Vergelijk de 1ste en de 2de Industriële Revolutie

1. Vergelijk de 1ste en de 2de Industriële Revolutie
Precondities
- 1ste: landbouwrevolutie, demo, begrensd handelskapitalisme, mentaliteit + industriële
vernieuwing en vrije markt
- 2de: grote depressie 1870  snelle en structurele maatregelen
Energie
- 1ste: stoom, steenkool (ipv hout)  cokes
- 2de: elektriciteit, verbrandingsmotor (auto!), gas/petroleum, elektrotechniek
Transport
- 1ste: spoor, weg, kanaal
- 2de: auto!
Materialen
- 1ste: ijzer, katoen  mechanisatie
- 2de: staal, chemische kunststoffen
Financiering
- 1ste: handels  industrieel kapitalisme + opkomst modern bankwezen
- 2de: financieel + monopoliekapitalisme (horizont- en verticaal)
Arbeid:
- 1ste: eenvoudige arbeidsverdeling
- 2de: Taylors scientific management
Koplopers
- 1ste: Engeland + Zuidelijke Nederlanden
- 2de : VSA en Duitsland
Wanneer
- 1ste: 1750-1799
- 2de: 1870- WOI
2. Vergelijk de economische depressie van de jaren 1870 met de economische depressie
van de jaren 1930
Crisis van:
- 1870: overaanbod
- 1930: overcapaciteit
Oorzaak:
- 1870: Agricultural invasion = Amerikaanse landbouwproductie + transport naar
Europa (kleinschaliger) + industrieel: spoorwegnet af, mondiale overcapaciteit door
explosief groeiende industriële nieuwkomers (Dui, Am) en grondstoffenprobleem
(uitputting steenkool)
- 1930: Amerika had z’n productiepeil na WOI kunnen behouden dankzij wederopbouw
Europa, nu bijna gedaan  overcapaciteit: investeerders twijfelen  Wall Streetkrach: VSA trekt leningen en investeringen terug uit EU/Dui, hele wereld getroffen
Gevolgen:
- 1870: werkloosheid
- 1930: werkloosheid, faillissementen
Remedies:
- 1870: deflatie, protectionisme, 2de industriële revolutie
- 1930: deflatie mislukt, protectionisme ook  staatsinterventie (Keynes)
Context: (?)
- 1870: te zwakke arbeidersbewegingen (?)
-
1930: arbeidersbewegingen moeten inbinden (nationaalsocialisme)
3. Bespreek het ontstaan van de parlementaire monarchie in Engeland. Leg daarbij
duidelijk het verschil uit met de constitutionele monarchie.
Tijdstip:
- Constitutionele: na Glorious Revolution + Bill of Rights (?)
- Parlementaire: 18de eeuw
Kenmerken
- Macht: koning binnen grondwet (groot) vs. parlement zegt vorst (theoretisch)
ministers te benoemen
Hoofd: Willem III vs. George I
4. Bespreek het socialisme van 1815 tot 1914. Geef de verschillende periodes aan en
geef bij elke periode de belangrijkste kenmerken. Bespreek ook het internationale
karakter.
Utopisch socialisme (1830-1848)
1848: Marx‘ en Engels‘ Communistisch manifest (“proletariër aller lander, vereinigt euch!”)
Wetenschappelijk socialisme (1848-1870)
1ste Internationale (1864-1872)
Sociaaldemocratie (1870)
2de Internationale (1889-1914)
5. Bespreek het verloop van de Koude Oorlog tot aan de dood van Stalin.
Rusland: Atoomprogramma (wedloop) + “cordon sanitaire” van satellietstaten in Oostblok
VSA: Truman-doctrine  communistische bedreiging democratieën indijken
VN: Veiligheidsraad “geblokkeerd” door wederzijdse veto’s
6. Bespreek de evolutie ( en verloop) van de vakbewegingen vanaf ongeveer 1890 tot
1950 en haar voornaamste functies.
Organisatie: mutualiteiten, coöperaties, vakbonden
Versterking na WOI tot jaren ’30 omdat …
Na WOII: institutionalisering
7. Bespreek het ontstaan, de wending en de kenmerken van het verlicht absolutisme aan
de hand van Jozef II.
Tijdstip
- Algemeen: tweede helft 18de eeuw op continent
- Jozef: 1780-1790 in Zuidelijke Nederlanden (Habsburgse keizer)
Kenmerken
- Hervormingen en maatregelen als “keizerlijk revolutionair” :
o rationalisatie & centralisatie gezag
o weg privileges adel en clerus
o Kerk ondergeschikt aan Staat + religieuze tolerantie (Jozefinisme)
- Heeft nog steeds alle macht in handen
8. Geef commentaar op de uitspraak “Full employment in a full society”. Betrek bij de
commentaar economische, sociale en politieke gebeurtenissen en ontwikkelingen van
de jaren ‘30-’60.
