeling die wordt voorgesteld ten aanzien van de Nuggers).
de Cliëntenraad adviseert om ook aan de mensen vallend onder KP3 binnen 3
maanden een traject door een reïntegratiebureau te laten aan bieden. Dit ter
voorkoming van een lange periode van inactiviteit en onzekerheid bij deze kwetsbare
groep.
de Cliëntenraad pleit voor een overgangsjaar waarin voor 65+’ers nog eenmaal het
Persoonsgebonden Budget wordt toegekend. Hiermee kunnen de betreffende cliënten
in het jaar 2004 individueel op de hoogte worden gesteld en onderbenutting van
regelingen door ouderen voorkomen worden;
de Cliëntenraad stelt zich gereserveerd op ten opzichte van het hanteren van
risicoprofielen en signaalgestuurd onderzoek. Wanneer in 2004 hiertoe beleidsregels
worden opgesteld willen zij hier graag vroegtijdig over geïnformeerd worden;
de Cliëntenraad merkt op dat ten aanzien van afstemming gezinnen met kinderen heel
kwetsbaar zijn en dat de gemeenten voor ogen moet houden dat kinderen het
slachtoffer kunnen worden van de gedragingen van hun ouders. De gemeente dient
zodoende terughoudend te sanctioneren wanneer het een gezin met kinderen dan wel
een alleenstaande ouder betreft waaraan een maatregel wordt opgelegd;
de Cliëntenraad mist in het hoofdstuk Informatie en Verantwoording de
verantwoording aan de Cliëntenraad. Zij stellen voor deze gelijk te laten lopen aan de
verantwoording aan de gemeenteraad, zowel inhoudelijk als qua moment van
rapportage;
de Cliëntenraad roept de gemeenteraad op om het verwachte overschot op het
Inkomensdeel zoveel mogelijk over te hevelen naar het werkdeel en in te zetten voor
scholing en reïntegratieactiviteiten, zodat een zo groot mogelijke uitstroom
gerealiseerd kan worden;
de Cliëntenraad meent dat vrijwilligerswerk een belangrijke bijdrage kan leveren aan
terugkeer op de arbeidsmarkt en zoveel mogelijk moet worden gestimuleerd en
beloond. Dit betekent dat wanneer iemand 5 dagen per week (rekening houdend met
vakanties) vrijwilligerswerk doet, deze persoon het maximale bedrag van € 700,- per
jaar dient te ontvangen.
Nawoord
De Cliëntenraad wenst haar waardering ten opzichte van de gemeente uit te spreken dat zij in
een vroegtijdig stadium betrokken is bij de Kaderstelling van het college van B&W en de
gemeenteraad. Zij wenst de gemeente veel wijsheid toe voor de te nemen beslissingen.