Bouw! tutorlezen Gebruikershandleiding Voordat u start met Bouw! Systeemeisen Indeling en Inhoud Bouw! tutorlezen Indeling Bouw! Inhoud Bouw! Start Inhoud Bouw! Verder Lestypen Bouw! Letters Fono Bouwen Bouwen-variant Memory Domino Zelf Toetsen Starten met Bouw! Is de letterkennis van het kind geautomatiseerd? Kent het kind nog geen letters? Doorlopen van lessen en toetsen Doorverwijzing Lessen Doorverwijzing Toetsen Rapporten Tutorhandleiding Hoe helpt Bouw! de tutor met de begeleiding van het kind? Tutorbalk (Gele balk) Theoretische achtergrond bij Bouw! Vroege interventie Risicofactoren De relatie tussen risicofactoren en leesvaardigheid Leesprogramma Bouw! Instructietechniek Doel van het programma Wetenschappelijke verantwoording Lexima Contact Bijlage Overzicht lessen en toetsen 1 Handleiding Bouw! tutorlezen - versie 2.0 juli 2015 [Deze handleiding is in ontwikkeling] Voordat u start met Bouw! Systeemeisen Het is van essentieel belang dat de computers waarop Bouw! wordt gedraaid voldoen aan de gestelde systeemeisen door de fabrikant. Anders kunnen wij de werking van Bouw! niet garanderen. De aangegeven versienummers zijn hierbij ook van belang, omdat u anders het risico loopt dat het programma vastloopt. Werkt u met Bouw! op verschillende computers, dan moet op al deze computers aan de eisen worden voldaan. Vraag uw systeembeheerder om dit in orde te maken alvorens u start met Bouw! tutorlezen. Verschijnt er een rode balk bovenin uw scherm? Dan voldoet uw systeem niet aan de gestelde eisen. Klik dan op ‘Klik hier voor meer informatie’ om te bekijken wat er niet klopt. Klik hier voor de systeemeisen van Bouw!. Bouw! is een web-based programma. Tijdens het werken met Bouw! kunnen andere lokale programma’s op uw eigen computer interacteren met het programma Bouw!. Zorg daarom dat uw fire-wall up-to-date is en geen toepassingen blokkeert die nodig zijn voor Bouw! tutorlezen. 2 Handleiding Bouw! tutorlezen - versie 2.0 juli 2015 [Deze handleiding is in ontwikkeling] Indeling en Inhoud Bouw! tutorlezen Indeling Bouw! Bouw! bestaat uit Bouw! Start en Bouw! Verder. Bouw! Start is gericht op kinderen die nog geen leesonderwijs gevolgd hebben en/of moeite hebben met aanleren van klank-teken koppelingen en met de woordsynthese. In dit deel worden de meest frequent voorkomende letters en lettercombinaties geleidelijk geïntroduceerd en vervolgens gebruikt bij het op gestructureerde wijze vormen (bouwen) van eenvoudige woorden. Er zijn ook oefeningen met klankmanipulatie opgenomen. Bouw! Start bevat veel variatie in leesoefeningen en binnen elk niveau van beheersing is het mogelijk om het accent te verschuiven van accuratesse naar snelheid om de directe woordherkenning te bevorderen. Bouw! Verder is een vervolg op Bouw! Start en bestaat uit woorden met een complexere structuur, zoals samengestelde woorden, clusterwoorden en woorden met open en gesloten lettergreep. Inhoud Bouw! Start Bouw! Start is opgebouwd uit twee delen, verdeeld over Bouw 1-5 en Bouw 6-7. Deel 1: Leren van 34 letters en oefenen met eenlettergrepige mkm, km, en mk woorden (zoals sop, ik en zee) Bouw 1 Les 1 t/m 24 p, o, s, k, i, a Oefenen met p – a Deeltoets B1L en B1W Bouw 2 Les 25 t/m 71 t, m, l, e, n, u Oefenen met p – u Deeltoets B2L en B2W Bouw 3 Les 72 t/m 116 b, aa, r, ee, z, uu, v Oefenen met p – v Deeltoets B3L en B3W Bouw 4 Les 117 t/m 165 g, oo, d, ie, w, ij, oe Oefenen met p – oe Deeltoets B4L en B4W Bouw 5 Les 166 t/m 227 h, ou, f, ui, ei, j, au, eu Oefenen met p – eu Eindtoets B5L en B5W Deel 2: 12 lettercombinaties (sch – ieuw) en eenlettergrepige mkm, km en