Thermische beveiliging

Wat is een thermische beveiliging bij motorvertrekken?
Een thermische beveiliging (in omgang thermiek genoemd) beveiligt een motor tegen overbelasting, m.a.w. limiteert de
stroom die een toesel mag opnemen. Het is dus geen beveiliging tegen kortsluiting !!!
NG kontakt
NO kontakt
Pal
nok
Bimetalen
met geijkte
draad
Hoe werkt een thermische beveiliging?
Hoe aansluiten?
De beveiliging bestaat uit drie bimetalen, één op elke fase, omwikkeld met een geijkte geleider. De bimetalen bedienen
een nok die een kontakt sluit en een ander opent. De thermische beveiliging wordt altijd gebruikt tesamen met een
kontaktor en is zodanig geconstrueerd dat die daar juist op past. De stuurkring van de kontaktor gaat altijd over het
normaal gesloten kontakt van de beveiliging.
Normaal gesloten betekent dat het kontakt in rusttoestand gesloten is, in dit geval, als de thermische beveiliging niet
afgesprongen is. Dat kontakt wordt aangeduid met de letters NC (normally closed) of een vol bolletje
of het symbool
van een normaal gesloten kontakt:
Wanneer de stroom door die geijkte draad loopt zal die warm worden en daardoor het bimetaal opwarmen waardoor dat
zal gaan buigen. Indien de stroom hoger wordt dan de instelling , dan zal dat bimetaal verder buigen en via de nok het
normaal gesloten kontakt openen. De stroom door de spoel van de kontaktor wordt onderbroken en het toestel wordt
stilgelegd.
Op het andere kontakt van de thermische beveiliging kan een controlelampje of een alarmsignaal worden aangesloten. Dat
kontakt is normaal open (NO=normally open of open bolletje O of
) . Het zal kontakt geven wanneer de
beveiliging afspringt.
L1 L2 L3
F
Kontaktor
Thermische
beveiliging
Moto
r
N
De stroomsterkte wordt ingesteld met (op de foto) de grijze nok. Deze gaat een speling geven tussen de pal en de
schakelnok die door de buigende bimetalen dient overwonnen te worden om de beveiliging te laten afspringen. Hoe
kleiner de instelwaarde, hoe kleiner de speling. De rode nok is de reset. Dit kan enkel wanneer de bimetalen voldoende
afgekoeld zijn.
Keuze van thermische beveiliging:
Hiervoor dient men rekening te houden met de nominale stroom opgenomen door het te beveiligen toestel. Die is vermeld
op het kenplaatje of identificatieplaatje. Zoniet kan die gemeten worden met een ampère tang.
Dan selecteert men een thermische beveiliging waarbij de benodigde stroomsterkte in de schaalverdeling valt of in het
begin ervan. Indien helemaal op het einde, dan beter een iets zwaardere kiezen daar die anders net iets te licht zal blijken.
Het instelbereik van de thermieken overlappen mekaar voor een stukje.
De instelling op de thermische beveiliging is slechts een fractie hoger dan de nominale stroom. Indien de thermische
beveiliging dan afspringt is er iets mis (bv te hoge belasting of toesel geblokkeerd = opname van teveel stroom). Mogelijk
scheelt er iets aan de wikkelingen die dan dienen uitgemeten te worden. Hier kan dan één wikkeling meer stroom opnemen
dan de twee andere ofwel ontbreekt er een fase waardoor de motor ook meer stroom opneemt en uiteindelijk zal
verbranden indien er geen beveiliging is.
Dus nooit zomaar de instelling hoger zetten!
Bij werken aan de aansluitingen steeds spanningsloos werken!

Zorgen dat het toestel niet automatisch kan starten (zekeringen uittrekken)

Zorgen dat niemand het toestel kan starten ( knop vergrendelen indien mogelijk en aanduiden dat er werken
bezig zijn)

Let op: zelfs als de zekeringen van de vermogenkring uitgetrokken zijn, kan er nog steeds spanning aanwezig
zijn op de stuurkring daar deze vaak afzonderlijk afgezekerd is! Nazien en meten! Meten is weten!

Na de werken steeds alles terug in originele staat brengen: draden terug in de kabelgoot, deksel van de motor
terug over de aansluitklemmen…. Geen naakte kontaken bereikbaar laten!
De jongere versies hebben nog een toets waarmee de thermische beveiliging manueel in “thermiek” kan gezet worden. Dat
is enkel te gebruiken als bijkomende zekerheid !!! Altijd de schakelaar en de automatische zekering afzetten bij werken!!!
De thermische beveiliging kan immers altijd door stoten ontgrendeld worden en bovendien blijft er spanning aan de
voorkant van de kontaktor!
Aansluitklemmen
naar de kontaktor
schaalinstelling
resetknop
NC kontakt
NO kontakt
Aansluitklemmen
naar de motor