HET TROPISCH REGENWOUD Projectdag : Zuid-Amerika Werkwijze • Het is een groepswerk… dus je zal moeten samenwerken en zoveel mogelijk vragen samen oplossen ! • Eén iemand zal de antwoorden op het antwoordenblad noteren. • Je mag geen spelletjes spelen of andere websites openen ! Wie dit doet, wordt van deze activiteit uitgesloten. • Hou de J.N.M.-vraag voor het laatst. Klik daarvoor op einde. En dan kan je verdergaan op naar de volgende activiteit. Klik op de foto voor verdere uitleg ! Geografische ligging De volkeren Fauna Bedreigingen Flora Oplossingen Einde Oorspronkelijk woonden er ca. drie miljoen indianen in Brazilië. Men denkt dat er sinds de komst van de Europeanen ca. 700 indianenstammen verdwenen door ziektes, moordpartijen of vermengd met andere bevolkingsgroepen. Op dit moment zijn er daarvan nog maar ca. 200.000 over. Volgens de laatste tellingen leven er nog ongeveer 140 indianenvolken die allen eigen talen en dialecten hebben. Er zijn in totaal 174 verschillende talen en dialecten geteld. Ook het niveau van beschaving loopt sterk uiteen. Veel andere indianenstammen zijn in de loop der tijden vermengd met de veroveraars en de kolonisten. "Cablocos" zijn afstammelingen van blanken en indianen, "mamelucos" van indianen en zwarten. Xingu danser Takuma Wuta De Yanomani’s Aan de bovenloop van de Rio Negro in de deelstaat Roraima leeft de grootste groep traditioneel levende indianen, de Yanomani, jagers en verzamelaars. De Yanomani werden pas in 1973 ontdekt en leefden toen nog echt in het stenen tijdperk. De 18.000 Yanomani zijn verdeeld over ca. 320 dorpjes aan beide kanten van Braziliaans-Venezolaanse grens. Ze spreken vier aan elkaar gerelateerde talen: Yanomam, Yanam, Yanomamo en Sanumá. Flora van de tropen Het regenwoud druipt van het water...het druppelt van de bladeren in plasjes langs de berghellingen en komt uiteindelijk in grote kronkelende rivieren uit ( Amazone met 1000 zijrivieren ) Vaak heb je in het tropisch regenwoud planten die gebruik maken van andere planten. Ze hechten zich vast aan takken, stengels en bladeren. Ze gebruiken hun “gastheer” alleen om bij het licht te komen, maar kunnen na een regenbui zo zwaar worden dat hele takken omlaag storten.Men noemt die planten de zogenaamde epifyten. Er zijn ook heel veel mossen die op andere planten leven. Zoogdieren Vogels Amfibieën Insecten Vanwaar komt nu de naam… Gifkikkers worden ook vaak pijlgifkikkers genoemd omdat de Amazone indianen de pijlen voor hun blaaspijpen langs de huid strijken van de kikker. Het gif uit de huid van de kikker is zwaar genoeg om een grote aap te doden. Het gif tast de zenuwen aan wanneer het in de bloedbaan komt. Bij het gewoon aanraken van de dieren, is er geen gevaar. Gifkikkers zijn er in de prachtigste kleuren die allemaal opvallen door hun felheid. Dit Hiernaast is een pijlgifkikker afgebeeld genaamd Dendrobates leucomalas. De jaguar Voedsel en jacht Jaguars zijn weliswaar goede klimmers, maar ze jagen toch het liefst op de grond en bij voorkeur 's nachts. De jaguar is ook een snelle sprinter Het succes van zijn jacht hangt er dan ook vooral vanaf of hij zijn prooi goed kan bespieden en ongezien dichtbij kan komen. De jaguar is de enige grote kat die niet brult. Grootte: 68-76 cm Lengte: 112-185 cm, staart 45-75 cm Gewicht: mannetje 55-100 kg, vrouwtje tot 45-90 kg Geslachtsrijp: met 3 jaar Paartijd: in de tropen het hele jaar, aan de grenzen van zijn verspreidingsgebied in de vroege herfst Draagtijd: 93-110 dagen Aantal jongen: 1-4 Gedrag: solitaire jager, behalve in de bronsttijd Voedsel: op de grond levende zoogdieren, huisdieren, vissen, kikkers, schildpadden en kleinere alligators Levensverwachting: in gevangenschap tot 22 jaar VERSPREIDING In Midden- en Zuid-Amerika, van het zuidwesten van de Verenigde Staten tot in Patagonie. De grootste jaguars leven in Mato Grosso in Brazilie. SOORTBESCHERMING Alle acht ondersoorten van de jaguar