De Overbodige Griepprik

De griepprik
© Ellen Vader
Via oproepen van de huisarts, berichten in de media, advertenties, TV/radiospotjes, worden veel
burgers dringend opgeroepen worden om zich te laten vaccineren tegen de griep…
Risicogroepen vlgs het RIVM
* Mensen met longziekten en aandoeningen aan de luchtwegen, zoals astma, chronische bronchitis
of longemfyseem;
* Mensen met hartziekten, zoals mensen die een hartaanval gehad hebben, mensen die
hartklachten hebben zoals hartritmestoornissen, of mensen die een hartoperatie hebben
ondergaan;
* Mensen met diabetes (suikerziekte); niet alleen mensen die insuline spuiten, maar ook de
mensen die tabletten met bloedsuikerverlagende middelen slikken of een diabetesdieet volgen;
* Nierpatiënten; vooral als de nieren door een ziekte niet goed werken (dus niet bij nierstenen);
* Mensen met weinig weerstand door andere ziekten of door een medische behandeling;
bijvoorbeeld mensen die recent een beenmergtransplantatie hebben ondergaan, mensen die met
hiv zijn geïnfecteerd, mensen waarbij de milt is verwijderd (asplenie), mensen met een autoimmuunziekte, mensen met leukemie (bloedkanker) en mensen die chemotherapie of bestraling
ondergaan;
* Kinderen vanaf 6 maanden tot 18 jaar die langdurig salicylaten gebruiken (bijvoorbeeld bij
chronische darmaandoeningen);
* Personen met een verstandelijke handicap die in een instelling wonen;
* Personen met verminderde weerstand tegen infecties, bijvoorbeeld door levercirrose;
* Verpleeghuisbewoners die niet vallen onder bovengenoemde categorieën;
* Mensen van 60 jaar en ouder. Voor deze mensen is het belangrijk dat zij jaarlijks tussen half
oktober en half november de griepprik halen.
* Dat geldt ook voor vrouwen uit bovenstaande groepen die zwanger zijn...
http://www.rivm.nl/Onderwerpen/G/Griepprik/Voor_wie_is_de_jaarlijkse_griepprik
Samenstelling griepvaccins
Opvallend dat het ook dit jaar weer een mixture (labgeknutsel) lijkt te zijn van verouderde
griepstammen (2009-2013). In geen velden of wegen is de 'mismatch' van vorig seizoen te vinden.
 A/California/7/2009 (H1N1)
 A/Switzerland/9715293/2013 (H3N2)
 B/Phuket/3073/2013
http://www.who.int/influenza/vaccines/virus/recommendations/2015_16_north/en/
Merendeel voor niks gevaccineerd
Steeds minder mensen halen een griepprik. Ook dit jaar hebben weer minder mensen dan het jaar
daarvoor gehaald. Dat meldt Joost Timmermans van het RIVM aan BNR. Het is voor het zesde jaar
op rij dat het aantal mensen dat een griepprik haalt, gedaald is. Nederlands Huisartsen
Genootschap: "Het is moeilijk om bij preventie precies aan te geven wie risico lopen: een op de tien
mensen krijgt griep en negen van de tien zijn dus voor niks gevaccineerd. Het is nou eenmaal
lastig bij preventie om te bepalen voor wie je het doet." http://www.plusonline.nl/griep-enverkoudheid/minder-mensen-halen-griepprik
Werking
- De griepprik werkt minder goed als het eigen afweersysteem niet goed werkt. Bijvoorbeeld door
ouderdom, ziekte of medicijnen. U kunt besmet worden met een griepvirus dat niet in de griepprik
1
zit. Dan krijgt u toch griep (bron RIVM).
- Tussentijds vaccinonderzoek in Canada toonde aan dat het 2014/2015 vaccin weinig of geen
bescherming bood tegen de circulerende A(H3N2) griepstam – niet opgenomen in het komende
seizoensvaccin. http://www.eurosurveillance.org/
- De griepprik werkt dit jaar (2014-2015) amper. Een groot deel van de bijna drie miljoen
Nederlanders die het vaccin hebben gekregen, is voor hooguit 10 tot 20 procent beschermd tegen
het circulerende griepvirus. Virologen erkennen de dramatisch slechte effectiviteit van het
griepvaccin van dit jaar. RIVM-viroloog dr. Adam Meijer noemt de situatie zorgwekkend. Prof. dr.
Ab Osterhaus van de Universiteit van Utrecht betitelt het vaccin als een ’mismatch’.
http://www.telegraaf.nl/reportage/23653626/__Griepprik_doet_niks__.html
Zwangeren
- De bijsluiter ontraadt het vaccineren van kinderen onder de 6 mnd.
