Vraag 1: initiatieven van de samenleving leiden tot weerstand

Vraag 1: initiatieven van de samenleving leiden tot weerstand
Het kan voorkomen dat er weerstand ontstaat tegen een initiatief van de samenleving waar de
gemeente of provincie wel achter staat. Vincent Breen, ambtenaar gemeente Raalte, vraagt aan
gemeentesecretaris Gertjan Rozendom, wethouder Geert Meijering, raadslid Hannie Rohaan,
wethouder Ilse Duursma en Statenlid Anneke Beukers hoe zij omgaan met die weerstand.
1. Absorbeer een maatschappelijk initiatief niet meteen als gemeentelijk initiatief.
Gemeentesecretaris Rozendom geeft aan dat het vooral belangrijk is, een initiatief dat maatschappelijk ontstaat, niet meteen te
absorberen als gemeentelijk initiatief. “Laat dat vooral een maatschappelijk initiatief. Zijn er weerstanden in de omgeving, laat de
betrokkenen in die omgeving dan ook het gesprek met elkaar voeren. We maken bijna dagelijks mee dat er sprake is van gewenste
initiatieven versus andere belangen en weerstand tegen die initiatieven. Belangen die niet altijd goed bij elkaar te brengen zijn.”
In Borne maakten ze dit mee bij de realisatie van een uitvaartcentrum. Een initiatief wat tot weerstand leidde in de omgeving. “Wij
brachten de initiatiefnemer in verbinding met de omgeving, zodat er gesprekken plaatsvonden”, aldus de gemeentesecretaris.
"Zijn er weerstanden in de omgeving, laat de
betrokkenen in die omgeving dan ook
het gesprek met elkaar voeren."
Gertjan Rozendom Gemeentesecretaris gemeente Borne
2. Inwoners zijn zelf verantwoordelijk voor het creëren van draagvlak.
De gemeente Kampen kreeg te maken met een initiatief dat tot weerstand leidde. Een aantal bewoners plaatste een aanlegsteiger
in hun wijk, de gemeente faciliteerde. Op een zeker moment bleek dat één van de omwonenden niet blij was met de aanlegsteiger.
De jongeren die er gebruik van maakten, keken precies in zijn achtertuin en woonkamer. Voor de inwoner voelde dit als een
inbreuk op zijn privacy. Wethouder Meijering geeft aan geleerd te hebben dat het realiseren van draagvlak erg belangrijk is. “Ik
vind dat dat ook de verantwoordelijkheid is van de inwoners. Als je iets realiseert in je wijk of dorp, moet je de deuren langsgaan
en je plan uitleggen om ervoor te zorgen dat er zoveel mogelijk mensen achter zo’n initiatief staan.” Maar ook zelf heeft de
wethouder ervan geleerd. “Ik zou in het vervolg meer doorvragen als ze bij mij komen: heb je inderdaad dat draagvlak voldoende
gecheckt? Wat lastig is, is dat als tien mensen voor zijn en één tegen met goede redenen, die ene zich in een hoekje gedrukt voelt
en voor de vrede maar instemt. Vervolgens is hij ongelukkig met de plek waar hij woont, omdat in dit geval zijn privacy naar de
maan is. Dat is voor gemeenten echt een uitdaging daar voor toekomstige initiatieven een goede balans in te vinden. Je moet
goed doorvragen, maar op een gegeven moment is het ook een initiatief van de inwoners dat je vertrouwen moet geven.”
Volgens gemeentesecretaris Rozendom gaat de samenleving ervaren waar de raden al decennia lang mee worstelen,
namelijk de afweging tussen individueel en collectief belang. “De raad zit er voor een collectief belang. Je vraagt ook
van de gemeenschap dat ondanks individuele plannen ze altijd het collectieve belang voor ogen houden. Vraag je een
bouwvergunning aan, dan is het eerste wat je doet overleggen met je buren.” Ook raadslid Rohaan vindt dat het checken
van draagvlak bij de initiatiefnemers hoort te liggen. “Het is belangrijk dat initiatiefnemers vroegtijdig aan de bel trekken.
Zij moeten begrijpen dat er ook mensen zijn die niet zo enthousiast zijn en dat je deze mensen ook moet meenemen in het
proces. Lukt dat niet, dan kan de gemeente zich ermee bemoeien. Het is dan de rol van de wethouders en de ambtenaren dat
op te pakken.”
“Initiatiefnemers moeten begrijpen dat er ook
mensen zijn die niet zo enthousiast zijn en deze
mensen ook meenemen in het proces.”
Hannie Rohaan Raadslid gemeente Hof van Twente
3. Inwoners moeten leren eerst problemen met elkaar op te lossen.
Van inwoners wordt vooral verwacht dat ze meer eigen verantwoordelijkheid nemen. Ook wethouder Meijering is van mening
dat inwoners het eerst met elkaar moeten oplossen. “Je moet oppassen dat je als gemeente een oplossing gaat zoeken
voor een probleem dat eigenlijk een probleem is van inwoners onderling. Wordt er in een wijk te hard gereden, dan komen
mensen bij de gemeente. Terwijl het de mensen uit de buurt zijn die daar te hard rijden. Het gaat er vooral om dat je elkaar
als inwoners onderling aanspreekt. Dat is een veel betere en duurzamere oplossing dan dat je als gemeente een bord plaatst
of extra controleert op de snelheid.” Raadslid Rohaan onderschrijft dit. “Soms moet er een beroep worden gedaan op de
maatschappelijke verantwoordelijkheid die we met elkaar hebben. Dat je bijvoorbeeld niet overal zomaar een container kunt
neerzetten. Daar moet je met elkaar over in gesprek.”
Wethouder Duursma geeft aan dat doordat de overheid zich terugtrekt, je eerder tegen inwoners zult zeggen dat ze het zelf
of samen op moeten lossen. “Je zult inwoners meer richting de mensen die het er niet meer eens zijn bewegen.” Inwoners
hebben volgens de wethouder vaak een goede reden te zeggen dat iets niet kan. Het is daarom vooral belangrijk met elkaar
het gesprek aan te gaan. Ze illustreert dit aan de hand van een voorbeeld. “In Lattrop Brecklenkamp wilden inwoners graag
een 112 telefoonmast, zodat ze op een plek met weinig bereik wel de hulpdiensten kunnen bellen. Er is een organisatie die
de mast wilde plaatsen, maar er waren ook inwoners tegen. Zij dienden een zienswijze in. Terwijl er werd gedacht dat er goed
gecommuniceerd was.” Volgens Statenlid Anneke Beukers vindt de dialoog dan ook op een bijzondere manier plaats. “Blijkbaar
hebben we het op deze manier georganiseerd dat mensen voortdurend ons gaan bellen in plaats van elkaar aanspreken.”
“Je kunt niet alles oplossen, maar het begint bij het
gesprek aangaan met elkaar om te kijken waar je
kunt komen.”
Ilse Duursma –
Wethouder gemeente Dinkelland