mk woorden (als pauw, eng en haai) Bouw 6 Les 228 t/m 265 sch, ch, ng, nk, aai, ooi Oefenen met p – ooi Deeltoets B6L en B6W Bouw 7 Les 266 t/m 291 oei, ouw, auw, uw, eeuw, ieuw Oefenen met p – ieuw Eindtoets B7L, B7W en B5L-Her Inhoud Bouw! Verder Bouw-Verder is opgebouwd uit drie delen, verdeeld over Bouw 8, Bouw 9-10 en Bouw 11-12. Deel 3: Oefenen met clusterwoorden Bouw 8 Les 292 t/m 321 Beginclusters zoals kraai of speel Deeltoets B8 Bouw 9 Les 322 t/m 370 Eindclusters zoals verf of mist Eindtoets B9 Deel 4: Oefenen met samengestelde woorden Bouw 10 Les 371 t/m 408 Samengestelde mkm woorden als voordeur Eindtoets B10 Deel 5: Oefenen met meerlettergrepige woorden Bouw 11 Les 409 t/m 453 Open en gesloten lettergrepen. Binnen een les Bouwen, die zowel woorden met open als gesloten lettergrepen bevat, verandert de klinker niet, zoals tonen en tonnen. Deeltoets B11 Bouw 12 Les 454 t/m 526 Open en gesloten lettergrepen. Binnen een les Bouwen, die zowel woorden met open als gesloten lettergrepen bevat, is er een klinkerwisseling, zoals tenen, tonen en tonnen. Eindtoets B12 Eindtoets Bouw! Toetst alle aangeboden vaardigheden. (Bouw 1 t/m 12) Eindtoets B13-1 en B13-2 Klik hier voor een compleet overzicht van de lessen en toetsen. 3 Handleiding Bouw! tutorlezen - versie 2.0 juli 2015 [Deze handleiding is in ontwikkeling] Lestypen Bouw! Bouw! Start bestaat uit de lestypen Letters, Fono, Bouwen, Memory, Domino en Zelf. Bouw! Verder bestaat uit de lestypen Bouwen, Memory Domino en Zelf. De lestypen Letters, Fono, en Bouwen zijn instructielessen. Deze lessen zijn voorzien van tutoraanwijzingen in de gele balk links op het scherm. Lestype Inhoud Letters Instructieles Letters aanleren (Enkel in Bouw! Start) ! Dit lestype bevat geluid ! Fono Instructieles Hakken en plakken (Enkel in Bouw! Start) ! Dit lestype bevat geluid ! Bouwen Instructieles Woorden bouwen en woorden lezen ! Dit lestype bevat geluid ! Memory Spelletjesles Het juiste plaatje bij een woord zoeken Domino Spelletjesles Een woordslang bouwen met woorden ! Dit lestype bevat geluid ! Zelf Spelletjesles Zelf woorden bouwen met letters ! Dit lestype bevat geluid ! Letters Fono Bouwen Memory Domino Zelf Toetsen 4 Handleiding Bouw! tutorlezen - versie 2.0 juli 2015 [Deze handleiding is in ontwikkeling] Letters In lestype letters worden letters en lettercombinaties aangeleerd met speels opgezette oefeningen. In het merendeel van de letterlessen wordt één nieuwe letter geïntroduceerd. Alle letters en lettercombinaties zijn gekoppeld aan een woord. De 34 letters bovendien aan een plaatje. De letters en lettercombinaties worden zowel visueel als auditief aanboden. De tutor ondersteund de leerling door de tutoraanwijzingen goed voor te lezen. Hierbij is het belangrijk dat de tutor de letters fonetisch in plaats van alfabetisch benoemt (/p/o/p/ in plaats van pee-oo-pee). Fono Op een letterles volgt altijd een fonoles. Lestype fono bestaat uit oefeningen om het kind bewust te maken dat woorden uit losse klanken zijn opgebouwd en tezamen weer een woord vormen. Deze klankmanipulatie wordt geoefend in kleine, eenlettergrepige woorden. Hierbij hakt en plakt de computer eerst de woorden, vervolgens de tutor en daarna mag het kind deze handeling zelfstandig uitvoeren. Hiermee wordt de handeling ingeoefend aan de hand van het voor-koor-door principe. Bouwen Bij lestype bouwen dient het kind eerst woorden te analyseren en synthetiseren. Vervolgens leest het kind de gemaakte woorden. Het principe minimal pairing staat hierin centraal (zie McCandliss et al., 2003). Hierbij moeten de leerlingen tijdens