Resultaten onderzoek seksualiteit

Resultaten onderzoek
seksualiteit
Augustus 2015
In opdracht van Way of Life en de NPV
Uitgevoerd door Direct Research
www.wayoflife.nl – www.npvzorg.nl
Conclusies
Kennis
Seksuele voorlichting
Opvattingen
Gedrag
Seks wordt door het grootste deel van de jongeren
gedefinieerd als geslachtsgemeenschap. Onder
gehuwden wordt seks vaker breder gezien dan alleen
geslachtgemeenschap.
Seksuele voorlichting hebben jongeren meestal
gekregen rond hun 10e-12e jaar. 7% heeft helemaal
geen voorlichting gehad. Naast school is de
moeder degene die vaak deze opvoedkundige taak
op zich neemt.
Jongeren worden het liefst voorgelicht door beide
ouders. Persoonlijke voorlichting via (een van beide)
ouders wordt dan ook als het meest belangrijk ervaren.
Ouder(s) combineren gesprekken vaak met een boekje. 1
op de 5 heeft alleen een boekje gekregen.
Voorlichting is eerder abstract dan gericht op
sociale-emotionele kant zoals relaties, grenzen en
weerbaarheid. Ook concrete onderwerpen zoals
veilig vrijen, anticonceptie of soa’s komen minder
vaak aan bod.
Er is onder jongeren duidelijk behoefte aan meer
aandacht voor sociaal-emotionele aspecten van
seks, evenals aan informatie over seks in relatie
tot de Bijbel.
Jongeren hebben een sterke overtuiging over
de plek van seks (binnen het huwelijk). Deze mening
is sterker onder gehuwden of onder jongeren die
nooit een relatie hebben gehad.
Een kwart vindt dat een serieuze relatie een
voldoende veilige basis biedt voor het hebben
van seks.
Jongeren zijn bewust met het onderwerp bezig en
bepalen grenzen grotendeels voorafgaand of bij
aanvang van een relatie.
Bijna de helft heeft moeite om grenzen te
bewaken, zeker als jongeren (nog) niet getrouwd
zijn.
Ongeveer 1 op de 3 jongeren die een relatie hebben
(gehad), heeft seks gehad buiten het huwelijk. Van
alle jongeren heeft 1 op de 10 schuldgevoelens over
het hebben van seks, wat toeneemt als het om seks
gaat buiten het huwelijk of buiten een relatie. 1 op de
3 heeft er geen problemen mee.
Voor 9 op de 10 jongeren is seks bespreekbaar.
Meestal wordt seks besproken met vrienden of
met de partner.
Resultaten
Seksuele voorlichting
Bronnen seksuele voorlichting
Voorkeur seksuele voorlichting van jongeren
Via lessen op school
76%
41%
Van mijn moeder
49%
Ik heb er boek(en) over
gelezen
Van D
beide
ouders
32%
VanDmijn
moeder
40%
Via vrienden, mijn
omgeving
23%
Van beide ouders
22%
Via internet
4%
VanDmijn
vader
13%
Via de media (o.a. films,
series, reclame)
11%
Van mijn vader
7%
Via de kerk
5%
Seksuele voorlichting door ouders
32%
Via jeugdleider van de kerk
3%
Anders
2%
0%
20% 40% 60% 80%
Leden die op jongere leeftijd (<10 jaar) voorlichting hebben
gekregen (ca. 40%), praten vaker met hun ouders over seks
dan als ze op latere leeftijd (> 10 jaar) voorlichting hebben
gekregen (ca. 15%).
Alleen
D via
gesprek(ken)
20%
48%
via gesprek(ken)
D
en boekje
Alleen
D via
boekje
Opvattingen
74
0
20
15
40
60
9
80
2
100
Seks hoort thuis binnen het huwelijk
Seks buiten het huwelijk prima, maar wel met degene met wie je gaat trouwen
Seks buiten het huwelijk prima, maar alleen als je echt van elkaar houdt
Seks buiten het huwelijk dat maakt echt niet uit
Grenzen bewaken
Totaal
Getrouwd
Relatie (gehad)
10
34
9
37
14
6
31
36
20
19
48
44
Geen relatie 2 7
0
37
- Geen idee
- Geen relatie
- Geen ervaring mee
11
55
40
60
80
100
Ja, partner wil verder gaan dan ik
Ja, dezelfde grenzen als partner, maar lastig om daaraan te houden
Nee, dat vind ik niet lastig
Anders
‘In de maatschappij waarin we leven is het voor
christelijke jongeren moeilijk om wijs te worden uit wat
juist is omtrent seksualiteit. Ik denk dat het heel
belangrijk is om het gesprek op gang te houden en
jongeren te begeleiden in het maken van de juiste
keuzes. En ook om hen te leren weerbaar te zijn en
grenzen aan te geven.’