- In de Vlaamse gezondheidsdoelstelling die dateert van april 2012, staat dat tegen 2020 de helft
van de zwangere vrouwen tegen seizoensgriep gevaccineerd moet zijn.
http://www.standaard.be/cnt/dmf20130925_00759626
Op de werkvloer
- Soms willen werkgevers de griepprik verplicht stellen voor al hun werknemers. Of er ontstaat een
schemergebied: de prik is niet verplicht, maar je wordt er natuurlijk wél op aangekeken als je
zonder prik toch ziek wordt. Wel hebben deskundigen al aangeven dat 60% van de werknemers die
ingeënt worden toch nog griep oplopen. http://werkwacht.nl/artikel/griepprik/
- 'Werknemers verplichten tot een griepprik is niet toegestaan.' http://www.hrkiosk.nl/hoofdstuk/beloningscomponenten/griepprik
Bijwerkingen
Het aantal meldingen in het seizoen 2013-2014 is toegenomen met 57,5% ten opzichte van vorig
seizoen. http://www.lareb.nl/Nieuws/2014/Rapportage-meldingen-griepvaccin-seizoen-20132014
Top 10 Lareb overzicht gemelde bijwerkingen:
- ontsteking op de injectieplaats : 495
- hoofdpijn : 230
- spierpijn : 184
- uitgebreide zwelling van gevaccineerde ledemaat : 93
- griepachtige verschijnselen : 84
- vermoeidheid : 61
- braken : 54
- diarree : 38
- gewrichtspijn : 30
- astma : 11
- hartstilstand : 2
http://databank.lareb.nl/Bijwerkingen/Result?formGroup=Injectie&atc=J07BB02&lang=nl&drug
=INFLUVAC+%28INFLUENZAVACCIN+2014%2F2015+SUBUNIT%29
Bijsluiters griepvaccins
Nederland:
http://www.rivm.nl/Onderwerpen/V/Vaccins/Bijsluiters_vaccins/Bijsluiters_griepvaccins
België:
https://www.zorg-en-gezondheid.be/Ziektes/Vaccinaties/Info-vaccinatoren/Bijsluiters-vaccinsbeschikbaar-in-Belgi%C3%AB/
Opmerking: (ontvangen bevestiging van fabrikant): 'Er wordt door Sanofi Pasteur MSD in
Nederland geen Vaxigrip geleverd dat thiomersal (kwik/mercure) bevat'.
2
Waarschuwing
Alle influenzavaccins zijn gecontra-indiceerd bij personen met allergie aan kippeneieren of
kippenei-eiwitten. Daarenboven is het levend influenzavaccin gecontra-indiceerd in volgende
situaties.
- Immunodepressie als gevolg van een aandoening (o.a. symptomatische HIV-infectie, leukemie,
lymfoom) of een immuunsuppressieve behandeling (bv. door hoge doses systemische
corticosteroïden, TNF-remmers, methotrexaat, antitumorale middelen).
-Behandeling met acetylsalicylzuur = aspirine (gezien de theoretische mogelijkheid van optreden
van Reye syndroom door gebruik van acetylsalicylzuur bij infectie met het influenzavirus).
http://www.bcfi.be/nieuws/index.cfm?welk=708&category=GOW
Algemene informatie
* Volgens Amerikaanse artsen in het vakblad The Lancet Infectious Diseases is de werkzaamheid
van de griepprik alleen aangetoond bij jongvolwassenen. Bij ouderen boven de 65 jaar is nauwelijks
onderzoek gedaan naar het nut van de prik, terwijl er alle reden is om te denken dat het vaccin bij
hen minder goed werkt: hun afweer reageert immers minder goed.
http://www.thelancet.com/journals/laninf/article/PIIS1473-3099%2811%2970295-X/abstract
* Bij personen ouder dan 65 jaar konden geen conclusies worden getrokken over de werkzaamheid
van influenzavaccinatie op het voorkomen van symptomen, ziekenhuisopnamen, complicaties en
mortaliteit.
* Ook is niet aangetoond dat vaccinatie van gezondheidszorgpersoneel influenza voorkomt bij
bewoners van verpleeg- en verzorgingshuizen. Het gebruik dat nu in vele ziekenhuizen is
doorgevoerd om het personeel influenzavaccinatie aan te bieden, wordt niet door bewijs uit
gerandomiseerd onderzoek ondersteund.
