Document

1. Cluster Onderhoud
Groen; 1.1
Outdoor Advanced - Specialist Tuin
en Openbaar Groen 3.1, 2008 - 2009
BODEM
Bodemkunde = de kennis over de aardkorst
Bodem = de aardkorst door procesvorming ontstaan en wortelgroei
Minerale delen
45%
Indeling bodembestanddelen:
-
vast
vloeibaar
gasvormig
De bodem bestaat uit:
Organische
stof
5%
- minerale delen; 45 %
- organische delen; 5 %
- water; 24 %
- lucht; 26 %
Water
24%
Lucht
26%
Grond (optimale situatie)
Minerale delen
50% vaste delen
5% O.S.
24% water
50% poriën
26% lucht
Vaste delen
Grind
Zand
grof zand
fijn zand
leem
sloef
> 2000 mu
210 – 2000 mu
50 – 210 mu
2 - 50 mu
< 16 mu
Organische stof
Micrometer of mu (spreek uit: muu) = 1/1.000 millimeter of 0,001 mm
GEDRAGINGEN
• Fijn zand
– fijne poriën / capillaire werking / houdt enig water vast
• Grof zand
– Grove poriën / geen capillaire werking / houdt bijna geen water vast
/ goed waterdoorlatend
• Afslibbaar
– Hele fijne poriën / goede capillaire werking / houdt veel vocht en
voedsel vast / geeft samenhang aan de gronddeeltjes
• Kalk
– Bepaald de zuurgraad van de grond
• Organische stof
– Houdt vocht en voedsel vast / geeft structuur aan de grond / humus
Vaste delen; mineraal
-
Sedimentatie of afzetting van klei en zand.
Klei:
afgezet door water; zee of rivier
Zand:
afgezet door de wind (4e ijstijd)
Uitzondering: leem ontstaan tijdens de 3e ijstijd
Organisch materiaal:
Al of niet omgezette plantendelen, dierlijk leven (fauna) en afgestorven
wortels.
Veen: in zuurstofarm en zeer natte omgeving ontstaan
-
hoogveen
laagveen
Wat is grondstructuur?
De verdeling tussen vaste, vloeibare en gasvormige delen of fasen die een
vast en stabiel patroon bezitten.
Eigenschappen van de bodem:
-
fysisch
chemisch
biologisch
Kleigronden
Eigenschappen:
• Minder draagkrachtig
• Minder waterdoorlatend
• Goede capillaire werking
• Veel voedingsstoffen
• Houdt veel water vast
• Geeft minder water af
Zandgronden
Eigenschappen:
• Goede draagkracht
• Goed waterdoorlatend
• Mindere capillaire werking
• Weinig voedingsstoffen
• Houdt weinig water vast
• Geeft veel water af
Bodemvormende processen
Veen
• Rijping
• Veraarden
Veengronden
Eigenschappen:
•
•
•
•
Levert voedingsstoffen
Redelijke draagkracht
Goede structuur
Zure werking
Lucht
Opbouw bodemlucht:
•
•
•
•
Stikstof N2
Zuurstof / O2
Koolzuurgas / CO2 % variabel
Diverse andere gassen
78 %
0-21%
0,02 %
Verandering samenstelling
• Verbruik door:
– boom / bodemleven / vertering (afbraak)
• Afgifte CO2 of Kooldioxide
• Structuurbederf
In de bodem zit voor maximaal 4 dagen O2
Richtlijnen
< 10% : grote kans op zuurstofgebrek en schade
aan de actieve wortels (wortelafsterving)
10 - 12%: grote kans op wortelsterfte
12 - 16%: afhankelijk van de soort is groeistoornis
mogelijk
> 16%: voldoende zuurstof voor een goede
ontwikkeling
Invloeden
• Aard wegdek
• Verdichting
• Vochtgehalte bodem
• Percentage organisch materiaal
Verversing lucht
•
Bodemleven (wormen e.d.)
•
Indringing regenwater
•
Grondbewerking