Gedrag
1 op de 3 jongeren heeft seks gehad buiten het huwelijk.
12
8
17
14
22
50
28
34
Ik heb er spijt van en voel
me er nog regelmatig
schuldig over
Ik had het liever niet
gedaan, maar heb er nu
vrede mee
30
35
33
14
17
Relatie
(gehad)
Geen
relatie
50
Ik heb er geen enkel
probleem mee
‘Het voelt alsof ik met hem getrouwd ben. Soms heb ik er
spijt van, maar heb er vrede mee nu. De Bijbelse grenzen
missen vaak rondom dit onderwerp bij voorlichting.
Waarom mag het niet voor je huwelijk?’
‘Ik had er eerst moeite mee, maar nu niet meer, omdat ik
zeker weet dat ik met deze man verder wil.’
36
Totaal
Getrouwd
Geen problemen mee, seks binnen het huwelijk
Anders
‘Ik had er destijds geen problemen mee, of weinig. Maar
nu ik de man van mijn leven ben tegen gekomen, wou ik
dat ik maagd voor hem was.’
Aanbevelingen
Behoefte aan openheid
De overtuiging dat seks binnen het huwelijk hoort, wordt
gedeeld door de grootste groep. Ondanks deze sterke
overtuiging ervaren jongeren wel degelijk moeite om
aansluiting te vinden met het dagelijks leven. Een aanzienlijke
groep geeft aan het lastig te vinden om grenzen te bewaken.
Met name jongeren die (nog) niet getrouwd zijn hebben moeite
om hierin een balans te vinden. Grenzen schuiven op naarmate
jongeren verder in een relatie komen. Dit zorgt voor een
discrepantie waardoor een aanzienlijk deel gevoelens heeft
(gehad) van spijt of schuld met betrekking tot het onderwerp
seks.
Seks en met name de grenzen daarvan is een onderwerp waar
christelijke jongeren zich zeer bewust van zijn. De opvatting
(seks hoort thuis binnen huwelijk) is de jongeren goed duidelijk
gemaakt, terwijl het ‘waarom’ van deze gedachte minder
aandacht lijkt te krijgen. Een deel ervaart deze benadering van
seks daarom als normatief, veroordelend, beklemmend of
hypocriet.
Openheid en bespreekbaar maken van seks op een nietnormatieve of veroordelende wijze geeft invulling aan een
behoefte die onder christelijke jongeren leeft. Daarbij wordt
voorkomen dat jongeren die moeite hebben met de sterke
heersende moraal buitengesloten worden.
Concreet en aandacht voor
sociaal-emotionele aspecten
Informatie gericht op jongeren
De NPV wil bijdragen in het bevorderen van openheid rondom
het thema seksualiteit. Het geven van voorlichting/informatie is
een belangrijke factor in het bespreekbaar maken van seks en
seksualiteit. Het kan jongeren ondersteunen in het proces van
meningsvorming en het bepalen van grenzen.
Er is een duidelijke behoefte aan een meer concrete benadering
van thema’s, met name de sociaal-emotionele kanten van
seksualiteit. Ook de relatie van seks met betrekking tot de Bijbel
behoeft meer aandacht.
Informatie gericht op (jonge) ouders
Wat betreft seksuele voorlichting door ouders is opvallend dat
de vader veel minder betrokken is bij het geven van
voorlichting, terwijl jongeren het liefst door beide ouders
voorgelicht worden.
Het geven van voorlichting op een jonge leeftijd (jonger dan 10
jaar) lijkt een positieve uitwerking te hebben op
de
bespreekbaarheid van seks.
‘Ik hoop echt dat er meer duidelijkheid komt voor
jongeren die op een goede manier een relatie willen
hebben. Dat is enorm hard nodig maar er wordt steeds
om de hete brei heen gedraaid. Iedereen doet maar wat,
en dat is de grote valkuil.’
Profiel doelgroep
Aan dit onderzoek werkten 835 personen mee.
Leeftijd
Opleiding
1% 4%
6% 2%
21%
17%
32%
15 jaar of jonger
16 t/m 20 jaar
21 t/m 25 jaar
26 t/m 30 jaar
ouder dan 30 jaar
33%
36%
10%
Middelbare school
MBO
Voortgezet onderwijs
HBO
Universiteit
Anders
38%
Relatie
Kerkelijke achtergrond
2%3%2%
4%
21%
14%
31%
Getrouwd
Relatie (gehad)
Geen relatie
48%
51%
25%
Geen
Overig
Rooms Katholiek
Evangelisch
Gereformeerd
Protestants
Reformatorisch