Erasmus Medisch Centrum zet Philips live 3D

Evaluatie van echocardiografische 3D-beelden van een volwassen patiënt op het iE33 live 3D-systeem door Annemie van den Bosch
Anatomie
in vier dimensies
16
mist de ervaring om de gewenste echografische beelden te
produceren”, betoogt Meijboom. “Wij prijzen ons gelukkig
dat we mevrouw Jackie McGhie in ons midden hebben. Zij is
al meer dan 25 jaar actief in de echografische beeldvorming
van aangeboren hartafwijkingen en weet die ervaring ook uitstekend op haar collega’s over te dragen. Voor deze patiënten
is haar expertise bijzonder waardevol.”
Meijboom, kindercardioloog, werkzaam op de afdeling
Cardiologie van het Thoraxcentrum van het Erasmus MC
Rotterdam.
Primeur Philips
De afdeling congenitale hartafwijkingen bij volwassenen
experimenteert al tien jaar lang met driedimensionale echografische beeldvorming. Meijboom was dan ook bijzonder
gelukkig toen Philips met live 3D-echocardiografie op de
markt kwam. “Philips was de eerste die er actief in was en
bleef voorlopig ook de enige. Daarom hebben we direct voor
Philips gekozen. Bovendien hadden we een groot vertrouwen
in de Philips echografieproducten, omdat we al jaren zaken
deden met de door Philips geacquireerde leveranciers. De
echografiesystemen hadden zich bewezen als solide, betrouwbare machines die bovendien zeer gebruikersvriendelijk zijn.”
Gekozen werd voor een SONOS 7500 op de polikliniek, en
eenzelfde toestel op de operatiekamer. Die aankopen dateren
van anderhalf jaar geleden.
Ervaring
Dr. Meijboom ziet, samen met cardiologe dr. J. Roos-Hesselink, op de polikliniek jaarlijks ongeveer 1500 volwassen
patiënten. Voor een goede beeldvorming is bij 800 daarvan
een echografisch onderzoek gewenst. Vooral bij deze categorie
patiënten is dat echter niet zo eenvoudig. Het vraagt een
grote vaardigheid om beelden te acquireren op basis waarvan
een goede diagnose is te stellen. “De doorsnee echografist
Driedimensionaal denken
Meijboom wijst erop dat cardiologen maar in zeer geringe
mate gewend zijn om in driedimensionale beelden te denken.
“2D-opnamen vertaal je als cardioloog in je hersenen in een
driedimensionale vorm. Maar elke collega had zich in zijn
hoofd wel een ander ruimtelijk beeld gevormd, terwijl nu
ondubbelzinnig duidelijk is hoe het eruit ziet. Dat is voor
cardiologen een grote stap.” Voor hartchirurg prof. dr.
Erasmus Medisch Centrum zet Philips live 3D-echografie in voor beeldvorming
bij aangeboren hartafwijkingen
Voor het vervolgen van volwassen patiënten met een aangeboren hartafwijking is een perfecte beeldvorming essentieel.
De afdeling van het Erasmus Medisch Centrum die zich op
deze categorie patiënten richt, maakt voor de beeldvorming
al sinds jaren gebruik van de gangbare echografische 2Dtechnieken. In lijn met de innovatieve reputatie van dit academische ziekenhuis, experimenteert men echter ook al
geruime tijd met in eigen huis ontwikkelde driedimensionale
echografische beeldvorming. Toen Philips als eerste haar live
3D-echocardiografietechniek lanceerde, stond het ziekenhuis
dan ook vooraan om hiermee aan de slag te gaan. “Philips had
met deze techniek voor ons de juiste oplossing”, zegt dr. F.J.
Even rust voor dr. F.J. Meijboom in de gangen van het Erasmus MC
Mevr. J. McGhie, echografist, scant een patiënt op het SONOS 7500 live
3D echografiesysteem
A.J.J.C. Bogers die uit hoofde van zijn vak voortdurend de
anatomie van het hart onder ogen krijgt, waren de 3D-beelden
echter direct herkenbaar. Bij de introductie van 3D-echografie
in de klinische praktijk waren zijn expertise en steun dan ook
bijzonder waardevol. Voor dr. Meijboom is de ondubbelzinnig natuurgetrouwe weergave van de anatomie cruciaal
voor alle vormen van interventie. “Je bent zo veel beter geïnformeerd. En dan nog live; dus niet statisch, maar dynamisch.
De bewegingscomponent bij de anatomie is een vierde
dimensie die zó waardevol blijkt, dat we in het afgelopen jaar
meer hebben geleerd dan in de vijf daaraan voorafgaande
jaren met 2D.”