het ontsleutelen een nieuw woord ‘bouwen’, die in slechts een letter op progressieve standpunten van het vorige woord verschilt. Zo verandert het woord ‘tak’ in ‘tas’ en het woord ‘tas’ verandert weer in ‘tap. 5 Handleiding Bouw! tutorlezen - versie 2.0 juli 2015 [Deze handleiding is in ontwikkeling] Bouwen variant Lestype bouwen kent een tweede variant. Dit zijn de bouwenlessen met een fietsje. Dit fietsje geeft de snelheid weer, waarbinnen bepaalde woorden moeten worden uitgesproken of benoemd. Het fietsje is als element in de bouwenlessen gebracht om de leerling snelheid te laten maken. Het vlot kunnen toepassen van de geoefende handelingen is nodig voor goed ontwikkelde vaardigheden om woorden te decoderen (of te ontsleutelen). Domino In de dominolessen wordt op speelse wijze extra geoefend met het type woord waarmee het kind binnen lestype bouwen bezig is. Dit gebeurt op de manier van het spel Domino. Het kind bouwt een woordrij aan de hand van de eerste of laatste letter in het woord. Zodoende ontstaat een woordslang. In Bouw-Verder bevat domino een tweede oefening waarin de woorden opgesplitst zijn in twee delen. Memory In de memorylessen wordt op speelse wijze extra geoefend met het type woord waarmee het kind binnen lestype bouwen bezig is. Deze aanpak komt overeen met de werking van het spel Memory. Het kind zoekt van tien woorden de bijgehorende plaatjes. Zelf Dit is een lestype waarbinnen het kind zelfstandig woorden maakt met een aantal letters of woorddelen. De letters en woorddelen zijn reeds geoefend in de instructielessen. Zodoende kan het kind in dit lestype woorden maken van ingeoefende teken-klankcombinaties en woorddelen. Deze woorden worden gemaakt in een lettervak. Het programma controleert of een woord bestaat en of er voldoende woorden gebouwd zijn. Alleen bestaande en goed gespelde woorden verschijnen onder het lettervak. Toetsen Na afloop van elk Bouwdeel vindt er een toets plaats. Bij een toets worden de vaardigheden van de leerling getoetst die in dat blokdeel zijn aangeboden. In Bouwdeel Start worden 2 toetsen na afloop van elk Bouwdeel aangeboden: een lettertoets en een woordentoets. De lettertoets controleert de aangeboden letters van het betreffende Bouwdeel op snelheid en nauwkeurigheid. Tijdens de woordentoets wordt de leerling gevraagd woorden te ontsleutelen. Deze woorden zijn gemaakt van de reeds aangeboden letters. In Bouwdeel Verder wordt na afloop van elk Bouwdeel 1 enkele toets aangeboden, die de aangeboden vaardigheden bekijkt. Tevens is er een Eindtoets (B13-1 en B13-2). Voor een compleet overzicht van de lessen toetsen kijkt u hier 6 Handleiding Bouw! tutorlezen - versie 2.0 juli 2015 [Deze handleiding is in ontwikkeling] Starten met Bouw! Is de letterkennis van het kind geautomatiseerd? Indien het kind vermoedelijk een groot aantal letters kent, wat betreft snelheid en accuratesse, start dan met de Verkorte Instaptoets. Bij deze toets wordt de letterkennis van het kind getoetst. Naar aanleiding van de behaalde score start het kind op zijn of haar eigen technisch leesniveau. Volg hiervoor de procedure voor verwijzing. Bij een score van 100% dan mag het kind door naar Eindtoets Lezen B5W. Bij een score lager dan 100% dan mag het kind door naar Deeltoets Letters B1L. Verkorte instaptoets: Haalt de leerling de toets met een score van 100%? Ja Nee Eindtoets Lezen (B5W): Haalt de leerling de toets met een score van >95%? Nee Ja Nee Volg de procedure voor verwijzing. Het programma geeft aan welke lessen gevolgd moeten worden. Deeltoets Letters Bouw 6 (B6L): Haalt de leerling de toets met een score