Samenvatting Retail Tour Nederland, België en Frankrijk

Samenvatting
Retail Tour Nederland, België en Frankrijk
Retailkanalen in Nederland, België en Frankrijk
PT 2011-49 / 2011-54 / 2011-55
Juli 2011 - Josephine Klapwijk - van Dijk, Annette Meeder
Productschap Tuinbouw, M&I
Het belangrijkste afzetkanaal van bloemen in Nederland, België en Frankrijk is de bloemist, de supermarkt komt de
tweede plaats. De verkoop van bloemen en planten in het supermarktkanaal is de afgelopen 5 jaar vooral in Nederland
toegenomen, steeds meer Nederlandse supermarktketens nemen bloemen en planten op in het assortiment. In Frankrijk
en België is deze markt relatief stabiel en valt voor supermarktketens zeker nog een slag te slaan. Dit blijkt uit
deskresearch uitgevoerd door Productschap Tuinbouw.
Nederland
De Nederlandse supermarktomzet groeide in 2010 met ruim 2%. Begin 2011 heeft deze groei doorgezet mede
dankzij de gestegen grondstofkosten en een topomzet in de periode rond Pasen. Ahold is marktleider in Nederland
waarbij supermarktketen Albert Heijn een marktaandeel van ruim 30% heeft. Albert Heijn kwam in 2001 met de
eerste ‘convenience store’ op de Nederlandse markt genaamd AH to go. Het AH to go format bleek een succes en al
snel groeide het aantal filialen uit tot 80 in 2009. Naast deze ‘convenience stores’ heeft Albert Heijn ook een
toenemend aantal superstores onder de naam AH XL. De overige 5 belangrijke spelers op de markt hebben een
beduidend lager marktaandeel. C1000 komt met 11,5% op een tweede plaats en zag dit aandeel krimpen in 2010.
Andere grote speler op supermarkt gebied is Jumbo. In 2009 heeft Jumbo het grootste gedeelte van Super de Boer
overgenomen en hiermee haar positie op de Nederlandse versterkt. Het marktaandeel van Jumbo lag in 2010 rond
de 5,5%. Binnen de Super Unie groep is Plus (6%) een belangrijke speler.
De Nederlandse discounter markt wordt gedomineerd door de twee Duitse spelers; Aldi (Nord) en Lidl. Aldi had
jarenlang een leidende positie op de Nederlandse discounter markt, maar door de toenemende expansie en moderne
marketing strategie van Lidl is de positie van Aldi onder druk komen te staan.
Het belangrijkste afzetkanaal van bloemen in Nederland is de bloemist, bij planten is dit het tuincentrum. De
supermarkt komt bij bloemen op de tweede plaats, gevolgd door de markt en straathandel. Qua kamerplanten ligt
ook een belangrijke rol bij de bloemist en de supermarkt. De verkoop van bloemen en planten in het
supermarktkanaal neemt toe, steeds meer supermarktketens nemen bloemen en planten op in het assortiment. Ook
hier is Albert Heijn marktleider, gevolgd door Jumbo, C1000 en Deen. In het supermarktkanaal worden voornamelijk
monobossen gekocht aangezien de bloemist volgens de consument nog steeds het aangewezen kanaal is voor de
aanschaf van een gemengd boeket. Albert Heijn houdt zich vooral bezig met de verkoop van monobossen vaak in
combinatie met een bonus actie. Jumbo, Deen en C1000 zijn binnen het supermarktkanaal de grootste verkopers van
gemengde boeketten.
België
De vooruitzichten op de Belgische retailmarkt voor 2011 zijn positief. Na de daling in 2008, stabiliseerden de
bestedingen in 2010. Door de stijgende werkloosheid en onzekere economische ontwikkelingen hebben vooral de
discounters en prijsgeoriënteerde supermarkten zoals Colruyt gefloreerd de afgelopen 2 jaar. In België is de daling in
bestedingen ook te verklaren door het zogenaamde ‘cross border shopping’. Wanneer de prijzen in België hoog zijn,
doet men boodschappen in de buurlanden Nederland, Frankrijk en Duitsland.
De concurrentie op de Belgische retail markt zal naar verwachting steeds grotere vormen aannemen door de
prijsdruk van discounter ketens en Colruyt op supermarktketens Carrefour en Delhaize. Het Belgische retail
landschap wordt gekenmerkt door een grote verscheidenheid aan retailers, waarbij de top 5 ongeveer 80%
marktaandeel in handen heeft. Supermarktketen Colruyt is marktleider in België met een aandeel van 24%, dit is
gestegen ten opzichte van 5 vijf jaar geleden. Colruyt is populair onder de Belgen door de lage prijzen en goede
kwaliteit. De Delhaize Group komt met een aandeel van 20% op een tweede plaats. Deze positie is voornamelijk te
danken aan de goede voedselkwaliteit, aantrekkelijke winkels en gunstige winkel locaties. Carrefour was 5 jaar
geleden nog marktleider op de Belgische markt, maar zag het marktaandeel de afgelopen vijf jaar dalen en staat nu
met 16% op de derde plaats. Ondanks dat de nationale retailers Delhaize en Colruyt een belangrijke positie innemen
op de Belgische markt neemt de invloed van buitenlandse bedrijven toe. De marktaandelen van discounters Aldi en
Lidl zijn de afgelopen vijf jaar toegenomen tot respectievelijk 11% en 6%. Discounter Aldi komt hiermee op een
vierde plaats en Lidl op de vijfde plaats. Beide ketens hebben het aantal filialen uitgebreid.