Bizar
Bij aangeboren hartafwijkingen gaat het in veel gevallen om
patiënten met een opening in het tussenschot, klepafwijkingen
(vooral die van de aorta, maar ook vaak de pulmonaalklep),
allerlei complexe afwijkingen, verkeerde aansluitingen en
harten met slechts één kamer. “Sommige harten zien er bizar
uit”, zegt Meijboom. “Als je het niet gewend bent en er geen
honderden van onder ogen hebt gehad, kun je het haast niet
op een echobeeld interpreteren. Driedimensionale beeldvorming is een uitstekend hulpmiddel, maar dan alleen nog voor
ingewijden.” Hij ziet de betere afbeelding van de anatomie
als de belangrijkste meerwaarde. 3D-beeldvorming kan worden
gebruikt bij het beoordelen of een afwijkende anatomie een
bepaalde vorm van interventie mogelijk maakt. Dat kan chirurgie zijn, maar ook het plaatsen van een stent. De extra
informatie die 3D-echografie geeft over de anatomie kan een
toegevoegde waarde hebben bij de klinische besluitvorming.
Meijboom: “Hoe beter je de anatomie begrijpt, hij beter
onderbouwd de beslissing is.”
17
Aan het eind van de dag bekijkt dr. F.J.Meijboom alle patiëntgegevens en dicteert hij zijn verslag
Hartchirurgie
Dr. Meijboom werkt nauw samen met pediatrisch hartchirurg
professor Bogers. Ook deze houdt zich uitsluitend bezig met
aangeboren hartafwijkingen. Zijn specialisme is dus eveneens
gebaat bij een duidelijke beeldvorming. Beide experts hebben
dan ook regelmatig overleg met elkaar om de 3D-beelden te
evalueren. Kleine kinderen worden immers groot en op dat
moment ziet dr. Meijboom ze weer in zíjn praktijk verschijnen.
Hoewel prof. Bogers zeer tevreden is over de mogelijkheden
van de SONOS 7500, is hij alweer bezig met een volgende
stap, de vervanging daarvan voor het nieuwste live 3D-echocardiografiesysteem van Philips, de iE33. Ook dr. Meijboom
is erg enthousiast over dit nieuwe systeem. En hij kan het
weten, want de iE33 is al diverse keren op proef in het ziekenhuis ingezet. Daarbij heeft hij kunnen constateren dat het
toestel niet alleen kwalitatief uitstekende prestaties levert,
maar ook bijzonder gebruikersvriendelijk is. “Veel echografisten
worden door de vaak herhaalde bewegingen geplaagd door
beroepsziekten. De goede ergonomische eigenschappen van
de iE33 vormen daarom een extra pluspunt. Ik zou het toestel
daarom ook zó op de polikliniek willen hebben!”
Onderzoek
Met de komst van 3D-echocardiografie is door de Afdeling
Cardiologie, Kindercardiologie en Hartchirurgie een studie
opgezet waarbij zowel gekeken wordt naar de 3D-echobeeldvorming bij aangeboren afwijkingen als naar de werkelijkheid
die bij chirurgie zichtbaar is. De studie wordt onder leiding
van dr. Meijboom uitgevoerd als een promotieonderzoek van
drs. A.E. van den Bosch, cardioloog in opleiding. Alle kinderen
en volwassenen die een operatie moeten ondergaan voor een
aangeboren hartafwijking, krijgen zowel een 2D- als een
18
3D-onderzoek. Prof. Bogers geeft aan waar specifiek op gelet
moet worden en vermeldt in het operatieverslag wat hij werkelijk heeft gezien. Dit geeft een correlatie met de 3D-informatie. “Zo konden we aantonen dat 3D-beeldvorming ook
werkelijk klopt”, zegt Meijboom. “Professor Bogers heeft
hier ook wekelijks op de polikliniek gezeten om ons te helpen
naar de beelden te kijken. Daar zijn we erg blij mee.”
Naast de activiteiten op congenitaal gebied, bestaat er ook
een nauwe samenwerking met het aanpalende Sophia
Kinderziekenhuis, eveneens onderdeel van het Erasmus
Medisch Centrum. Bij de beeldvorming van moeilijk te diagnosticeren patiëntjes aldaar wordt soms een beroep gedaan
op het 3D-systeem teneinde een beter inzicht in de problematiek te krijgen. Het illustreert duidelijk dat 3D ook in de
klinische praktijk van de kindercardiologie geleidelijk meer
voet aan de grond krijgt. Een praktisch bezwaar is dat kinderspecialismen vaak kampen met bescheiden budgetten voor
cardiologische beeldvorming. Maar de behoefte is er zéker …