* De verlaging van de vaccinatieleeftijd van gezonde ouderen van 65 naar 60 jaar in Nederland is
onder meer gebaseerd op de resultaten van een retrospectief cohortonderzoek en op één
gerandomiseerd onderzoek waarin werd gevonden dat vaccinatie bij personen van 60 tot 70 jaar de
symptomen van influenza vermindert. Er was geen effect op complicaties en overlijden, en bij
personen ouder dan 70 jaar was geen effect aantoonbaar.
http://www.radartv.nl/nieuws/archief/detail/article/conclusies-van-het-geneesmiddelenbulletin/
Jaarlijks griepvaccin niet goed voor zwakkere kinderen
Kinderen met een verzwakt immuunsysteem moeten eigenlijk ieder jaar een griepprik krijgen,
maar dat vaccin kan hen juist vatbaarder maken voor gevaarlijkere virussen en epidemieën. Het
standaardgriepvaccin verzwakt hun immuunsysteem namelijk nog meer. Dat doet het door
verstoring van de productie van killer-T-cellen, die onderdeel zijn van de natuurlijke afweer van het
lichaam tegen virussen. Aan het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam hebben wetenschappers
ontdekt dat het T-celgehalte veel hoger is bij kinderen die de jaarlijkse griepprik niet hebben
gekregen. Zij vrezen dat deze standaardinenting met het griepvaccin een generatie van kinderen
creëert die alleen maar vatbaarder is voor steeds virulentere griepuitbraken en -pandemieën.
bron: J Virol, 2011; 85: 11995-12000 http://www.medischdossier.org/archief/jaargang_14/nummer_3/nieuwsbericht_799/jaarlijksgriepvaccin-niet-goed-voor-kinderen.html
Slechts 13% ziekenhuismedewerkers tegen griep ingeënt
Uit ons onderzoek blijkt dat de vaccinatiegraad onder medewerkers van 45 Nederlandse
ziekenhuizen in de winter van 2012-2013 13% was. Dit is aanzienlijk lager dan de vaccinatiegraad
van 62% bij de Nederlandse hoog-risicopopulatie in dezelfde periode.
http://www.ntvg.nl/artikelen/lage-influenzavaccinatiegraad-onderziekenhuismedewerkers/volledig
Griepprik werkt niet vlgs experts
Er is veel discussie over de waarde van griepvaccinatie voor gezonde 60-plussers. Volgens critici is
3
niet bewezen dat deze ouderen baat hebben bij de jaarlijkse griepprik. Op dit moment zijn er geen
goede argumenten om gezonde zwangere vrouwen te vaccineren tegen griep. Dit schrijft de
Gezondheidsraad in een uitgebracht advies aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
http://www.gezondheidsraad.nl/nl/nieuws/griepprik-gezonde-ouderen-wel-gezonde-zwangerenniet
De achterliggende jaren heeft de Gezondheidsraad diverse keren geadviseerd over risicogroepen
die in aanmerking komen voor de jaarlijkse gratis griepprik. Het laatst gebeurde dat in september
2011. Er is echter veel discussie over de bewijskracht van de onderzoeksgegevens waarop de
adviezen gebaseerd zijn. Een speciale commissie is op verzoek van minister Schipper
bijeengekomen om hierover te brainstormen. Het wachten is op een advies over het al dan niet
doorgaan met het verstrekken van de griepprik en het daaraan hangende prijskaartje van meer dan
€ 60.000.000. Interessant om dan eens een kijkje te nemen wie er zoal in deze commissie zetelt :
14 Nederlandse virologen/hoogleraren, waaronder Ron Fouchier (bekend van het gemanipuleerde
vogelgriepvaccin) en Marc Van Ranst uit België (de 'griepcommissaris')...
Bron : Graadmeter nr 3, Jaargang 29, september 2013 - Gezondheidsraad
Huisarts Hans van der Linde geeft tenslotte in een radio-interview heel helder aan waarom hij
verwacht dat het advies zal zijn te stoppen met de griepprik. Volgens hem is er ruim voldoende
(internationaal) bewijs van de ineffectiviteit van de griepprik en in medische kringen is het
draagvlak laag. Ook geeft hij aan dat er wel degelijk bijwerkingen zijn, maar dat deze simpelweg
niet onderzocht zijn. Plus het feit dat huisartsen zo’n € 6.000,- per jaar verdienen aan het zetten
van de prik, wat behoorlijke belangenverstrengeling met zich meebrengt.
De Overbodige Griepprik
De griepprik is gratis voor ouderen en mensen met een chronische ziekte, maar kost de overheid
jaarlijks 55 miljoen euro. Volgens het RIVM, dat verantwoordelijk is voor de vaccinatiecampagne,
beschermt de prik tegen de ernstige gevolgen van influenza. Maar klopt dat eigenlijk wel? Hoe
effectief is het vaccin? Griepdeskundigen uiten daarover in ZEMBLA hun twijfels.
https://www.youtube.com/watch?v=2J1s-0hoiG4&feature=youtu.be
4
5