Recht zo die gaat: bronnenonderzoek bij HBOrechten in Amsterdam Docentendag Hoger Juridisch Onderwijs 2015 Willemien Riphagen en Karien Smeding © 2015 HBO-Rechten HvA Doel van deze workshop • Beeld geven van bronnenonderzoek bij HBOR Amsterdam • Internetbronnen in het onderwijs • De onderzoeksvaardigheden voor een eindopdracht: het webdossier © 2015 HBO-Rechten HvA Programma Programma A. Introductie van vaardigheden in het onderwijs B. Het webdossier en de eisen van de opdracht C. Wat moet de student beheersen om tot een goed webdossier te komen? D. Wat leren wij de student? E. Valkuilen en veel voorkomende fouten. F. Tot slot: vragen en mapjes © 2015 HBO-Rechten HvA Wie zijn wij? HBO-Rechten Amsterdam Willemien Riphagen Karien Smeding [email protected] Curriculum Juridische praktijk Afstuderen jaar 4 Onderzoekpracticum jaar 3 en 4 Casus materiaal Wettenbundel + casus Themadossier Literatuur + regelgeving Webdossier Jurisprudentie © 2015 HBO-Rechten HvA Beslisboom Bronnenonderzoek Bronnenonderzoek in de propedeuse © 2015 HBO-Rechten HvA B. Het webdossier en de eisen van de opdracht • Beoordelen • Waarderen • Verzamelen en selecteren • Presenteren © 2015 HBO-Rechten HvA Internet: wat doe je ermee? © 2015 HBO-Rechten HvA Opdracht 1 • Bedenk 10 documenttypen. • Benoem ze zo specifiek mogelijk, dus arrest i.p.v. jurisprudentie. • Schrijf elk type op een geeltje. • Hang de geeltjes op het bord. © 2015 HBO-Rechten HvA Webdocumenten kun je benoemen Webdocument Type document Webdocument 1 Tijdschriftartikel Webdocument 2 Onderzoeksrapport Webdocument 3 Toespraak Webdocument 4 Proefschrift Webdocument 5 Scriptie Een webdocument is niet automatisch geschikt voor een webdossier. Voorbeeld: wat moet een jurist met een scriptie? © 2015 HBO-Rechten HvA Beoordelen internetbronnen Doel: niet klakkeloos informatie van internet gebruiken Kijken dus! © 2015 HBO-Rechten HvA Eisen webdossier De student kan: 1. de verschillende verschijningsvormen van juridische informatie herkennen en benoemen (BEOORDELEN) 2. de verschillende juridische informatie op internet beoordelen op kwaliteit (WAARDEREN) 3. diverse bronnen verzamelen en selecteren ter verdieping van een juridisch onderwerp (VERZAMELEN & SELECTEREN) 4. een juridisch dossier beschikbaar stellen met hulp van annotaties en applicaties (PRESENTEREN) © 2015 HBO-Rechten HvA Opdracht webdossier 1 Pakkende titel. Dat wil zeggen, een titel die zowel de aandacht trekt als informeert. 2 Een inleidende tekst met: - belangrijke informatie over het onderwerp in 15-20 regels en; - informatie over de actualiteit, de stand van zaken van het onderwerp. 3 Verwijzingen naar 10 webdocumenten met: - een duidelijke, informatieve titel voor elk document en; - voor elk document een annotatie van ongeveer drie tot vijf regels. 4 Per verwijzing een annotatie van ongeveer drie tot vijf regels 5 Het jurisprudentieoverzicht: vijf geselecteerde uitspraken voorzien van een annotatie van 100-200 woorden en drie trefwoorden. 6 Een logische ordening en presentatie van het webdossier waarbij je gebruik maakt van tenminste één ontsluitingsmethode. 7 Minimaal twee vormen van attendering. © 2015 HBO-Rechten HvA Voorbeelden webdossier Titel voorbeeld webdossier Verhoogde aansprakelijkheidsdrempel bij sport- en spelsituaties, waar ligt de grens? Het consultatierecht van militairen in het buitenland Kinderen in vreemdelingendetentie Zorgplicht: Wie zal het een zorg zijn? De afhaakproblematiek © 2015 HBO-Rechten HvA C. Wat moet de student beheersen om tot een goed webdossier te komen? © 2015 HBO-Rechten HvA Kennen en kunnen 1. 