van 100%? Ja Nee Deeltoets Lezen Bouw 6 (B6W): Haalt de leerling de toets met een score van >95%? Nee Ja Nee Eindtoets Letters (B7L): Haalt de leerling de toets met een score van 100%? Ja Etc... Kent het kind nog geen letters? Start met Les 1: Start 1 - Letters 1 Volg je deze route dan start het kind met de eerste les van Bouw! tutorlezen. Les 1: Start 1 - Letters 1 Les 2: Start 2 - Fono 1 Etc... Bent u onzeker over het verloop van het programma en de oefeningen? Door het volgen van de Cursus Bouw! Coördinator leert u het programma inhoudelijk goed kennen en kunt u dit overbrengen aan de Bouw! tutoren. 7 Handleiding Bouw! tutorlezen - versie 2.0 juli 2015 [Deze handleiding is in ontwikkeling] Doorlopen van lessen en toetsen Doorverwijzing Lessen Heeft het kind een les heeft afgerond, wordt de volgende les klaargezet. Het Bouwen lestype is het enige lestype wat voldoende of onvoldoende gemaakt kan worden. Lestype Bouwen is goed afgerond bij een score van 80% of hoger. Doorverwijzing Toetsen Na elk Bouwdeel volgt een of meerdere toetsen. Het is van belang dat een toets door een volwassen persoon wordt afgenomen. • Bij het doorlopen van een toets staat op de laatste pagina bij de Toetsresultaten vermeld of het kind door mag naar de volgende toets (deze toets wordt klaargezet), door mag naar de lessen van het volgende Bouwdeel (een nieuwe les wordt klaargezet), of lessen uit het voorafgaande Bouwdeel eerst moet ‘herhalen’ (er wordt geen nieuwe les klaargezet). Dient het kind lessen te herhalen, doorloop dan eerst de aangegeven lessen en doe daarna de toets opnieuw. • Deze informatie kunt u ook terugvinden door bij Rapporten op de blauwe toetsnaam te klikken. De procedure voor verwijzing is afhankelijk van de behaalde score van de toets. Rapporten Een overzicht van de lessen die het kind heeft afgerond, kunt u vinden binnen het leerlingaccount bij Rapporten. De lesnamen van de afgeronde bouwenlessen en toetsen zijn blauw. U kunt op deze blauwe lesnamen klikken om de statistieken van de desbetreffende les of toets te zien. 8 Handleiding Bouw! tutorlezen - versie 2.0 juli 2015 [Deze handleiding is in ontwikkeling] Tutorhandleiding Hoe helpt Bouw! de tutor met de begeleiding van het kind? Het kind wordt ondersteund door de tutor en het programma, en de tutor door het programma. Bij de lessen Letters, Fono, en Bouwen staan tutor-aanwijzingen in de gele balk links op het scherm. Bij de lessen Memory, Domino en Zelf is er uitleg door op het vraagteken te klikken. Hieronder worden een aantal belangrijke gebruikersfuncties in Bouw! uitgelegd. Tutorbalk (Gele balk) zwarte tekst aanwijzingen/handelingen voor de tutor blauwe tekst tekst die de tutor hardop tegen het kind zegt Het programma bevat knoppen waarop je moet klikken om verder te kunnen gaan. Stopknop. Als je hierop klikt verlaat je de les. De bolletjes links boven in het scherm geven aan waar je je bevindt in de les. De zwarte bolletjes geven aan hoeveel oefeningen je al gedaan hebt en en bij welke oefening je bent. De witte bolletjes geven aan hoeveel oefeningen je in deze les nog moet doen. 9 Handleiding Bouw! tutorlezen - versie 2.0 juli 2015 [Deze handleiding is in ontwikkeling] Theoretische achtergrond bij Bouw! Vroege interventie Goed kunnen lezen en schrijven is van groot belang in onze kennismaatschappij. Om optimaal te kunnen functioneren moeten wij een leven lang blijven leren. Vijfentwintig procent van de leerlingen in groep 8 verlaat de basisschool echter met een leesachterstand van twee jaar of meer! Vroege interventie bij risicokinderen kan de kans op latere leesproblemen