HET CHINESE NIEUWJAAR

HET CHINESE NIEUWJAAR
8 februari 2016
Alle landen die onder de Chinese culturele invloed vallen, vieren het Nieuwjaarsfeest in combinatie
met de eigen cultuur (bv. Viëtnamees, Koreaans, Tibetaans). In de oorspronkelijke beleving ervan is
het gebruikelijk dat men schulden betaalt, nieuwe kleren koopt en het huis schoonmaakt. Er is
gewoonlijk een groot familiemaal en de godheden worden vereerd, ofwel in de pagode ofwel thuis. De
mensen geven elkaar cadeaus, ingepakt in rood papier, en in rood papier verpakt vuurwerk wordt
afgestoken. Dat zijn universele ingrediënten van elk nieuwjaar. In de Chinese cultuur komt daarbij de
specifieke tijdsberekening en de dierenriem.
CHINESE KALENDER.
In China is sinds 1912 de westerse (Gregoriaanse) kalender in gebruik. De traditionele maankalender
is daarentegen nog van groot belang. Zo wordt bijvoorbeeld de datum van het belangrijkste feest, het
Nieuwjaars- of Lentefeest, bepaald volgens de maankalender. Het duidt de start aan van het vruchtbare
seizoen in de landbouw. Nieuwjaar valt op de eerste dag van de eerste maanmaand na de
winterzonnewende (eind december). Op zijn vroegst is dat 21 januari, op zijn laatst 20 februari. Elke
maanmaand begint op de dag van de nieuwe maan; de volle maan valt dan op de 15de van die maand.
De maancyclus duurt 29 à 30 dagen (gemiddeld 29,5 dag). Een jaar van 12 maan-maanden telt dus 354
dagen. Aangezien de aarde er 365 en een kwart dag over doet om dezelfde positie ten opzichte van de
zon te bereiken, komt de Chinese kalender elf en een kwart dagen per jaar te kort. De Chinese traditie
lost dat probleem op door om de drie jaar een schrikkelmaand in te lassen.
ELK JAAR IN HET TEKEN VAN EEN DIER.
Er zijn twaalf namen van dieren, die in een cyclus van twaalf jaren hun naam geven aan een jaar.
2016 staat in het teken van de aap. De oorsprong hiervan is tamelijk ingewikkeld. Sinds de tijd van de
eerste, mythische, Gele Keizer in 2697 v.Chr., worden cycli aangehouden van zestig jaren, elk met een
eigen naam. Om de twaalf namen is het laatste gedeelte van de naam weer hetzelfde. Zo zijn er twaalf
achtervoegsels mogelijk. Zo'n 2000 jaar geleden is de gewoonte ontstaan om elk van de achtervoegsels
te noemen naar een van de twaalf dieren uit de Chinese dierenriem. Een andere verklaring ligt in het
boeddhisme. Volgens de legende wenste Boeddha, op het moment dat hij zijn
definitieve verlichting bereikte, alle dieren te ontmoeten om ze te
zegenen. Twaalf ervan waren aanwezig. Deze dieren werden dan
verbonden aan de opeenvolgende jaren, in volgorde van hun aankomst bij
Boeddha. Na twaalf jaren herbegint dan dezelfde cyclus: muis, os, tijger,
haas, draak, slang, paard, schaap, aap, haan, hond, varken. Dit jaar
staat in het teken van de aap, dat staat voor heel veel energie:
http://www.astropsychologie.nl/bekijk/chinesehoroscoop/sterrenbeeld/aap
In Antwerpen wordt het feest op een publieke wijze gevierd in de SintAndrieswijk in de omgeving van de Groenplaats. In Brussel beperkt het
zich meestal tot een ontmoeting in de pagode, met maaltijd en
straatoptreden van een draak. Twee mannen trekken een éénhoornkostuum aan en maken buitelende bewegingen, zowel binnenshuis als op
straat. Het verhaal wil dat telkens een nieuw jaar start, de draak de gehele
mensheid wil vernietigen. Luide muziek en voetzoekers helpen om het
kwade te verjagen en ervoor te zorgen dat de draak zijn doel niet bereikt.
Religieuze ceremonie in een boeddhistische
pagode te Brussel.