zijn tegenwoordig bedreigd en zo goed als uitgestorven. De verandering van hun leefomgeving in akkerland en de intensieve jacht vormen de grootste bedreigingen. De Capibara • • • • • • • • Een Capibara is het grootste knaagdier ter wereld. Hij is familie van de cavia, kan zo’n zestig kilo wegen, ruim een meter lang en ongeveer zestig centimeter hoog worden. Hij kan ongeveer tien jaar oud worden. Hij brengt veel tijd door in het water; hierdoor staat hij ook bekend onder de naam waterzwijn. Hij duikt in het water om af te koelen en als er gevaar dreigt. Als hij zwemt, houdt hij zijn ogen, oren en neus boven water. Hij komt voor in Zuid-Amerika met name in het Amazonegebied. Hij eet namelijk waterplanten, gras, takken en schors. De grootste vijanden van de Capibara zijn de jaguar en de alligator, maar ook de mens fokt hem in Venezuela voor zijn lekker vlees. Vogels Vogels Ook op het gebied van vogels is het Amazonelaagland met tussen de 1.800 en 2.000 soorten het rijkste vogelgebied ter wereld vergeleken met 500 soorten in heel Europa. Men vindt er een grote verscheidenheid aan macaws zoals de blauwe en gele (A. ararauna), rode en groene (A. chloroptera) en scarlet (A. macao). Voorts zijn er vele andere papagaaiachtigen (Psittacidae), toekans (Ramphastidae) en kolibries (Trochlidae). Een zeldzame vogel onder de loep …de Hyacintara In 1990 waren er in heel Brazilië nog maar 2500 Hyacint Ara’s waarvan 1500 in de Pantanal. In 2004 zijn het er 6500 waarvan 4800 in de Pantanal. Daarnaast heeft de door het Wereld Natuur Fonds gestimuleerde strenge wetgeving en voorlichting ertoe geleid dat de handel in de vogels is gestopt. Toekans Hoatzin De unieke, aan de koekoek verwante hoatzin (Ophisthocomus hoazin), die enigszins lijkt op de Archaeopteryx maar daarvan evolutionair ver van verwijderd is. Situering van de tropische regenwouden Talrijke vlindersoorten… Van alle 1.75 miljoen diersoorten die er op aarde zijn beschreven zijn 60% insecten Dit aandeel is in het Amazoneregenwoud gelijk of zelfs groter. Naar aanleiding van recente studies wordt het aantal insectensoorten geschat op 30 miljoen, hetgeen inhoudt dat het grootste aantal soorten nog op ontdekking wacht. De grootste, de kleurrijkste, de kleinste,… je kan ze allemaal vinden in het regenwoud. FSC: Forest Stewardship Council (Raad voor Goed Bosbeheer) Wereldwijd worden in zeer hoog tempo de oerbossen voor commerciële doeleinden gekapt. Er verdwijnt miljoenen hectaren bos per jaar. Dierenleven en planten verdwijnen en hele ecosystemen worden vernietigd. Om dat proces te stoppen is FSC opgericht. Het is een internationale, onafhankelijke organisatie, zonder winstoogmerk, waarin alle betrokkenen bij goed bosbeheer zijn verenigd. FSC heeft principes voor goed bosbeheer opgesteld, en een certificeringsysteem opgezet om goed bosbeheer te beoordelen. Ook de volledige handelsketen van bos tot aan het eindproduct wordt gecontroleerd. Het FSC-keurmerk is het enige keurmerk voor hout en houtproducten dat wordt ondersteund door de belangrijkste natuur-milieu- en ontwikkelingsorganisaties in de wereld. Zoals Wereld Natuur Fonds, Milieudefensie, Greenpeace en Novib. Maar ook door vooruitstrevende bedrijven. Door hout of producten te (ver)kopen met het FSC-keurmerk, weet u zeker dat dit uit een goed beheerd bos komt. Geen illegaal gekapt hout Enkele satellietfoto’s Op deze satellietfoto kan je duidelijk de donkere vlek waarnemen. Deze donkere vlek is ontbost gebied ! Toch nog een bemoedigende spreuk van Mahatma Gandhi • Een beter milieu begint bij jezelf ! • Koop dus eerder gerecycleerde boekjes i.p.v. steeds nieuwe. • Denk maar eens aan de boekjes van de “Jagroep”. Hopelijk heb je ervan genoten ! • Think globally, act locally ! • Ook bij jou in de buurt zijn er milieuverenigingen voor jongeren ! • J.N.M. staat voor Jeugd voor Natuur en Milieu • Vraag meer uitleg hierover aan de biologieleerkracht van het 2de jaar !