verkleinen. Het kan ook voorkomen dat kinderen zo gefrustreerd raken dat ze al jong gedemotiveerd afhaken. Risicofactoren Sommige kinderen hebben ‘van huis uit’ een grotere kans om zich te ontwikkelen tot zogenaamde laaggeletterden. Belangrijke risicofactoren zijn: (a) dyslexie in de familie; ongeveer de helft van de kinderen met een dyslectische ouder krijgt zelf ook problemen met lezen en spellen, (b) een zwakke ontwikkeling van het klankbewustzijn en/of van letterkennis, (c) lage sociaal-economische achtergrond, (d) te weinig ervaring met lezen en/of met boeken, (e) een zwakke taalvaardigheid. Deze risicofactoren kunnen apart of in combinatie voorkomen. Naarmate er meer zijn is de kans op een leesprobleem groter. De relatie tussen risicofactoren en leesvaardigheid Risicokinderen vertonen in groep 2 een achterstand in voorbereidende (lees)vaardigheden. Het besef dat losse klanken de bouwstenen vormen van woorden (= klankbewustzijn) en de vaardigheid om die klanken aan tekens (letters) te koppelen (= letterkennis) ontwikkelt zich bij hen langzamer. Het kost hen ook meer moeite. Kinderen die groep 3 binnen komen zonder voldoende klankbewustzijn en/of letterkennis hebben daarom extra aandacht nodig. Anders bouwen ze in enkele maanden zo’n achterstand in lezen en spellen op dat ze die niet of nauwelijks meer kunnen inhalen. Voor een goede lees- en spellingontwikkeling is het bovendien belangrijk dat de extra aandacht die risicokinderen krijgen van blijvende aard is om terugval te voorkomen. Leesprogramma Bouw! Het computerondersteunde programma Bouw! combineert een aantrekkelijke vormgeving met een systematische aanpak. Door de gestructureerde opbouw en de heldere aanwijzingen op het scherm kunnen ook niet professionele begeleiders het kind ondersteunen bij de oefeningen. Kinderen kunnen daardoor thuis en op school met het programma werken. Instructietechniek Om de automatisering van het lezen te bevorderen gebruikt Bouw! een specifieke instructietechniek. Bij deze instructietechniek lezen kinderen een reeks woorden die steeds maar op een positie verschillen van het voorgaande en het volgende woord. Deze aanpak maakt kinderen bewust van de invloed die een enkele letterverandering heeft op de uitspraak en de betekenis van een woord. Het principe ziet er als volgt uit: pop-kop-kip-sip-sik-tik-tok enzovoort. Het bevordert niet alleen de aandacht voor nieuwe informatie binnen een woord, kinderen leren tijdens het decoderen ook gebruik te maken van ‘bekende’ informatie – het deel van het nieuwe woord dat gelijk is aan het woord dat ze zojuist gelezen hebben. Kinderen die te weinig gebruik maken van alle informatie in een woord gaan radend lezen en komen moeizamer tot directe woordherkenning. Doel van het programma Het doel van het vernieuwde programma is effectiviteit op de lange termijn, simpel gezegd, dat de kinderen er beter door leren lezen. Door vroegtijdig en intensief letterkennis en vaardigheden die een beroep doen op het klankbewustzijn en aanvankelijk en beginnend lezen aan te bieden kunnen leesproblemen bij leerlingen worden voorkomen. Het programma is web-based. Dat houdt in dat er zowel op school als thuis geoefend kan worden volgens de beschreven specifieke procedure (zie overige delen handleiding). 