2. 3. 4. Zoekvaardigheden - databanken en catalogi - Google - via via zoeken - waar informatie te verwachten Beoordelen en waarderen van bronnen - benoemen - betrouwbaarheid Verzamelen en selecteren van bronnen - hoofd- en bijzaken onderscheiden - scannen - begrijpen wat een document te bieden heeft Presenteren - annoteren (schrijven) - attenderen - Google sites of weblog © 2015 HBO-Rechten HvA Inleiding webdossier • Hoofd- en bijzaken onderscheiden • Actualiteit onderzoeken • Eigen tekst – parafraseren en citeren © 2015 HBO-Rechten HvA Webdocumenten • Zoekvaardigheden • Betrouwbaarheidscriteria • Selecteren en variëren © 2015 HBO-Rechten HvA Jurisprudentie • Zoekvaardigheden • Hoofd- en bijzaken onderscheiden • Annoteren © 2015 HBO-Rechten HvA Ordening • Ordeningsprincipes • Methode van ontsluiting © 2015 HBO-Rechten HvA D. Wat leren wij de student? Kennisoverdracht m.b.v. o Oefenopdrachten o Hulpmiddelen o Lessen © 2015 HBO-Rechten HvA Opdracht 2 • Noem drie criteria waaraan een via internet gevonden bron moet voldoen om betrouwbaar te zijn. © 2015 HBO-Rechten HvA Controlemodel © 2015 HBO-Rechten HvA Oefenopdrachten Bewustwording internetbronnen door: 1. 2. 3. 4. 5. Benoemen van bronnen Controlemodel toepassen Zoekplan en woordspin Zoeken met commando’s in Google Laten zien dat bronnen verwijzen naar andere bronnen (à la Tekst & Commentaar) © 2015 HBO-Rechten HvA Voorbeeld van een opdracht © 2015 HBO-Rechten HvA Zoekplan • • • • Zoekvraag Zoektermen (woordspin) Informatiebronnen Zoekmethode (o.a. catalogi, databanken, sneeuwbalmethode) • Beoordeling en selectie (relevantie, betrouwbaarheid, actualiteit, metadateren) Zie ook p. 146 van het boek Juridisch informatiemanagement. © 2015 HBO-Rechten HvA Via Via Zoeken © 2015 HBO-Rechten HvA Jurisprudentie en verwijzingen © 2015 HBO-Rechten HvA Hulpmiddelen • Voorbeeld webdossier Obesitas in het arbeidsrecht: ziekte, handicap of discriminatie? https://sites.google.com/site/voorbeeldwebdossierkim1/ • • • • • Lijst van onderwerpen Handleiding Google Sites Tips voor deeplinken Beoordelingsformulier Lijst van veel voorkomende fouten © 2015 HBO-Rechten HvA E. Valkuilen en veel voorkomende fouten. © 2015 HBO-Rechten HvA Opdracht 3 Wat denk jij waar de studenten over struikelen bij deze opdracht? (wat doen ze vaak fout) Overleg met je buurman of buurvrouw. © 2015 HBO-Rechten HvA Lijst van veel voorkomende fouten 1. 2. 3. 4. Verwijzingen naar websites i.p.v. documenten. Inleiding bevat geen actuele informatie over het onderwerp. Inleiding bevat weinig concrete informatie. Te weinig variatie in het aanbod van de webdocumenten (bijvoorbeeld voor de helft regelgeving). 5. Naamgeving van de webdocumenten is vaag. 6. Het is niet duidelijk van welk jaar de aangeboden webdocumenten zijn. 7. Nieuwsberichten i.p.v. documenten. 8. De annotaties zijn niet informatief over wat de lezer kan verwachten. 9. Annotaties van 1 lange zin. 10. Taalfouten in de inleiding en/of annotaties. 11. Geen ordening van de documenten: wat wil de lezer als eerste openen? 12. Inleiding en documenten bieden geen verdieping van het onderwerp. © 2015 HBO-Rechten HvA Opdracht 4 Welke tips zou jij een student geven die geen idee heeft welk onderwerp hij moet kiezen voor het webdossier? Overleg met je buurman of buurvrouw. © 2015 HBO-Rechten HvA Onderwerp zoeken Via: 1. www.recht.nl 2. www.mr-online.nl/nieuws/juridisch-nieuws/ 3. www.rechtennieuws.nl 4. een juridisch weblog van een favoriet rechtsgebied 5. Data Juridica 6. Lijstje van de docent © 2015 HBO-Rechten HvA Tot slot: vragen en mapjes © 2015 HBO-Rechten HvA