Het belangrijkste afzetkanaal van bloemen en planten in België is de bloemist. De supermarkt komt bij bloemen op
de tweede plaats en bij planten is dit het tuincentrum. De verkoop van bloemen in het supermarktkanaal wordt
aangevoerd door Aldi gevolgd door Delhaize en Carrefour. Bij planten is Carrefour marktleider en Delhaize en Lidl
delen de tweede plaats. Intratuin en Aveve zijn de belangrijkste tuincentraketens als het gaat om de verkoop van
bloemen en planten bij Belgische tuincentra. Opvallend is dat bij Belgische tuincentra, net als in Nederland, ook
bloemen verkocht worden.
Frankrijk
In Europa heeft Frankrijk, na Zwitserland, de één na hoogste voedselbestedingen per hoofd van de bevolking. De
afgelopen jaren is het Franse handelsklimaat is echter moeilijker geworden voor retailers. De Franse consument is
prijsgevoeliger als gevolg van de hogere levenskosten en de toegenomen uitgaven aan internet en mobiele
telefoons. Als gevolg hiervan zijn de discounters het meest gegroeid de afgelopen jaren, zeker nu de Franse
consument ook steeds meer voorkeur heeft gekregen voor eigen merk producten. De voedselbestedingen zijn
positief beïnvloedt door de toenemende nadruk op prijs en de markt laat dan ook een stabiele groei zien van
gemiddeld 3% per jaar.
De Franse retail sector wordt gedomineerd door een aantal grote ketens en is sterk geconcentreerd waarbij de top 5
spelers 60% marktaandeel in handen hebben. De Franse voedselmarkt wordt, net als een groot deel van de Europese
markt, aangevoerd door Carrefour met een uitgebreid netwerk aan verschillende formules zoals Carrefour
hypermarkt, supermarkt (Champion) en Ed discounter. De keten verliest echter marktaandeel door de hoge prijs
associatie die de Franse consument heeft met Carrefour. ITM komt op een tweede plaats met hyper-/supermarkt
Intermarché, supermarkt Ecomarché en discounter Netto. ITM heeft geprofiteerd van de recente winkel renovaties
en de goede prijs/kwaliteit perceptie bij de Franse consument. Dit geldt ook voor de Franse nummer 3; E. Leclerc. De
top 5 wordt aangevuld met retailer Casino en nieuwkomer; Système U. Deze keten wint snel terrein door de vele
nieuwe winkels en uitbreidingsplannen. De Duitse ketens Lidl en Aldi zijn marktleider binnen de Franse discounter
markt. De belangrijkste Franse retailers voeren ook eigen discounter formules, zoals Ed (Carrefour), Leader Price
(Casino) en Netto (ITM).
De ‘convenience store’ wordt in toenemende mate populair in Frankrijk. In de stedelijk gebieden zijn steeds vaker
kleine varianten van grote hyper/supermarktketens te vinden. Bijvoorbeeld; Carrefour City (Carrefour), A 2 pas
(Auchan), Express U (Systeme U), Daily Monop’(Monoprix), Casino shop (Casino) en Inter Express (ITM).
Het belangrijkste afzetkanaal van bloemen en planten in Frankrijk is de bloemist. De supermarkt komt bij bloemen
op de tweede plaats en bij planten is dit het tuincentrum. In Frankrijk zijn bloemistenketens van groot belang in de
verkoop van bloemen en planten. Deze markt wordt aangevoerd door ketens Monceau Fleurs en Le Jardin des Fleurs.
Op gebied van bloemen en planten in het supermarktkanaal is Carrefour marktleider op afstand gevolgd door
Auchan en E. Leclerc. Kenmerkend is de verkoop van bloemen en planten via de zogenaamde boetieks (shop-in-shop)
die vaak onder de banner van de supermarktketen vallen. Jardiland en Truffaut zijn de belangrijkste
tuincentraketens als het gaat om de verkoop van bloemen en planten bij Franse tuincentra.
Voor meer informatie over het onderzoek ‘Retail Tour Nederland, België en Frankrijk’, (PT 2011-49; 2011-54;
2011-55) kunt u contact opnemen met Josephine Klapwijk - van Dijk, [email protected]. of Annette
Meeder, [email protected]. Rapporten zijn voor sectorgenoten, via MijnPT, gratis te downloaden of aan te
vragen bij John Claassen: [email protected].
Productschap Tuinbouw
Adres
Postbus
Telefoon
Fax
Internet
e-mail
Louis Pasteurlaan 6
280, 2700 AG Zoetermeer
079 – 347 07 07
079 – 347 04 04
www.tuinbouw.nl
[email protected]