Keynes: staatsinterventie = oplossing crisis ’30: New Deal
Beveridge: sociaaleconomische rechtvaardigheid  sociale zekerheid, democratisering
voorzieningen = uitbreiding sociaaleconomische rol overhied
 Verzorgingsstaat met climax in golden sixties
9. Verklaar de precondities van de IR.
10. Bespreek de kolonisatie en de dekolonisatie. En bespreek de belangrijkste oorzaken
Kolonisatie = ..
16de eeuw tot 1870 vs. erna: imperialisme
Economisch: grondstoffen + afzetmarkt
Sociaal: paternalisme
Dekolonisatie: Azië (40-50), Noord-Afrika (50-60), zwart Afrika (60-70)
Redenen: verzwakking WOII, imperialisme vs. Japans imperialisme?, VN-doelstelling,
veroordeling VSA/SU & Afrikaanse+Aziatische leiders (’55: conferentie Bandung)
11. Vergelijk de Italiaanse en de duitse eenmaking
Gelijkenissen
- Napoleon ging politieke versnippering tegen + buitenlandse troepen  nationalisme
- Congres van Wenen: Oostenrijkse bemoeienissen en tegenkanting want wil macht
blijven handhaven
- Revoluties tem. 1948 mislukken  besef Realpolitik (Cavour, Bismarck)
- Krimoorlog = katalysator: internationale context + aantasting hegemonie Oostenrijk
- Onvoltooid: Duitse Oostenrijkers & Italiaans Oostenrijk
Verschillen
- Duitse bond vs. Italiaanse staat
- Duitse ratio vs. Italiaans “geluk” = Garibaldi
- Regeringssysteem: Duits constitutionele monarchie (autoritaire Pruisische Keizer) vs.
Italiaans parlementaire systeem (liberaal)
12. bespreek de politieke, sociale en economische situatie na wo II
13. bespreek de pol, soc en ec situatie in de jaren 30
14. Omschrijf in 1 of 2 zinnen en situeer in de tijd:
Convention Nationale: stelde in 2de fase FR republiek en koningsmoord in
Bretton Woods: IMF en Wereldbank
OEES: coördineerde hulp Marshallplan na WOII
Coalitieverbod: maakten arbeidersverenigingen onmogelijk
Suez-crisis: Engeland+Fr+Israël vs. Egypte”+”SU”+”VSA: teruggave kanaal =
einde Fr/Eng als grootmacht
Joseph de Maistre: tegenstander franse revolutie
etienne cabet : is een Fransman die in 1838 pleitte voor het via overreding tot
stand brengen van een samenleving waar eenieder zou ontvangen naar behoefte,
de staat de goederen zou beheren en het economisch en sociaal leven zou
kanaliseren. Hij richtte ook een commune op in de VSA.
demografische transitie
agriculture invasion (1870)
adam Smith = theoretische grondlegger liberaal kapitalisme
deflatie politiek: prijzen omlaag trekken, in de hoop dat vraag stijgt
enclosures: Gemeenschappelijke gronden van landbouwers die worden
geprivatiseerd en ze ze als gevolg gaan omheinen.
Jacobijnen: radicale groepering FR olv Robespierre
Rochdale Society: prototype coöperatieve winkel (1844 – UK)
Romeinse kwestie: moet de Kerkelijke staat deel van Italië worden?
Entente cordiale = Fr+Eng verdrag  Dui & eerder: Fr+Ru & later: Eng+Rus
Phalanstère: utopische commune (Fourrier)
komintern
Chartisme: arbeidersbeweging
Peterloo massacre Bloedbad onder demonstranten voor kiesrecht en andere
hervormingen op en rond het plein voor de St. Peter's kerk in Manchester op 16
augustus 1819. Wanneer de demonstrerende menigte uitgroeit tot vele tienduizenden,
besluit het nerveuze stadsbestuur een aantal protestleiders te laten oppakken. Het
mondt uit in een slagveld, met elf doden en vierhonderd gewonden.
eerste vraag : begin verzorgingsstaat:
vrij volledig ingevuld met juist datums
bismarck en engeland met pensioen en ziekte blabla
belgie vrije subsidie en niet verplicht
tweede vraag :franserevolutie vs sociaal-nationalistisch revolutie:
citaat van Joseph Goebbels uit 1933: "Damit wird das Jahr 1789 aus der Geschichte gestrichen."
eco beide slecht
beïnvloed
buitenland slecht gezien
gevolgen : oorlog en beide verslagen door rusland in winter
politiek: gewoon facisme en liberalisme uitgelegd aan de hand van voorbeelde (grondwet van
1791, droit de l'homme) enz
eerste zit 2007:
- het feminisme
- bespreek en vergelijk de verschillende soorten socialisme
tweede zit 2007:
- de vier precondities van de landbouwrevolutie
- de gevolgen van WOII
Eerste zit 2006:
-bespreek de verschillende vormen van kapitalisme doorheen de tijd
-op kaartjes de landen per tijdsperiode kleuren en de verschillende uitbreidingen/inkrimpingen
bespreken
http://www.werkplaats.wolters.nl/Lancashire/referentie/lbegrippen.html