10 Handleiding Bouw! tutorlezen - versie 2.0 juli 2015 [Deze handleiding is in ontwikkeling] Wetenschappelijke verantwoording Oorspronkelijk is het programma ontwikkeld en beproefd in de Verenigde Staten. De eerste versie van het Nederlandse programma vormt onderdeel van het dissertatie-onderzoek van Anne Regtvoort. Met de tweede versie is in samenwerking met een klein aantal scholen nagegaan hoe de gebruikers – kinderen en tutors – het vernieuwde programma thuis en op school ervaren. De voorliggende versie is op basis van de eerdere resultaten verder ontwikkeld voor onderzoek naar het effect van het programma Bouw! op de leesvaardigheid van kinderen in groep 2 tot 4. Effectiviteitsstudie Bouw! De effectiviteit van de interventie Bouw! is onderzocht in twee langdurige studies bij kinderen met risico op leesproblemen. Dat zijn kinderen die in groep 2 de letters niet goed oppikken en ook zwak zijn in bewustzijn voor de bijbehorende klanken. Vervolgens werd onderscheid gemaakt tussen leerlingen met een enkelvoudig risico (zonder indicaties van dyslexie in de familie) en een dubbel risico (met familiair risico). De helft van de kinderen werd bij toeval toegedeeld aan het programma Bouw!, de andere helft was de controlegroep. Een jaar na afloop van de afgeronde interventie van twee jaar met Bouw! kwam zwak lezen (prestaties bij de laagste 25%, categorie D en E) in de groep met een enkelvoudig risico veel minder voor dan in de controlegroep (zie onderstaande grafiek, overgenomen uit Didactief, juni 2014). In de nog kwetsbaarder groep met dubbel risico op dyslexie werd het percentage zeer zwakke lezers (prestaties bij de laagste 10%, categorie E) gehalveerd. Dat gold ook voor de inzet van remedial teaching op school en doorverwijzing naar buitenschoolse zorg. Geconcludeerd kan worden dat vroeg beginnen en langdurig ondersteunen met Bouw! leesproblemen helpt voorkomen bij risicoleerlingen in groep 2 t/m 4. Ook is aangetoond dat de combinatie van gestructureerde computeroefeningen met gerichte ondersteuning van de tutor, praktisch goed uitvoerbaar is, zowel thuis als op school. Identificatie van kinderen met risico op leesproblemen Leesproblematiek kan op zijn vroegst pas in groep 3 worden vastgesteld, wanneer er is gestart met het leesonderwijs. In de kleuterperiode kan wel al worden vastgesteld welke kinderen meer risico hebben op het ontwikkelen van latere leesproblemen. Uit het dissertatieonderzoek van Regtvoort (2013) blijkt dat familiair risico op dyslexie de belangrijkste indicatie vormt voor het ontwikkelen van leesproblemen. Door een familiair risico met zwakke aanvankelijke leesvaardigheden (letterkennis en fonemisch bewustzijn) te combineren, zorgt dit ervoor dat geen enkel risicokind ‘gemist’ kan worden. Het voorkomt echter geen overidentificatie. Voor neurologische voorlopers van dyslexie kan geconcludeerd worden dat bestaand onderzoek naar de inzet ervan op het niveau van het individuele kind nog onvoldoende uitsluitsel biedt. Regtvoort (2013) bespreekt in haar studie de kenmerken van een effectieve interventie voor risicokinderen. Aangegeven wordt dat vroege interventie zowel in groep 2 als groep 3 kan starten, maar dat risicokinderen gedurende een langere periode interventie nodig hebben om hun leesvaardigheid optimaal te ontwikkelen. Voor meer informatie over de effectiviteitsstudie van Bouw!, leest u hier meer. Literatuur McCandliss, B., Beck, I. L., Sandak, R., & Perfetti, C. (2003). Focusing attention on decoding for children with poor reading skills: Design and preliminary tests of the word building intervention. Scientific Studies of Reading, 7(1), 75-104. Regtvoort, A. G. F. M., & van der Leij, A. (2007). Early intervention with children of dyslexic parents: Effects of computer-based reading instruction at home on literacy acquisition. Learning and Individual Differences, 17, 35-53. Regtvoort, A. G. F. M., Zijlstra, A.H., & Van der Leij, A. (2013). The effectiveness of a 2-year supplementary tutor-assisted computerized intervention on the reading development of beginning readers at risk for reading difficulties: A randomized controlled trial. Dyslexia, 19 (4), 256-280. 11 Handleiding Bouw! tutorlezen - versie 2.0 juli 2015 [Deze handleiding is in ontwikkeling] Contact Heeft u een inhoudelijke vraag? Neem dan contact op met onze Educatieve Afdeling Heeft u een technische vraag bij het installeren? Neem dan contact op met onze Technische Helpdesk Heeft u een vraag voor onze administratie over uw betaling of factuur? Neem dan contact op met onze Administratieve Afdeling Heeft u een opmerking ter verbetering van Bouw! tutorlezen? Wij staan open voor uw suggesties. Deze feedback wordt door onze Bouw! experts bekeken en waar mogelijk meegenomen in de doorontwikkeling van Bouw! tutorlezen. U kunt uw idee invullen op het Feedbackformulier. Dat formulier kunt u vinden bovenaan de cursuspagina, nadat u bent ingelogd op Bouw! tutorlezen. Bent u onzeker over het verloop van het programma en de oefeningen? Door het volgen van de Cursus Bouw! Coördinator leert u het programma inhoudelijk goed kennen en kunt u dit overbrengen aan de Bouw! tutoren. Kijk voor meer informatie over Bouw! op onze site www.lexima.nl/bouw 12 Handleiding Bouw! tutorlezen - versie 2.0 juli 2015 [Deze handleiding is in ontwikkeling] Overzicht lessen en toetsen Bouw! Start Bouw 1 Les 1 t/m 24 Deeltoets Letters Bouw 1 (B1L) Letters 1 - 6 (p - a) Deeltoets Lezen Bouw 1 (B1W) Woorden p - a Bouw 2 Les 25 t/m 71 Deeltoets Letters Bouw 2 (B2L) Letters 1 - 12 (p - u) Deeltoets Lezen Bouw 2 (B2W) Woorden t - u Bouw 3 Les 72 t/m 116 Deeltoets Letters Bouw 3 (B3L) Letters 1- 19 (p - v) Deeltoets Lezen Bouw 3 (B3W) Woorden b - v Bouw 4 Les 117 t/m 165 Deeltoets Letters Bouw 4 (B4L) Letters 1- 26 (p - oe) Deeltoets Lezen Bouw 4 (B4W) Woorden g - oe Bouw 5 Les 166 t/m 227 Eindtoets Letters / Letters (B5L) 34 letters (p - eu) Eindtoets Lezen / Letters (B5W) Woorden p - eu Bouw 6 Les 228 t/m 265 Deeltoets Letters Bouw 6 (B6L) Letters 35 - 40 (sch - ooi) Deeltoets Lezen Bouw 6 (B6W) Woorden sch - ooi Bouw 7 Les 266 t/m 291 Eindtoets Letters / Lettercombinaties (B7L) 12 lettercombinaties Eindtoets Lezen / Lettercombinaties (B7W) Woorden sch - ieuw Eindtoets Letters / Letters (B5L-Her) 34 letters (p - eu) p, o, s, k, i, a t, m, l, e, n, u b, aa, r, ee, z, uu, v g, oo, d, ie, w, ij, oe h, ou, f, ui, ei, j, au, eu sch, ch, ng, nk, aai, ooi oei, ouw, auw, uw, eeuw, ieuw Bouw! Verder Bouw 8 Les 292 t/m 321 Deeltoets Lezen / Bouw 8 (B8) Beginclusters Bouw 9 Les 322 t/m 370 Eindtoets Lezen / Clusters (B9) Begin- en eindclusters Bouw 10 Les 371 t/m 408 Eindtoets Lezen / Samengesteld (B10) Samengestelde woorden Bouw 11 Les 409 t/m 453 Deeltoets Lezen / Bouw 11 (B11) Lettergrepen met klinker o Bouw 12 Les 454 t/m 526 Eindtoets Lezen / Lettergrepen (B12) Lettergrepen door elkaar Eindtoets Lezen / Bouw! (B13-1) Alle typen woorden Beginclusters zoals kraai of speel Eindclusters zoals verf of mist Samengestelde mkm woorden als voordeur Open en gesloten lettergrepen. Binnen een les Bouwen, die zowel woorden met open als gesloten lettergrepen bevat, verandert de klinker niet, zoals tonen en tonnen. Open en gesloten lettergrepen. Binnen een les Bouwen, die zowel woorden met open als gesloten lettergrepen bevat, is er een klinkerwisseling, zoals tenen, tonen en tonnen. Eindtoets Bouw! Toetst alle aangeboden vaardigheden. (Bouw 1 t/m 12) Eindtoets Lezen / Bouw! (B13-2) 13 Handleiding Bouw! tutorlezen - versie 2.0 juli 2015 [Deze handleiding is in ontwikkeling]